Search results

1

Symbolic Poetry, Inspired Myths and Salvific Function of Allegoresis in Proclus’ Commentary on the Republic

100%

Domaradzki M.

Peitho. Examina Antiqua

|

2014

|

vol. 5

|

issue 1

119-138

EN

The present article is concerned with Proclus’ highly original and profoundly influential account of the symbolic function of poetry, the pedagogic as well as the hieratic value of myths and the soteriological power of allegorical interpretation. Thus, the paper begins with a brief discussion of Plato’s dismissal of poetry as μέγιστον ψεῦδος. Subsequently, Proclus’ theory of three kinds of poetry is examined, upon which attention is paid to his revolutionary idea that σύμβολα rather than μιμήματα are the tools of the highest kind of poetry. Then, Proclus’ views on the difference between Plato’s and Homer’s μυθοποιΐα are considered. While the article concludes with an analysis of Proclus’ conviction about the functional similarity of symbols in myths and those in magic rites, allegoresis is shown to have the same salvational role that Proclus ascribes to theurgy.

2

Umění a religiozita v esteticko-filozofickém systému Dmitrije Sergejeviče Merežkovského

100%

Vorel J.

Poznańskie Studia Slawistyczne

|

2015

|

issue 8

EN

The study is aimed on traces of religiosity in aesthetic-philosophical system of a Russian symbolistic poet, prosaic writer and thinker D.S. Merezhkovsky. The study analyses selected Merezhkovsky’s works with focus on aesthetics, his essays, historiosophic prose and philosophic religious treatises. For Russian spiritual and art culture, importance of Merezhovsky is obvious, especially in connection with his effort to overcome crisis processes in religious, philosophical and art sphere, realized by means of synthesis and transcendence in modern culture.

CS

The study is aimed on traces of religiosity in aesthetic-philosophical system of a Russian symbolistic poet, prosaic writer and thinker D.S. Merezhkovsky. The study analyses selected Merezhkovsky’s works with focus on aesthetics, his essays, historiosophic prose and philosophic religious treatises. For Russian spiritual and art culture, importance of Merezhovsky is obvious, especially in connection with his effort to overcome crisis processes in religious, philosophical and art sphere, realized by means of synthesis and transcendence in modern culture.

3

The Understanding of Symbols and Their Role in the Ascent of the Soul to God in Pseudo-Dionysius the Areopagite and Nicholas of Cusa

80%

Stępień T.

Roczniki Filozoficzne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 2

85-103

PL

Niniejszy artykuł podejmuje problem zmian w postrzeganiu symbolu jako istotnego czynnika życia duchowego w łonie filozofii neoplatońskiej. Wydaje się, że to starożytni neoplatonicy pogańscy pierwsi zdali sobie sprawę z tego, jak wielką rolę posiada symbol we wznoszeniu się duszy ku Bogu. Włączyli oni do rozumienia filozofii jako drogi do zjednoczenia z Jednym zaczerpniętą z Wyroczni Chaldejskich i Pism hermetycznych naukę o obrzędach teurgicznych, podczas których używano świętych symboli. Pierwsza część tego artykułu podejmuje próbę ukazania spotkania filozofii z tak pojętym rozumieniem symbolu. Szczególnie ważne dla rozumienia późniejszego pojmowania symboli przez Mikołaja z Kuzy miały używane w najwyższej części rytów teurgicznych symbole matematyczne. Druga część artykułu ukazuje w jaki sposób Pseudo-Dionizy Areopagita przekształca naukę swoich pogańskich poprzedników. Najbardziej istotnym elementem nauki Dionizego jest swego rodzaju wyłączenie symboli z porządku kosmicznego i umieszczenie ich w porządku zbawczym, który gruntuje się na Objawieniu. Prawdziwe symbole dla Pseudo-Dionizego to znaki sakramentalne obecne w liturgii Kościoła. Taka transformacja rozumienia symbolu sprawiła, że symbole matematyczne utraciły swoje wcześniejsze znaczenie. Powyższe analizy umożliwiły ukazanie w ostatniej części niniejszego artykułu kolejnej transformacji rozumienia symbolu, która miała miejsce w filozofii Mikołaja z Kuzy. Piętnastowieczne odrodzenie neoplatonizmu i pitagoreizmu spowodowało powrót do mistycznego traktowania symboli matematycznych, ale jednocześnie zostały one odarte ze rytualnego kontekstu obecnego w starożytnych tekstach.

EN

This article considers the issue of changes in the understanding of symbols as an integral part of spiritual life in Neoplatonic philosophy. It seems that ancient Neoplatonic philosophers were the first who clearly realized the importance of symbols to spiritual life. However, it happened due to the influence of the mystical Chaldean and Egyptian thought transferred to philosophical investigation by the Chaldean oracles and Corpus hermeticum. The late Neoplatonic thought of Iamblichus and Eastern Neoplatonic schools used symbols and rituals as integral parts of philosophical investigation, understood as having a mystical goal. Especially mathematical symbols played a significant role, because they were used in the most advanced theurgical rituals. This analysis of the pagan Neoplatonic philosophy permits us to show properly the thought of Pseudo-Dionysius the Areopagite, who creatively transformed the teaching of his pagan predecessors, by incorporating ancient Neoplatonic tradition into Christian theology. Pseudo-Dionysius excludes liturgical symbols from the order of the cosmos and transfers them to the plane of Salvation grounded in Biblical Revelation. Only true symbols are used in the liturgy of the Church, and thus mathematical symbols are no longer needed in the ascent of the soul to unity with God. The third part analyzes the meaning of symbolism in the thought of Nicolas of Cusa. Thanks to the rediscovery of ancient pagan Neoplatonism and Pythagorean thought, Cusanus also brings new life to the mystical meaning of mathematics. Mathematical symbols once again become an important part of the mystical ascent of the soul, but this time without their ritual context.

4

Augustin en débat avec Porphyre Dans la Cité de dieu X, I–XXII

71%

Łangowski M.

Studia Pelplińskie

|

2022

|

vol. 56

229-238

EN

According to Augustine of Hippo, his teaching and Neoplatonic theories were not in conflict as far as the origin of happiness, which has its source in the Divine light. Porphyry, however, argued that happiness could be given by intermediaries who were good demons by way of worship and theurgy, which allows man to purify his or her soul so that he or she can remain in relationship with God. Against this theory, Augustine is forced to formulate several arguments. Theurgy, according to Porphyry, allows man to be in relationship with God through the intervention of the mediation of good demons. This process justifies the worship of good demons who are themselves happy and who are able, according to this theory, to transmit this happiness to man. Augustine already disagrees with the notion of a „good demon” in Book IX. He argues that here are angels, some good and some bad, but one cannot agree on the existence of good demons. The word ‚demon’ thus has a pejorative sense. In Book X, Augustine begins his argument by saying that demons can only be false mediators in the attainment of happiness by man. The true Mediator who enables man to achieve blessedness is Christ. Only he brings us closer to God and communicates happiness to us. As a result, only Christ is the one who can purify our soul. He becomes the true Mediator between God and man. He is at the same time the true Sacrifice and the Priest, that is, the one who offers. In the life of the Church absolutely everything relates to his sole Sacrifice. He is, therefore, the only Mediator, through whom, by true worship of the sacrament of the Eucharist, man can find the true path towards happiness which is realised in the union of human beings with God. This truth of Christ as the only Mediator is confirmed by the miracles contained in the sacred scriptures. The Biblical miracles are more perfect than the tricks of the theurgists. In Polish language attention should be drawn to the distinction between the terms „mediators” and „Mediator” to emphasise the diametrical difference between them with regard to their theological sense.

PL

Według Augustyna z Hippony jego nauka i teorie neoplatońskie nie pozostawały ze sobą w konflikcie, jeśli chodzi o pochodzenie szczęścia, które ma swoje źródło w Bożym świetle. Porfiriusz twierdził jednak, że szczęście mogło być dane przez pośredników, którymi były według niego dobre demony, na drodze kultu i teurgii, która pozwala człowiekowi oczyścić swoją duszę, aby mógł on pozostać w relacji z Bogiem. Przeciwko tej teorii Augustyn zmuszony jest sformułować kilka argumentów. Teurgia, według Porfiriusza, pozwala człowiekowi na bycie w relacji z Bogiem dzięki interwencji pośrednictwa dobrych demonów. Proces ten, według niego, usprawiedliwia kult dobrych demonów, które same w sobie są szczęśliwe i które są w stanie, według tej teorii, przekazać owo szczęście człowiekowi. Augustyn już w Księdze IX nie zgadza się na pojęcie „dobrego demona”. Według niego istnieją anioły, jedne dobre, inne złe, lecz nie można się zgodzić na istnienie dobrych demonów. Słowo „demon” posiada więc sens pejoratywny. W Księdze X Augustyn rozpoczyna swoją argumentację od tego, że demony mogą być jedynie fałszywymi mediatorami w osiąganiu szczęścia przez człowieka. Prawdziwym Mediatorem, który pozwala człowiekowi osiągnąć błogosławieństwo, jest Chrystus. To on zbliża nas do Boga i przekazuje nam szczęście. W efekcie, jedynie Chrystus jest tym, który może oczyścić naszą duszę. Staje się on prawdziwym Mediatorem pomiędzy Bogiem a ludźmi. Jest on jednocześnie prawdziwą Ofiarą i Kapłanem, czyli tym który ofiaruje. W życiu Kościoła absolutnie wszystko odnosi się do jego jedynej Ofiary. Jest on więc jedynym Mediatorem, dzięki któremu przez prawdziwy kult sakramentu Eucharystii, człowiek może odnaleźć prawdziwą drogę ku szczęściu, które się urzeczywistnia w zjednoczeniu ludzi z Bogiem. Ta prawda Chrystusa, jako jedynego Mediatora, jest potwierdzona przez cuda zawarte w Piśmie Świętym. Cuda Pisma Świętego są doskonalsze niż sztuczki teurgów. W języku polskim należy zwrócić uwagę na rozgraniczenie pojęć „pośredników” i „Mediatora” dla podkreślenia diametralnej różnicy między nimi w odniesieniu do ich sensu teologicznego.

Refine search results

1 Peitho. Examina Antiqua

1 Poznańskie Studia Slawistyczne

1 Roczniki Filozoficzne

1 Studia Pelplińskie

1 Domaradzki M.

1 Stępień T.

1 Vorel J.

1 Łangowski M.

1 2022

2 2015

1 2014

Symbolic Poetry, Inspired Myths and Salvific Function of Allegoresis in Proclus’ Commentary on the Republic

Umění a religiozita v esteticko-filozofickém systému Dmitrije Sergejeviče Merežkovského

The Understanding of Symbols and Their Role in the Ascent of the Soul to God in Pseudo-Dionysius the Areopagite and Nicholas of Cusa

Augustin en débat avec Porphyre Dans la Cité de dieu X, I–XXII