Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  translatologia
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

K nejnovějšímu českému překladu Kafkovy povídky Vor dem gesetz (Před zákonem)

100%
Ruberová I.
Slavia Occidentalis
|
2013
|
issue 70/2
101-114
PL
Artykuł ten jest poświęcony badaniom najnowszego tłumaczenia opowiadania Franza Kafki Vor dem Gesetz (Před zákonem) w celu odkrycia jego aktualnej wartości estetycznej w czeskim środowisku literackim. Wyjątkowość danego tłumaczenia, które wykonał Josef Čermák, polega na tym, że tłumacz ustosunkowuje się do tekstu krytycznego i tym samym zastępuje tłumaczenie Vladimíra Kafki (1964). To tłumaczenie pochodzące sprzed 33 lat opierało się na wydaniu Maxa Broda, gdzie można wyśledzić zdecydowane, lecz nie zawszestosowne interwencje edytora. Biorąc pod uwagę fakt, że tłumaczenie Vladimíra Kafki ma znaczenie kultowe, Čermák w swoim tłumaczeniu respektuje je do pewnej miary. Dzięki temu, że w nastawieniu wobec Kafki istniały pewne uprzedzenia, publiczność czeska znała jego twórczość bardzo powierzchownie. Do dnia dzisiejszego słowo Kafka często służy jako modna naklejka. W ogólnej świadomości słowa takie jak „kafkowski“, lub „kafkárna“ używają się w znaczeniu absurdalna, nie dająca się wyjaśnić sytuacja. Biorąc powyżej przedstawione fakty pod uwagę, trzeba przyznać, że trudno jestnam ocenić wpływ Kafki, w tym i jego opowiadania Před zákonem (Przed prawem) na twórczość literacką w swoim kraju. Kautman twierdzi, że można znaleźć tylko pewne powiązania, zwłaszcza w ideowej i estetycznejdziedzinie. Kautman szuka tych powiązań u Nezvala (Kronika z konce tisíciletí), Holana (Lemurie) lub Ortena (Deníky). Sam Hrabal odwołuje się do Kafki bezpośrednio (Kafkárna). Wydaje się tak, że Kafka jeszcze się niedoczekał zrozumienia swego dzieła. Być może jego pierwsze wydanie zebranych dzieł w Czechach, gdzie jest zawarte również tłumaczenie Čermáka, przyczyni się do większego odzewu w czeskiej twórczości literackiej.
2
Publication available in full text mode
Content available

Terminologia nasycona kulturowo w przekładzie wietnamsko-polskim

75%
Nowicki B.
Investigationes Linguisticae
|
2014
|
issue 31
19-32
EN
This article is to explain the basic problems of interpreting Vietnamese culture-bound terminology. The author discusses terminology related to selected customs (including concluding marriages and funerals) as well as selected examples of culture-bound legal terminology. The aim of the apper is to make readers more sensitive to problems of interpreting Vietnamese texts in which words are composed of syllables which are separated with spaces. Therefore, it may be difficult to determine where one word ends, and the other starts in a sentence. The examples provided in the paper may serve as an exemple of potential problems encountered by Vietnamese non-native speakers.
PL
Artykuł dotyczy podstawowych problemów przekładu wietnamskiej terminologii zanurzonej kulturowo. Autor omawia terminologię dotyczącą wybranych zwyczajów (zawierania związków małżeńskich oraz pogrzebów). Celem pracy jest pokazania, że różnice językowe (fonetyczne i gramatyczne) oraz kulturowe w istotny sposób wpływają na proces przekładu, mogąc niedoświadczonego tłumacza zwieść na manowce. By móc skutecznie tłumaczyć teksty z języka wietnamskiego na polski konieczna jest dogłębna znajomość kultury i realiów obu obszarów językowych, gdyż bez niej poprawne zrozumienie komunikatu w wielu przypadkach jest niemożliwe.
3
Publication available in full text mode
Content available

WAYS OF IMMERSION PROGRAMS IMPLEMENTATION IN TEACHING LEGAL ENGLISH

71%
BALABUKHA K.
Comparative Legilinguistics
|
2013
|
vol. 16
55-62
PL
W artykule autorka bada specyficzne cechy metody zanurzenia w języku obcymw trakcie jego nauki, analizuje początki i rozwój tego typu programów oraz opisuje metody, które mogą stanowić dla nich bazę teoretyczną. Przedstawione zostają istotne elementy i zalety powyższej metody, a także sposoby ich implemetnacji w programach przygotowujących prawników do profesjonalnej komunikacji w języku obcym wprowadzone na Uniwersytecie Narodowym “Odessa Academy of Law” na Ukrainie.
EN
In this article the author examines the specific features of immersion approach in second language learning, gives brief information concerning the origin and further development of immersion programs. The article provides the description of closely related methods which are considered to be the theoretical basis for immersion programs. The author discloses the relevant elements and objective advantages of the approach mentioned above. The core features and possible modes of the method under analysis are defined.The article presents the way of applying immersion programs which has been worked out to prepare future lawyers for professional communication in a foreign language and introduced at National University “Odessa Academy of Law”, Ukraine.
4
Publication available in full text mode
Content available

Point of View in Translation: Edgar Allan Poe’s "The Cask of Amontillado" Translated into Polish

63%
Łaszczuk A.
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
|
2018
|
issue 8(11) cz.1
141-154
EN
The article examines the notion of point of view (POV) in translation by drawing on examples from selected Polish translations of Edgar Allan Poe’s The Cask of Amontillado. First, the paper deals with the question of narratologically-oriented research in translation studies and outlines a short history of the concept of point of view with an overview of definitions proposed by literary scholars. It is argued that recent linguistic analyses of point of view have contributed to examining the notion of POV in literary translations. The article also systematises different research approaches that have been developed to study “point of view in translation.” Finally, the paper follows the linguistically-oriented conception of point of view in order to examine translation shifts with regard to the linguistic indicators of POV, including time markers and modality, based on examples from Polish translations of Poe’s short story.
5
Publication available in full text mode
Content available

Адольф Черный и белорусская литература

63%
Черны М.
Białorutenistyka Białostocka
|
2014
|
vol. 6
RU
Марцел Черны - Прага
PL
Adolf Czerny (1864–1952) jest pierwszym tłumaczem białoruskiego utworu literackiego – wiersza Jakuba Kołasa (1882–1956) „Kraju rodzinny sercu miły” – na język czeski. Głównym celem pracy tłumacza było przybliżenie czeskiemu odbiorcy współczesnej literatury białoruskiej, w tym utworów Jakuba Kołasa i Janka Kupały. W artykule omówiono metodę tłumaczeniową Czernego, jego zainteresowanie literaturą białoruską w szerszym kontekście slawistycznej działalności autora.
EN
The author analyses translations of Belarusian literature and texts on Belarusian issues prepared by the Czech journalist, poet, slavist and interpreter Adolf Černý (1864–1952). Although we can call him a pioneer in the Belarusian studies in Czech Republic, his name is associated rather with his work for the magazine “Slovanský přehled” (“Slavonic Review”, founded in 1898) and with his translation activities and the Sorabian studies. He knew Belarus from his own experience (he visited it in 1889 and 1897). He published articles about Belarus in the magazines “Svĕtozor”, “Čas” and “Slovanský přehled”. He was the first to translate into the Czech language a poetry of the Belarusian classics Jakub Kolas and particularly Janka Kupala. The study focuses on Černy’s translation method and directs its interest at the Belarusian studies in the broader aspect of the author’s activities related to the Slavonic studies.
6
Publication available in full text mode
Content available

Terminologia prawa rzeczowego w aspekcie tłumaczeniowym chińsko-polskim

63%
Kozanecka P.
Investigationes Linguisticae
|
2014
|
issue 31
71-90
EN
The aim of this paper is to analyse basic Chinese legal terminology related to property law and to translate the examined terms into Polish. The research material shall be the second book of Polish Civil Code (Ownership and Other Property Rights) published in 1964 and Chinese Property Rights Law published in 2007, as well as theoretical literature concerning property law. The author focuses mainly on the terms regarding property rights in general and also objects and subjects of particular property rights. Since in legal language specific phrases play a significant role, that is the reason for analyzing not only single words, but also full syntagmas – the terms in this paper are presented mainly inside phrases. Although Chinese and Polish property law institutions slightly differ, the terminology seems quite parallel. However, translator has to be careful to find an optimal equivalent, forasmuch literal translation commonly does not cover Polish statutory equivalent.
PL
Celem artykułu jest analiza podstawowej chińskiej terminologii prawnej i prawniczej związanej z prawem rzeczowym przetłumaczenie badanych terminów na język polski. Materiał badawczy stanowiła księga druga polskiego Kodeksu cywilnego z 1964 r. („Własność i inne prawa rzeczowe”) oraz chińska Ustawa o prawach rzeczowych z 2007 r., a także literatura prawnicza z zakresu prawa rzeczowego. Autorka skupia się głównie na terminach dotyczących praw rzeczowych w ogólności oraz przedmiotach i podmiotach poszczególnych praw rzeczowych. Z uwagi na fakt, że w języku prawnym i prawniczym dużą rolę odgrywają określone zwroty, dlatego też analizie poddane zostały nie tylko pojedyncze słowa, ale i całe syntagmy – terminy przedstawione zostały głównie wewnątrz fraz. Choć instytucje chińskiego i polskiego prawa rzeczowego w pewnym stopniu się różnią, terminologia zdaje się być dość zbieżna. Jednakże tłumacz powinien zachować ostrożność w poszukiwaniu odpowiedniego ekwiwalentu, ponieważ dosłowne tłumaczenia nie zawsze pokrywają się z polskimi ekwiwalentami ustawowymi.
7

„Zwycięstwo bogów” – Jacka Idziego Przybylskiego zaginiony przekład „Victoria deorum” Sebastiana Fabiana Klonowica

63%
Kuran M.
Pamiętnik Literacki
|
2022
|
vol. 113
|
issue 2
261-275
PL
We wstępnej części artykułu autor referuje dotychczasowy przebieg badań nad poematem „Victoria deorum” Sebastiana Fabiana Klonowica, uwzględniając zagadnienie szlachectwa, alegoryczność utworu, jego kwalifikację genologiczną i tematyczną, przynależność do staropolskiej literatury parenetycznej, objaśnienie tytułu, rolę kontekstu mitologicznego, problematykę społeczną, konstrukcję dzieła, dzieje druku oraz antyczne i nowożytne źródła erudycji. Następnie przybliża dzieje tłumaczeń „Victoria deorum” (zarówno tych pozostałych w rękopisie, jak i fragmentów drukowanych w pracach badawczych), a także wspomina cząstkowe edycje łacińskie dzieła i cytuje fragmenty translacji autorstwa uczonych. Badacz informuje o odkryciu uznawanego za zaginiony przekładu Jacka Idziego Przybylskiego i charakteryzuje jego rękopis, odnaleziony w zbiorach Ambrożego Grabowskiego zdeponowanych w Archiwum Narodowym w Krakowie, po czym rozważa przyczyny, dla których tłumacz poniechał dalszej pracy, a Grabowski nie opublikował dzieła przyjaciela.
EN
In the initial part of the paper, the author revises the state of research in Sebastian Fabian Klonowic’s poem “Victoria deorum” to this day, taking into consideration the issue of nobility, the allegorical nature of the piece, its literary genetic and thematic qualification, affinity for Old-Polish paraenetic literature, explanation of the title, the role of mythological context, social problems, construction of the work, printing history as well as ancient and modern sources of erudition. Next, he describes the history of translations of the piece (both those that remain in manuscripts and fragments printed in research papers), mentions partial Latin editions of the work and quotes fragments of scholars’ translations. He also informs about a discovery of a translation, regarded as lost, by Jacek Idzi Przybylski, characterises its manuscript found in the collection of Ambroży Grabowski, deposited in the National Archive in Cracow, and follows to consider the reasons why Przybylski stopped his translation and Grabowski failed to publish the work of his friend.
8
Publication available in full text mode
Content available

CASE STUDY: TEACHING FINNISH - ENGLISH LANGUAGE FOR SPECIFIC PURPOSES (LSP) LEGAL TRANSLATION AT THE UNIVERSITY OF HELSINKI

62%
GARANT M.
Comparative Legilinguistics
|
2013
|
vol. 16
39-54
PL
 Finlandia jest uważana za jeden z najlepszych krajów do życia, biorąc pod uwagęprzejrzystość systemu i wysoki poziom edukacji, którego efektem jest wysoki poziom znajomościjęzyka angielskiego. Artykuł koncentruje się na nauczaniu tłumaczenia prawnego z językafińskiego na język angielski na Uniwersytecie w Helsinkach. Badaniom empirycznym poddanazostała struktura kursu, materiały i metody dydaktyczne. Inspiracją tego artykułu stały sięefektywność nowych metod badawczych oraz struktura kursu. W celu potwierdzenia danychzostały przeprowadzone wywiady i ankiety.Studium obrazuje, że w trakcie kursu studenci nabywają podstawy wiedzy z zakresuprawa fińskiego i komparatystyki prawa. Zastosowano zintegrowaną metodę kształcenia (blendedlearning) zamiast tradycyjnych wykładów, wykładowcy stosowali platformę Moodle. Rezultatywskazują, że studentom odpowiada taka metoda prowadzenia zajęć. Metoda ta może zostaćzastosowana także w kursach o innej tematyce niż tłumaczenie prawne.
EN
Finland is widely recognized as one of the top countries to live in, with transparency and an excellent education system, which provides for top English proficiencies. The applied English translation case study that is examined in this paper focuses on Finnish into English legal translation teaching coupled with studying at the University of Helsinki. Scrutiny of the course structure, teaching materials and teaching methods was undertaken as part of the empirical research and the efficiency of the new teaching method and course structure inspired this paper. Methodology also included interviews/surveys to obtain up to date data. The case study in brief illustrates that students at the outset of the course acquired the basic concepts of Finnish and comparative law. This was done in a blended learning environment with reverse classroom makeups and small group discussions being used instead of teacherfronted lectures. Students were also asked to look up information on the Internet and undertake translations comments, company visits, and translating an entire court case. From the teacher’s perspective Moodle was used as a file managements system. Results suggest that the students are satisfied with this method and see it as beneficial. It can be used for benchmarking for legal translation courses in others settings.
9

Jacek Lyszczyna (13 lipca 1954 – 20 lutego 2020)

51%
Piechota M.
Pamiętnik Literacki
|
2020
|
vol. 111
|
issue 4
273-279
10
Publication available in full text mode
Content available

Błędy programu do obróbki korpusu, podczas badań korpusowych słownictwa biznesowego i prawnego w języku wietnamskim, na przykładzie programu AntConc

51%
Królczyk J.
Investigationes Linguisticae
|
2014
|
issue 31
5-17
EN
On the one hand corpus research and corpus linguistics are relatively new fields of science but on the other hand, according to some people, there are one of fastest developing methods of linguistic research. To perform a corpus research, it is necessary to have a text corpus and a proper kind of software. The range of software kinds is wide and its easy to find free of charge on or license based software. Nevertheless, what the choice is, it is possible to encounter problems or the software will have low efficiency. Low efficiency of AntConc can be seen while researching a corpus compiled from an isolating language. After processing the corpus, consisting of 18 text items in the Vietnamese language (that is 290 pages of typescript) dedicated to the field of management and law, the software outputted incorrect results. Starting with counting the number of words in a corpus and ending with concordance plotting. There are two ways to deal with this problem. The method involves “teaching” AntConc how to read the Vietnamese language, in other words it is necessary to input a list of all words in the Vietnamese language. The second method is more time consuming because it involves replacing the spaces between syllables to a sign that will not be recognized by the software as a space. Using one of these methods could potentialy end in raising AntConc efficiency.
PL
Badania korpusowe, jak i językoznawstwo korpusowe są dość młodymi dziedzinami nauki, są też według niektórych najszybciej rozwijającymi się metodą badawczą językoznawstwa. W badaniach korpusowych wykorzystuje się korpusy tekstów i specjalne oprogramowania komputerowe. Oprogramowanie to może być darmowe albo płatne, niestety, nie ważne, na jakie oprogramowanie się zdecydujemy, mogą pojawić się błędy lub program może mieć małą skuteczność. Niska skuteczność programu AntConc jest widoczna podczas badania korpusów języków izolujących. Po wprowadzeniu do programu AntConc korpusu, składającego się z 18 pozycji w języku wietnamskim (tj. 290 stron maszynopisu), poświęconych zagadnieniom zarządzania i prawa, program przedstawiał błędne wyniki. Począwszy od policzenia ilości słów i wytypowaniu jakie pojawiają się najczęściej do tworzenia list konkordancji. Istnieje kilka sposobów na zaradzeniu takiej sytuacji, pierwszą metodą jest „nauczenie” programu AntConc czytania języka wietnamskiego innymi słowy wprowadzenie listy słów które występują w języku wietnamskim. Inną metodą, znacznie trudniejszą i wymagającą dużego nakładu pracy, jest zamiana spacji między sylabami na inny znak który nie był by czytany jako odstęp między słowami przez program AntConc. Jeżeli by zastosować jedną z wyżej wymienionych metod, program ten miał by bardzo wysoką sprawność gdyż język wietnamski nie posiada końcówek fleksyjnych i jest typowym językiem SVO.
11
Publication available in full text mode
Content available

Poeci, afekty i miejsca wspólne czyli In Memory of My Feelings Franka O’Hary i Cover Andrzeja Sosnowskiego w perspektywie autotematycznej

38%
Waligóra A. W.
Forum Poetyki
|
2019
|
issue 17
84-97
EN
This paper is an attempt at another interpretation of the poems In Memory of My Feelings by Frank O’Hara and Cover by Andrzej Sosnowski, in the light of their autothematic motifs. The paper focuses first on a close examination of the relationship between the two poems, looking at both differences (language, emblems, symbols, contexts) and similarities, trying to assess how O’Hara influenced Sosnowski. Later, the focus shifts to the relationship between the two poems and a discussion of a possible interpretation of Sosnowski’s poem in terms of interpoetics.
PL
Artykuł jest próbą ponownego zinterpretowania poematów In Memory of My Feelings Franka O’Hary oraz Cover Andrzeja Sosnowskiego w świetle ujawnionych w nich wątków autotematycznych. Autorka skupia się najpierw na bliższym zbadaniu relacji, jaka została między owymi tekstami nawiązana, przyglądając się zarówno różnicom (język, emblematy, symbolika, konteksty) oraz podobieństwom, usiłując zbadać, jaki wpływ na utwór Sosnowskiego wywarł poeta szkoły nowojorskiej. Później natomiast uwaga zostaje zwrócona na wytworzenie między dziełami swoistej przestrzeni zależności – tekst dyskutuje możliwość rozpatrywania wiersza Sosnowskiego w kategoriach interpoetyki.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.