Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 17

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  ubezpieczenie zdrowotne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
Zarządzanie i Finanse
|
2013
|
vol. 2
|
issue 5
39-50
PL
Medyczne konta oszczędnościowe (MSAs) stanowią innowacyjną i dyskusyjną metodę finansowania opieki zdrowotnej, bazującą na indywidualnych oszczędnościach gromadzonych na pokrycie wydatków zdrowotnych. Z teoretycznego punktu widzenia koncepcja MSAs pomaga ograniczyć hazard moralny występujący w systemach ubezpieczeń zdrowotnych, równocześnie przezwyciężając przyszłe wyzwania związane z trendami demograficznymi (starzejące się społeczeństwa). Celem artykułu jest omówienie argumentów za i przeciw implementacji MSAs we współczesnych systemach ochrony zdrowia. W pierw-szej kolejności zwięźle opisano koncepcję medycznych kont oszczędnościowych. Następnie omówiono główne zalety i wady dotyczące tego mechanizmu finansowania opieki zdrowotnej. Artykuł kończy się wnioskiem, że istniejące uwarunkowania finansowania ochrony zdrowia oraz inne specyficzne czynniki o charakterze instytucjonalnym, społeczno-ekonomicznym i kulturowym stanowią główne determinanty skutecznego projektowania i wdrażania systemu MSAs w danym kraju.
PL
System opodatkowania działalności gospodarczej w Polsce coraz częściej uznawany jest za nieefektywny i blokujący rozwój przedsiębiorczości. Opodatkowanie działalności gospodarczej osób fizycznych ma charakter degresywny – im wyższe są osiągane przychody, tym mniej – stosunkowo – podmiot obciążony jest podatkiem. Uwzględniając w obliczeniach obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, które stanowią główne obciążenie finansowe najmniejszych firm i są faktycznym podatkiem, niezależnym od wielkości przychodów ani dochodów uznać należy, iż polski system oskładkowania przedsiębiorców blokuje rozwój polskiej przedsiębiorczości. Niniejszy artykuł koncentruje się na przedstawieniu i analizie zmian prawnych wprowadzonych ustawą z dnia 29 października 2021 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Mimo wprowadzonych tym dokumentem licznych modyfikacji prawnych, analiza dotyczy tylko zmian w zakresie składki zdrowotnej oraz zmian w opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podmiotów z sektora MMP. Pierwsza część artykułu jest poświęcona przedstawieniu aktualnego stanu prawnego w zakresie regulacji dotyczących ubezpieczenia zdrowotnego oraz zmian, jakie wprowadza ustawa w tym obszarze. Druga część artykułu zawiera analizę wysokości opodatkowania podmiotów gospodarczych według istniejących form prawnych i regulacji w zakresie wprowadzonych ustawą zmian. Trzecia i czwarta część została poświęcona przeprowadzeniu analizy porównawczej w zakresie ustalenia wysokości składki zdrowotnej w zależności od zastosowania określonej przez podmiot formy opodatkowania oraz oceny wysokości zobowiązania podatkowego z uwzględnieniem różnych form opodatkowania dla podmiotów funkcjonujących w okresie obowiązywania już nowych przepisów. Artykuł kończy się sformułowaniem wniosków w zakresie przyszłych korzyści i strat wynikających z proponowanych ustawą zmian oraz krytyczną oceną przestrzeni do prowadzenia działalności dla podmiotów z sektora MMP objętych progresją podatkową i nową formułą wyliczania składki zdrowotnej.
Facta Simonidis
|
2008
|
vol. 1
|
issue 1
141-161
EN
In the present study the practical application of the institution of national health societies to the public system of health protection is presented, which is illustrated by the organisational structure of Polish national health societies, especially according to acts from 1920 and 1997. The research yields the analysis of law regulations which govern the nature of the national health societies. It is emphasised that the self-government, which functioned in the Polish health insurance, has not successfully adapted to the changes taking place in the Polish society. The author also underlines the infl uence of the centralization on the foundation of Polish’s social and economic policy. Furthermore, he comes to a conclusion that radically changes of the rules, the forms and the range of social policy have negative infl uence on health insurance system, which should works effectively and which is aimed at the protection of the insured from the disease risk. The author also presents his views on the development of the system of national health societies in Poland.
PL
Artykuł, oparty na analizie aktów prawnych, dokumentów oraz literatury przedmiotu, traktuje o istocie i ewolucji kas chorych w systemie ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce. Poddane analizie rozwiązania instytucjonalne wprowadzone zostały do polskiego porządku prawnego ustawami z dnia 19 maja 1920 r. o obowiązkowym ubezpieczeniu na wypadek choroby oraz z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. W artykule scharakteryzowano organizację oraz zasady działania kas chorych na gruncie stanu prawnego ukształtowanego przez wskazane akty prawne. Punkt wyjścia przeprowadzonej analizy stanowi status prawny kas chorych, jako osób prawnych prawa publicznego. W ramach struktury organizacyjnej omówione zostały rozwiązania normatywne odnoszące się do samorządnych organów kas chorych, wyposażonych w kompetencje uchwałodawcze, zarządzające lub nadzorcze. W dalszej części przedstawiony został kierunek rozwoju struktury organizacyjnej ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce zakładający odejście od instytucji samorządnych kas chorych na rzecz scentralizowanych jednostek organizacyjnych.
PL
Artykuł, oparty na analizie aktów prawnych, dokumentów oraz literatury przedmiotu, traktuje o istocie i ewolucji kas chorych w systemie ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce. Poddane analizie rozwiązania instytucjonalne wprowadzone zostały do polskiego porządku prawnego ustawami z dnia 19 maja 1920 r. o obowiązkowym ubezpieczeniu na wypadek choroby oraz z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. W artykule scharakteryzowano organizację oraz zasady działania kas chorych na gruncie stanu prawnego ukształtowanego przez wskazane akty prawne. Punkt wyjścia przeprowadzonej analizy stanowi status prawny kas chorych, jako osób prawnych prawa publicznego. W ramach struktury organizacyjnej omówione zostały rozwiązania normatywne odnoszące się do samorządnych organów kas chorych, wyposażonych w kompetencje uchwałodawcze, zarządzające lub nadzorcze. W dalszej części przedstawiony został kierunek rozwoju struktury organizacyjnej ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce zakładający odejście od instytucji samorządnych kas chorych na rzecz scentralizowanych jednostek organizacyjnych.
EN
In the present study the practical application of the institution of national health societies to the public system of health protection is presented, which is illustrated by the organisational structure of Polish national health societies, especially according to acts from 1920 and 1997. The research yields the analysis of law regulations which govern the nature of the national health societies. It is emphasised that the self-government, which functioned in the Polish health insurance, has not successfully adapted to the changes taking place in the Polish society. The author also underlines the infl uence of the centralization on the foundation of Polish’s social and economic policy. Furthermore, he comes to a conclusion that radically changes of the rules, the forms and the range of social policy have negative infl uence on health insurance system, which should works effectively and which is aimed at the protection of the insured from the disease risk. The author also presents his views on the development of the system of national health societies in Poland.
EN
The aim of the analyze was to present demographic and the legal situation of foreigners as patients in the Polish health care system. Research was based on legal documents and official statistics of The Department of Foreigners. The legal situation of foreigners is varied depending on the country of origin and the reasons for their residence on Polish territory. The Department of Foreigners is responsible for the organization of health care for people waiting for a decision of international protection. Persons who are legally in Poland can be insured on the same terms as Polish citizens. Those in the most difficult legal sitation are the undocumented migrants. It is necessary to provide easy access to information concerning the regulation of health care – both for migrants and medical workers. The problem concerning the refund for medical help for uninsured migrants in case of a threat to life and health, should be solved. Full access to health care for children and pregnant women, regardless of their nationality, should be ensured.
PL
Dane statystyczne wskazują na ciągły wzrost liczby cudzoziemców przyjeżdżających do Polski. Zapewnienie dostępu do opieki zdrowotnej osobom, które – niezależnie od swojego pochodzenia — czasowo lub stale przebywają na terenie Polski, wynika z umów międzynarodowych i ustawodawstwa krajowego. Sytuacja prawna cudzoziemców różni się w zależności od kraju pochodzenia i przyczyn dla których przebywają oni na terenie Polski. Za organizację opieki nad osobami oczekującymi na wydanie decyzji o przyznaniu ochrony międzynarodowej, odpowiada Urząd do Spraw Cudzoziemców. Dotyczą ich także specjalne procedury związane z przebywaniem w ośrodkach recepcyjnych (filtr epidemiologiczny). Osoby przebywające w Polsce legalnie mają zapewnione ubezpieczenie na tych samych zasadach co obywatele Polski (składki odprowadzane przez pracodawców, ubezpieczenie dla członków rodzin pracowników, ubezpieczenie dobrowolne itp.). W najtrudniejszej sytuacji prawnej są migranci nieudokumentowani. Potrzeba jest ułatwienia dostępu do informacji dotyczącej zasad korzystania z opieki zdrowotnej – zarówno dla migrantów, jak i pracowników medycznych. Należy także rozwiązać problem refundacji świadczeń udzielanych w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia osobom nieubezpieczonym. Konieczne jest także zapewnienie pełnego dostępu do opieki zdrowotnej dzieciom i kobietom w ciąży, bezwzględu na obywatelstwo.
EN
Background: One of the most controversial issues in restructuring the Polish health insurance system is the implementation of private voluntary insurance and creation within it a new insurance product known as occupational health services (OHS). In this article some opportunities and dilemmas likely to be faced by providers and employers/employees, when contracting with insurance institutions, are considered as a contribution to the discussion on private insurance in Poland. The basic question is how private insurance institutions could influence the promotion of different preventive activities at the company level by motivating both OHS providers and employers. Material and Methods: The descriptive qualitative method has been applied in the analysis of legal acts, scientific publications selected according to keywords (Pubmed), documents and expert evaluations and research project results. Results: Taking into account the experiences of European countries, described in publications, international experts' opinions and results of research projects the solution proposed in Poland could be possible under the following several prerequisites: inclusion of a full scope of occupational health services into the insurance product, constant supervision of occupational medicine professionals, monitoring of the health care quality and the relations between private insurers and OHS provider and implementation of the economic incentives scheme to ensure an adequate position of OHS providers on the market. Conclusions: The proposed reconstruction of the health insurance system, comprising undoubtedly positive elements, may entail some threats in the area of health, organization and economy. Private voluntary health insurance implementation requires precisely defined solutions concerning the scope of insurance product, motivation scheme and information system. Med Pr 2014;65(2):279–287
PL
Wstęp: Jednym z najbardziej kontrowersyjnych problemów restrukturyzacji polskiego systemu ubezpieczeń zdrowotnych jest wprowadzenie prywatnych dobrowolnych ubezpieczeń i włączenie do nich świadczeń z zakresu medycyny pracy jako produktu prywatnego ubezpieczenia. W artykule, który jest głosem w dyskusji na ten temat, podjęto zagadnienia potencjalnych możliwości i zagrożeń, jakie mogłyby pojawić się po stronie jednostek medycyny pracy i pracodawców zawierających umowy z prywatnymi ubezpieczycielami. Podstawowe pytanie, jakie może zostać zadane, dotyczy wpływu funkcjonowania prywatnych ubezpieczeń na wzmocnienie działań profilaktycznych poprzez zastosowanie mechanizmów motywacyjnych. Materiał i metody: W analizie zgromadzonego materiału - aktów prawnych, wybranych według słów kluczowych publikacji naukowych (Pubmed), dokumentów i materiałów eksperckich oraz wyników projektów badawczych - zastosowano opisową metodę jakościową. Wyniki: Z doświadczeń krajów europejskich wynika, że proponowane w Polsce rozwiązanie jest możliwe po spełnieniu wielu warunków - włączenia wszystkich świadczeń medycyny pracy do produktu ubezpieczeniowego, utrzymania nadzoru i monitorowania jakości świadczeń oraz relacji między prywatnymi ubezpieczycielami a jednostkami medycyny pracy przez uprawnionych specjalistów w dziedzinie medycyny pracy oraz wprowadzenia ekonomicznych mechanizmów motywacyjnych w celu zapewnienia odpowiedniej (merytorycznej i ekonomicznej) pozycji dostawców świadczeń medycyny pracy na rynku. Wnioski: Proponowana rekonstrukcja systemu ubezpieczeń zdrowotnych, niewątpliwie zawierająca plusy, w praktyce może powodować zagrożenia w obszarze efektów zdrowotnych, organizacyjnych lub ekonomicznych. Implementacja dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych wymaga precyzyjnych rozwiązań w odniesieniu do zakresu produktu ubezpieczeniowego, konstrukcji systemu motywacyjnego oraz budowy platformy informacyjnej. Med. Pr. 2014;65(2):279–287
7
63%
EN
The article consists of a comparative analysis of the results of a survey of entrepreneurs (SMEs) regarding proper insurance coverage in selected countries (G. Britain, France, Italy, Germany vs. Poland) with respect to: the adequacy of insurance on offer, knowledge of the scope of insurance products, price of products, and entrepreneurs’ expectations. The study also discusses the role and importance of insurance products on offer to SMEs for the protection of their staff and business operations. In line with the aim of the study, the authors try to determine principles which should guide insurers in developing appropriate insurance for SMEs. They particularly indicate the necessity of covering the gap between current insurance products on offer for SMEs and their real risks they face, as well as the needs and expectations they have from insurance companies.
PL
Artykuł podejmuje problem stopnia i sposobu wykorzystania przez SMEs produktów ubezpieczeniowych służących zarządzaniu ryzykami związanymi z prowadzoną przez te podmioty działalnością. Wyniki badania przeprowadzonego w połowie roku 2014, które objęło 459 polskich przedsiębiorstw małych, średnich i mikro z czterech wybranych branż, porównano z analogicznymi uzyskanymi w tym samym czasie przez Boston Consulting Group w sześciu państwach na próbie 2,5 tys. przedsiębiorstw. Obydwa sondaże wykazały, że oferta produktowa zakładów ubezpieczeń jest w znacznym stopniu ignorowana przez przedsiębiorców nie tylko z uwagi na jej nietrafność (rozmijanie się z realnymi ryzykami), nadmiernie wysoką cenę, nieznajomość/niezrozumienie oferty ale przede wszystkim dlatego, że dotyczy ona ryzyk stosunkowo mało istotnych z punktu widzenia prowadzonej przez nich działalności.
PL
W niniejszej pracy podjęta została próba dokonania analizy rozwiązań legislacyjnych wpływających na podmiotowy zakres niemieckiego ubezpieczenia chorobowego, którego jednym z elementów jest ochrona zdrowia. Celem pracy jest wskazanie znaczenia obowiązku ubezpieczenia przed ryzykiem choroby w realizacji jednego z podstawowych celów niemieckiej polityki zdrowotnej, tj. powszechności ubezpieczenia. Wskazanie determinantów i dokonanie oceny przyjętych rozwiązań formalno-prawnych nastąpiło w odniesieniu do kliku cezur czasowych. Punkt wyjścia stanowi analiza obowiązku ubezpieczenia chorobowego w świetle przepisów ustawy o ubezpieczeniu chorobowym robotników z 1883 r., która uzupełniona została następnie syntezą rozwiązań przyjętych w Ordynacji Ubezpieczeniowej Rzeszy z 1911 r. Najwięcej uwagi poświęcono jednak syntezie współczesnego stanu niemieckiej ochrony ubezpieczeniowej w obszarze podmiotowego zakresu obowiązku ubezpieczenia przed ryzykiem choroby, którego aktualny kształt wynika z przepisów Piątej Księgi Kodeksu Socjalnego
EN
This article tries to analyze the legislative solutions which influence the subjective scope of German health insurance; the health protection is one of its elements. The aim of the article is to show the importance of the insurance obligation against the risk of the disease in implementation of one of the basic targets of German health policy i.e. the generality of insurance. The indication of determinants and evaluation of accepted formal-legal solutions was in reference to some time caesuras. The analysis of the obligation of health insurance in the light of the provisions of the Act of health insurance of the workers from 1883 was the starting point. The analysis was later complemented with the synthesis of solutions accepted in Insurance Act of the Reich established in 1911. However, most attention was paid to the synthesis of modern state of the health protection within the subjective scope of insurance obligation against the risk of the disease whose current form is granted by the Fifth Book of German Social Security Code
EN
The article presents the solutions concerning social insurance and health insurance introduced in the Polish Deal – government’s reconstruction programme for the Polish economy after the Covid-19 pandemic.
PL
Tekst prezentuje działania w obszarze ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, zaprojektowane w „Polskim Ładzie” – rządowym programie odbudowy polskiej gospodarki po pandemii Covid-19
EN
The purpose of this article is to present the main directions of changes in the Estonian health care system following the transformation of the national economy and the accession of Estonia to the European Union. Special attention has been paid to the ways of sourcing, and the collection and redistribution of financial resources allocated to health care in different periods of the transformation. The initial changes introduced far-reaching decentralization of the health system, while further reforms led to his re-centralization. The intensity of the re-centralization of finance and health management processes was accelerated after 2008, when the impact of the global financial crisis on the condition of the economy of Estonia was significant. As a result of the introduced changes, Bismarck’s mixed system - a hybrid system - has been formed.
PL
Celem artykułu jest prezentacja głównych kierunków zmian wprowadzanych w estońskim systemie zdrowia po transformacji systemowej gospodarki narodowej i przystąpieniu Estonii do Unii Europejskiej. Szczególna uwaga została zwrócona na sposoby pozyskiwania, gromadzenia i redystrybucji środków finansowych przeznaczonych na opiekę zdrowotną w poszczególnych okresach wprowadzania zmian. Początkowe zmiany wprowadzały daleko idącą decentralizację systemu zdrowotnego, natomiast kolejne reformy doprowadziły do ponownej jego centralizacji. Nasilenie się procesów ponownej centralizacji finansowania i zarządzania ochroną zdrowia nastąpiło po roku 2008, w którym zaobserwowano znaczny wpływ światowego kryzysu finansowego na kondycję gospodarki Estonii. W rezultacie wprowadzanych zmian ukształtował się mieszany system Bismarcka, zwany również hybrydowym.
11
63%
EN
Sickness is considered one of the „old” social risks. In many transition countries the universal health care system was reformed and insurance system was introduced. This is the case of, among other countries, of Bulgaria. In the article the new health insurance system is described. The critical analysis of the system is also provided.
PL
Choroba uważana jest za „stare" ryzyko społeczne. W wielu krajach transformacji uniwersalny system opieki zdrowotnej został zreformowany i wprowadzono system ubezpieczeń, m.in. w Bułgarii. W artykule opisano nowy system ubezpieczeń zdrowotnych. Zawarto w nim również krytyczne oceny tego systemu.
PL
The aim of this study is to identify the legal characteristics of contracts for the health care services provided by a public payer, i.e. the National Health Fund (NFZ) as part of treatment covered by universal health insurance, as compared to those provided by the health care providers with public or private legal status. This issue is discussed in relation to the legal conditions for the treatment of patients on a commercial basis in those institutions (private or public) which have contracts for the provision of healthcare services under the general health insurance (so-called contracts). The discussion is presented based on author’s own observations, resulting both from his scientific studies in the field of medical law and his work in various entities operating in the health care system.
EN
The article presents the statistical data concerning retirees (persons collecting an old-age pension) who continue economic activity, broken down by voivodeship, form of activity (labour code work, civil contract, self-employment) or sector of the economy (based on Polish Classi ent) or sector of the economy (based on Polish Classification of Activities).
PL
Tekst prezentuje dane statystyczne dotyczące emerytów, czyli osób pobierających świadczenie, którzy mimo tego faktu podejmują działalność zarobkową w różnych formach, z podziałem na województwa, form em na województwa, formę zatrudnienia (stosunek pracy, umowa cywilnoprawna, samozatrudnienie) czy branżę gospodarki (według sekcji PKD).
EN
In this article the author analyses the project for the introduction of compulsory health contribution for those performing their function by virtue of an act of appointment and who receive due remuneration. By analyzing the existing and proposed regulations, the author aims to answer the question as to whether the proponent of the bill rightly refers in the justification of the bill to the principle of social solidarity, which is the axiological basis for social and health insurance, or whether they treat it instrumentally, merely pursuing an ad hoc political goal. This idea has met with opposition from the NGO (non-governmental organization) community for it will increase their financial burden. This is particularly important as it constitutes a part of the political initiative called Polish Order (Polski Ład).
PL
W niniejszym artykule autor analizuje projekt wprowadzenia obowiązkowej składki zdrowotnej dla osób pełniących funkcję na mocy aktu powołania, które pobierają z tego tytułu wynagrodzenie. Analiza obowiązujących oraz projektowanych przepisów pozwala autorowi podjąć się udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy projektodawca słusznie odwołuje się w uzasadnieniu projektu ustawy do zasady solidarności społecznej, stanowiącej podstawę aksjologiczną ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego, czy też traktuje ją instrumentalnie, aby zrealizować doraźny cel polityczny. Ten pomysł napotkał bowiem sprzeciw środowiska organizacji pozarządowych, ponieważ zwiększy ich obciążenia finansowe. Jest to szczególnie istotne z uwagi na to, że jest to część zamierzenia politycznego zwanego Polskim Ładem.
15
63%
EN
The article concentrates on the main reasons for the weak development of medical insurance in Ukraine and prospects for introducing medical insurance there. The author examines worldwide practice of medical insurance as a part of a system of medical support. Based on the analysis of international experiences and Ukrainian developments, the author emphasizes the gradual introduction of medical insurance in Ukraine.
PL
Tematem artykułu jest analiza głównych przyczyn słabego rozwoju ubezpieczenia zdrowotnego na Ukrainie i możliwości jego dalszego rozwoju. Autor rozpatruje sytuację ubezpieczenia zdrowotnego jako część systemu pomocy medycznej. Na podstawie analizy międzynarodowych przykładów i sytuacji na Ukrainie, autor zwraca uwagę na stopniowe wdrażanie ubezpieczenia zdrowotnego na Ukrainie
PL
Ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej ze środków publicznych, wprowadzono od 1 sierpnia 2019 r. nowe zwolnienie przedmiotowe dotyczące dochodów osób fizycznych, które nie ukończyły 26-go roku życia. Zasady stosowania zwolnienia nie są jednak dosstępne dla wszystkich podatników ze wskazanej grupy wiekowej, co prowadzi do wielu trudności we właściwym obliczeniu składników wynagrodzenia i danin publicznych. Wątpliwości dotyczą nietylko samej grupy docelowej podatników, lecz również praktycznych aspektów związanych z kosztami uzyskania przychodu, ustaleniem właściwej podstawy do obliczenia składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, a także jak nowe zwolnienie wpływa na stosowanie innych ulg podatkowych. Kolejna istorna kwestia, szczególnie poruszana przez samorządy, jest prognozowany spadek dochodów z tego podatku od osób fizycznych, co może pogorszyć kondycję finansową zwłaszcza małych jednostek terytorialnych.
EN
By the Act of 4 July 2019 amending the Act on personal income tax, the Act on family declarations and the Act on health care benefits financed from funds, from August 1, 2019 a new subject exemption was introduced regarding the income of individuals under the age of 26. However, the rules for the application of the exemption are not available to all taxpayers from the indicated age group, which leads to many difficulties in correctly calculating the components of remuneration and public levies. The doubts concern not only the target group of taxpayers, but also practical aspects related to tax deductible costs, determining the proper basis for calculating social and health insurmance contributions, as well as how the new exemption affects the use of olther tax exemptions. Another important issue, particularly raised by local governments, is the forecasted decline in income from personal income tax, which may worsen the financial condition of small territorial units in particular
EN
Work-related diseases that are not included in the occupational diseases lists have become a significant social phenomenon, generating increasing costs for the EU member states and for European employers. The impact they have on workers’ health and claims results in a need to implement changes in the legislation, which in Poland is currently limited to providing protection and prevention of already established occupational diseases. In the review, a formal-dogmatic approach was used, in a manner of analyzing the current state of Polish legislation and court rulings based upon it. The Polish legal framework was compared to that of the 3 EU member states selected on the basis of their regulations concerning occupational and work-related diseases (Germany, Finland and Ireland). The presented arguments indicate the purpose of the need for a change in the Polish legal framework of occupational and work-related diseases in the direction of either the Finnish or German model. The current Polish law forces people suffering from those work-related diseases which are not recognized as occupational diseases to seek legal remedies under general provisions of civil law, which demands proving not only an adequate causal link between the type of work and the disease but also the employer’s culpability, which puts the affected employee in a worse legal situation than those suffering from an established occupational disease. The provisions of the statutory law implemented in the Federal Republic of Germany provides a solution for a fraction of the abovementioned problems deriving from the referred differences in occupational and work-related diseases regulation, while the Finnish model, based on causality, instead of the legal definition of occupational disease as such, practically allows for a complete elimination of the problem. Med Pr. 2021;72(5):549–60
PL
Nieujęte w wykazach chorób zawodowych pozostałe choroby związane z pracą stały się istotnym zjawiskiem społecznym, generującym rosnące koszty po stronie rządów państw członkowskich Unii Europejskiej (UE) i działających na ich terenach pracodawców. Konsekwencje zdrowotne i wynikające z nich roszczenia, będące pochodnymi uszczerbku na zdrowiu związanego z pracą zawodową, wskazują na potrzebę wprowadzenia zmian w legislacji, która w Polsce obecnie ogranicza się przede wszystkim do zapewniania ochrony i profilaktyki jedynie w zakresie ugruntowanych już chorób zawodowych. W przeglądzie piśmiennictwa posłużono się metodą formalno-dogmatyczną polegającą na analizie obowiązującego stanu prawnego i wydanego na jego podstawie orzecznictwa. Sytuację prawną w Polsce zestawiono z 3 państwami UE wybranymi ze względu na specyfikę posiadanych uregulowań dotyczących chorób zawodowych i chorób związanych z pracą (Niemcy, Finlandia, Irlandia). Przedstawiono argumenty wskazujące na celowość zmiany polskiego modelu rozpatrywania spraw dotyczących chorób zawodowych i niezawodowych związanych z pracą w kierunku modelu fińskiego lub niemieckiego. Obecny stan prawny w Polsce zmusza osoby, które cierpią z powodu chorób związanych z wykonywaną przez nich pracą, a nieumieszczonych w wykazie chorób zawodowych, do korzystania ze środków ochrony prawnej opartych na zasadach ogólnych prawa cywilnego, co skutkuje koniecznością wykazania nie tylko adekwatnego związku przyczynowego między rodzajem lub sposobem wykonywanej pracy a chorobą, ale również zawinienia po stronie pracodawcy. Stawia to taką osobę w znacznie gorszej pozycji prawnej niż tę, która dochodzi roszczeń z tytułu choroby zawodowej. Model obowiązujący w prawie Republiki Federalnej Niemiec pozwala na wykluczenie części problemów, które mogą wystąpić na gruncie przytoczonych różnic w uregulowaniu chorób zawodowych i chorób związanych z pracą, a model fiński, koncentrujący się na rzeczywistej przyczynowości, a nie czysto legalnym definiowaniu choroby zawodowej jako takiej, pozwala na praktycznie całkowite ich wyeliminowanie. Med. Pr. 2021;72(5):549–560
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.