Search results

1

Projekcje umieralności – metodologia oraz założenia w prognozach ONZ dla Polski

100%

Lange M., Uniwersytet Łódzki; Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny; Instytut Statystyki i Demografii

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

2011

|

vol. 254

EN

The mortality projections are the base of population prospects and a starting point of all fore- casts. Mortality is projected on the basis of models of change of life expectancy produced by the United Nations Population Division. The selection of a model for each country is based on recent trends in life expectancy by sex. A comparisons between mortality changes (life expectancy, infant mortality) and forecast show that extrapolation doesn't give good results for exceptional periods - e.g. in Poland during crisis of health period.

2

Zanieczyszczenie powietrza a stan zdrowia mieszkańców dużych miast województwa śląskiego

100%

Zofia M.-K., Andrzej W.

Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician

|

2020

|

vol. 65

|

issue 6

39-51

PL

Duże miasta woj. śląskiego, przede wszystkim na obszarze byłego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, charakteryzują się m.in. wysokim stopniem uprzemysłowienia, wyższym niż średni w kraju poziomem życia, a także bardzo wysokim stopniem zanieczyszczenia środowiska. Celem badania omawianego w artykule jest ocena poziomu wybranych rodzajów zanieczyszczeń powietrza w dużych miastach woj. śląskiego oraz ich porównanie z niektórymi charakterystykami stanu zdrowia ludności tego województwa w latach 2014–2016. W badaniu wykorzystano dane Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska oraz Głównego Urzędu Statystycznego. Zestawienie wartości wybranych mierników zdrowia ludności badanych miast z poziomem ich zanieczyszczenia pozwoliło stwierdzić, że w miastach o najwyższym poziomie zanieczyszczenia powietrza wartości mierników umieralności również były najwyższe, a wartości przeciętnego dalszego trwania życia noworodka – najniższe. Najgorszą sytuację pod względem obydwu czynników zaobserwowano w Chorzowie, Dąbrowie Górniczej i Rybniku, natomiast najlepszą – w Bielsku-Białej i Tychach.

3

Automatyczne mechanizmy dostosowywania wieku uzyskania uprawnień emerytalnych i wysokości świadczenia do przemian umieralności

75%

Szukalski P.

Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje

|

2016

|

issue 34(3)

53-70

PL

Wydłużanie się trwania życia, obserwowane w ostatnich dekadach i przewidywane w kolejnych, prowadzi do zmiany relacji między okresem aktywności zawodowej i pobierania świadczenia emerytalnego. Jednorazowe zmiany polegające na podwyższeniu wieku uzyskiwania uprawnień emerytalnych nie rozwiązują problemu, lecz prowadzą po pewnym czasie do konieczności wdrażania kolejnych zmian. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie stosowanych rozwiązań, które — w różny sposób i w różnym zakresie — próbują umożliwiać dostosowanie wieku uzyskania uprawnień emerytalnych i wysokości świadczenia emerytalnego do zachodzących zmian umieralności.

EN

Rising life expectancy has been observed during the last decades and this trend is anticipated to continue. It is related to changes in relation between the length of professional activity and duration of being pensioner. One-time changes of the most important parameters of pension system don't solve the problem and result in need for further changes. The aim of the article is to present solutions existing in the sphere of pension adjustments in the European countries, where some automatic mechanisms of pension system adjustment to increaseing life expectancy are developed.

4

Nadumieralność z powodu chorób układu krążenia jako czynnik depopulacyjny Łodzi i regionu

71%

Śmigielski W.

Konwersatorium Wiedzy o Mieście

|

2019

|

vol. 32

|

issue 4

131-140

EN

Cardiovascular diseases (CVD) are the leading cause of mortality in Poland and in the EU as well. Cardiovascular death rate in Lodzkie Voivodeship is one of the highest in Poland. The aim of this paper is to compare the level of CVD mortality in the city of Lodz and nearby region with the Polish national level after elimination of the age factor. The result of analysis indicates that Lodzkie Voivodeship is characterized by the overmortality caused by cardiovascular disease of about 1,000 people every year.

PL

Choroby układu krążenia (ChUK) stanowią najczęstszą przyczynę zgonów zarówno w Polsce, jak i na terenie UE. Natężenie zgonów z powodu ChUK w województwie łódzkim należy do jednego z najwyższych w Polsce. Celem autora niniejszej pracy było porównanie poziomu umieralności z powodu ChUK w Łodzi i w regionie z poziomem ogólnokrajowym przy zniwelowaniu czynnika demograficznego. Wyniki przeprowadzonych analiz wskazały, że województwo łódzkie charakteryzuje się nadumieralnością z powodu ChUK, sięgającą średniorocznie blisko 1000 osób, przy tym wskazana niekorzystna sytuacja utrzymuje się już od kilkunastu lat.

5

Uwarunkowania i przebieg epidemii cholery w guberni mohylewskiej w 1848 roku

63%

Janicka I.

Przeszłość Demograficzna Polski

|

2018

|

vol. 40

215-243

PL

Do czasów obecnych miało miejsce sześć pandemii cholery, z których druga była jedną z najsilniejszych. Najbardziej tragicznie w historii wielu krajów zaznaczył się rok 1848, zwłaszcza Rosji, przez tereny której przeszła najsilniejsza epidemia. Z północno-zachodnich guberni Imperium największe straty w ludziach poniosła gubernia mohylewska, w której w ciągu sześciu miesięcy zachorowało ponad 48 tys. Ludzi (31,4% z nich zmarło). Epidemia wybuchła w powiecie orszańskim w dniu 29 maja, obejmując kolejno pozostałe powiaty i trwała w guberni do 29 listopada 1848 roku. Biorąc pod uwagę współczynnik zapadalności, najwięcej przypadków zachorowań odnotowano w powiecie orszańskim (139,6 osób na 1000 mieszkańców) oraz siennieńskim (92 osoby na 1000). W powiecie orszańskim największy był również współczynnik umieralności (40,3 osoby na 1000), zaś największa śmiertelność wystąpiła w powiecie mohylewskim, w którym zmarła ponad połowa (51,4%) wszystkich chorych. Przyczyną tak wielkich strat były między innymi warunki geofizyczne guberni, ale również społeczno-cywilizacyjne. Panujący wówczas głód, niedożywienie, a w konsekwencji osłabienie organizmów sprzyjały wysokiej zapadalności na cholerę, a brak wystarczającej znajomości choroby przez lekarzy skutkował wysoką śmiertelnością.

EN

There have been six cholera pandemics to date, the second of of which was the biggest. The year 1848, when the worst epidemic swept through the land, proved to be the most deadly in the history of many countries, Russia in particular. Among the Northwestern Russian governorates, it was that of Mogilev which suffered most and where, within six months, over 48,000 people fell sick, with 31.4% of them dying. The epidemic broke out in the district of Orsza on May 29, from where it spread into other districts and remained in the governorate until November 29, 1848. Taking the incidence rate into consideration, the highest number of infections was recorded in the districts of Orsza (139.6 people per 1,000 inhabitants) and Sienno (92 people per 1,000). The mortality rate was also the highest in the district of Orsza (40.3 people per 1,000), whereas the highest mortality rate occurred in the district of Mogilev, where over a half of those infected died (51.4%). The reasons for such huge losses included the geophysical conditions in the governorate and also social and civilizational determinants. Famine, malnutrition and weakened bodies favored the high incidence rate of cholera which, together with the inadequate knowledge doctors had of it, resulted in high mortality.

6

Zróżnicowanie długości życia w zależności od płci i wykształcenia

63%

Nocko A.

Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician

|

2017

|

issue 8

PL

W artykule opisano badanie umieralności i trwania życia w zależności od płci i poziomu wykształcenia. Do oceny zjawiska zastosowano wskaźnik częściowego trwania życia osób w wieku od 30 do 69 lat (e30—69). Badanie przeprowadzono dla lat 2002 i 2011. W pierwszym jego etapie oszacowano, metodą Chianga, tablice trwania życia dla osób w wieku 30 lat i więcej według płci oraz czterech grup wykształcenia. Następnie obliczono parametr e30—69. Otrzymane wyniki potwierdziły, że trwanie życia jest zróżnicowane zależnie od płci i wykształcenia. W przypadku osób z wyższym wykształceniem odnotowano dłuższe trwanie życia niż w przypadku osób z wykształceniem niższym. W badanych latach obserwowano wydłużenie trwania życia osób w wieku 30—69 lat z wyjątkiem kobiet z wykształceniem co najwyżej gimnazjalnym. W przypadku kobiet odnotowano mniejsze zróżnicowanie wartości oszacowanego parametru trwania życia pomiędzy najwyższym i najniższym wykształceniem niż u mężczyzn.

EN

The research on mortality and life expectancy by sex and education level was described in the article. To assess this phenomenon partial life expectancy rate of persons aged from 30 to 69 was used (e30—69). The research was conducted for the years 2002 and 2011. At the first stage life expectancy tables for people at the age of 30 and more, by sex and four groups of education, were estimated by Chiang’s method. Then on this basis the parameter e30—69 was computed. The obtained results confirmed that life expectancy is differentiated by sex and education. Longer life expectancy was noticed for people with higher 52 Wiadomości Statystyczne nr 8 (675), 2017 education than for those with lower education. In the analysed period life expectancy of persons aged 30—69 was extended, except for women with at most lower secondary education. For women, the value of the assessed partial life expectancy parameter was less differentiated between the highest and the lowest level of education than for men.

7

Determinants of self-rated health of a working population

63%

Bryła M., Szymocha M., Maniecka-Bryła I.

Medycyna Pracy

|

2015

|

vol. 66

|

issue 1

17-28

PL

Wstęp: Samoocena stanu zdrowia stosowana jest w ochronie zdrowia i w konsekwencji wpływa na absencję chorobową populacji pracującej. Celem badania była ocena zależności między zmiennymi społeczno-ekonomicznymi, wybranymi formami zachowań prozdrowotnych a subiektywną oceną stanu zdrowia osób pracujących. Materiał i metody: Badaniem objęto 599 osób – 331 kobiet (55,3%) i 268 mężczyzn (44,7%) w wieku 18–67 lat, pracujących na terenie województwa świętokrzyskiego. Narzędziem badania był kwestionariusz zawierający pytania dotyczące stanu zdrowia i zachowań zdrowotnych w zakresie stylu życia. Przeprowadzono pomiary antropometryczne. W analizie statystycznej wykorzystano test niezależności Chi². W celu oceny wpływu wybranych cech na samoocenę stanu zdrowia badanych zastosowano analizę regresji logistycznej jedno- i wieloczynnikowej. Wyniki: W wieloczynnikowej analizie regresji logistycznej cechami istotnie zwiększającymi szansę bardzo dobrej lub dobrej samooceny stanu zdrowia okazały się: wiek do 39 lat (iloraz szans (odds ratio – OR) = 4,17; 95% przedział ufności (confidence interval – CI): 1,72–10,10; p < 0,002), wykształcenie wyższe (OR = 3,01; 95% CI: 1,04–8,70; p < 0,05) i dbałość o zdrowie (OR = 4,77; 95% CI: 2,81–8,09; p < 0,001). Wnioski: Pracujące osoby z wykształceniem wyższym mają lepszą kontrolę nad własnym zdrowiem i w konsekwencji lepszą jego percepcję. Konieczne jest monitorowanie samooceny stanu zdrowia pracujących jako istotnego wskaźnika oceny stanu zdrowia pracowników i zapotrzebowania na opiekę medyczną. Med. Pr. 2015;66(1):17–28

EN

Background: Self-rated health relates to the use of medical help and, as a consequence, determines sick leave in the population of employees. The aim of the study was to analyze the relationship between socioeconomic variables, selected forms of positive health behaviour and subjective evaluation of health in employees. Material and Methods: Five hundred and 99 subjects were included in the study – 331 females and 268 males, aged 18–67, working in the area of the Świętokrzyskie province. The authors’ survey questionnaire on the selected elements of the state of health and positive health behavior in life style has been used in the study. Anthropometric measures were carried out. A Chi² test for independence was used in the statistical analysis. In order to evaluate the effect of the selected factors on the self-rated health of the studied subjects the researchers have applied single- and multiple-factor logistic regression. Results: In the multiple-factor logistic regression the features contributing to good or excellent self-rated health were the following: age up to 39 (odds ratio – OR = 4.17; 95% confidence interval – CI: 1.72–10.10; p < 0.002), higher education (OR = 3.01; 95% CI: 1.04–8.70; p < 0.05) and care for health (OR = 4.77; 95% CI: 2.81–8.09; p < 0.001). Conclusions: Working people with higher education are characterized by a better control over their own health and, consequently, by a better perception of it. Monitoring self-rated health in a working population is an invaluable indicator in the evaluation of health in employees and the need for medical care. Med Pr 2015;66(1):17–28

8

OWDOWIENIE I OSIEROCENIE W III RP: PERSPEKTYWA POLITYKI SPOŁECZNEJ

63%

Szukalski P.

Polityka Społeczna

|

2018

|

vol. 45

|

issue 7(532)

9-15

EN

Death is an event which affect family life forcing in-depth modifications. Last twenty five years is a period when rapid mortality decline is observed in Poland what in theory should lower probability of losing family members and should postpone orphanhood or widow(er)hood. The paper is aimed at estimating – with use of data collected by the Polish Central Statistical Office (GUS) and the Polish Social Insurance Institution (ZUS) – how a frequency of death of family members is evolving after 1990.

PL

Zgon to zdarzenie, którego wystąpienie w życiu rodziny prowadzi do modyfikacji całego życia. Ostatnie ćwierćwiecze to okres szybkiego obniżania się poziomu umieralności, co teoretycznie powinno obniżać prawdopodobieństwo utraty bliskich oraz prowadzić do późniejszego występowania sieroctwa czy owdowienia. Celem artykułu jest wskazanie – na bazie danych GUS i ZUS – w jakim stopniu po roku 1990 następuje zmiana częstości utraty osób bliskich wskutek ich zgonu.

9

Umieralność w starszych grupach wieku – ujęcie chorologiczne

63%

Grzelak-Kostulska E., Hołowiecka B., Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu I. G., Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu I. G.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

2013

|

vol. 297

EN

The aim of the presented analysis was to update the knowledge on the topic of mortality among senior citizens in Poland. The following article presents a compilation of data concerning mortality rate in relation to various age groups, divided by location and by causes of death. The authors have managed to confirm that the spatial distribution of mortality in relation to various age groups changes in accordance with the specificity of a particular region in respect of the general mortality trend. Higher mortality among younger age groups was noticed in regions with lower life expectancy, whereas, locations with a larger proportion of the old were characterised by the highest values only among senior citizens. It was also proved that together with the transition from one age group to another, the causes of death differ; firstly, cancer dominates, while in the later age deaths are usually caused by the failure of the circulatory system. Moreover, a territorial distribution was confirmed as northern Poland is characterised by higher mortality caused by tumours, while in southern Poland circulatory problems predominate. There are also some regions were those tendencies vary from relatively high to rather low values.

PL

Celem analizy było poszerzenie i zaktualizowanie wiedzy na temat zjawiska umieralności wśród seniorów w Polsce. W pracy prześledzono zmienność współczynnika umieralności w wybranych grupach wieku w układzie terytorialnym oraz określono główne przyczyny zgonów. Potwierdzono, że przestrzenny rozkład natężenia umieralności w poszczególnych grupach wieku ludności zmienia się wraz ze specyfiką danego obszaru w zakresie ogólnej umieralności. Tam, gdzie jest ona wyższa, pojawia się większa umieralność w niższych badanych przedziałach wieku i odwrotnie, tam, gdzie czas trwania życia ludności Polski jest najdłuższy, współczynnik najsilniej zaznacza się w najstarszych grupach wieku. Udowodniono także, że wraz z wiekiem istotnej modyfikacji podlegają przyczyny zgonów, przechodząc od większego udziału umieralności związanej z chorobami nowotworowymi ku zgonom wywołanym przez choroby układu krążenia. Stwierdzone terytorialne prawidłowości wskazują, iż północną część Polski można kojarzyć z większym natężeniem umieralności na skutek chorób nowotworowych a południową z istotniejszym wpływem na zgony chorób układu krążenia, jednak zidentyfikowano regiony, w których udział zgonów zmieniał się od relatywnie wysokiego do relatywnie niskiego.

10

Dynamika regionalnych nierówności w zdrowiu w Polsce

63%

Łyszczarz B.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2014

|

issue 38

191-200

PL

Problematyka nierówności w stanie zdrowia stanowi jeden z najważniejszych obszarów badań i działań w obszarze współczesnej polityki zdrowotnej. Istotność problematyki nierówności w zdro-wiu znajduje odzwierciedlenie w strategicznych dokumentach dotyczących polityki zdrowotnej, zarów-no tych o charakterze krajowym, jak i międzynarodowym. Zgodnie ze stosowanym tu ujęciem prezen-towanym przez Światową Organizację Zdrowia nierówności zdrowotne „odzwierciedlają niepotrzebne i możliwe do uniknięcia różnice w stanie zdrowia, które uważane są za niesprawiedliwe”. W opracowaniu podjęto próbę uchwycenia dynamiki regionalnych nierówności w zdrowiu w Pol-sce. Nierówności w zdrowiu zidentyfikowano na podstawie zróżnicowania standaryzowanych wskaźników umieralności w powiatach w podziale na wiek oraz płeć. Zastosowano dane dotyczą-ce dwóch okresów: lat 1999–2001 oraz lat 2008–2010. Dynamikę nierówności w zdrowiu zidenty-fikowano przy wykorzystaniu analizy sigma konwergencji oraz cech rozkładu badanej zmiennej. Wyniki badania wskazują, że nierówności w zdrowiu w Polsce, rozpatrywane z punktu wi-dzenia różnic regionalnych, pogłębiły się między dwoma badanymi okresami. Sytuacja ta dotyczy-ła 5 z 6 analizowanych wskaźników umieralności. Tylko w przypadku kobiet w wieku 65 lat i więcej nie zaobserwowano pogłębiania się terytorialnych różnic w stanie zdrowia. Wyniki dają fragmentaryczny obraz nierówności zdrowotnych w Polsce. W badaniu skoncentro-wano się tylko na pomiarze tych nierówności w ujęciu terytorialnym, nie przeanalizowano natomiast wpływu czynników społeczno-ekonomicznych na kształtowanie zróżnicowania w stanie zdrowia.

EN

Issue of health inequalities constitutes one of the most important areas of research and actions in contemporary health policy. The importance of health inequalities is reflected in strategic health policy documents, both the national ones and these concerned with the international health problems. Accord-ing to World Health Organization point of view, which is also used herein, health inequalities “reflect unnecessary and avoidable differences in health status, that are considered to be unfair”. The purpose of the paper is to investigate the dynamics of regional health inequalities in Po-land. The health inequalities were identified by using variation in age- and gender-specific stand-ardised mortality ratios in the districts (powiats) of Poland. The timespan of the analysis covers two periods, years 1999–2001 and years 2008–2010. The dynamics of health inequalities was measured with the use of Sigma-convergence analysis as well as analysis of the variable distribution. The results show that the regional health inequalities in Poland increased between the two in-vestigated periods. This conclusion applies to 5 of 6 of the analysed mortality measures. Only in the case of 65 or older females the territorial health inequalities did not increase. The results present only limited evaluation of health inequalities in Poland. The research con-centrates on the measurement of territorial inequalities, while the impact of socio-economic factors on shaping the differences in health status was not analysed.

11

Wykluczeni z życia

63%

Podniesińska M.

Student niepełnosprawny. Szkice i rozprawy

|

2017

|

issue 17(10)2017

77-91

EN

This article is dedicated to the issues of health and mortality rates in the world. It presents data on life expectancy for different groups in different countries and explained the reasons for disparities between them. Article also describes the health systems in some regions of the world and pointed out the way to improve them.

PL

Artykuł poświęcono problematyce zdrowia i umieralności na świecie. Przedstawiono dane dotyczące oczekiwanej długości życia dla różnych grup ludności w poszczególnych krajach i wyjaśniono przyczyny dysproporcji między nimi. Opisano także systemy opieki zdrowotnej w niektórych regionach świata i wskazano drogę do ich poprawy.

12

Sytuacja demograficzna Francji na przełomie XX i XXI wieku – analiza wybranych zagadnień

38%

Pachocka M.

Studia z Polityki Publicznej

|

2014

|

vol. 1

|

issue 2(2)

97-131

EN

This paper discusses the demographic potential of France in the late 20th and early 21st century. The research question concerning its demographic situation is answered through the in-depth description, analysis and assessment of the country's demographic resources in the period between 1991 and 2013, with respect to France excluding Mayotte or to metropolitan France. Due to the extensive and complex nature of the subject matter, the aspects of the demographic situation in France analysed in this paper have been chosen based on their relevance. Therefore, the paper consists of three main parts: population statistics and fluctuations in country's demographic structure, vital statistics (natality, fertility and mortality, excluding the question of marriages and divorces), as well as international migrations with a strong focus on the immigration to France. To sum up, the demographic situation in France is relatively optimistic when compared to other European countries (as exemplified by the rising total population figure, being the second most populated state in the EU, having positive natural increase rate and migration rate, approaching the threshold of generation renewal). The ageing of the population is one of the major demographic challenges for France; yet it is progressing at a slower pace than in the rest of Europe. Given its demographic situation, France actively seeks to define Europe-wide policy, for instance with respect to regulating international migrations.

PL

Przedmiotem rozważań w artykule jest potencjał demograficzny Francji na przełomie wieków XX i XXI. Odpowiedź na pytanie badawcze o sytuację demograficzną tego państwa zawiera się w pogłębionym opisie, analizie i ocenie jego zasobów demograficznych w latach 1991-2013, głównie w odniesieniu do części metropolitarnej. Z uwagi na szeroki i złożony zakres przedmiotowej problematyki, w artykule ograniczono się do analizy wybranych aspektów sytuacji demograficznej Francji, uznanych za szczególnie ważne i interesujące. W konsekwencji opracowanie składa się z trzech zasadniczych części, w których kolejno omówiono: bilans ludności i zmiany w strukturze demograficznej mieszkańców państwa, ruch naturalny ludności (urodzenia i płodność oraz umieralność, z wyłączeniem kwestii małżeństw i rozwodów) oraz migracje zagraniczne, z naciskiem na imigrację do Francji. Podsumowując, sytuacja demograficzna Francji jest relatywnie korzystna w porównaniu do innych państw europejskich (m.in. rosnąca ogólna liczba ludności, drugie miejsce w UE pod względem zaludnienia, dodatnie saldo naturalne i saldo migracji, zbliżanie się do granicy prostej zastępowalności pokoleń). Proces starzenia się społeczeństwa jest głównym wyzwaniem demograficznym, we Francji postępuje jednak relatywnie wolniej niż w innych państwach Europy. Z uwagi na swoją sytuację demograficzną Francja realnie wpływa na kształt polityki europejskiej, m.in. w zakresie migracji zagranicznych.

Refine search results

Projekcje umieralności – metodologia oraz założenia w prognozach ONZ dla Polski

Zanieczyszczenie powietrza a stan zdrowia mieszkańców dużych miast województwa śląskiego

Automatyczne mechanizmy dostosowywania wieku uzyskania uprawnień emerytalnych i wysokości świadczenia do przemian umieralności

Nadumieralność z powodu chorób układu krążenia jako czynnik depopulacyjny Łodzi i regionu

Uwarunkowania i przebieg epidemii cholery w guberni mohylewskiej w 1848 roku

Zróżnicowanie długości życia w zależności od płci i wykształcenia

Determinants of self-rated health of a working population

OWDOWIENIE I OSIEROCENIE W III RP: PERSPEKTYWA POLITYKI SPOŁECZNEJ

Umieralność w starszych grupach wieku – ujęcie chorologiczne

Dynamika regionalnych nierówności w zdrowiu w Polsce

Wykluczeni z życia

Sytuacja demograficzna Francji na przełomie XX i XXI wieku – analiza wybranych zagadnień