Search results

1

Konferencja „Urzędnicy i urzędy w społeczeństwie XIX wieku”

100%

Lewandowska D.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2016

|

issue 23

347-348

2

Konferencja „Urzędnicy i urzędy w społeczeństwie XIX wieku”.

100%

Lewandowska D.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2016

|

issue 23

347-348

XX

komunikat

3

Urzędnicy komisji rządowych Królestwa Polskiego w latach 1815–1867

88%

Osiecka M.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2014

|

issue 21

171-196

EN

In the Kingdom of Poland governmental commissions constituted the executive. These were: Government Commission for Religion and Public Education, Government Commission of Justice, Government Commission of Internal Affairs and the Police, the Government Commission of War and Government Commission of Income and Treasury. Officials employed in these commissions had to meet certain rules of eligibility and recruitment. These included: having all civil rights, proper age, sex, certificate of graduation the one of specified schools and finished apprenticeship, opinion from the place of residence. These rules were govern by the law, ie. the Constitution of 1815, tsarist decree, order of the governor and the ordinances and regulations of the competent authorities of the Polish Kingdom. The article presents the legal status of civil servants, their rights and obligations. Moreover, it tackles briefly the other issues, such as, social background of the officials, their age, place of residence, education, perception of others, including superiors. The study was based on the preserved lists of public servants of government commission.

4

Urzędnicy komisji rządowych Królestwa Polskiego w latach 1815-1867

88%

Osiecka M.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2014

|

issue 21

171-196

PL

W Królestwie Polskim władzę wykonawczą stanowiły komisje rządowe. Były to: Komisja Rządowa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Komisja Rządowa Sprawiedliwości, Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Policji, Komisja Rządowa Wojny i Komisja Rządowa Przychodów i Skarbu. Zatrudniani w nich urzędnicy musieli sprostać określonym zasadom kwalifikacji i rekrutacji. Należały do nich: posiadanie prawa obywatelstwa, odpowiedni wiek, płeć, zaświadczenie ukończenia określonej szkoły, odbytej aplikacji, opinia z miejsca zamieszkania. Zasady te regulowały akty prawne, tj. Konstytucja z 1815 r., ukazy cesarskie, postanowienia namiestnika oraz zarządzenia i regulaminy właściwych władz Królestwa Polskiego. W artykule przedstawiono status prawny urzędników, ich prawa i obowiązki. Ponadto zasygnalizowano takie zagadnienia, jak pochodzenie społeczne urzędników, ich wiek, miejsce zamieszkania, wykształcenie, postrzeganie przez innych, w tym przez przełożonych. Badania oparto na podstawie zachowanych wykazów stanu służby urzędników komisji rządowych.

EN

In the Kingdom of Poland governmental commissions constituted the executive. These were: Government Commission for Religion and Public Education, Government Commission of Justice, Government Commission of Internal Affairs and the Police, the Government Commission of War and Government Commission of Income and Treasury. Officials employed in these commissions had to meet certain rules of eligibility and recruitment. These included: having all civil rights, proper age, sex, certificate of graduation the one of specified schools and finished apprenticeship, opinion from the place of residence. These rules were govern by the law, ie. the Constitution of 1815, tsarist decree, order of the governor and the ordinances and regulations of the competent authorities of the Polish Kingdom. The article presents the legal status of civil servants, their rights and obligations. Moreover, it tackles briefly the other issues, such as, social background of the officials, their age, place of residence, education, perception of others, including superiors. The study was based on the preserved lists of public servants of government commission.

5

Kształtowanie się siedzib niższych urzędników krzyżackich w Prusach Właściwych

75%

Knyżewski M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica

|

2016

|

issue 31

EN

So far, it Conventual castles were at the center of interest of researchers of Teutonic architecture. However, it seems that it slowly starts to change. Until recently, the seat of the Teutonic Knights lower officials, except the most distinctive constituted a complete research margin. Currently, there are at once numerous publications on individual objects, but we should also look at the subject more broadly and make placing them in specific political and economic realities. We are not able at the moment to say much about the thirteenth century buildings, which would constitute the seat of the Teutonic Knights lower officials to discussed area. It was not until the beginning of the fourteenth century brings more information about the existence of headquarters of minor officials. At this time, the evident revival building in the Zulawy. This is understandable due to the transfer of the seat of the great masters to Marienburg. Most of these assumptions was the auxiliary facilities of the capital castle. Very important are the 30s and 40s of the fourteenth century. On the east of the country are formed the quite numerous, probably wood and earth strongholds. Objects located in the western part of Prussia gain at this time bricked forms. A clear turning point for the sites are the Lithuanian army raids in the 60s and 70s the fourteenth century. After these events, some objects ceased to function (Okartowo) while others have been transformed into brick castles (Pisz). Additionally, in the western regions of Prussia, some assumptions have been expanded. But it was only after the signing of the armistice with Lithuania began to build castles on a much larger scale. Construction work lasted in many objects until the outbreak of the Great War. After it state’s economic situation has changed dramatically. There were mainly modernization works on castles.

PL

-

6

Dekonstrukcja struktury spółki kapitałowej. Wpływ urzędników na spółki Skarbu Państwa

63%

Postuła I.

Problemy Zarządzania

|

2014

|

issue 4/2014 (49) t.2

139 - 156

PL

Spółki Skarbu Państwa co do zasady działają według tych samych reguł co prywatne spółki kapitałowe. Jednak, ponieważ ich akcjonariuszem jest Skarb Państwa, wpływ na funkcjonowanie ich organów mają urzędnicy Ministerstwa Skarbu Państwa. Celem artykułu jest wykazanie, w jaki sposób urzędnicy wpływają na strukturę organizacyjną spółki kapitałowej oraz relacje między jej organami, a także rozstrzygnięcie czy wpływ ten jest konstruktywny, czy destruktywny na realizację przez spółki celów biznesowych, z którymi może być także związana realizacja interesu publicznego. Badania przeprowadzone przez autora miały charakter interdyscyplinarny, składały się na nie analiza regulacji prawnych oraz badania ankietowe przeprowadzone wśród członków zarządów i rad nadzorczych jednoosobowych spółek Skarbu Państwa (JSSP) oraz spółek z większościowym udziałem Skarbu Państwa (SWSP), a także wśród pracowników MSP (PMSP) nadzorujących spółki.

EN

State Owned Companies (SOCs) should in general operate according to the same rules as privately owned companies. However, the fact that the state is the shareholder enables government officials to influence both management and supervisory boards. The aim of the research is to identify the influence of government officials on SOCs’ management and supervisory boards and the determinants of government officials decisions’ concerning SOCs, in particular the problems that refer to the operation of Polish Ministry of Treasury. The main question here is if the influence of government officials is constructive or destructive for the companies as the entities that undertake commercial activity and that should achieve their business aims. The research carried out by the author is interdisciplinary and consists of regulation analysis and large sample analysis conducted among SOCs’ management and supervisory boards’ members and officials of Polish Ministry of Treasury that supervise SOCs.

7

Wybrane instytucje polskiej służby cywilnej na przestrzeni lat 1996-2009. Perspektywa porównawcza

63%

Springer B.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2012

|

issue 3(21)

66-82

PL

Przedmiotem studium jest analiza ewolucji funkcjonowania służby cywilnej w latach 1996-2009. W artykule za pomocą wprowadzanych w życie aktów prawnych dokonano analizy w zakresie tworzenia korpusu służby cywilnej, organizacji jej struktur, m.in.: Urzędu Służby Cywilnej, Szefa Służby Cywilnej, Państwowego Zasobu Kadro Dyrektora Generalnego oraz Rady Służby Cywilnej. Ponadto analizie poddano zasady rekrutacji, organizację służby przygotowawczej, oceny pracownicze i wyższe stanowiska w służbie cywilnej. Założeniem artykułu jest omówienie regulacji prawnych opracowywanych i uchwalanych przez parlament i rząd. Artykuł uzupełniony został danymi empirycznymi ukazującymi realizację założeń ustawowych bądź ich brak. Założeniem niniejszego opracowania jest również ukazanie dysfunkcjonalności systemu i wynikającego z tego chaosu. W konkluzji wyłania się obraz braku wizji ustawodawcy oraz lekceważenia niezwykle istotnego elementu życia publicznego, jakim jest korpus służby cywilnej.

EN

The study analyzes the evolution of the civil service in the years 1996-2009. It is based on incorporated legal acts which refer to the creation of the civil service corps and its organization structures, i.e. the Civil Service Office, the Head of the Civil Service, the Civil Service Council, The National Staff Resources, General Director, the Public Service Council. What is more, the author studies recruitment rules, the organization of preparatory service, staff evaluation and executive posts in the civil service. The aim of the paper is to discuss legal regulations developed and passed by the parliament and the government. It includes empirical data showing whether the statutory provisions were implemented. Moreover, it shows how the confusion in the matter resulted in problems of the entire system. In conclusion, it shows the lack of imagination on the part of the legislator or their disregard for the extremely important element of public life which is the civil service corps.

8

„Wielka rzecz umieć czekać…”. Analiza sposobów realizacji polityki migracyjnej w doświadczeniach tymczasowych migrantów zarobkowych z Ukrainy w Polsce w perspektywie neoinstytucjonalnej

63%

Szaban D., Michalak P.

Środkowoeuropejskie Studia Polityczne

|

2021

|

issue 1

137-159

EN

The success of migration policy implementation depends on many factors, but officials play a crucial role in this process. The decisions and projections of migrants considering their further stay in Poland depend on the interpretation of legal, institutional and formal regulations. The aim of the article is to analyze the subjective experiences of Ukrainian economic migrants with Polish institutions and the personnel representing them. Our considerations have been located within neo-institutional theory. Studying the subjective interpretations of migrants’ experience is an important element of analysis that will allow us to check how the elements of migration policy are implemented in practice. Considering the findings resulting from the study, it can be assumed that the functioning of efficient administration should not be limited only to compliance with legal rules, but should go beyond them, within morally allowed limits, in order to increase the effectiveness of the activities carried out in various dimensions.

PL

Sukces wdrożenia polityki migracyjnej zależy od wielu czynników, ale kluczową rolę w tym procesie odgrywają urzędnicy. Decyzje i projekcie migrantów dotyczące dalszego pobytu w Polsce zależą od interpretacji przepisów prawnych, reguł instytucjonalnych i formalnych w tym aspekcie. Celem artykułu jest analiza subiektywnych doświadczeń ukraińskich migrantów zarobkowych z polskimi instytucjami i reprezentującymi ich pracownikami. Nasze rozważania zostały umieszczone w paradygmacie neoinstytucjonalnym. Badanie subiektywnych interpretacji doświadczeń migrantów jest ważnym elementem analizy, który pozwoli nam sprawdzić, jak elementy polityki migracyjnej są wdrażane w praktyce. Biorąc pod uwagę ustalenia wynikające z badania, można założyć, że funkcjonowanie sprawnej administracji nie powinno ograniczać się tylko do zgodności z przepisami prawa, ale przekraczać je w granicach moralnie dozwolonych, w celu zwiększenia skuteczności realizowanych działań w wielu wymiarach.

9

Uczestnicy sejmików kowieńskich w czasach Augusta III i Stanisława Augusta Poniatowskiego – teoria i praktyka

63%

Jusupović M.

Rocznik Lituanistyczny

|

2016

|

vol. 2

PL

W artykule podjęta zostaje próba określenia orientacyjnej liczby uczestników sejmików, na podstawie źródeł narracyjnych oraz podpisów pod aktami sejmikowymi. Zajęto się ponadto kwestią udziału w sejmikach poszczególnych stanów, a mianowicie szlachty, senatorów, dygnitarzy oraz duchowieństwa. Szczególną uwagę zwrócono na obecność urzędników kowieńskich, a w rzadszych wypadkach również z innych powiatów. Omówiono także osoby przewodzące obradom oraz mające na nie faktyczny wpływ. The article is an attempt at evaluating the approximate number of participants in sejmiki (dietines), based on narrative sources and signatures in the sejmik records. Furthermore, the question of participation of the different social classes (i.e. nobility, senators, dignitaries, clergy) in sejmiki is raised. Special attention is paid to the presence of officials from Kowno (Kaunas) district, less to those from other districts. Mentioned are also persons leading the sittings and those who had actual impact on the sessions.

10

Etyka zawodowa PR-owców zatrudnionych w samorządach

63%

Maciejczyk K.

Rocznik Prasoznawczy

|

2015

|

vol. 9

55-71

PL

Niniejszy artykuł dotyka zagadnień związanych z etyką zawodową w public relations. Oprócz krótkiej charakterystyki dylematów etyczno-zawodowych w zawodzie PR-owca zawiera wyniki badania przeprowadzonego wśród pracowników urzędów miast zrzeszonych w Górnośląskim Związku Metropolitalnym – rzeczników prasowych, pracowników działów komunikacji społecznej, promocji i informacji itp., związanego z nadużyciami w PR. Jest to kolejny głos w prowadzonej od dłuższego czasu dyskusji nad celowością stosowania kodeksów etycznych w tej branży.

EN

This article is about issues of professional ethics in Public Relations. In addition to a brief description of the ethical and professional dilemmas in the PR profession, it contains the results of the survey conducted among employees of cities committed in the Metropolitan Association of Upper Silesia – spokespersons, employees of departments of communication, promotion and information, etc. – which is associated with fraud in PR. It is a voice in the discussion about the use of codes of ethics in the PR industry.

11

W poszukiwaniu sposobów do życia – uwarunkowania społeczno-polityczne kresowej inteligencji urzędniczej w XIX stuleciu. Przypadek Stanisława Dolińskiego

63%

Korybut-Marciniak M.

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku

|

2018

|

vol. 19

123-140

EN

The forming social group – the intelligentsia of Lithuanian-Belarussian lands came from impoverished nobility. The article discusses the legal, social and political conditions, in which the official intelligentsia constituted itself. It shows the determinants of its development and the motives for choosing careers in the Russian administration. He analyzes the social composition of individual administrative officials before the outbreak of the January Uprising. He also cites an example of an official biography of the impoverished nobleman Stanisław Doliński.

PL

Formująca się grupa społeczna – inteligencja ziem litewsko-białoruskich wywodziła się ze zubożałej szlachty. Artykuł dotyczy warunków prawnych, społecznych i politycznych, w jakich inteligencja urzędnicza się konstytuowała. Ukazuje uwarunkowania jej rozwoju oraz motywy wyboru karier w administracji rosyjskiej. Analizuje skład społeczny poszczególnych urzędów administracyjnych przed wybuchem powstania styczniowego. Przytacza też przykład urzędniczej biografii zubożałego szlachcica Stanisława Dolińskiego.

12

Politycy czy urzędnicy? Rzecz o starostach Lubelszczyzny lat 1918-1920

51%

Mierzwa J.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2021

|

issue 2

239-251

PL

U progu odzyskania przez Polskę niepodległości Lubelszczyzna była obszarem wyjątkowym. Rozwinięte struktury polityczne partii lewicowych oraz Polskiej Organizacji Wojskowej, mniej dotkliwa pod względem politycznym od niemieckiej okupacja austriacka, której ośrodkiem administracyjnym był Lublin – wszystko to stworzyło sprzyjające warunki do powołania właśnie w tym mieście rządu Ignacego Daszyńskiego. Przedmiotem artykułu jest obsadzanie stanowiska starostów – urzędników stojących na czele powiatów. Rozważając kryteria obsady tej godności w latach 1918–1921 autor wskazuje, że w okresie rządów lewicowych (Ignacego Daszyńskiego i Jędrzeja Moraczewskiego) starostami zostawali najczęściej działacze organizacji lewicowych i niepodległościowych, natomiast późniejszy rząd Ignacego J. Paderewskiego, obok lokalnych polityków prawicowych, mianował na urzędy starościńskie wielu zawodowych urzędników, wywodzących się z byłego zaboru austriackiego, w którym przed 1914 r. administracja obsadzona była przez Polaków. Część działaczy politycznych, nieprzygotowana do pełnienia funkcji urzędniczych, zrezygnowała z pełnionych godności, otworzyło to drogę do względnej stabilizacji obsady omawianego urzędu na Lubelszczyźnie, co nastąpiło po 1921 r.

13

Prawosławna społeczność Brzezin. Szkic do portretu

51%

Wiernicka V.

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku

|

2020

|

vol. 23

133-150

EN

This text focuseds on the hitherto unknown issue – Orthodox community of the town of Brzeziny, the capital of poviat under the same name from 1867 to 1914. It analyzes what social groups constituted Orthodox community putting particular stress on the government officials on poviat level as they and their policy had the most powerful influence on the lives of people of Brzeziny. The article also deals with the Orthodox church in Brzeziny.

PL

Tekst koncentruje się na dotychczas mało znanym zagadnieniu – omówieniu prawosławnej mniejszości Brzezin, stolicy powiatu o tej samej nazwie w latach 1867–1914. Artykuł analizuje, z jakich grup społecznych składała się tamtejsza prawosławna mniejszość, jednocześnie kładąc szczególny nacisk na urzędników szczebla powiatowego. A to dlatego, że właśnie ta grupa miała największy wpływ na życie brzezinian. W tekście także zaprezentowano dzieje prawosławnej świątyni w Brzezinach.

14

Przyczynek do badań nad służbą Polaków z ziem litewsko-białoruskich w administracji cywilnej Cesarstwa Rosyjskiego w XIX wieku

51%

Korybut-Marciniak M.

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku

|

2016

|

vol. 16

41-57

EN

Community of Poles as civil servants in the public administration of Russian Empire on the Lithuanian-Belarusian territory in the nineteenth century is a white stain in Polish historiography. A cursory evaluation of the group might show servility of the group but insightful look at individual biographies raises doubts of its absolute submission. Many of the officials, losing their hope for political change in the territory annexed to Russia, tried to find their place in the reality after partition on the one hand, and not lose their national identity on the other. Certainly, tsarist’s officials of Polish origin were not a monolith. This is a group, which could be devoted to in-depth studies without stereotypical thinking about „a foreign uniform”.

15

Etyka w służbie cywilnej

51%

Oleksy K.

Studia z Zakresu Nauk Prawnoustrojowych. Miscellanea

|

2015

|

vol. V

237-248

PL

Celem niniejszego opracowania jest przeanalizowanie problematyki związanej z kwestią etyki zawodowej członków korpusu służby cywilnej w Polsce, oraz znalezienie odpowiedzi na pytania o stan służby cywilnej w RP, jej kondycję etyczną, podstawy i problemy etyki zawodowej, którą się kieruje. Istotna część rozważań poświęcona jest kodeksowi etyki służby cywilnej. Czy taki kodeks jest potrzebny? Czy jego tworzenie to tylko przejaw przemijającej mody? Czy administracja rządowa i służba publiczna to miejsca, w których celowe jest wprowadzenie modelu zarządzania typu korporacyjnego? Nadrzędną wartością, jaką autor wiąże z prezentacją swojego punktu widzenia, jest zainicjowanie dyskusji, w tym dyskusji naukowo-akademickiej, dotyczącej powyższych kwestii. Rozważania w niniejszej pracy oparto, w pierwszej kolejności, o wieloletnie doświadczenia zawodowe twórcy – pracownika administracji podatkowej skorelowane z przepisami prawa obowiązującymi w badanej materii oraz wybraną literaturą.

EN

The aim of this study is to analyze issues related to ethics of the civil service corps members in Poland and find answers to questions about the state of the civil service corps in the Republic of Poland, their ethical condition, basis of professional ethics and the problems that follow. A significant part of the discussion is devoted to the ethical code of civil service corps. Is such a code needed? Whether its creation is just a manifestation of a transitory fashion? Is the government administration and the public service, the place where it is useful to introduce such a corporate management model? The principal value of what the author hopes with this presentation of his view point, is to encourage a discourse, including scientific and academic discourse on the issues mentioned above. Considerations in the study were based primarily on years of professional experience of the creator - an employee of tax administration, in correlation with the regulations in the this matter and selected literature.

16

Urzędnicy dworscy biskupa płockiego Andrzeja herbu Ciołek (1254-1261). Przyczynek do badań nad dworami biskupimi w średniowiecznej Polsce

51%

Włodarski Ł.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2018

|

vol. 110

457-463

EN

The following article aims to present court officials of the Ordinary Bishop of Płock, Andrzej Ciołek. However, due to a shortage of the sources and their laconic nature, this task is much more difficult. The surviving material reveals that the bishop’s closest circle comprised the people who satisfied his earthly needs, namely preparing meals, tables, sleeping chambers as well as managing bishop’s property. In addition, the bishop was represented by a prosecutor. There were also priests who probably worked in the church office, which enabled efficient management of the diocese.

PL

Prezentowany przyczynek stawia sobie za cel prezentację urzędników dworskich ordynariusza płockiego Andrzeja h. Ciołek, niemniej ze względu na szczupłość i lakoniczność przekazów źródeł jest to zadanie znacznie utrudnione. W świetle zachowanych materiałów wiadomo, że jego otoczenie składało się z osób, które dbały o zaspokojenie jego potrzeb doczesnych, tj. przygotowanie posiłków oraz stołu do ich spożywania, komnaty do spania, zarządzanie dobrami lub reprezentowanie biskupa przez osobę prokuratora, a także kapelanów będącymi prawdopodobnie pracownikami kancelarii, która umożliwiała sprawne zarządzanie diecezją.

17

Szkic do portretu urzędników guberni północno-zachodnich Rosji do końca lat pięćdziesiątych XIX wieku na przykładzie urzędników izb skarbowych

51%

Korybut-Marciniak M.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2023

|

vol. 58

|

issue 1

5-31

EN

The article attempts to present the social and legal situation of the employees of the administrative apparatus in the north-western gubernias of the Russian Empire until the end of the 1850s. It sheds light on the social and national background, education, family, and economic situation of officials employed in the treasury chambers. The author used materials preserved in Lithuanian and Belarusian archives to characterise this professional group. Descriptions of the service status of employees of the Vilnius, Grodno and Minsk tax chambers made it possible to identify 225 officials. The analysis reveals the milieu of the emerging intelligentsia stratum, originating mainly from the declassed gentry of Polish origin.

PL

Artykuł stanowi próbę ukazania sytuacji społeczno-prawnej pracowników aparatu administracyjnego w guberniach północno-zachodnich Cesarstwa Rosyjskiego do końca lat pięćdziesiątych XIX w. Przybliża pochodzenie społeczne i narodowe, wykształcenie, sytuację rodzinną i ekonomiczną urzędników zatrudnionych w izbach skarbowych. W celu scharakteryzowania grupy zawodowej posłużono się materiałami zachowanymi w archiwach litewskich i białoruskich. Opisy stanu służby pracowników izb skarbowych: wileńskiej, grodzieńskiej i mińskiej pozwoliły zidentyfikować 225 urzędników. Przeprowadzona analiza ukazuje środowisko konstytuującej się warstwy inteligencji, wywodzącej się głównie ze zdeklasowanej szlachty polskiego pochodzenia.

18

Двор и административная власть в Российской империи в эпоху правления императора Николая II

45%

Богданов С.

Wschodni Rocznik Humanistyczny

|

2020

|

vol. XVII (2020)

|

issue 4: Nauki o polityce i historia administracji

161-166

RU

Российский императорский двор был учрежден Петром I с введением в дей-ствие «Табели о рангах», в которой служба при дворе изначально была отде-лена от других видов службы. Автор анализирует данные о службе долж-ностных лиц, удостоенных придворными званиями, и отмечает очень нерав-номерное их распределение между ведомствами. Более того, для представи-телей национальных элит, таких как Великое княжество Финляндское или Королевство Польское, были установлены синекуры, дающие возможность присоединиться к императорской службе без выполнения каких-либо обя-занностей. Трансформации описанного периода превратили положение императорского двора в привилегированную группу правящего класса. Со-циально-политическая роль придворных чинов вышла далеко за рамки це-ремониальной сферы.

EN

The Russian imperial court was appointed by Peter I with the implementation of “the Table of Ranks”, in which the service at the court was initially separated from other types of services. The author analyzes the data on the service of clerks who were given the court titles and he notes very uneven distribution between the min-istries. Moreover, for the representatives of the national elite, such as the Grand Duchy of Finland or the Kingdom of Poland, the sinecure was established giving the opportunity to be included to the imperial service without fulfilling any du-ties. The transformations of described period changed the membership of the im-perial court into a privileged group of the ruling class. The socio-political role of the court ranks went far beyond the ceremonial sphere.

PL

Rosyjski cesarski dwór został powołany przez Piotra I wraz z wprowadzeniem w życie „Tabeli o rangach”, w której służba przy dworze była początkowo oddzielo-na od innych rodzajów służby. Autor analizuje dane o służbie urzędników, któ-rym nadano tytuły dworskie i zauważa bardzo nierównomierne ich rozłożenie między resortami. Co więcej dla przedstawicieli elit krajowych, jak Wielkie księ-stwo Finlandii czy Królestwo Polskie, powołano synekury dające możliwość zali-czać się do służby cesarskiej nie wypełniając żadnych obowiązków. Przemiany opisywanego okresu przekształciły przynależność do etatu dworu cesarskiego w uprzywilejowaną grupę klasy panującej. Społeczno-polityczna rola rang dwor-skich daleko wykraczała poza sferę ceremonialną.

19

Дворянская родословная книга 1785-1917 гг. как источник по истории российской бюрократии

45%

Двоеносова Г.

Wschodni Rocznik Humanistyczny

|

2019

|

vol. XVI (2019)

|

issue 3: Rzeczpospolita i Wschód, pod red. Artura Góraka

179-188

RU

Целью данной статьи является анализ информационного потенциала дворянской родословной книги как источника по истории российской бюрократии. Анализ проводился на примере дворянской родословной книги Казанской губернии. В дворянскую родословную книгу записывались все биографические сведения о родоначальниках дворянских родов и их потомках, извлеченные из документов, представленных в качестве доказательства прав на дворянство. Для соискателей дворянства по чинам, полученным на государственной гражданской службе, такими доказательствами являлись патенты на чины, формулярные списки о службе и аттестаты об отставке, краткое содержание которых вносилось в родословную книгу. Они представляют собой достаточно информативные источники по истории российского чиновничества, многие из которых, особенно конца XVIII – начала XIX в., сохранились только в составе родословных книг и дел. Источниковедческий анализ дворянских родословных книг позволяет добавить новые штрихи к социальному портрету российской дворянской бюрократии

EN

The purpose of this article is to analyze the information potential of the noble genealogy books as a source for the history of the Russian bureaucracy. The analysis was carried out on the example of the noble genealogical book of the Kazan province. All biographical information about the ancestors of noble families and their descendants, taken from documents presented as evidence of nobility rights, was recorded in the form of a family tree. For those applying for nobility thanks to the state civil service, such proofs were rank patents, formal service letters, and resignation certificates, summaries of which were entered in the genealogical book. They are quite informative sources on the history of the Russian bureaucracy, many of which, especially from the late 18th and early 19th centuries, survived only in these books. The source study of the noble family trees allows to give a new accent to the social portrait of Russian bureaucratic nobility.

PL

Celem tego artykułu jest analiza potencjału informacyjnego szlacheckich ksiąg genealogicznych jako źródła historii rosyjskiej biurokracji. Analiza została przeprowadzona na przykładzie szlacheckiej genealogicznej księgi prowincji kazańskiej. Wszystkie informacje biograficzne o przodkach rodzin szlacheckich i ich potomkach, zaczerpnięte z dokumentów przedstawionych jako dowód praw do szlachectwa, zostały zapisane w postaci drzewa genealogicznego. Dla osób ubiegających się o szlachectwo za państwową służbę cywilną takimi dowodami były patenty rangowe, listy formalne służby i świadectwa rezygnacji, których streszczenia były wpisywane do księgi genealogicznej. Są one dość pouczającymi źródłami na temat historii rosyjskiej biurokracji, z których wiele, zwłaszcza z końca XVIII - początku XIX wieku, zachowało się tylko w tych księgach. Studium źródłowe szlacheckich drzew genealogicznych pozwala nadać nowy akcent społecznemu portretowi rosyjskiej szlachcie biurokratycznej.

20

Struktura demograficzna uczniów Gimnazjum Lubelskiego w latach 1832–1864

32%

Sadurski I.

Bibliotekarz Lubelski

|

2019

|

issue 62

111-141

EN

The results of the research based on the source documentation of the State Archive in Lublin allow us to summarise the essential elements of the demographic structure of the students of the Lublin Gymnasium in the inter-insurrection period. The school functioned within this new political reality in the years 1833–1862. As a result of Aleksander Wielopolski's reform in 1862, the school was converted into a secondary school, which demonstrated that the institution had been imparted a nature which went beyond the framework of an ordinary gymnasium school. Finally, at the end of 1864, it was redesignated as a Gymnasium again. Over the course of these over thirty years, 95.5% of all students came from the Kingdom of Poland. The vast majority came from the Lublin Province (81.86%), including nearly 21% from Lublin itself. As far as the governorates bordering with Lublin are concerned, 6.92% of the pupils came from the Warsaw Governorate and 4.28% from the Radom Governorate. The eastern territories of the former Commonwealth accounted for 3.49% of the total. 56.71% of the students recruited from Congress Poland came from urban centres, and 43.28% from rural areas. In terms of the Lublin Governorate, 46.19% of the total number of students came from urban centres, while 20.35% originated from rural settlements. The sons of officials, coming from noble and bourgeois families, constituted the largest group among the gymnasium students. Although the required age for starting education was determined by the Act of 1833, the figures indicate a fundamental discrepancy between the requirements of this Act and the actual age of students at the time of starting gymnasium. The youngsters were Roman Catholic, and only a few were recruited from Orthodox, Evangelical, Mohammedan (as called then), and Uniate faiths.

RU

Результаты исследований, основанных на источниках, хранящихся в Люблинском государственном архиве, позволяют обобщить основные элементы демографической структуры учащихся Люблинской гимназии в период между восстаниями. Эта школа функционировала в новой политической реальности в 1833–1862 годах. В результате реформы Александра Велёпольского в 1862 году, она была преобразована в лицей, что свидетельствовало о придании институции характера, выходящего за рамки обычной средней школы. Однако, в конце 1864 года ее снова переименовали в гимназию. За тридцать с лишним лет 95,5% учеников выводилось из Царства Польского. Подавляющее большинство было из Люблинской губернии (81,86%), в том числе почти 21% из самого Люблина. Из губерний, граничащих с Люблином, 6,92% воспитанников были из варшавской губернии и 4,28% из радомкой губерни. С восточных территорий бывшей Речи Посполитой происходило 3,49%. Ученики, набираемые из Конгрессовки, в 56,71% выводились из городских центров, а 43,28% – из деревни. С территории люблинской губернии на долю городских центров приходилось 46,19%, а на сельские поселения приходилось 20,35% всех учащихся. Самой многочисленной группой среди гимназиалистов были сыновья чиновников из дворянских и мещанских семей. Хотя требуемый возраст для начала обучения был определен в законе 1833 года, цифры указывают на фундаментальное несоответствие между требованиями этого закона и фактическим возрастом ученика, в моменте поступления в гимназию. Молодые люди были в основной массе католиками, и лишь немногие принадлежали к православному, протестантскому, мусульманскому или униатскому вероисповеданям.

PL

Wyniki badań oparte na dokumentacji źródłowej Archiwum Państwowego w Lublinie, pozwalają dokonać podsumowania zasadniczych elementów struktury demograficznej uczniów Gimnazjum Lubelskiego w okresie międzypowstaniowym. Szkoła ta w nowej rzeczywistości politycznej funkcjonowała w latach 1833–1862. W wyniku reformy Aleksandra Wielopolskiego w 1862 r. została ona zamieniona na Liceum, co świadczyło o nadaniu placówce charakteru wykraczającego poza ramy zwykłej szkoły gimnazjalnej. Ostatecznie pod koniec 1864 r. ponownie została przemianowana na Gimnazjum. Na przestrzeni ponad trzydziestu lat z terenu Królestwa Polskiego wywodziło się łącznie 95,5% uczniów. Zdecydowana większość pochodziła z guberni lubelskiej (81,86%), w tym blisko 21% z Lublina. Z guberni graniczących z lubelską, 6,92% wychowanków wywodziło się z guberni warszawskiej i 4,28% z guberni radomskiej. Z ziem wschodnich byłej Rzeczypospolitej łącznie pochodziło 3,49%. Uczniowie rekrutujący się z Kongresówki wywodzili się w 56,71% z ośrodków miejskich, a 43,28% pochodziło ze wsi. Z obszaru guberni lubelskiej na ośrodki miejskie przypadało 46,19%, natomiast na osady wiejskie 20,35% ogółu uczniów. Najliczniejszą grupę wśród gimnazjalistów stanowili synowie urzędników, wywodzący się z rodzin szlacheckich i mieszczańskich. Choć wymagany wiek rozpoczęcia nauki określała ustawa z 1833 r. to dane liczbowe wskazują na zasadniczą rozbieżność, jaka zachodziła między wymogami tej ustawy, a faktycznym wiekiem ucznia w momencie wstępowania do gimnazjum. Młodzież była wyznania rzymskokatolickiego, a tylko nieliczni rekrutowali się z prawosławnych, ewangelików, mahometanów i unitów.

Refine search results

Konferencja „Urzędnicy i urzędy w społeczeństwie XIX wieku”

Konferencja „Urzędnicy i urzędy w społeczeństwie XIX wieku”.

Urzędnicy komisji rządowych Królestwa Polskiego w latach 1815–1867

Urzędnicy komisji rządowych Królestwa Polskiego w latach 1815-1867

Kształtowanie się siedzib niższych urzędników krzyżackich w Prusach Właściwych

Dekonstrukcja struktury spółki kapitałowej. Wpływ urzędników na spółki Skarbu Państwa

Wybrane instytucje polskiej służby cywilnej na przestrzeni lat 1996-2009. Perspektywa porównawcza

„Wielka rzecz umieć czekać…”. Analiza sposobów realizacji polityki migracyjnej w doświadczeniach tymczasowych migrantów zarobkowych z Ukrainy w Polsce w perspektywie neoinstytucjonalnej

Uczestnicy sejmików kowieńskich w czasach Augusta III i Stanisława Augusta Poniatowskiego – teoria i praktyka

Etyka zawodowa PR-owców zatrudnionych w samorządach

W poszukiwaniu sposobów do życia – uwarunkowania społeczno-polityczne kresowej inteligencji urzędniczej w XIX stuleciu. Przypadek Stanisława Dolińskiego

Politycy czy urzędnicy? Rzecz o starostach Lubelszczyzny lat 1918-1920

Prawosławna społeczność Brzezin. Szkic do portretu

Przyczynek do badań nad służbą Polaków z ziem litewsko-białoruskich w administracji cywilnej Cesarstwa Rosyjskiego w XIX wieku

Etyka w służbie cywilnej

Urzędnicy dworscy biskupa płockiego Andrzeja herbu Ciołek (1254-1261). Przyczynek do badań nad dworami biskupimi w średniowiecznej Polsce

Szkic do portretu urzędników guberni północno-zachodnich Rosji do końca lat pięćdziesiątych XIX wieku na przykładzie urzędników izb skarbowych

Двор и административная власть в Российской империи в эпоху правления императора Николая II

Дворянская родословная книга 1785-1917 гг. как источник по истории российской бюрократии

Struktura demograficzna uczniów Gimnazjum Lubelskiego w latach 1832–1864