Search results

1

Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 28 listopada 2019 r., sygn. akt III CSK 275/17

100%

Jagoda J. Z.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 5 (63)

599-607

EN

The thesis expressed in the glossed judgment that the poviat bears sole responsibility for the damage caused by the issuing of a defective administrative decision by the starost as part of the architectural and construction administration is, in principle, correct. However, this responsibility does not result – as the Court assumed in the commented judgment – from the nature of the tasks performed by the starost, but from the current legal regulations contained in the Civil Code (Art. 417 § 2). Incorrect determination of the nature of the tasks in the field of architectural and construction administration resulted in the dismissal of claims for damages against the State Treasury and local government unit despite the fact that at the time when the decision on the building permit was taken, Art. 4202 of the Civil Code, providing for joint liability of the State Treasury and of a local government unit for damages caused in the performance of government administration tasks specified by law, was in force.

PL

Teza wyrażona w glosowanym orzeczeniu, iż powiat ponosi wyłączną odpowiedzialność za szkodę spowodowaną wydaniem przez starostę wadliwej decyzji administracyjnej w ramach administracji architektoniczno-budowlanej, jest co do zasady słuszna. Jednak odpowiedzialność ta nie wynika – jak założył Sąd w komentowanym wyroku – z charakteru zadań wykonywanych przez starostę, lecz z obecnych regulacji prawnych zawartych w kodeksie cywilnym (art. 417 § 2). Błędne ustalenie charakteru zadań z zakresu administracji architektoniczno-budowlanej spowodowało oddalenie roszczeń odszkodowawczych wobec Skarbu Państwa i jednostki samorządu terytorialnego, mimo iż w okresie, gdy była podejmowana przedmiotowa decyzja o pozwoleniu na budowę, obowiązywał art. 4202 k.c., przewidujący odpowiedzialność solidarną Skarbu Państwa i jednostki samorządu terytorialnego za szkody wyrządzone przy wykonywaniu określonych ustawami zadań z zakresu administracji rządowej.

2

Informacja ważnym czynnikiem rozwoju gospodarstw rolnych na wsi polskiej w warunkach integracji z Unią Europejską

100%

Adamczyk B.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2005

|

vol. 3

|

issue 1

457-466

3

„Pod władzą Rzeczypospolitej” – uwagi o artykule 37 Konstytucji RP

84%

Wojtyczek K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

issue 4(74)

13-24

PL

Celem artykułu jest ustalenie wykładni sformułowania „znajduje się pod władzą Rzeczypospolitej” użytego w art. 37 Konstytucji RP. Przepis ten nawiązuje do analogicznych klauzul zamieszczanych w umowach międzynarodowych dotyczących praw człowieka. Analizowana formuła obejmuje pełną sferę zwierzchnictwa terytorialnego RP oraz sferę efektywnej jurysdykcji ekstraterytorialnej. Sprawując jurysdykcję ekstraterytorialną, państwo może stworzyć przestrzeń efektywnej władzy, w obrębie której mogą powstać obowiązki podjęcia dalszych działań. Pozostawanie „pod władzą” jest cechą stopniowalną i dotyczy nie tyle osób, co różnych sytuacji prawnych i faktycznych z ich udziałem. Zakres praw konstytucyjnych, które muszą zostać zagwarantowane danej osobie, wyznacza zasada adekwatności między zakresem sprawowanej władzy a zakresem praw konstytucyjnych.

EN

The aim of the publication is the clarification of the formulation “under the authority of the Republic” used in Article 37 of the Constitution of the Republic of Poland. This provision was inspired by analogical clauses inserted to international human rights treaties. The formula under consideration pertains to the complete sphere of Polish territorial jurisdiction as well as to the sphere of Poland’s effective extraterritorial jurisdiction. Submission to the authority is a gradable quality and concerns not so much persons but rather legal and factual situations with their involvement. The scope of rights which have to be guaranteed to a specific person is defined by the principle of adequacy between effective power and constitutional rights.

4

Osoby współpracujące z komornikiem w kontekście ubezpieczeń społecznych

84%

Zajchowska M.

Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka

|

2019

|

issue 4/2019

93-106

PL

Celem niniejszego opracowania jest wyjaśnienie, czy osoby zatrudnione u komornika sądowego mogą zostać uznane przez organ rentowy za osoby współpracujące w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W opracowaniu autorka omawia status prawny komornika sądowego oraz status prawny osób zatrudnianych u komornika. Kolejno wyjaśnia zagadnienie osoby współpracującej w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W końcowej części opracowania autorka odnosi się do kwestii osób współpracujących z komornikiem w kontekście przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o komornikach sądowych. We wnioskach końcowych ustosunkowuje się do wątpliwości, której wyjaśnienie stanowiło cel opracowania.

EN

The purpose of this study is to clarify whether persons employed by a court bailiff can be recognized by the Polish social security organ as cooperating persons within the meaning of art. 8 section 11 of the Act of October 13, 1998 on the social insurance system. In order to clarify the above issue, the author discusses the legal status of a court bailiff and the legal status of those employed by the bailiff . Subsequently, he explains the issue of a person cooperating within the letter of the Act on the social insurance system. In the final part of the study, the author refers to the issue of collaborating person under the provisions of the Act on the Social Insurance System and the Act on court bailiffs. In the final applications, there is indicated whether those employed may be considered by the national insurance organ to be cooperating persons within the meaning of art. 8 section 11 of the Act of October 13, 1998 on the social insurance system.

5

The Openness of the Commune’s Financial Administration

84%

Śwital P., Kobylski P.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2023

|

vol. 32

|

issue 3

201-218

PL

Zasada jawności działania administracji publicznej jest jedną z podstawowych zasad w państwie demokratycznym. Jawność działania administracji publicznej uznawana jest także jako jej wartość podstawowa. Określa ona standardy działania administracji, dostępu do informacji i sprawowania funkcji kontrolnych przez obywateli oraz buduje zaufanie do organu władzy publicznej. Celem artykułu jest przedstawienie prawnych regulacji dotyczących jawności działania gminy w obszarze gospodarki finansowej. W pracy przedstawiono pojęcie i zakres zasady jawności działania administracji publicznej, wymiary realizacji jawności w praktyce działania gminy, standardy wynikające w tym zakresie z przepisów prawa materialnego, a także wybrane doświadczenia międzynarodowe w tym obszarze. Wybór przedmiotu analizy podyktowany został luką w literaturze prawa. Stanowi to dodatkową przesłankę uzasadniającą podjęcie wskazanych zadań badawczych. Na tle obowiązujących przepisów prawa należy rozważyć, czy działania podjęte przez ustawodawcę pozwoliły na stworzenie właściwie funkcjonującego modelu jawności gospodarki finansowej gminy. Przez te lata uległ on pewnym przeobrażeniom, co może powodować dowolność bądź brak możliwości poprawnej logicznie, funkcjonalnej i spójnej systemowo interpretacji. Wyznaczone cele przesądziły o wyborze układu opracowania i metod badawczych. Praca zakłada pluralizm metodologiczny. Dwiema głównymi metodami badawczymi, jakie zostały wykorzystane, są metoda dogmatyczno-prawna oraz metoda teoretyczno-prawna. Pomocniczo sięgnięto po metodę historyczno-prawną i funkcjonalizmu prawniczego, co pozwoliło na zaprezentowanie przedmiotu badań z punktu widzenia jego ewolucji, a dzięki temu uzyskanie pełnego obrazu omawianej problematyki.

EN

The principle of openness of public administration is one of the basic principles in a democratic state. The openness of public administration is also regarded as its fundamental value. It defines the standards of administrative activity, access to information and the controlling functions of citizens, and builds trust in a public authority. The aim of the article is to present legal regulations concerning the openness of the commune in its financial administration. The paper presents the principle of openness of public administration, the dimensions of openness in the practice of communes, the relevant standards arising from the substantive law regulations, as well as selected international experience in this area. Therefore, the choice of the subject of the analysis was dictated by a gap in the legal literature. This is an additional premise that justifies undertaking the indicated research tasks. Against the background of the applicable legal provisions, it should be considered whether the actions taken by the legislator allowed for the creation of a properly functioning model of transparency in the financial management of a commune. Over the years, it has undergone some transformations, which may cause freedom or lack of the possibility of a logically correct, functional, and systemically consistent interpretation. The set goals determined the choice of the layout of the study and research methods. The work assumes methodological pluralism. The two main research methods used in the work are the dogmatic-legal method and the theoretical-legal method. The historical-legal method and legal functionalism were used as an auxiliary, which allowed to present the subject of research from the point of view of its evolution, and thus obtain a full picture of the discussed issues.

6

Od decentralizacji do (re)centralizacji. Polityka rządzących wobec samorządów terytorialnych w Polsce po 2015 roku

84%

Lipska-Sondecka A.

Nowa Polityka Wschodnia

|

2024

|

issue 1(40)

207-221

PL

Przełom lat 80. i 90. minionego wieku był dla Polski początkiem głębokiej systemowej zmiany ustrojowej określonej jako transformacja. W wyniku wielopłaszczyznowych przemian kształtował się nowy system polityczny w oparciu o wzorce, standardy i zasady, na których opierają swoje organizacje i funkcjonowanie demokratyczne państwa i społeczeństwa. Zasada decentralizacji wyznaczyła kierunek i charakter zmian w budowie aparatu administracyjnego państwa, tak, by jego organy i instytucje mogły w sposób praktyczny realizować powierzone zadania i funkcje. Istotną częścią składową nowej struktury władz publicznych stał się samorząd terytorialny. Samorządom powierzono do realizacji tę część zadań publicznych, która bezpośrednio dotyczyła lokalnych i regionalnych społeczności. I choć polskie samorządy nie były wolne od wad, a realizacja zadań wywoływała napięcia na linii rząd – samorząd, to do 2015 roku zasada decentralizacji była przestrzegana przez rządzących. Zmiany nastąpiły po wyborach w 2015 roku, a nowy obóz rządzący ujawnił swój rzeczywisty stosunek do kierowania państwem, w tym do wszelkich form samorządności.

EN

For Poland, the turn of the 1980s and 1990s for Poland was the beginning of a profound systemic change dubbed transformation. As the result of multifaceted alterations, a new political system was shaped based on the patterns, standards and principles on which democratic states and societies base their organization and functioning. The principle of decentralization determined the direction and nature of changes in the construction of the administrative apparatus of the state, so that its bodies and institutions could perform the assigned tasks and functions in a practical manner. Local governments became a significant component of the new structure of public authorities, and they were entrusted with the implementation of the part of public tasks which directly concerned local and regional communities. And although Polish local governments were not free from defects, and the implementation of tasks caused tensions between the state and local governments, until 2015 the principle of decentralization was respected by those in power. However, the elections in 2015 brought a change, and the new ruling party revealed its actual attitude to state governance, including all forms of local government.

7

Koncesja na rozpowszechnianie telewizyjne w systemie naziemnym cyfrowym w Polsce

67%

Chałubińska-Jentkiewicz K.

Themis Polska Nova

|

2015

|

issue 1(8)

150-167

EN

Legal issues associated with the implementation of digital terrestrial television is not only important because of the assessment of their effectiveness. It also tips about what future regulators, based on the experience that we gain today analyzing the administrative and legal convergence in connection with the introduction of new technologies. Their importance is crucial to the debate on the concept of public interest and related restrictions, as well as to analyze the role of public administration in its protection. An example characterized by a change in the understanding of the public interest in the regulatory area of audiovisual media is primarily the sphere of market control and rationing. In the light of the development of new technologies and enlarging coverage market forces should be emphasized that for the sake of proportionality, the objectives of public interest and private purposes, and the rights and freedoms need a more flexibility with regard to rules governing conventional audiovisual media services without negation proven and still existing standards.

8

Social Enterprise – przedsiębiorstwo społeczne w funkcjonowaniu miasta. Aspekty prawne

67%

Byczko S.

Facta Simonidis

|

2022

|

vol. 15

|

issue 2

145-155

EN

The aim of this work is to present the issue of social enterprises against the background of one of the basic principles of the Polish Constitution, which is the principle of subsidiarity. In the further part of the work, an attempt was made to indicate the practical possibilities of using the social enterprise structure in the practice of the functioning of a modern city. The principle of subsidiarity is one of the basic principles of the Polish legal system. The content of this principle provides for the transfer of public authority as close as possible to the persons who are subject to that authority, up to the transfer of public authority to non-governmental organizations. This principle is usually combined with the principle of decentralization. Social enterprises are a manifestation of modern trends in the global economy as entities conducting economic activity, but also focused on the implementation of other goals than just profit, especially socially useful goals. Polish law has appropriate legal instruments for creating social enterprises, they can take the form of companies, cooperatives, foundations or associations. Unfortunately, the popularity of this type of activity is relatively small, especially compared to other EU countries and the United Kingdom. Social enterprises are potentially a very useful tool for participation in the management of a modern city. The use of this construction makes it possible to make management more flexible, to involve in the process of co-creating the city also people from outside the local administration and to improve the economic efficiency of the implementation of public tasks. The use of social enterprises in city management can be an excellent example of the practical implementation of the principle of subsidiarity.

PL

Zasada pomocniczości jest jedną z podstawowych reguł funkcjonowania państwa przewidzianych w Konstytucji. Zgodnie z jej treścią władza publiczna powinna być przekazywana do tych organów, które są najbliżej adresatów jej działań. W ramach tej zasady przewiduje się także wykonywanie pewnych czynności z zakresu władztwa publicznego przez jednostki nienależące do systemu władzy rządowej lub samorządowej, czyli przez organizacje pozarządowe. Zasada pomocniczości jest zwykle łączona z zasadą decentralizacji władzy publicznej. Przedsiębiorstwa społeczne są dość nowym, zyskującym na popularności narzędziem prawnym, które pozwala na połączenie działalności gospodarczej z aktywnością społecznie użyteczną. Prawo polskie umożliwia prowadzenie takiej kombinowanej działalności w różnych formach prawnych, jak choćby spółdzielnie, stowarzyszenia, fundacje, ale także przez typowych przedsiębiorców, jakimi są spółki prawa handlowego. Przedsiębiorstwa społeczne są potencjalnie użytecznym narzędziem do zarządzania nowoczesnym miastem. Łączenie działalności nastawionej na zysk z aktywnością społeczną, kulturalną, ochroną zdrowia może otwierać nowe drogi dla rozwiązywania problemów mieszkańców, zdejmując z władz samorządowych wiele skomplikowanych zadań. Często zadania takie będą łatwiejsze do realizacji przez osoby lub organizacje najbliższe problemom mieszkańców. Takie przekazywanie zadań miasta poza sferę władzy publicznej jest przykładem praktycznej realizacji zasady pomocniczości.

9

Wojna sprawiedliwa u św. Tomasza z Akwinu

67%

Ziółkowski W. J.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2011

|

issue 1

PL

W artykule niniejszym po omówieniu teoretycznego uzasadnienia dla prowadzenia wojny, przedstawiona została koncepcja wojny sprawiedliwej u św. Tomasza z Akwinu. Składają się na nią trzy warunki wojny sprawiedliwej: musi zostać wypowiedziana przez prawowitą władzę publiczną, przyczyna wojny musi być sprawiedliwa, a prowadzeniu wojny musi towarzyszyć uczciwa intencja. Następnie przedstawione zostały kwestie ściśle z koncepcją wojny sprawiedliwej związane. Chodzi mianowicie o osoby uczestniczące w wojnie (nie mogą to być księża), o stosowanie zasadzek i podstępów oraz o prowadzenie działań wojennych w dni świąteczne. W podsumowaniu podjęto w kilku zdaniach próbę ukazania aktualności tej koncepcji.

EN

The article contains theoretical reasons for waging just war. Also the concept of the just war by Thomas Aquinas is presented. Three conditions must be fulfilled for a war to be just: the war must be started by legal public authority, the war must be for good, or against evil. Than different issues connected with just war will be presented, like: who is not allowed to take part in war (priests). In the summary the author of the article shows topicality of the concept of a Just War

10

ELITY POLITYCZNE W LOKALNEJ STRUKTURZE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

59%

Dutkiewicz G.

Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW

|

2019

|

issue 4

75-86

PL

Kogo zaliczamy do lokalnych elit politycznych – kim są ludzie, którzy uczestniczą w podejmowaniu decyzji w ważnych dla wspólnoty lokalnej sprawach oraz decydują o jej rozwoju i przyszłości. Mając na uwadze wskazane kwestie w swoich rozważaniach dokonu-ję ogólnej refleksji problemu, jak zaproponowano w tytule niniejszego artykułu – Elity polityczne w lokalnej strukturze samorządu terytorialnego.

EN

Who do we count among the local political elite - who are the people who participate in making decisions on important matters for the local community and decide about its de-velopment and future. Analyzing these issues in my considerations I make a general reflec-tion of the problem, as proposed in the title of this article – Political elites in the local of government structure.

11

Reflections over the Legal and Constitutional Status of Transnistria

59%

Serzhanova V.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2017

|

issue 6 (40)

71-86

EN

The present legal status of Transnistria neither seems to be obvious, nor distinctly determined. Its estimation in the context of the region’s statehood has been a subject of disputes of, and divides at the same time, the theorists of state, international lawyers, as well as experts in international relations and political sciences. The hereby paper is an attempt of making the analysis of the selected issues determining Transdniester’s status, first and foremost from the perspective of the theory of state and constitutional law, but also taking into account the international law point of view. It aims at finding an answer to the question on its legal and constitutional status as it is seen by both the unrecognized Transnistria’s state and Moldavia. The subject of the work contains the analysis of the elements of a state’s definition in the context of Transnistria. Moreover, it comprises considerations over the right of nations to self-determination and the problem of sovereignty as regards to the region. It also concentrates on the analysis of Transnistria’s status based on the Moldavian legislation, as well as different possibilities and opportunities/chances to solve the conflict lasting for almost thirty years.

PL

Obecny status prawny Naddniestrza nie jest jednoznaczny, a jego ocena w kontekście posiadania odrębnej państwowości stanowi przedmiot sporów i dzieli badaczy zajmujących się problematyką teorii państwa, prawa międzynarodowego, stosunków międzynarodowych i nauk politycznych. Niniejsze opracowanie stanowi próbę analizy wybranych zagadnień determinujących status Naddniestrza przede wszystkim z punktu widzenia teorii państwa i prawa konstytucyjnego, ale również z uwzględnieniem perspektywy prawa międzynarodowego oraz ma na celu znalezienie odpowiedzi na pytanie na temat jego statusu prawno-ustrojowego zarówno z perspektywy nieuznawanego państwa naddniestrzańskiego, jak i Mołdawii. Przedmiot opracowania stanowi analiza elementów definicji państwa w kontekście Naddniestrza, a nadto obejmuje on rozważania na temat prawa narodów do samostanowienia oraz problemu suwerenności w odniesieniu do tego regionu. Uwzględnia również analizę statusu regionu w oparciu o ustawodawstwo mołdawskie, a także różne możliwości i szansy rozwiązania trwającego od prawie trzydziestu lat konfliktu w regionie.

12

In search of the contemporary shape of self-government

34%

Stępień J.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2015

|

vol. 77

|

issue 3

47-63

PL

Dwudziestopięciolecie samorządu terytorialnego w Polsce jest dobrą okazją do poddania przebytej drogi pogłębionej refleksji. Dobrze jeszcze pamiętamy intencje skupionych w Senacie I kadencji twórców tworzonego wówczas systemu ‒ możemy zatem porównać pierwotne założenia ze stanem obecnym. Chodziło, z jednej strony, o wpisanie projektowanych rozwiązań w tradycję polskiego samorządu, ale z drugiej strony i przede wszystkim – o nawiązanie do tych wszystkich osiągnięć myśli prawnoustrojowej, które znalazły swój najpełniejszy wyraz w postanowieniach Europejskiej karty samorządu lokalnego, stanowiącej kwintesencję zachodnioeuropejskiego modelu władzy lokalnej. Samorząd jest instytucją charakterystyczną dla cywilizacji zachodnioeuropejskiej (w zasadzie poza nią nie jest znany), która odnosi treść zasady reprezentacji także do lokalnej przestrzeni życia obywateli (cives). W artykule starano się ukazać na konkretnych przykładach, w jaki sposób projektowany kształt władzy lokalnej w Polsce, wyrosły z paradygmatu ojców miasta, tracił poprzez kolejne nowelizacje swoją pierwotną zachodnią wyrazistość na rzecz charakterystycznego dla poprzedniego systemu rad narodowych modelu gospodarza.

EN

The twenty-fifth anniversary of self-government in Poland is a good occasion to reflect on the road we have travelled so far. While we still remember well the intentions of the creators of the system (members of the First Senate) we can now compare them with the current state of affairsand the status quo of government in Poland today. Two concepts have always been there since the beginning. Whereas the original solutions were to be inscribed in the tradition of Polish self-government, everything was done from the very start to draw as much as possible from the achievements of legal political thinking, later manifested in the provisions of the European Charter on Local Self-Government – a document which is the quintessence of the Western model of a local authority. Self-government is an institution characteristic of Western civilisation, practically unknown elsewhere, and it extends the principles of representation onto the local space inhabited by its citizens. Examples offered in the article illustrate how the initially planned model of government in Poland, rooted in the city fathers model has, in the course of subsequent reforms, been losing its original Western clarity in favour of the previous host model of local authority that characterised the past system.

Refine search results

Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 28 listopada 2019 r., sygn. akt III CSK 275/17

Informacja ważnym czynnikiem rozwoju gospodarstw rolnych na wsi polskiej w warunkach integracji z Unią Europejską

„Pod władzą Rzeczypospolitej” – uwagi o artykule 37 Konstytucji RP

Osoby współpracujące z komornikiem w kontekście ubezpieczeń społecznych

The Openness of the Commune’s Financial Administration

Od decentralizacji do (re)centralizacji. Polityka rządzących wobec samorządów terytorialnych w Polsce po 2015 roku

Koncesja na rozpowszechnianie telewizyjne w systemie naziemnym cyfrowym w Polsce

Social Enterprise – przedsiębiorstwo społeczne w funkcjonowaniu miasta. Aspekty prawne

Wojna sprawiedliwa u św. Tomasza z Akwinu

ELITY POLITYCZNE W LOKALNEJ STRUKTURZE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

Reflections over the Legal and Constitutional Status of Transnistria

In search of the contemporary shape of self-government