Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  wartości estetyczne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The topic of comparative analysis which is presented in this article is The Story of Beauty and The Story of Ugliness edited by Umberto Eco. Even the covers of these books show the contrast between men and women. How esthetic values build a feedback with sexual parity? Ugly men look at beautiful women – this patriarchal discrimination can’t be cancelled either by the parity of sex in The Story of Beauty, nor men who twice outnumber them in The Story of Ugliness. Also as the unfair sex they are prior sex: they humiliate themselves and elevate women
PL
We współczesnej kulturze wzorem jest ciało piękne, zdrowe, sprawne. Choroba jest czymś skrywanym, niechcianym, wstydliwym, odrażającym. W artykule postawiono pytanie: jak przedstawia się ból i chorobę w sztuce? Czy takie wizualne przedstawienia mieszczą się w granicach estetyki? Jak się okazuje, artyści, przedstawiając fizyczność i meta&zykę cierpienia, sięgają do rozmaitych środków. Jedni przedstawiają ją dosłownie, realistycznie. Inni odnoszą się do symboliki i metafor. W dziełach przedstawiających świat choroby zawarte są też różne, czasem skrajnie odmienne wartości estetyczne.W prezentowanym artykule przedmiotem uwagi stały się prace dwóch artystek: Złamana kolumna Fridy Kahlo i Olimpia Katarzyny Kozyry. O wyborze tych dzieł zadecydował fakt, że w twórczości obu kobiet wyraźne odzwierciedlenie znalazły wątki biograficzne związane z ich własną chorobą i cierpieniem.
EN
A beautiful, healthy and &t body is the ideal model in contemporary culture. Disease is looked upon as something to be concealed, unwanted, embarrassing and disgusting. In this article the author poses the question: in art, how is disease and pain presented? Are such visual representations found within the bounds of aesthetics? As has been proven, artists use di+erent means of expression to present the physics and metaphysics of pain. Some show it realistically whilst others refer to symbolism andmetaphors. /ere are also di+erent, sometimes extremely so, aesthetic values found in art works about the world of disease. In this presented article, works of two artists are the objects of analysis: ‘Broken Column’by Frida Kahlo and ‘Olimpia’ by Katarzyna Kozyra. In the creative activities of both of these women, biographical threads connected with their own disease and su+ering is evident. /is was an important factor in the selection of these works for analysis.
EN
This article discusses the activities of Mieczysław Wallis as an art critic, published both in daily newspapers and in cultural or philosophical magazines. It also takes into account exhibition reviews, discussions of publications devoted to art, various occasional, jubilee texts, and short memories. First, the comprehensive education and interdisciplinary interests of the philosopher are presented. Then, his critical articles are discussed. This part of the paper considers the division into traditional and modern art. An important historical turning point is World War II, when Wallis’ legacy was lost. He tried to recreate many works, which made it impossible to take care of everything he was currently interested in. The article highlights the distinguishing features of Wallis’s criticism, which are: bold terminological and axiological decisions, an extensive catalogue of aesthetic values, rehabilitation of despised phenomena, defence of modern art, sensual description of objects. Attention is also paid to how the fields of semiotics and psychology cultivated in the mature phase of the author’s work influenced his artistic criticism. The last part of the article is devoted to metacritical aspects of Wallis’s aesthetic thought.
PL
Artykuł poświęcony jest działalności Mieczysława Wallisa jako krytyka sztuki, zarówno jego tekstom publikowanym w gazetach codziennych, jak i czasopismach kulturalnych lub naukowych. Uwzględnione zostały recenzje wystaw i publikacji poświęconych sztuce, teksty okolicznościowe, jubileuszowe oraz krótkie wspomnienia. Najpierw przedstawiono wszechstronną edukację i interdyscyplinarne zainteresowania filozofa. Następnie omówiono jego teksty z zakresu krytyki artystycznej z podziałem na sztukę tradycyjną i nowoczesną. Ważnym historycznym punktem zwrotnym jest tutaj II wojna światowa, w której Wallis stracił cały swój dorobek. W związku z tym próbował odtworzyć wiele prac, co nie pozwoliło mu zająć się wszystkim, czym się aktualnie interesował. Ponadto w artykule podkreślono elementy wyróżniające Wallisa jako krytyka, są to: odważne decyzje terminologiczne i aksjologiczne, obszerny katalog wartości estetycznych, rehabilitacja pogardzanych zjawisk, obrona sztuki współczesnej, zmysłowy opis przedmiotów. Zwrócono także uwagę na to, jak dziedziny semiotyki i psychologii uprawiane w dojrzałej fazie twórczości wpłynęły na jego krytykę artystyczną. Ostatnia część tekstu jest poświęcona refleksji metakrytycznej.
5
51%
EN
In works on the philosophy of physics, the history of science, in biographies and autobiographies of scientists, and in popular science literature, there is aesthetic content. Aesthetic values and associated properties have multiple functions in modern physics including non-empirical criteria for selecting scientific theories. The most common aesthetic values are the categories of beauty, elegance and harmony. The sources of the connection between science and aesthetics can be found in the ancient philosophy of nature, particulary in the philosophy of the Pythagoreans, assimilated by Plato and Aristotle. The aspects of Pythagorean philosophy regarding the discoveries in acoustics and mathematics were linked to aesthetic values through the Platonic good-beauty-truth triad, while Aristotle's aesthetics of the Pythagorean order of measure and proportion in the world strengthened this connection. In the ancient Pythagorean-Platonic views we also find the causes of the later epistemological obstacles which scholars associated with aesthetic aspects.
PL
W pracach z filozofii fizyki, historii nauki, w biografiach i autobiografiach uczonych oraz w literaturze popularnonaukowej występują treści o charakterze estetycznym. Wartości estetyczne i kojarzone z nimi właściwości pełnią wielorakie funkcje we współczesnej fizyce, między innymi stanowią poza empiryczne kryteria wyboru teorii naukowych. Najczęściej pojawiającymi się wartościami estetycznymi są kategorie piękna, elegancji i harmonii. Źródła połączenia nauki i estetyki odnajdziemy w starożytnej filozofii przyrody, a dokładnie w filozofii pitagorejczyków zasymilowanej przez Platona i Arystotelesa. Aspekty filozofii pitagorejskiej dotyczące odkryć w dziedzinie akustyki i matematyki zostały połączone z wartościami estetycznymi za sprawą platońskiej triady dobro-piękno-prawda, zaś estetyka Arystotelesa związana z pitagorejskim porządkiem miary i proporcji w świecie wzmocniła to połączenie. W starożytnych poglądach pitagorejsko-platońskich odnajdziemy także przyczyny późniejszych przeszkód epistemologicznych, które uczeni łączyli z aspektami estetycznymi.
6
Publication available in full text mode
Content available

Neomodernist Digital Painting

51%
EN
Since the beginning of the 21st century we can observe a kind of revival of specifically modernist features, characteristics, and aims in the art practice which focuses on creating images. I presume that digital painting is neomodernist in its essence, and in the present article I will try to demonstrate that it can be understood within the characteristics of modernism, as Clement Greenberg has defined them. Digital painting continues to question the medium used by the critical investigation, by focusing on the flatness and on the aesthetic features devoid of any representational sense, and by its drive to touch the untouchable and present the unpresentable – that is the absolute. As a case study, I present the works of the Polish artist Zbigniew Romanczuk and the Turkish artist Yaman Kayihan, who represent two different ways of creating digital paintings.
PL
Od początku XXI wieku obserwujemy odrodzenie specyficznych cech modernizmu w praktyce artystycznej zorientowanej na tworzenie obrazów. Twierdzę, że cyfrowe malarstwo jest w swojej istocie neomodernistyczne i w poniższym artykule postaram się wykazać, że można je rozumieć w kontekście charakterystyki modernizmu przedstawionej przez Clementa Greenberga. Cyfrowe malarstwo nadal podchodzi w sposób krytyczny do swojego medium, koncentrując się na płaskości i cechach estetycznych pozbawonych znaczenia przedstawieniowego, starając się dotknąć niedotykalne i przedstawić nieprzedstawialne – czyli Absolut. Jako studium przypadku posłużę się pracami polskiego artysty Zbigniewa Romańczuka oraz tureckiej artystki Yaman Kayihan, którzy prezentują dwa różne podjeścia do tworzenia cyfrowych obrazów malarskich.
EN
The article is a polemic with Wolfgang Welsch's criticism of the aestheticization process presented in his article entitled ‘Aestheticization Processes. Phenomena, Distinctions and Prospects’. Its purpose is to show that arguments suggesting a negative assessment of this phenomenon are unfounded and the aestheticization should be rather treated as a sign of human civilization welfare which revealing favourable perspectives than as a problem threatens a degeneration or the fall of values. In the first part of the text, I present the definition of aestheticization and some examples of it. Next, I analyse the potentially negative consequences of this process and fears about its further development pointed out by Welsch. I argue that the aestheticization is a positive phenomenon because people may care of aesthetic values only after satisfying more basic needs. The real consequence of this process is a better understanding of the reality, as the aestheticization emphasizes its immanent susceptibility to modelling which simultaneously enhance a possibilities of influencing on it by the human will. Therefore, instead of a danger for humanity, aestheticization may become a breakthrough in the development of our civilization.
PL
Artykuł stanowi polemikę z krytyką procesu estetyzacji przeprowadzoną przez Wolfgang’a Welsch’a w artykule pt. "Procesy estetyzacji – zjawiska, rozróżnienia, perspektywy". Jego celem jest udowodnienie, że argumenty sugerujące negatywną ocenę tego zjawiska są nieuzasadnione, a estetyzacja powinna być traktowana raczej jako odsłaniający wyjątkowo korzystne perspektywy rezultat powszechnego dobrobytu, aniżeli problem grożący degeneracją czy upadkiem wartości. W pierwszej części tekstu przedstawiona zostaje definicja omawianego procesu oraz kilka przykładów jego zachodzenia. Następnie przeprowadzona zostaje analiza wyróżnionych przez Welsch’a negatywnych skutków jego funkcjonowania oraz obaw przed jego postępującym rozwojem. Argumentacja oparta na piramidzie potrzeb Maslowa uwidacznia, iż troska o wartości estetyczne jest możliwa dopiero w sytuacji zaspokojenia potrzeb niższych, przez co świadczy o wysokim poziomie dobrobytu, a nie załamaniu wartości, na który wskazuje Welsch. Faktyczną konsekwencją omawianego procesu okazuje się lepsze rozumienie struktury rzeczywistości, możliwe do uzyskania dzięki procesowi estetyzacji, który uzmysławia niemalże nieograniczoną podatność świata na jego przekształcanie i modelowanie, jednocześnie zwiększając możliwości oddziaływania na niego poprzez ludzką wolę. W tym świetle estetyzacja nie stanowi przepowiadanego przez wielu zagrożenia, ale raczej szansę zrobienia przełomowego kroku na drodze rozwoju ludzkości.
PL
Artykuł podejmuje temat obrazu religijnego i pochodnego od niego świętego obrazka w aspekcie zawartych i odczytywanych w nich wartości sakralnych, estetycznych i artystycznych. Za właściwą dla analizy zagadnień wiążących doświadczenie religijne z sensualistycznym uznana została perspektywa hermeneutyki fenomenologicznej. W artykule wykorzystano wywodzącą się od H.-G. Gadamera, a rozwijaną przez J. Tokarską-Bakir kategorię nierozróżnialności, oddającą zespolenie signans i signatum w odbiorze sztuki i w religii. Pozwala ona zobaczyć badaczowi, w jaki sposób rozpoznawane są w obrazie czy obrazku religijnym wartości sakralne i estetyczne.
EN
The article addresses the topic of a religious picture and small sacred pictures derived from it in the aspect of sacral, aesthetical, and artistic values contained in them and received by a recipient. The phenomenological hermeneutics have been considered to be a proper perspective for analysing questions that bind a religious experience with a sensual one. A category of non-distinguishness that renders the connection between signans and signatum in reception of art and present in religion, derived from H.-G. Gadamer and expanded by J. Tokarska-Bakir has been applied in the present paper. It allows the investigator to see how the sacral and aesthetic values are recognized in a religious painting or in a small sacred picture.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.