Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  world war I
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The 90th anniversary of Fr. Johannes Chrząszcz’s death held in 2018 is a good opportunity to bring the figure of this Upper Silesian priest to a wider circle of readers. Fr. Piotr Górecki in his article presents the figure of Fr. Chrząszcz mentioning the most important events of his priestly life and bringing closer his scientific activity, numbering 172 works, mainly from the history of Upper Silesia. On the basis of the 100th anniversary of the ending of the World War I Górecki first of all reflects on the attitude of the Silesian priest towards secular power. The chronicle records made by Fr. Chrząszcz in the book about two Upper Silesian towns Toszek and Pyskowice are the source of research. The reading of already older at that time priest’s writings reveals to us the great dilemmas faced by him and his contemporary priests. It seems that his loyal attitude was to avoid any social upheavals and revolts, even at the price of uncompromising loyalty to the secular power and maintenance of “alliance of the altar and the throne” brought out through the ages. This attitude characterised also a large group of priests from different parts of Poland occupied by the invaders. The discourse confirms the thesis that both Fr. Chrząszcz as well as some of his contemporary Church representatives were a kind of epigones of the passing era. They did not notice the dawn of a new era and the birth of a new order, which brought the rebirth of Poland and the new hope for Silesia. This is the reason why the attitude of Fr. Chrząszcz was omitted by his descendants in their historical works. It is a pity, because the awareness of Fr. Chrząszcz’s scientific legacy may help to get a better understanding of Silesian history, as well as to realize rich multicultural heritage associated with Silesians for centuries.
PL
Przypadająca w 2018 roku 90. rocznica śmierci ks. Johannesa Chrząszcza jest dobrą okazją, aby przybliżyć szerszemu gronu czytelniczemu sylwetkę tegoż górnośląskiego kapłana. Ks. Piotr Górecki w swoim artykule przybliża nie tylko sylwetkę ks. J. Chrząszcza, wspominając o najważniejszych wydarzeniach z jego kapłańskiego życia i prezentując spuściznę jego prac naukowych, liczącą 172 pozycje, głównie z historii Górnego Śląska. Na kanwie 100. rocznicy zakończenia I wojny światowej snuje przede wszystkim refleksję dotyczącą postawy tegoż śląskiego kapłana wobec władzy świeckiej. Źródłem badawczym stały się pozostawione przez ks. J. Chrząszcza zapiski kronikarskie, jakie zamieścił w książce o dziejach dwóch górnośląskich miejscowości – Toszka i Pyskowic. Lektura zapisków starszego już wówczas kapłana odkrywa przed nami ogromne dylematy, z jakimi borykał się on i współcześni mu duszpasterze. Wydaje się, że jego lojalna postawa miała na celu nie dopuścić do jakichkolwiek przewrotów i rewolt społecznych, nawet za cenę bezkompromisowej wierności względem władzy świeckiej i zachowania lansowanego przez wieki „sojuszu ołtarza z tronem”. Taka postawa cechowała także liczne grono innych duszpasterzy w okupowanych przez zaborców różnych częściach Polski. Dyskurs potwierdza tezę, że zarówno ks. J. Chrząszcz, jak i współcześni mu ludzie Kościoła byli swoistego rodzaju epigonami mijającej epoki. Nie zauważyli oni jutrzenki narodzin nowych czasów i nowego porządku, która przyniosła Polsce odrodzenie, a ziemi śląskiej nową nadzieję. W ocenie potomnych taka postawa ks. J. Chrząszcza była wystarczającym powodem do tego, aby nie uwzględniać jego osoby w badaniach historycznych. A szkoda, ponieważ znajomość jego dorobku naukowego może dopomóc w lepszym zrozumieniu dziejów Śląska, jak i uświadomienia sobie bogatej spuścizny wielokulturowości, która przez wieki cechowała Ślązaków.
PL
Życie codzienne podczas trwania wojny diametralnie się zmieniło. Zmieniła się postawa ludności cywilnej i jej priorytety. Ciężkie i tragiczne doświadczenia wojenne nie uszlachetniły wszystkich ludzi, wręcz przeciwnie. Wojna i perspektywa braku możliwości życia na godnym poziomie wielu ludziom otwierała furtkę do wyzwolenia niemoralnych zachowań. W artykule tym zaprezentowano cztery aspekty wojennej rzeczywistości: strach, aprowizację, szpiegostwo i demoralizację. Bazę źródłową pracy stanowi cykl reportaży Białystok w łunie światowej pożogi wojennej , zawierający wspomnienia białostoczan spisane w 1934 roku w „Echu Białostockim” oraz wspomnienia Laury de Turczynowicz When the Prussians Came to Poland. The Experiences of an American Woman during the German Invasion wydane w 1916 roku.
EN
Everyday life during the war has changed dramatically. The attitude of the civilian population, which set other priorities than before, has changed. Heavy and tragic war experiences did not ennoble all people, just the opposite. The war and the prospect of not being able to live on a dignified level for many people opened the gate to the liberation of immoral behaviors. This article presents four aspects of war reality: fear, food supply, espionage and demoralization. The source base of the work is the series of reportages Białystok in the glow of world war conflagration, containing memories of Bialystok in 1934 in "Echo Białostocki" and memories of Laura de Turczynrowicz When the Prussians Came to Poland. The Experiences of an American Woman during the German Invasion issued in 1916.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.