Search results

1

Przemilczana cielesność druku – Balzak, nowoczesność, literatura

100%

Rakoczy M.

Pamiętnik Literacki

|

2022

|

vol. 113

|

issue 1

81-99

PL

Tekst dotyczy diagnozowanych w „Straconych złudzeniach” Honoré de Balzaca związków ciała, druku i nowoczesności. Opierając się na kulturowej historii książki oraz środowisk związanych w z jej produkcją, autorka analizuje, w jaki sposób Balzak przywołuje i przeformułowuje nowoczesny podział między duchową pracą pisarzy-twórców a fizyczną pracą drukarzy-rzemieślników, ujawniając cielesne i materialne produkowanie tekstów jako proces stanowiący zaplecze społeczne nowoczesnej literatury. Badaczka wychodzi z założenia, że dualizm ciała i tekstu, materialności i semiotyczności literatury nie jest jedynie wynikiem określonych zjawisk z dziedziny historii idei, nie jest też efektem – jak twierdził Walter J. Ong – samej wizualności książki masowo reprodukowanej, zorientowanej na czytelnika. Na podstawie zaś rozpoznań samego Balzaka autorka artykułu twierdzi, że dualizm ten jest dziełem procesów rozwijającego się kapitalizmu, który poprzez materialną produkcję złudzeń „czystej” – oderwanej od ciała – twórczości ukrywa określone mechanizmy ekonomiczno-społeczne, decydujące m.in. o formotwórczej funkcji literatury nowoczesnej.

EN

The text refers to the diagnoses of relationships between the body, print, and modernity in Honoré de Balzac’s “Lost Illusions”. As based on the cultural history of the book and the circles associated with its production, the author attempts to analyse how Balzac evokes and reformulates the modern division between the spiritual work of writers-creators and the physical work of printers-craftsmen, and reveals the physical and material production of texts as a process constituting the social background of modern literature. She assumes that the dualism of the body and text, materiality and semioticity of literature, is not only the result of specific phenomena in the field of the history of ideas, and not an effect—as Walter J. Ong claimed—of the very visuality of a massively reproduced, reader-oriented book. On the basis of the recognition of Balzac himself, she argues that this dualism is the work of processes of developing capitalism, which, through the material production of illusions of “pure,” detached from the body, creativity, conceals certain economic and social mechanisms, deciding, i.a., on the formative function of modern literature.

2

(Prze)pisać siebie. O Zeszytach Piotra Rawicza

100%

Ciarkowska A.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2015

|

issue 5

517-521

PL

Piotr Rawicz, francuskojęzyczny pisarz o polsko-żydowskich korzeniach, pozostawił po sobie niedostępne dotąd dla szerszego grona odbiorców Zeszyty – obszerny dziennik, który autor przez lata przepisywał. Efektem tego zabiegu jest tekst, w którym nakładają się na siebie dwie perspektywy diarystycznego „pisania siebie”. Autoterapeutyczna, „zbawcza” praktyka piśmiennicza odsłania mechanizmy radzenia sobie z traumą – doświadczeniem niepoddającym się symbolicznej reprezentacji. Celem artykułu będzie analiza związków między performatywnym aktem pisania a pamięcią traumatyczną.

EN

Piotr Rawicz, a French-speaking writer of Polish-Jewish origins, left behind him "Zeszty" - an unique diary, containing a huge collection of notes, writings and poems, which over the years were all rewritten by the author. "Zeszyty" is a kind of overlapping “double text” in which two perspectives of creating the author's identity are presented. Autotherapy based on writing practice reveals mechanisms of working through a post-war trauma – an experience which undergoes symbolic representation. The aim of the article is to analyze Rawicz’s text and the relations between the performative act of writing and traumatic memory.

3

Abraham Kajzer i jego tekst z obozów koncentracyjnych – studium przypadku

100%

Elmanowska B.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2015

|

issue 1(4)

149–168

PL

Autorka analizuje jeden z dzienników osobistych z obozów koncentracyjnych autorstwa Abrahama Kajzera, więźnia KL Auschwitz-Birkenau i AL Riese (filia KL Gross-Rosen na Dolnym Śląsku). W artykule została wykorzystana teoria Pawła Rodaka dotycząca szeroko rozumianej materialności dziennika jako praktyki piśmiennej, która należała do wyjątkowo skomplikowanych w czasie II wojny światowej, zwłaszcza w obozach koncentracyjnych (znalezienie materiału i narzędzia pisarskiego, stworzenie przestrzeni oraz wytworzenie rytuałów piśmienniczych; miejsce ukrywania notatek oraz ich losy powojenne). Dziennik nie jest jedynie zapisem tekstualnym, jest ściśle związany z życiem. W obozach był bardzo niebezpieczną praktyką (autor mógł zapłacić życiem za pisanie). Abraham Kajzer pisał w jidysz na workach po cemencie ołówkiem kopiowym w obozowej latrynie, która była również miejscem przechowywania notatek. Po wojnie przekazał materiał Adamowi Ostoi, który go przetłumaczył oraz przygotował do publikacji. Kajzer opisał obozową rzeczywistość i traumatyczne przeżycia, które obok wielu innych są dowodem nazistowskiego ludobójstwa.

EN

The author analyses one of the intimate diaries from concentration camps written by Abraham Kajzer, who was a prisoner of KL Auschwitz-Birkenau and AL Riese (which was a part of KL Gross-Rosen on Lower Silesia). In article is uses Paweł Rodak’s theory of broad understanding of diary’s materiality as a writing practice, which was very complicated and difficult during the World War II, especially at concentrations camps (finding material and tool to write, organizing space and work out a ritual of writing; also place where notes were hiding and their fates in the post-war years). Diary it’s not only on textual level but it’s closely related to regular life. But in the camp writing daries was extremely dangerous practice (author could pay with his own life for it). Abraham Kajzer was an writing in Yiddish on empty cement bags with indelible pencil in camp latrine, where he was also hiding notes. After war he passed on his material to Adam Ostoja, who translated them and edited to publication. Kajzer described his reality in concentration camps and many traumatic experiences, which are one of many evidences of the Nazi genocide.

Refine search results

1 Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

1 Ogrody Nauk i Sztuk

1 Pamiętnik Literacki

1 Ciarkowska A.

1 Elmanowska B.

1 Rakoczy M.

1 2022

2 2015

Przemilczana cielesność druku – Balzak, nowoczesność, literatura

(Prze)pisać siebie. O Zeszytach Piotra Rawicza

Abraham Kajzer i jego tekst z obozów koncentracyjnych – studium przypadku