Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 62

first rewind previous Page / 4 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  współczesność
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 4 next fast forward last
PL
Niniejsze zagadnienie może stanowić doskonały przedmiot kilkudniowych obrad i sympozjów. Implikuje ono bowiem bardzo obszerną i wielowymiarową problematykę, nie tylko filozoficzną. Trudno zatem w kilku słowach przybliżyć i scharakteryzować naszą kulturę i cywilizację, zwłaszcza w jej relacji do godności osoby ludzkiej i jej epistemologicznego wymiaru bytowania. Z konieczności zostanie ono zacieśnione do kontekstu kulturotwórczego, związanego z refleksją filozoficzną, która, będąc racjonalnym namysłem nad zastaną przez człowieka rzeczywistością, rości sobie niejednokrotnie prawo do kreatywizmu epistemologicznego, a przynajmniej aksjologicznego. Znane i rozumiane są znaczenia pojęć: „filozofi a” i „kultura”. Terminem szerszym znaczeniowo jest pojęcie „kultury”, która dotyczy wszelkiej duchowej, racjonalnej i materialnej twórczości ludzkiej. Twórczość ludzka wypływa jednak z pewnych inspiracji aksjomatycznych obecnych w systemie poznawania i oceniania świata. Wizja filozoficzna, ale i religijna, jest tu więc nieodzowna. Albowiem nie tylko refleksja filozoficzna wpływa na obraz kultury i kształtowania się całej cywilizacji. Swoje poczesne miejsce ma także nauka, której rozwój w dużej mierze odpowiada podstawowym tendencjom filozoficznym i kulturowym.
PL
Artykuł przedstawia historię Policji od II wojny światowej do czasów współczesnych. W 1939 r. korpus policyjny liczył około 30 tys. funkcjonariuszy. Na początku II Wojny Światowej, w czasie kampanii wrześniowej, zginęło prawie 2 tys. policjantów. Około 12 tys. funkcjonariuszy trafiło do sowieckiej niewoli. Prawie 6 tys. z nich, zamordowanych wiosną 1940 r., leży na Polskim Cmentarzu Wojennym w Miednoje, największej na świecie policyjnej nekropolii, która została otwarta i poświęcona 2 września 2000 r. 17 grudnia 1939 r. w Generalnym Gubernatorstwie powołano Policję Polską (zwaną niekiedy granatową), podległą niemieckiej policji porządkowej. Polskie Państwo Podziemne tworzyło struktury policyjne przy Komendzie Głównej Armii Krajowej, a 1 sierpnia 1944 r., w dniu wybuchu Powstania Warszawskiego, polskie władze rozwiązały formalnie Policję Państwową. 7 października 1944 r. dekretem Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego komunistyczne władze powołały Milicję Obywatelską, w której służbę pełniło na początku prawie 60 tys. funkcjonariuszy. W 1952 r. Polska zerwała wszelkie kontakty z Interpolem, który zakładała w 1923 r. jako jedno z 20 państw. 6 kwietnia 1990 r., po transformacji ustrojowej, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej powołał Policję. Formacja wróciła do przedwojennych korzeni i weszła do struktur międzynarodowych. 27 września 1990 r. Polska została ponownie członkiem Interpolu, a 23 grudnia 1991 r. wstąpiła do International Police Association (IPA).
EN
In many societies, family plays crucial role in socialization of individual, being simultaneously the reference group with that individual most identifies. Civilization development of societies, economical and political problems impact of family transformation. Its diversity can faster or slow down transformation of family, what confirms thesis, that family constitute social autonomy and also some kind of social miniature. In that environment so essential for human being emerges disturbances. The genesis of family pathology can be found out in developmental disorders of its members (children, parents, grandparents) and in the whole family system with its predominant subsystem. If in the family will be fixed rigid models of interaction and the family will reveal little of flexibility in the relation to transforming of live context, so it can become the pathology family and this can entail appearance of disturbances in the functioning of the whole family system and its individual members – spouses, children. Appearance of pathology in the family does not have to determine of its breakdown. Significant role of strategy pathologisation play illnesses, addictions, disordered behaviours. Location of pathology in the structure of family become its constituent playing additional functions for instance: copying with stress, escape from problems. Pathology as a mechanism controlling the family, blocks development of its individual members, does not permit to achieve by them consecutive phases of developmental cycle. Not every family can realise of its educational functions in order to shape certain ideal man, responsible for the present and the future. It is necessary to pay attention for the family system from the perspective of children, furthest exposed for its disfunctionality. The aim of hereby elaboration was the analysis of negative disintegration process of present family, crime growth, alcoholism, drug addiction, sexual deviations, their frequency of occurrence, mass, epidemiological and permanent character.
EN
The polls, at least the last decade, consistently indicate that family and health are the most important values for Poles. No less important is the house, understood both as a place of refuge, and often synonymous with the concept of family. In both cases, the family and a house are provided the sine qua non of to give a sense of security. This article attempts to illustrate the interrelationship between the above-mentioned realities of human life, the attempts at redefinition and the devaluation of these social realities.
PL
Zgodnie z powszechnym konsensusem naukowym, wpływ współczesnych społeczeństw na środowisko jest istotną przyczyną obecnie doświadczanych skutków globalnego ocieplenia. Oprócz funkcji nauki jako diagnosty efektów antropocenu, odgrywa ona co najmniej dwie dodatkowe role w historii zmian klimatycznych wywołanych przez człowieka. Współczesna nauka stara się działać jako terapeuta, proponując liczne działania, które należy podjąć, aby stawić czoła zagrożeniom, przyczynom i konsekwencjom zmian klimatycznych. Ponadto instytucja nauki jest (współ)producentem zagrożeń antropogenicznych ze względu na celowe i niezamierzone wykorzystywanie wiedzy naukowej i technologii opartych na nauce do celów społecznych. W związku z powyższym, korzystając z socjologicznej perspektywy, postawione zostaje pytanie, w jaki sposób przedstawienia nauki w przykładowych powieściach fikcji klimatycznej, gatunku współczesnej literatury zajmującej się globalnym ociepleniem wywołanym przez człowieka i jego społecznymi implikacjami, ukazują ją jako producenta, diagnostę i terapeutę zagrożeń społecznych.
EN
The experience of change is inscribed in social life. Nowadays, as a result of civilizational transformations, especially those related to the expansion of the sphere of communication due to development of the Internet and social media, these changes seem to be particularly dynamic. The aim of the Introduction from the Editor is to highlight this fact and to encourage a discussion on the strength and quality of the experience of change, especially in the generational perspective. In this context, the theme of generation is outlined and the question is raised to what extent this is still a viable concept and whether it is being misused today. The introduction also includes a justification of the subject matter of the texts collected in the volume.
PL
Doświadczenie zmiany wpisane jest w życie społeczne. Współcześnie, na skutek zmian cywilizacyjnych, zwłaszcza związanych z rozszerzeniem pola komunikacji przez rozwój interentu i mediów społecznościowych, zmiany te wydają się szczególnie dynamiczne. Przedmiotem wstępu jest podkreślenie tego faktu oraz zachęta do podjęcia dyskusji na temat siły i jakości doświadczenia zmiany, zwłaszcza w perspektywie pokoleniowej. W tym kontekście zarysowano temat pokolenia i postawiono pytanie, w jakim stopniu jest to koncepcja wciąż nośna, a w jakim współcześnie nadużywana. Wstęp zawiera również uzasadnienie tematyki zebranych w tomie tekstów.
EN
Modern Ukrainian historiography has been involved in pursuing two contradictory goals. It has been striving to cover a distance that separates it from Western historiography, at the same time trying to create what can be referred to as a canonical interpretation of the Ukrainian past. Many Ukrainian historians perceive postmodernism in terms of a new historiographical trend, failing to see the epistemological innovations that characterize a “postmodern situation”. However, some Ukrainian historians are of the opinion that postmodernism, by undermining traditional ways of practising history and questioning historiography’s contribution to the process of nation-state building, eliminates the very possibility of creating such a canonical view of the national past. The discussion of the theoretical foundations of a new synthesis of Ukrainian history has revealed the contradiction between the intention of following new scholarly trends on one hand and of writing a work that fulfils legitimizing functions on the other. However, according to this author, an attempt to present the national past from new methodological perspectives (cultural, anthropological) is likely to give it a more humanistic “face”, thus enhancing rather than weakening its legitimizing effect. Young Ukrainian historians are open to new methodological novelties and try to adopt them in their research practice (cultural and anthropological approaches). The overcoming of stereotypes and old patterns that permeate Ukrainian historiography appears to be an urgent task for Ukrainian scholars to carry out today.
PL
W artykule podjęta została refleksja nad ewolucją metodologicznych podstaw badań historycznych w historiografii ukraińskiej po rozpadzie ZSRR oraz sprzeciwem wobec radzieckiej wersji marksistowsko-leninowskiej nauki historycznej. Naświetlono proces zaznajomienia się historyków ukraińskich z kierunkami teoretycznymi historiografii światowej, ich stosunek do relatywizacji poznania naukowego w koncepcjach przedstawicieli postmodernizmu oraz dyskusje wokół metodologicznych podstaw współczesnej syntezy historii Ukrainy.
PL
Młodość jest etapem rozwojowym, który jest szczególnie ukierunkowany na refleksję nad wzajemnymi relacjami na linii jednostka – wspólnota, ponieważ główne zadanie rozwojowe adolescencji, jakim jest kształtowanie własnej tożsamości, realizowane jest za pomocą porównywania i relacji interpersonalnych w ramach uczestnictwa w grupach społecznych. U młodych pojawia się silna potrzeba bycia częścią wspólnotowości przy jednoczesnym dążeniu do kreowania własnej indywidualności będącej zarówno wynikiem rozwojowej specyfiki okresu młodości, jak i efektem panujących trendów współczesności promujących indywidualizację społeczeństwa. Pojawia się zatem rozbieżność, która zmusza do poszukiwania odpowiedzi na pytanie: czy w czasach indywidualizacji społeczeństwa współczesna młodzież zorientowana jest wspólnotowo? Niniejszy artykuł stanowi refleksję teoretyczno-empiryczną na ten temat.
11
Publication available in full text mode
Content available

Wyzwania mariologii XXI wieku

61%
PL
Celem artykułu jest wskazanie najważniejszych wyzwań stojących przed mariologią XXI wieku. Tekst składa się z pięciu części. Prezentuje Matkę Pana w kontekście: transcendentaliów, zmagań o kulturę życia, inspiracji płynących z Biblii, różnic kulturowych oraz informatyzacji.
EN
The purpose of this article is to point out the most important challenges facing Mariology in the 21st century. The text consists of five parts. It presents the Mother of the Lord in the context of: transcendentals, the struggle for a culture of life, inspiration from the Bible, cultural differences, and informatization.
PL
Zachód interesuje się światem arabskim nie tylko ze względu na język, kulturę czy historię. Zwłaszcza w dzisiejszych czasach bardziej intrygujące dla zachodnich społeczeństw są zmiany zachodzące w zakresie polityki gospodarczej i zagranicznej. Angażuje się w wydarzenia związane z „Arabską Wiosną” oraz zmiany polityczne dynamicznie zachodzące w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, a zapomina o innych aspektach życia obywateli. Nie przywiązuje się uwagi do systemu edukacji w regionie Bliskiego Wschodu oraz problemów związanych z jego uwzględnieniem przez system wewnętrzny państw arabskich. Ponadto wiele zachodnich organizacji próbuje przeforsować europejskie standardy nauczania, niekiedy bez żadnej wiedzy na temat funkcjonujących systemów, ich powiązania z prawem muzułmańskim i wielowiekową tradycją arabskiego nauczania. Abbasydzkiego. Tekst ma za zadanie zarysować początki arabskiej edukacji (w znaczeniu, jakie znane jest w kulturze europejskiej) oraz pokazać drogę rozwoju systemu edukacji na wspomnianym obszarze. Na potrzeby powstałego tekstu zostały wybrane 4 państwa arabskie, których system ma różny kształt, podstawy i problemy związane np. z powszechnym i równym dostępem do edukacji. Transformacja z dobrze znanych madrasów w nowy sposób nauczania, czy współpraca niektórych arabskich organizacji z największymi międzynarodowymi odpowiednikami przyczynia się do rozwoju edukacji i do łatwiejszego dostępu do niej. Jakość (dobrze wyszkolona kadra, sprzyjające środowisko w szkołach i uniwersytetach), wiele stypendiów dla najlepszych uczniów, które można odbywać poza granicami państwa i wiele, wiele innych pozytywnych zmian, także wpływa na wyższy standard szkolnictwa. Perspektywy dla młodych ludzi, a co najważniejsze, już nie tylko dla mężczyzn, ale i dla kobiet, są znacznie szersze. Arabowie są kreatywni i otwarci, korzystają z wiedzy zachodniej i potrafią dostosować ją do własnego wyobrażenia o życiu. Wszystkie programy i innowacje rozwijają nie tylko sam system edukacji w poszczególnych państwach, ale i zmieniają mentalność ludzi, także w obszarach wiejskich, co przyczynia się do kształtowania nowego społeczeństwa arabskiego.
EN
Arab world is this part of our Earth which deeply interest the West and it is not only about the language, culture or history. Especially nowadays more interesting for western societies are changes on field of economic and foreign policy. We are engage in “Arab Spring” and dynamic political changes across Middle East and North Africa and we forget about other aspects of citizens life. We put less attention on education system in Middle East region and problems with it implementation to the national system. Also many western organizations try to force European standards sometimes without any knowledge about existing system and its roots in sharia and old 07_Mirys. Arab culture of teaching and learning. We do not remember good things done by Abbasid Caliphat and scholars of those age. In article I will show beginning of Arab education (in meaning which we know from European culture) and shortly the way of develop of Arab education system. As an examples I chose four Arab countries in which this system had various shape, field of creation and problems e. g. access for everyone to common education. The transformation from well-known old madrasah system to the new, modern style of education and, what is the most important thing, cooperation some Arab organizations with biggest international organizations and their efforts to make better education for citizens. Quality (well educated teachers, advantageous environment at schools and Universities), many scholarships for good students in many western and eastern countries and many, many other improvements. The perspectives for young people, not only for men, but also for women, are better. Arabs are more open minded and creative, take some things from West and pass it to their own imagine of life. All programs and innovations develop area of education and mentality of people also in rural areas across countries.
EN
The article shows how theology and spirituality of baptism stands in opposition to some contemporary currents in thought and worldview. Not only does it indicate the divergent points between theology of baptism and thinking of a postmodern human (nihilism, hedonism, liberalism, aestheticism), it also indicates specific ways of realising a postulate to make people true disciples of Christ through baptism. The Church's response to the atheistic ideas of the modern world is a post-baptism formation anchored in the spirituality and theology of baptism.
PL
Artykuł pokazuje, jak teologia i duchowość chrztu stoją w opozycji do pewnych współczesnych nurtów myślenia i postrzegania świata. Wskazuje nie tylko na rozbieżności pomiędzy teologią chrztu i myśleniem postomernistycznym (nihilizm, hedonizm, liberalizm, estetyzm) ale i na specyficzne drogi realizacji postulatu uczynienia ludzi prawdziwymi uczniami Chrystusa przez chrzest św. Odpowiedzią Kościoła na ateistyczne idee współczesnego świata jest pochrzcielna formacja zakorzeniająca w duchowości i teologii chrztu.
Roczniki Humanistyczne
|
2020
|
vol. 68
|
issue 12
103-112
EN
The comparative research undertaken concerns the repertoire of Advent songs and Christmas carols contained in two selected songbooks. Over the course of almost 200 years many textual changes have been made to the songs. These include changing the order, exchanging many words for others, replacing whole phrases and verses with new wording, and corrections in the number of stanzas. The tendency to modernise old texts and to reduce stanza is particularly noticeable. These processes are not the result of the natural evolution of language, but the result of the intervention of individuals. It is difficult to agree with many of the consequences of these interventions. The scale of transformation of the selected song group and the conclusions can only be more fully determined after a comparative study of the melody and rhythm of the songs.
PL
Podjęte badania komparatystyczne dotyczą repertuaru pieśni adwentowych i kolęd zawartego w dwóch wybranych śpiewnikach. W ciągu niemal 200 lat dokonano w pieśniach wielu zmian tekstowych. Obejmują one zmianę szyku, wymianę wielu słów na inne, zastępowanie nowym brzmieniem całych zwrotów i wersów oraz korekty w liczbie zwrotek. Zauważa się przede wszystkim tendencje do uwspółcześniania tekstów dawnych i redukcję strof. Zachodzące procesy nie są wynikiem naturalnej ewolucji języka, ale rezultatem ingerencji pojedynczych osób. Z wieloma skutkami zaistniałych interwencji trudno się zgodzić. Skalę przeobrażeń wybranej grupy pieśni i wiążące wnioski można będzie w sposób pełniejszy określić dopiero po przeprowadzeniu studiów porównawczych dotyczących melodyki i rytmiki pieśni.
EN
The analysis of numerous studies of modern education clearly shows that it falls short of the expectations of the society as well as the demands of students, parents and teachers. Researchers are searching for ways to reform the school so that it will be suitable for contemporary times and prepare students for personal and professional development. The article discusses the most interesting ideas which aim at modernizing contemporary education. It focuses on a selection of solutions which can be adopted in general and Polish language education.
PL
Analiza licznych badań poświęconych dzisiejszej edukacji wyraźnie pokazuje, iż nie spełnia ona oczekiwań społecznych, wymagań uczniów, rodziców oraz samych nauczycieli. Badacze poszukają dróg zreformowania szkoły tak, by odpowiadała ona współczesności, by przygotowywała uczniów do funkcjonowania w świecie zawodowym i osobistym. W artykule omówiono najciekawsze pomysły, których celem jest modernizacja współczesnej edukacji. Skupiono się na wybranych rozwiązaniach, mających zastosowanie w zarówno w kształceniu ogólnym, jak i polonistycznym.
Porównania
|
2020
|
vol. 27
|
issue 2
313-324
PL
W ciągu ostatnich trzech dziesięcioleci, naznaczonych w krajach Europy Środkowej ich nagłym przemieszczeniem na mapie geopolitycznej, słowackie przestrzenie społeczne i kulturowe w wielkim pośpiechu i chaosie weszły w uwarunkowaną lokalnie relację z postmodernizmem i, mniej więcej w tym samym czasie, wkroczyły do współczesności. Przeskok do teraźniejszości wywołał nieodzownie transkulturowe sposoby istnienia, w których globalny obieg informacji, mód i stylów buduje istotną część indywidualnych tożsamości. Na podstawie koncepcji historycznej współczesności autorstwa Petera Osborne’a (2013, 2018) artykuł pokrótce wymienia zmiany, które część słowackiej poezji, charakteryzowaną przez osborniańską współczesność, dotknęły w ostatnich trzydziestu latach.
EN
In the course of the past three decades, marked in post-communist Central European countries by their sudden repositioning on the geopolitical map, Slovak social and cultural spaces, in great haste and chaos, got to locale-specific grips with postmodernism and, more or less simultaneously, entered contemporaneity. The leap to the present has created inherently transcultural modes of existence, in which global news, fashions and tastes form a relevant part of individuals’ identities. Through the prism of Peter Osborne’s (2013, 2018) concept of historical contemporaneity, this essay briefly outlines modifications that the segment of Slovak poetry marked by Osbornian contemporaneity has undergone in the past three decades.
Cywilizacja i Polityka
|
2020
|
vol. 18
|
issue 18
202-213
EN
The concept of power is one of the main problems of social concepts in the work of Michel Foucault. The philosopher critically analyzes contemporary political, religious and ideological discourses as well as the historical conditions of their emergence, in order to undertake the trouble of defining the concept of power. The term itself is understood by him extremely holistically – it covers all aspects of the individual, family and social life of an individual (entity), social discourse, the problem of knowledge, exclusion and ideological influence, including religion. The purpose of the article is to describe the elements of the identity of power in the thought of Michel Foucault and answer the question how it is constructed and how it affects the empowerment of man in society?
PL
Pojęcie władzy jest jednym z głównych problemów w myśli Michela Foucaulta. Filozof w sposób krytyczny analizuje współczesne mu dyskursy polityczne, religijne i światopoglądowe oraz historyczne uwarunkowania ich powstania, aby następnie podjąć się trudu zdefiniowania pojęcia władzy. Sam termin rozumiany jest przez niego holistycznie – obejmuje ono wszystkie aspekty życia indywidualnego, rodzinnego i społecznego jednostki, dyskursu społecznego, problemu wiedzy, wykluczenia oraz oddziaływania światopoglądowego, w tym religii. Celem artykułu jest opis elementów tożsamości władzy w myśli Michela Foucaulta oraz odpowiedź na pytanie, w jaki sposób jest ona konstruowana oraz jak wpływa na upodmiotowienie człowieka w społeczeństwie.
EN
The article presents the Christian way of being present in the widely understood world of social communication. The reflections have been inspired by the Pope Benedict XVI’s teaching, especially by his Message for the 45th World Communications Day. The first and second parts focus on the papal understanding of relations with the mass media, on the possibilities of positively manage them and of God’s presence and action in the medial word. The third part focuses on the Christian way of being present in the information’s world as the result of the example given by God and as the gift of His love, as the actualization of the Christian solicitude for the common prosperity.
Teologia w Polsce
|
2018
|
vol. 12
|
issue 1
169-180
EN
Nowadays speaking about the Church and defending it is a very big challenge. However a Polish Dominican Jacek Salij is not afraid of this task and he performs a kind of apology for the Church. In this article in several points the author shows originality and timeliness of the ecclesiological thought of Jacek Salij. The great advantage of his theology is communication and imagery. Certainly the apology of Church of the Black Friar gives modern man a new look at the Church.
PL
Trudno mówić o Kościele i bronić go we współczesnym świecie. Nie boi się jednak tego zadania polski dominikanin Jacek Salij, który dokonuje swoistej apologii Kościoła. W niniejszym artykule w kilku punktach autor ukazał oryginalność i aktualność eklezjologicznej myśli Jacka Salija. Wielką zaletą teologii o. Salija jest komunikatywność i obrazowość. Apologia Kościoła tego dominikanina bez wątpienia pozwala na nowo spojrzeć na Kościół dzisiejszemu człowiekowi.
first rewind previous Page / 4 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.