Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 25

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  wspólnotowość
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
Artykuł jest nakreśleniem idei indywidualizmu i wspólnotowości w odniesieniu do religii jako takiej. W nawiązaniu do klasycznej i współczesnej socjologii, zwłaszcza socjologii religii, zostaje przedstawiony obraz rzeczywistości religijnej oraz aktywności indywidualno- -społecznej podejmowanej z pobudek religijnych w wymiarze indywidualnym i społecznym. Istotnym kluczem metodologiczno-epistemologicznym analizy jest pojmowanie socjologii w jej wymiarze „refleksyjności”. Religia i religijność oraz stosunek socjologa do tych wymiarów rzeczywistości transcendentnej w perspektywie wyrażanej jednostkowo-społecznie nawiązują po części do idei socjologii refleksyjnej. W artykule wskazuje się zarówno na proces splatania się i wykluczania potrzeby indywidualnego, jak i zbiorowego wyrażania potrzeby religijnej. Religia jest odzwierciedleniem naturalnej potrzeby samostanowienia (nawet jeśli w odwołaniu do wyższej instancji o charakterze religijnym), jak również podejmowania aktywności z wykorzystaniem doświadczenia wspólnotowości. W obu odniesieniach ma się do czynienia z referencją wobec transcendencji. Celem artykułu jest nakreślenie horyzontu oraz lokującej się w jego tle idei, że wspólnotowość oraz indywidualizm, mimo trudności związanej z ich korelacją, to bardziej komplementarne uzupełnienie dwóch rzeczywistości życia religijnego niż istniejące obok siebie zantagonizowane światy. Analiza ogniskuje się przede wszystkim na percepcji tej komplementarności w przeżyciowo-wyrażeniowych postaciach tożsamości i formach ekspresji, konstytuujących jednostki oraz przez nie eksponowanych, mniej natomiast w przekonaniach i formach wyrażanych przez grupy społeczne i zbiorowości.
PL
Celem prezentowanego badania było sprawdzenie, czy istnieje związek między zaangażowaniem w działalność wolontariatu a poziomem wspólnotowości, sprawczości oraz stopniem poparcia kodów etycznych. Pytania badawcze dotyczyły tego, czy osoby zaangażowane w działalność wolontariatu (w porównaniu z niezaangażowanymi) charakteryzuje, z jednej strony, wyższe natężenie sprawczości i wspólnotowości, z drugiej zaś, wyższy poziom deklarowanego poparcia kodów etycznych (etyki autonomii, dobra powszechnego, godności i kolektywizmu). W poszukiwaniu odpowiedzi przeprowadzono badanie, w którym wzięło udział 37 osób zaangażowanych w działalność wolontariatu hospicyjnego (w tym 19 kobiet) i 34 osoby nie będące wolontariuszami (w tym 18 kobiet). Wyniki badania przemawiają za istnieniem zakładanego związku w przypadku sprawczości i wspólnotowości. Co do kodów etycznych, otrzymane wyniki nie dostarczyły dowodów na istnienie relacji między stopniem ich poparcia a działaniem w wolontariacie. Rezultaty prezentowanego badania skłaniają do wniosku, że bezinteresowne działanie na rzecz bliźniego wiąże się z wysokim poziomem sprawczości i wspólnotowości, a nie z samym tylko wysokim poziomem etycznym. Stąd postulat dla praktyki pedagogicznej, by kształtować i rozwijać u dzieci i młodzieży poczucie sprawczości i wspólnotowości.
PL
Prezentowane opracowanie stanowi wynik badań religijności na Pomorzu Zachodnim w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, gdzie dominują wsie po-PGR-owskie. Stawiany w prezentowanej analizie problem badawczy przyjął postać następującego pytania: czym charakteryzuje się religijność mieszkańców wsi w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej w wybranych parametrach religijności i w jakim stopniu posiada ona wymiar wspólnotowy? Dla zbadania tej perspektywy, oprócz standardowego wykorzystania socjologicznych doświadczeń badania religijności, wykorzystana została skonstruowana przeze mnie skala znaczenia wspólnotowości w religijności, odwołująca się do analizy czynnikowej.
EN
The article is based on the study devoted to religiosity in Koszalin-Kołobrzeg diocese in Western Pomerania, where post-PGR villages (i.e. the villages where collective farms functioned during the socialist period) predominate. The following research question were tackled in the study: what does characterize the religiosity of rural residents in Koszalin- Kołobrzeg diocese according to the selected parameters and to what extent does their religiosity have a community dimension? Apart from recurring to standard sociological tools of studying religiosity, in order to answer these questions the author has constructed and applied the scale of community importance in religiosity that involves factor analysis.
PL
Zgodnie z dwiema najpopularniejszymi teoriami filozoficznymi poznanie relacji przyczynowej można sprowadzić do (1) zbadania mechanizmów zachodzących pomiędzy zmiennymi (jak mówią zwolennicy realizmu przyczynowego) lub (2) analizy korelacji zachodzącej pomiędzy zmiennymi (za czym opowiadają się filozofowie kontynuujący tradycję Hume’a). W badaniach zastosowano obie metody w celu odpowiedzi na pytanie, czy istnieje relacja przyczyna – skutek pomiędzy wymiarem kultury indywidualizm-wspólnotowość oraz tempem rozwoju ekonomicznego. Przeprowadzona analiza wykazała, że zorientowanie społeczeństwa na wspólnoty powoduje szybszy wzrost gospodarczy.
EN
According to the two most popular philosophical theories of causality, there are two ways of recognizing such relations: (1) by understanding mechanisms and processes between variables (in pursuance of causal realism) or (2) by correlation analysis (because, as Hume wrote, it is impossible to cognize the causal relationship itself). I applied these two methods to answer the question - if there is a cause-and-effect relationship between one of the cultural dimensions, namely individualism-collectivism and the rate of economic growth. This study, conducted on a group of EU countries shows that more collectivistic countries develop faster.
PL
Młodość jest etapem rozwojowym, który jest szczególnie ukierunkowany na refleksję nad wzajemnymi relacjami na linii jednostka – wspólnota, ponieważ główne zadanie rozwojowe adolescencji, jakim jest kształtowanie własnej tożsamości, realizowane jest za pomocą porównywania i relacji interpersonalnych w ramach uczestnictwa w grupach społecznych. U młodych pojawia się silna potrzeba bycia częścią wspólnotowości przy jednoczesnym dążeniu do kreowania własnej indywidualności będącej zarówno wynikiem rozwojowej specyfiki okresu młodości, jak i efektem panujących trendów współczesności promujących indywidualizację społeczeństwa. Pojawia się zatem rozbieżność, która zmusza do poszukiwania odpowiedzi na pytanie: czy w czasach indywidualizacji społeczeństwa współczesna młodzież zorientowana jest wspólnotowo? Niniejszy artykuł stanowi refleksję teoretyczno-empiryczną na ten temat.
EN
The article addresses the problem of emergence, reproduction and reconstruction of local communities as well as relations between communality and locality in shaping local communities in contemporary cities. Starting from the discussion of the ecological and psychosocial trends in the analysis of local communities and their evolution towards the concept of new locality and new communality, the article points to a gap between these two approaches in analyzing community phenomena in contemporary cities, and thus the need to reintegrate both aspects for a better understanding of community-forming processes in modern cities. The concept of urban scenes is proposed as a conceptually valuable field for the exploration of these processes, in which the phenomena of new locality and the new community are permeating. As a conclusion, the concept of socio-cultural opportunities structure is proposed. Thus, the article provides an answer to the question about the essence of cultural mechanisms by means of which cultural practices structure territorial social entities.
PL
 Artykuł podejmuje problem procesów emergencji, reprodukcji i rekonstrukcji wspólnot lokalnych oraz relacji między wspólnotowością i lokalnością w kształtowaniu społeczności lokalnych we współczesnych miastach. Wychodząc od omówienia nurtu środowiskowego i psychospołecznego w analizie społeczności lokalnych oraz ich ewolucji w kierunku koncepcji nowej lokalności i nowej wspólnotowości, artykuł wskazuje na swoistą przepaść w analizowaniu zjawisk wspólnotowych we współczesnych miastach między tymi dwoma podejściami, a tym samym podkreśla konieczność rein­tegracji obu aspektów dla lepszego zrozumienia miejskich procesów wspólnototwórczych. Zapropo­nowana zostaje koncepcja scen miejskich jako wartościowego konceptualnie pola dla eksploracji tych procesów, w których przenikają się zjawiska z zakresu nowej lokalności, jak i nowej wspólnotowości. W konkluzji sformułowana zostaje koncepcja lokalnej struktury możliwości społeczno-kulturowych. Tym samym artykuł udziela odpowiedzi na pytanie o istotę mechanizmów kulturowych, za pomocą których praktyki kulturowe strukturują terytorialne całości społeczne.
EN
Agency and communion are two important aspects of human existence. On the one hand, an individual is the executor of their goals (agency); on the other hand, every human is also a member of the community and a participant in social relations (communion; Bakan, 1966; Gebauer, Paulhus, Neberich, 2013; Wojciszke, 2010). The literature emphasizes the relationships of agency and communion with many aspects of personality, well-being, social functioning and their role in the shaping of religious beliefs and value systems. The goal of this study is to analyse the relationship between agency and communion and multidimensional religiosity among Polish Catholics. Among the problems analysed there were: the relationships of agentic and communal orientation with the dimensions of religiosity (Interest, Beliefs, Prayer, Religious Experience, Cult) and post-critical beliefs (Orthodoxy, Relativism, External Critique, Second Naiveté). A total of 308 individuals were studied (23% men) aged from 18 to 27 (M = 20.84, SD = 1.60)  However, for the analyses data from 249 participants (Catholics) were collected. The study used the Centrality of Religiosity Scale by Huber, Post-Critical Belief Scale by Hutsebaut and the Scale of Agency and Communion by Wojciszke (Self-description Questionnaire 30). Above all, the results obtained indicate a positive relationship between the community orientation and traditional religiosity. The results of cluster analysis also suggest that there are relationships between agency and religiosity.
PL
Sprawczość i wspólnotowość traktowane są jako dwa istotne aspekty ludzkiej egzystencji. Z jednej strony, człowiek realizuje własne cele (sprawczość), z drugiej natomiast – stanowi część pewnej społeczności i jest uczestnikiem relacji społecznych (wspólnotowość; Bakan, 1966; Gebauer, Paulhus, Neberich, 2013; Wojciszke, 2010). W literaturze podkreśla się związki sprawczości i wspólnotowości z wieloma aspektami osobowości, dobrostanu i funkcjonowania społecznego, a także zwraca się uwagę na ich rolę w kształtowaniu systemu wartości i przekonań religijnych. Przedmiotem prezentowanych badań jest analiza zależności między sprawczością i wspólnotowością a wielowymiarowo ujętą religijnością u polskich katolików. Analizowano związki orientacji sprawczej i wspólnotowej z wymiarami religijności (zainteresowanie, przekonania, modlitwa, doświadczenie religijne, kult) oraz przekonaniami postkrytycznymi (ortodoksja, relatywizm, krytyka zewnętrzna, wtórna naiwność). Łącznie przebadano 308 osób (23% mężczyzn) w wieku od 18 do  7 lat (M = 20,84; SD = 1,60). W analizach uwzględniono dane uzyskane od 249 osób (katolików). W badaniach zastosowano Skalę centralności religijności Hubera (C-15), Skalę przekonań postkrytycznych Hutsebauta (PCBS) oraz Skale orientacji sprawczej i wspólnotowej Wojciszke (Kwestionariusz samoopisu 30). Uzyskane wyniki wskazują na związki religijności przede wszystkim z orientacją wspólnotową, szczególnie w zakresie religijności rozumianej tradycyjnie. Rezultaty analizy skupień sugerują również pewne zależności między sprawczością a religijnością.
EN
Looking at the problem of community, I will try to consider the issues constructing it, as well as indications regarding education; mainly its role in the implementation of social cohesion and activities for the development of democracy. The issue of community does not remain beyond the reach of social and cultural influences. It requires constant recognition and rational co-creation. Its significance is undoubtedly determined by the approach to education as a common good. The peculiarity of reflection on the need to achieve community and its confirmation in education (through education) is also an incentive to enter the problem of social (dis)integration, not accidentally filled with threads referring to the meaning of a specific community – the community of knowledge.
PL
Spoglądając na problem wspólnotowości podejmuję się próby rozważenia zagadnień go konstruujących, z którymi pojawiają się wątki odnoszące się do nowoczesności i wskazania dotyczące samej edukacji, głównie jej roli w realizacji społecznej spójności i działań na rzecz rozwoju demokracji. Kwestia wspólnotowości nie pozostaje poza zasięgiem idei i wpływów społecznych, kulturowych, wymaga ciągłego rozpoznawania i rozumnego współkreowania. O jej istotności rozstrzyga niewątpliwie podejście do edukacji jako dobra wspólnego. Swoisty rys namysłu nad potrzebą osiągania wspólnotowości, jej potwierdzaniem w edukacji (za sprawą edukacji) stanowi też zachętę do wejścia w problematykę (dez)integracji społecznej, nie przypadkowo wypełnianą wątkami dotyczącymi funkcjonowania określonej wspólnoty-społeczności wiedzy.
EN
The aim of the research described in the article was to check whether the anxiety perceived as a personality trait and experienced fear affect the perception of oneself in the scope of liked and disliked traits. The screening study involved 570 students, from whom 90 women qualified to one of three groups: low-anxious (n = 30), high-anxious (n = 30) and repressive (n = 30) individuals distinguished in the D.A. Weinberger, G.E. Schwartz, and R.J. Davidson concept. The research task, which was aimed at arousing fear, was to give a few minutes’ speech in front of an audience of experts and a camera about the liked and disliked personality traits. In addition to the questionnaire methods, an objective method of measuring the facial expression of emotions was used – Facial Action Coding System FACS (P. Ekman) and a list of 300 traits by A.E. Abele and B. Wojciszke, for which the following semantic parameters were estimated: agency, community, competence, morality, individualism, collectivism, femininity, and masculinity. The research revealed, among others, that the repressive persons prefer traits that have a higher morality rate compared to people who are truly low-anxious. The trait anxiety positively correlated with communality, morality, and femininity. The experienced fear negatively correlated with agency, competence, masculinity, individualism, and positively with femininity.
PL
Celem opisanego badania było sprawdzenie, czy lęk ujmowany jako wymiar osobowości oraz doświadczany strach wpływają na postrzeganie siebie w zakresie cech lubianych i nielubianych. W badaniu przesiewowym wzięło udział 570 studentów, z których wyłoniono 90 kobiet zakwalifikowanych do jednej z trzech grup: osób niskolękowych (n = 30), wysokolękowych (n = 30) i wypierających (n = 30), wyróżnionych w koncepcji D.A. Weinbergera, G.E. Schwartza i R.J. Davidsona. Zadanie badawcze, którego celem było wzbudzenie lęku, polegało na wygłoszeniu kilkuminutowego przemówienia przed audytorium ekspertów i kamerą na temat lubianych i nielubianych cech osobowości. Oprócz metod kwestionariuszowych zastosowano zobiektywizowaną metodę pomiaru ekspresji mimicznej emocji – System Kodowania Ruchów Twarzy FACS (P. Ekman) oraz listę 300 cech autorstwa A.E. Abele i B. Wojciszke, dla których zostały oszacowane następujące parametry semantyczne: sprawczość, wspólnotowość, kompetencja, moralność, indywidualizm, kolektywizm, kobiecość i męskość. Badanie m.in. ujawniło, że osoby wypierające lubią w sobie cechy charakteryzujące się wyższym wskaźnikiem moralności w porównaniu do osób prawdziwie niskolękowych. Cecha lęku pozytywnie korelowała ze wspólnotowością, moralnością i kobiecością. Doświadczany strach negatywnie korelował m.in. ze sprawczością, kompetencją, męskością, indywidualizmem, a pozytywnie – z kobiecością.
EN
The study presents one of the fundamental differences between Western and Confucian civilisations: individualistic western interpretation of self versus Confucian group-self (we-self) and group identity. The study starts with Hong Kong scholars’ opinions: which western concepts are entirely alien to Chinese tradition. According to them, an individual is not treated there as the highest value nor has attributed ‘innate dignity’, as in the West. Equality is rejected, because all social relations are based there on a hierarchical order. The concepts and ideals of individual autonomy, of self-direction, freedoms and rights had also been unknown there, like many other western concepts, since they have Christian and Greek-Roman roots. The author subscribes to F.W. Mote’s conclusion that there is a ‘cosmological gulf’ between Chinese and western civilisations. The author considers right Qian Mu’s opinion that the creation of social, human nature of each individual is a fundamental concept of Chinese civilisation, hence the state is treated as a kind of one gigantic school, in which all citizens are considered ‘pupils’, and all ‘chiefs’, from father to emperor, as respected ‘tutors’. The principle of maintaining harmony and unity excludes various partial visions and different personal political options since consensus is required and individual criticism, in particular towards all ‘authorities’ is condemned. The study presents various explanations and concepts of ‘Confucian self’ (Chinese, Japanese and Korean), among them ‘group self’, ‘contextual self’, ‘enlarged’ and primitive ‘small self’, ‘multiple self’, self as a ‘centre of relationships’, ‘dependent personality’, ‘sacredness of group life’, the idea of group unity ‘being one in soul and body’, etc. The author presents in detail Roger T. Ames’ concept of Confucian self as ‘focus-in-the-field’ indicating that it explains well the different social position of individuals, which could vary from ‘small’ and insignificant to ‘gigantic’. The study outlines as well the religious Chinese context of such concepts. Owing to such an emphasis on group and not personal self, it is difficult to understand properly and adapt the fundamental western political concepts such as human rights and liberal democracy since they serve autonomous individuals lacking in East Asia. The study outlines the education process and the essential concepts of how children have to be educated in the Confucian tradition. These realities change, of course, but slowly and merely partially, since the traditional concepts still serve well social needs and efficient modernization. In the end, the author indicates a broader cultural context in which such concepts of self could operate. For instance, Confucian tradition glorifies harmony, accord and maintaining consensus, whereas it condemns struggle, quarrels and open criticism of others, in particular of authorities. Western individual protests and criticism challenge this approach. When the Christian concepts of brotherhood, love of one’s neighbour and equality were lacking, and all other communities in the same country are treated as ‘alien’ and ‘potentially harmful’, it was difficult to form national identity and solidarity. Moreover, under such circumstances, wide interests and engagement in politics of the state could not appear. Hence ‘culturalism’, based on group cultural identity, instead of nationalism evolved. The western individualistic spirit of adventure, traveling, seeking something new was also lacking, on the contrary, the Confucian ideal was to live together with one’s family in a native village/community. This cultural and social context is an obstacle to this day to the adaptation of western institutions and values related to individual.
PL
Celem tekstu jest dyskusja z teoriami mówiącymi o tym, że dzisiejsze społeczeństwa nie są zdolne do integracji opartej na powszechnie podzielanych normach. Teza o „zaniku wspólnych sensów” daje obraz społeczeństwa jako agregatu jednostek lub skonfliktowanych grup. Jako kontrprzykład do takich konkluzji autor proponuje pojęcie norm średniego zasięgu. Zgodnie z prezentowanym ujęciem, takie normy mogą łączyć zróżnicowanych aktorów społecznych i być powszechnie uznawane. Wspólna normalność może być negocjowana oddolnie i niekoniecznie jest odgórnie narzucana przez różne formy władzy społecznej. Przykłady takich norm autor znajduje w rzeczywistości życia codziennego. Zalicza do nich normę niemarnowania żywności, regułę gościnności, szacunku dla żałoby, opiekuńczość wobec dzieci oraz dbanie o własne zdrowie.
EN
The purpose of the article is to critically address the theories, which state that modern societies are not capable of integration based on universally shared norms. The thesis about the „disappearance of common meanings” creates an image of society as an aggregate of individuals or confl icted groups. To counter-balance such visions, the author proposes the concept of middle-range norms. It is argued that such norms can connect different social actors and be widely recognized. Shared normalcy can be negotiated in a bottom-up manner and not necessarily imposed in the top-down fashion by various forms of social power. The author finds examples of such norms in everyday life. They include the norm of not wasting food, the rule of hospitality, respect for mourning, care for children and concern with health.
EN
The purpose of the article was to discuss the shift towards post-humanism taking place in the Childhood Studies research field, which is seen by its creators as the answer to the environmental problems of modern times. The penetration of posthumanist thought into the Childhood Studies field has resulted in a turn towards a relational ontology. Childhood has been recognised as a phenomenon closely linked to nature, and the child as a relational being, existing in communities of interrelated human and non-human entities. Drawing on posthumanist thinking has also helped to recognise the need to refer to ideas of community, relationality, and becoming/becoming-with in educational contexts. This resulted in the transition to pedagogical approaches that enable children to learn and stand together with the world, while also building in-depth relationships with both human and non-human entities. According to the author, strengthening children’s disposition in this respect will enable them to coexist with all entities and Prosper in common worlds. This will increase the chances of all of us to successfully dealing with the environmental threats of modern times.
PL
Celem artykułu uczyniła autorka omówienie dokonującego się w polu badawczym Childhood Studies zwrotu w stronę posthumanizmu, stanowiącego odpowiedź jego twórców na problemy środowiskowe epoki współczesnej. Przenikanie myśli posthumanistycznej do pola badawczego Childhood Studies zaowocowało zwrotem w stronę ontologii relacyjnej, w świetle której dzieciństwo zostało uznane za fenomen ściśle powiązany z naturą, dziecko zaś – za istotę relacyjną, egzystującą we wspólnotach powiązanych ze sobą bytów ludzkich i pozaludzkich. Czerpanie z myśli posthumanistycznej przyczyniło się także do uznania potrzeby odwoływania się w kontekście edukacyjnym do idei wspólnotowości, relacyjności i stawania się/stawania się-z. Spowodowało to zwrot w stronę podejść pedagogicznych pozwalających dzieciom na uczenie się i stawanie wspólnie ze światem, na nawiązywanie pogłębionych relacji z ludźmi i z bytami pozaludzkimi. Zdaniem autorki wzmacnianie dyspozycji dzieci w tym właśnie zakresie umożliwi im zgodne współistnienie ze wszystkimi bytami i prosperowanie we wspólnych światach, co zwiększy szanse nas wszystkich na pomyślne radzenie sobie ze środowiskowymi zagrożeniami epoki współczesnej.
EN
This article discusses bodily aspects of emotional crises and crises of interpersonal ties. The analysis is based on the sociological theory of emotions by Thomas J. Scheff and Suzanne Retzinger, who emphasized the importance of interpersonal ties for the resolution of conflicts and for successful coping with difficulties. Every emotion has its own motor equivalent in the body, which records and stores traumatic experiences and broadly understood conflicts together with the resulting stress. If the accumulated emotions are not released, the body may get sick, which is why psychological interventions must be combined with parallel work on the body. Case studies, which constitute an important part of the author’s research, show the significance and effectiveness of choreotherapy, which, in combination with other treatment methods, helps to resolve crises and reduce emotional strain.
PL
W artykule podjęto temat cielesnych aspektów kryzysu emocji i kryzysu więzi. Rozważania opierają się na socjologicznej teorii emocji Thomasa J. Scheffa oraz Suzanne Retzinger, którzy podkreślali znaczenie więzi społecznych w rozwiązywaniu konfliktów i radzeniu sobie z trudnościami. Każda odczuwana emocja ma swój odpowiednik motoryczny w ciele, które pamięta traumatyczne doświadczenie oraz, szeroko rozumiane, konflikty i wynikające z nich obciążenia. Gdy nagromadzone emocje nie znajdują ujścia, ciało może chorować. Aby temu zapobiec, istotne są interwencje psychologiczne z równoległą pracą na poziomie ciała. Studia przypadków, które są ważną częścią opracowania, ukazują, w jaki sposób – poprzez choreoterapię i czynniki leczące – kryzysowość zmienia znaczenie, a napięcia emocjonalne minimalizują się.
EN
The article shows three pilot studies and the exeperiment about marketing effectiveness adverisments ibued with agentic or communal content. Based on the dual perspective model of agency and communion and the self-congruity effect it was expected that the agentic advertisement will be valuated by recipient's pursuing-self (in accordance with actor perspective who is pursing to personal goal acheivement) and communal advertisement by communionself (in accordance with observer perspective who is assessing good intentions of the other people). The pilot studies showed that the prepeared animated advertisements of carrot characterised by high agency or communal content. The experiment showed that the agentic advertisement influence on more strong relations between recipient's intention to carrot eating and positive attitude toward product and advertisement. Wheres the communal advertisement influence on more strong relations between recipient's communion and positive attitude toward product and advertisement. Study shows that the valuation of an advertised products is consistent with fundamental dimensions of human living, that is pursiung to personal goals and initiating and maintaning social relationships.
PL
Autor przedstawia założenia i wyniki trzech badań pilotażowych oraz eksperymentu dotyczących efektywności marketingowej reklam nasyconych treścią sprawczą lub wspólnotową. Wykorzystując model podwójnej perspektywy sprawczości i wspólnotowości oraz teorię zbieżności z „Ja”, założono w nich, że reklama sprawcza będzie wartościowana przez „Ja” odbiorcy (zgodnie z perspektywą aktora dążącego do realizacji osobistego celu), a reklama wspólnotowa przez „Ja” wspólnotowe (zgodnie z perspektywą obserwatora oceniającego dobre intencje innych osób). W toku badań pilotażowych ustalono, że przygotowane animowane reklamy produktu (marchwi) charakteryzowały się wysoką sprawczością lub wspólnotowością. Eksperyment wykazał, że reklama sprawcza powodowała silniejszy związek między intencją odbiorcy do jedzenia marchwi a pozytywnymi postawami wobec produktu i reklamy. Reklama wspólnotowa powodowała natomiast silniejszy związek między wspólnotowością odbiorcy a pozytywnymi postawami wobec produktu i reklamy. Badanie potwierdziło, że wartościowanie reklamowanych produktów jest zgodne z podstawowymi wymiarami życia ludzi, tj. ich dążeniem do realizacji własn
15
63%
EN
The article is devoted to the issues of ideological identity of New Urbanism and it is an attempt to expand the general knowledge about this particular phenomenon of contemporary urbanism and a complete idea of social life. It also undertakes, to a lesser extent, a polemic with some of the theses of its critics. The article adopts a method of deduction. First of all, the official declarations of the Congress for the New Urbanism (CNU), including, in particular, the Charter of the New Urbanism were analyzed. Then, the writings and publications of the precursors and founders of New Urbanism were examined. A mention was also made of the theories presented by various groups, which are now the point of reference for New Urbanists as their mentors. The conducted analyses allowed us to lay out the thesis that research conclusions are sufficient to identify New Urbanism as a conservative, or more precisely – a traditionalist movement, which aims for creative improvement of the good habits in town planning and restoration of the continuity of cultural and spatial development of local communities. New Urbanism is a defined, comprehensive philosophy of a city, understood as an idea of a diverse and family-based living community set in specific spatial conditions. This idea of local “urbanity” – a concept of social life represented in New Urbanism, fits in with the ideal, Aristotelian republican system (politeia). New Urbanism represents at least five out of six fundamental attributes of a conservative mindset: realism in the judgment of reality; affection for the proliferating variety and mystery of traditional life; faith that man must take control of his anarchic impulses; conviction that a civilized society requires order and classes; and acceptance of the apparent principle that change and progress are not identical. Striving for an equilibrium between the freedom of choice and the social responsibility is fully in line with a conservative mindset, too. Thereby, New Urbanism became a counterbalance to both the neoliberal, consumer-driven exaggerated individualism and neo-Marxist collectivism.
PL
Artykuł poświęcony jest zagadnieniom identyfikacji ideowej Nowego Urbanizmu (New Urbanism) i stanowi próbę rozszerzenia wiedzy na temat tego szczególnego fenomenu współczesnej urbanistyki. Podejmuje także, w niewielkim zakresie, polemikę z niektórymi tezami jego krytyków. W pracy przyjęto metodę dedukcji, analizując w pierwszej kolejności oficjalne deklaracje Congress for the New Urbanism, w tym przede wszystkim Kartę Nowej Urbanistyki. Następnie zbadano pisma i publikacje prekursorów oraz twórców Nowego Urbanizmu. Odniesiono się także do teorii prezentowanych przez osoby i środowiska, do których jako do swoich mentorów i wzorców ideowych odwołują się współcześnie zwolennicy tego ruchu. Przeprowadzone analizy pozwoliły na przyjęcie wniosków badawczych, wystarczających do identyfikacji Nowego Urbanizmu jako ruchu konserwatywnego, a właściwie – precyzyjnie rzecz ujmując – tradycjonalistycznego, który za cel stawia sobie twórczą kontynuację dobrych zwyczajów planowania miast, służących razem przywróceniu ciągłości rozwoju kulturowego i przestrzennego lokalnych społeczności. Nowy Urbanizm reprezentuje co najmniej pięć z sześciu głównych cech postawy konserwatywnej: realizm w osądzie rzeczywistości; przywiązanie do różnorodności tradycyjnych form życia społecznego; przekonanie, że człowiek – skłonny do kierowania się bardziej emocjami niż rozumem – wymaga reguł i zasad postępowania pozwalających na okiełznanie anarchicznych impulsów jego natury; uznanie, że cywilizowane społeczeństwo może rozwijać się wyłącznie według przyjętego porządku oraz akceptację zasady, że pojęcia zmiany i postępu nie są tożsame. Nowy Urbanizm to zdefiniowana, całościowa idea miasta, rozumianego jako koncepcja wspólnoty żyjącej w określonych warunkach przestrzennych. Jest to wspólnota zróżnicowana, oparta na rodzinie jako podstawowej komórce społecznej. Idea lokalnej „miejskości”, którą reprezentuje Nowy Urbanizm, jako koncepcja życia społecznego wpisuje się w postawę republikańską w rozumieniu idealnej, arystotelesowskiej formy ustrojowej (politeia). Dążenie do równowagi między swobodą indywidualnego wyboru a wymogami społecznej odpowiedzialności w pełni wpisuje się w postawę konserwatywną. W ten sposób Nowy Urbanizm stanowi przeciwwagę zarówno dla neoliberalnego, opartego na konsumpcji wybujałego indywidualizmu, jak i dla neomarksistowskiego kolektywizmu.
EN
The article is an attempt at a phenomenology of solidarity as a social phenomenon. The author differentiates subjective and intersubjective solidarization, and he emphasizes that the latter concerns the process of the constituting of a group. The article is divided into three main parts. In the first part, so-called bridge problem is analysed. The problem concerns a justificatory transition of the analysis from subjective solidarization to the intersubjective one. A point of departure are here theories of Ingarden and Father Tischner. Next, the author presents a description of the structure and elements of solidarity as elements of a complex act. At this basis, the author formulates an outline of an alternative approach to solidarity, namely as the constituting groups, and as a relation to the world as a common world.
PL
Artykuł jest próbą sformułowania fenomenologii solidarności jako zjawiska społecznego. Autor odróżnia solidaryzację subiektywną od intersubiektywnej, podkreślając, że w tym drugim przypadku ma się do czynienia z konstytucją grup. Artykuł jest podzielony na trzy zasadnicze części. W pierwszej z nich analizuje się tzw. problem mostu, czyli prezentuje się zasadność przejścia od analizy solidaryzacji subiektywnej do intersubiektywnej. Punktem wyjścia są przy tym teorie Ingardena i Tischnera. Następnie prezentuje się opis struktury i elementów solidarności jako aktu złożonego. Na tej podstawie autor formułuje zarys alternatywnego ujęcia solidarności jako konstytucji grup i odniesienia się do świata jako wspólnego.
EN
José Ortega y Gasset’s philosophy, regardless of its actual specific weight and a diversity of opinions which are delivered about it, does not stop occupying the following generations of researchers’ attention, not losing in attractiveness and seeming to be very current as well, and also universally important and significant. The vitalism of this philosophy, thanks to combining it with ratio, stands above a mediocrity of overview, protecting successfully against a superficial judgement and melting into impressive aphoristics. Life – both object and subject of Ortega’s philosophy, marked by ambivalence and complexity, with necessity makes the same as it the philosophy distilled from it. To the substantial attributes of life at Ortega belong communality, on the one hand, and loneliness on the other. There is a numerous of premises which are a sign of the communion dimension of life. There are so many arguments, however, for the lonely character of it. The main issue the article is concentrated on is a thesis that Ortega y Gasset belongs to the biggest-ever and the most interesting philosophers of loneliness, developing or even more – bringing to a culmination of the centuries-old tradition of struggling with existential determination of the essence of loneliness, that leads to acknowledgment of loneliness as an essential attribute of the human life.
PL
Filozofia José Ortegi y Gasseta, niezależnie od jej rzeczywistego ciężaru gatunkowego i opinii, jakie na jej temat krążą, nie przestaje zajmować uwagi kolejnych pokoleń badaczy, nie tracąc na atrakcyjności i wydając się przy tym niezwykle aktualną, a do tego uniwersalnie ważną i doniosłą. Witalizm tej filozofii, dzięki pożenieniu go z ratio, wybija ją ponad przeciętność oglądu, chroniąc udanie przed powierzchownym sądem i rozpływaniem się w efektownej aforystyce. Życie – zarazem przedmiot i podmiot Ortegowskiej filozofii, naznaczony ambiwalencją i złożonością – z konieczności taką samą czyni destylowaną z niego filozofię. Do zasadniczych określników życia należą u Ortegi wspólnotowość z jednej i samotność z drugiej strony. Istnieje wiele przesłanek świadczących o wspólnotowym wymiarze życia. Równie wiele jest jednak argumentów za tym, że ma ono raczej samotnościowy charakter. Tym, na czym przede wszystkim koncentruje się artykuł, jest teza, że Ortega y Gasset należy do największych w dziejach i najciekawszych filozofów samotności, rozwijających – a nawet więcej, i to znacznie – i doprowadzających do kulminacji wielowiekową tradycję zmagań z egzystencjalnym określaniem istoty samotności prowadzącej do uznania samotności za istotowy określnik egzystencji.
EN
As the title states, this article focuses on a controversial topic: the lack of satisfactory solutions to the problem of the limits of the phenomena of solitude and communitiveness. It is based on the idea that monoseological discourse is intrinsic to this discourse. The term ‘monoseology’ is derived from two combined ancient Greek words: ‘monosé’, which means ‘solitude’; and ‘logos’, translated etymologically as ‘a rational, critical thinking’, and more specifically as ‘a science’, ‘a theory’. Hence, monoseology, in its wider meaning, is used to designate all sciences interested in analysing and conducting systematic research on solitude; in a narrower sense, the term ‘monoseology’ means simply the philosophy of solitude. It is quite commonly agreed that solitude in itself only consists of negative aspects, but communitiveness on the contrary has only positive ones. Therefore, solitude deserves clear and firm criticism, while communitiveness is assessed in a univocally positive way. This, in turn, translates to an unquestioning preference for ideas, feelings, motives and acts which are of community character and use. On the other hand, loneliness is recognised as a reason for our pain, suffering, fears, sadness and horrible despair. The result is the assumption that our key ambition, need and aim is to avoid and prevent each form of loneliness in our private and social life, at all costs. However, this causes many further problems – not only theoretical, but unfortunately also practical – which some researchers and ordinary people must face. This kind of unilateral and unambiguous interpretation of both solitude and communitiveness is called in the article ‘monolectical’. In addition, it is shown here that the ‘monolectics’ of communitiveness or solitude is insufficient to provide an objective and complete picture of the two. In consequence, it is argued that monoseological discourse can succeed and develop itself only by turning to the dialectical method of explaining. The fundamental thesis and belief of this approach, expressed based on the dialectic of solitude and communitiveness, is that solitude and communitiveness are not at all isolated but strongly complementary. A practical conclusion arises from this statement: that each of us should intertwine in his or her life some periods of communitiveness and then some episodes of solitude.
PL
W moim przedłożeniu koncentruję się na budzącym kontrowersje, złożonym i zróżnicowanym problemie granic fenomenu samotności i wspólnotowości. Rozpatruję go na gruncie dyskursu monoseologicznego. W szerszym rozumieniu termin monoseologia odnosi się do wszystkich nauk zainteresowanych analizą oraz systematycznymi badaniami nad samotnością; w węższym znaczeniu termin ten oznacza filozofię samotności. Istnieje dosyć powszechne przekonanie, że samotność posiada jedynie złe strony, wspólnotowość zaś przeciwnie, wyłącznie dobre. To z kolei przekłada się na preferowanie uczuć, motywów oraz czynów, które mają charakter wspólnotowy lub wspólnototwórczy. Można wręcz mówić o swego rodzaju fetyszyzacji wspólnotowości i wspólnotowych form życia. Samotność postrzegana jako kontradyktoryczna wobec wspólnoty forma życia, uznawana za jej [tej wspólnoty] negację, zagrożenie i zwyrodnienie (degenerację), jest przeto – nader jednostronnie, tendencyjnie i płasko – identyfikowana jako jeden z podstawowych predyktorów, a równocześnie jeden z najbardziej niebezpiecznych czynników ryzyka odpowiadających za powstanie, stymulowanie, utrwalanie bądź pogłębianie różnego rodzaju deficytów, patologii i anomalii w obszarze ludzkiej egzystencji (które w ogólności można określić mianem stanów patoegzystencjalnych, takich na przykład, jak cierpienie, lęk, smutek, tęsknota, nostalgia, rozpacz, apatia, depresja, etc.). Na tej podstawie wyprowadzany jest cokolwiek podejrzany – by nie powiedzieć fałszywy – wniosek, że podstawowym zadaniem każdego człowieka jest taka organizacja systemu życia (zarówno indywidualnego, jak i społecznego), która wyklucza, eliminuje bądź zapobiega wszelkim przejawom samotności. Tego rodzaju upraszczające i jednostronne podejście do zagadnienia nazywam monolektycznym. W swoim artykule zamierzam wykazać, że ta głęboko zakorzeniona w filozofii, etyce i kulturze łacińskiej monolektyczna wykładnia i aksjologia samotności i wspólnotowości jest nie tylko wątpliwa poznawczo i niewystarczająca eksplanacyjnie, ale nadto, że domaga się ona znaczącej korekty (co odnosi się także do konieczności przeformułowania istniejącego od czasów greckiej πόλις paradygmatu kulturowego oraz strategii edukacyjnych i oddziaływań wychowawczych w kluczu edukacji do samotności). W związku z tym przedstawiam argumenty i racje obligujące do zastąpienia w dyskursie monoseologicznym (samotnościowym) narracji monolektycznej – dialektyczną. Zabieg ten, w zamyśle, pozwoli uzyskać możliwie pełny, sensowny i bardziej adekwatny obraz obu tych, traktowanych jako komplementarne, fenomenów – samotności i wspólnotowości. Podstawową tezą, jakiej zamierzam bronić, jest stwierdzenie, że samotność i wspólnotowość, rozpatrywane w porządku dialektycznym, nie występują w separacji, lecz w istotny sposób wzajemnie się warunkują i dopełniają. Stwierdzenie to prowadzi do praktycznej w swej wymowie konkluzji, że każdy z nas może i powinien radzić sobie z wyzwaniami samotności oraz bycia we wspólnocie, przeplatając i łącząc w swoim życiu periody wspólnotowości z równie inspirującymi epizodami samotności.
PL
Kwestia języka w filozofii Martina Heideggera pojawia się zarówno we wczesnym projekcie ontologii fundamentalnej, jak i w tak zwanym myśleniu po zwrocie. Problematyczność tego zagadnienia wyraża się choćby w mnogości stosowanych terminów. Bycie i czas to w wybranych fragmentach wyczerpujące studium „mowy” (Rede) jako swoistego ekstatycznego, a zatem otwartego i transcendującego bycia jestestwa, które buduje i potwierdza poprzez ów modus bycia przestrzeń wspólnotowości. Późny Heidegger podejmuje kwestię języka w kontekście metafory czwórni świata, wiążąc ją ściśle z tzw. myśleniem poetyckim – wywód ten daleko odbiega od analiz egzystencjalnych jestestwa. „Język” (Sprache) to – jak pisze Heidegger – domostwo ludzkiego bycia, w którym uprzywilejowane miejsce zajmują poeci, jedynie oni potrafią bowiem czytać znaki, jakie w otwartej przestrzeni między Niebem i Ziemią pozostawiają Śmiertelnym Bogowie. Topografię owej wieści (Sage) prezentuje Heidegger w wielu miejscach swej drogi do „innego myślenia”.
EN
Martin Heidegger uses different words to express the problematic issue of language and ex- plain what it is. In the fundamental ontolog y Heidegger focuses on speech. This existentiale ( Existenziale ) is the means of being-in-the-world that indicates the area of community and is a consequence of the initial disclosedness of Dasein . However, this is not the most important aspect of language issues in Heidegger’s philosophy. According to his Letter on humanism , lan- guage is the house of being and human beings dwell in its home. A human being is not Dasein and language is not speech. Moreover, language is not a tool for expression of thought. In late Heidegger’s philosophy, the question of language is related to poetical thinking and brings with ‘the fourfold’ metaphor.
EN
It is commonly known that maybe less solitude but more loneliness deserves on clear and firm criticism while communitiveness is assessed in a univocally positive way. This, in turn, translates to an unquestionable preference to ideas, feelings, motives and acts which are of community character and use. On the other hand, loneliness is recognized as a reason of our pain, suffering, fears, sadness and horrible despair. It results that our key ambition, need and aim should be avoiding and preventing each form of solitude or loneliness in our private and social life at all costs. But, as it occurs, this causes a lot of further – not only theoretical but unfortunately also practical – problems, which some researchers and ordinary people must face. This kind of unilateral and unambiguous interpretation of both solitude/loneliness and communitiveness I used to call ‘monolectical’. In my presentation I am going to show that ‘monolectics’ of communitiveness or solitude/loneliness is insufficient for possibly objective and complete picture of this two. In consequence I will be arguing that monoseological discourse is able to gain it and to develop itself only by turning to the dialectical method of explaining. The fundamental thesis and belief as well, expressed on the ground of the dialectics of solitude/loneliness and communitiveness, is that solitude/loneliness and communitiveness are not at all isolated but strongly complementary. A practical conclusion arises from this statement according to which each of us should intertwine in his or her life some periods of communitiveness and then some episodes of solitude.
PL
Powszechnie wiadomo, że może mniej samotność, a więcej osamotnienie zasługuje na wyraźną i zdecydowaną krytykę, podczas gdy wspólnotowość jest oceniana w sposób jednoznacznie pozytywny. Przekłada się to na niekwestionowane preferowanie idei, uczuć, motywów i czynów, które mają charakter i przeznaczenie wspólnotowe. Z drugiej strony, osamotnienie uznawane jest za przyczynę naszego bólu, cierpienia, lęków, smutku i straszliwej rozpaczy. Wynika z tego, że naszą kluczową ambicją, potrzebą i celem powinno być unikanie i zapobieganie za wszelką cenę każdej formie samotności lub osamotnienia w naszym życiu prywatnym i społecznym. Jednak, jak wiadomo, powoduje to wiele dalszych – nie tylko teoretycznych, ale niestety również praktycznych – problemów, z którymi muszą się zmierzyć niektórzy badacze i zwykli ludzie. Ten rodzaj jednostronnej i jednoznacznej interpretacji zarówno samotności, jak i wspólnotowości, zwykłem nazywać „monolektyczną”. W moim przedłożeniu zamierzam wykazać, że „monolektyka” wspólnotowości lub samotności/osamotnienia jest niewystarczająca dla możliwie obiektywnego i pełnego obrazu obu tych fenomenów. W konsekwencji będę argumentował, że dyskurs monoseologiczny jest w stanie go uzyskać i rozwijać się jedynie poprzez odwołanie się do dialektycznej metody wyjaśniania. Podstawową tezą, a równocześnie przekonaniem, wyrażonym na gruncie dialektyki samotności i wspólnotowości, jest to, że samotność i wspólnotowość wcale nie występują w izolacji, lecz wzajemnie się uzupełniają. Z tego stwierdzenia wynika praktyczny wniosek, zgodnie z którym każdy z nas powinien przeplatać w swoim życiu okresy wspólnotowości epizodami samotności.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.