Search results

1

O edukacji wizualnej w kontekście ilustracji artystycznej – aspekt historyczny i współczesny

100%

Boguszewska A.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2020

|

vol. 587(2)

14-23

PL

Artykuł wprowadza w problematykę wychowania estetycznego z wykorzystaniem zagadnienia artystycznej grafiki książkowej dla dzieci w wieku przedszkolnym oraz dla uczniów edukacji wczesnoszkolnej. Zaprezentowano w nim założenia kształcenia w wymienionym zakresie. Szczególną uwagę skupiono na wychowawczym oddziaływaniu ilustracji książkowej. Podano krótki zarys historyczny polskiej ilustracji artystyczna w książce dla dzieci. Wskazano kluczowe nurty rozwojowe oraz reprezentatywne postaci polskiego ilustratorstwa. Ukazano przykłady wykorzystania wybitnej książki autorskiej przez twórców do warsztatowych form animacji kultury książki wśród dzieci. Stanowią one odniesienie i uzasadnienie działań zainicjowanych w realizacji projektu „ZA PROGIEM” – wyprawy odkrywców na wydziale pedagogicznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz ,,Warsztatów językowo-czytelniczych’’ prowadzonych przez Małgorzata Centner-Guz. W dobie nowych mediów, które dla młodego pokolenia stanowią niezwykle istotny element ich życia, nie tylko komunikacyjnego dla najmłodszych odbiorców nadal istotny jest kontakt z książką.

2

Sztuka architektury źródłem wychowania estetycznego uczniów

86%

Nyczkało S.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2020

|

vol. 589(4)

71-79

PL

W artykule rozpatrzono analizowanie architektury jako źródło kompleksowego wychowania uczniów szkoły ogólnokształcącej, w szczególności wychowania estetycznego. Jej wpływ wychowawczy wynika z artystycznych cech architektury, które mają ogromny potencjał do wykorzystania w działaniach szkoleniowych i wychowawczych. Podkreślono ścisłe powiązanie architektury z licznymi materialnymi i duchowymi przejawami kultury ludzkości, a zatem z różnymi dziedzinami wiedzy naukowej i twórczości artystycznej nauczanymi w szkole ogólnokształcącej. Autorka określa zasady wykorzystania badania architektury w wychowaniu estetycznym, na podstawie których można opracowywać skuteczne metody wychowawcze.

3

Edukacja kulturalna wobec wyzwań cywilizacyjnych

86%

Kunikowski S.

Przegląd Pedagogiczny

|

2014

|

issue 2

20-27

PL

Edukacja kulturalna nierozerwalnie związana jest z pedagogiką kultury. Przed pedagogiką kultury staje ogromny ciężar szczególnej odpowiedzialności za dokonujący się proces zmian i przeobrażeń w kulturze współczesnej, nie tylko w skali narodowej, ale także globalnej. Dokonujące się przemiany społeczne związane z pogłębiającym się niejednokrotnie kryzysem w sferze edukacyjnej i wychowawczej, społecznej i gospodarczej, sprawiają, że dotychczas uznawane za uniwersalne wartości, takie jak np. piękno i prawda, straciły na znaczeniu w odbiorze społecznym. Stąd też potrzeba zwrócenia szczególnej uwagi na problemy związane z wychowaniem estetycznym, wychowaniem do uczestnictwa w kulturze. W dobie społeczeństwa konsumpcyjnego na czoło wysuwają się dziś wartości materialne i społeczne. W związku z powyższym istnieje pilna potrzeba dokonania przez przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych prób przewartościowania akcentów aksjologicznych, dostosowujących je do aktualnych potrzeb związanych bezpośrednio z pracą, czasem wolnym, rolą środków masowego przekazu, sztuką i animacją kulturalną oraz uczestnictwem w nich szerokich grup społeczeństwa. Nowe wyzwania w procesie edukacji kulturalnej stają przed szkołą i instytucjami kulturalnymi, organizacjami społeczno-kulturalnymi, organizatorami uniwersytetów trzeciego wieku. Nie należy więc pomijać potrzeby edukacji permanentnej, zarówno adresowanej do ludzi dorosłych pracujących zawodowo, jak i do osób w wieku poprodukcyjnym. Zadaniem edukacji kulturalnej, a zarazem szeroko pojętej edukacji humanistycznej jest niesienie pomocy i wsparcia każdej jednostce w dążeniu do poznania wszelkich przejawów życia kulturalnego, a co za tym idzie, także poszukiwania tych wartości, które nadają humanistyczny sens ich życiu i działaniu w społeczeństwie.

4

Implementacje teoretycznych założeń wychowania estetycznego w pozainstytucjonalnej edukacji plastycznej w latach 80. XX wieku na przykładzie działalności grupy pARTner

72%

Florczykiewicz J.

Kultura i Wychowanie

|

2017

|

vol. 12

147-164

EN

The article presents the idea of innovative actions in the field of artistic education, which were developed in the eighties in the twentieth century by members of the pARTner group. Proposed actions, while respecting demands developed the concept in Poland grown on the basis of aesthetic education, went beyond institutional forms of art classes. Differences also focused on its objectives and views on the role of the creative process in education. Analysis of the status of art in the contemporary theory of aesthetic education, which preceded these considerations, create the theoretical framework for the presented problem.

PL

W tekście zaprezentowano ideę nowatorskich działań z zakresu edukacji plastycznej, rozwijanych w latach 80. przez członków grupy pARTner. Proponowane przez nich działania, respektując postulaty rozwijanych wówczas w Polsce koncepcji wyrosłych na gruncie wychowania estetycznego znacznie wykraczały poza instytucjonalne formy zajęć plastycznych. Różnice dotyczyły również stawianych im celów i poglądów na rolę procesu twórczego w edukacji. Poprzedzająca te rozważania analiza statusu sztuki we współczesnej teorii wychowania, tworzy teoretyczny kontekst dla prezentowanego zagadnienia.

5

Miejsce wychowania estetycznego w edukacji kulturalnej. Rozważania wokół pojęć

72%

Zając D.

Studia z Teorii Wychowania

|

2017

|

issue 1 (18)

41-53

EN

Both aesthetic education and cultural education are important issues in the area of considerations of sciences of education. It would appear, however, that today they require a more detailed specifi cation and clarification in relation to both their nature, sense and meaning, as well as in the area of both educational theory and practice. Among the multitude of problems corresponding to the issues mentioned above, one cannot miss those that relate to the attempt to identify the relationships that occur, or rather can occur, between aesthetic education and cultural education. This is of paramount importance because of the diff erent ways of understanding these categories rudimentary for the sciences of education. For it is upon these methods that possible relationships (scope relations) which occur between aesthetic education and cultural education depend.

PL

Wychowanie estetyczne, jak i edukacja kulturalna należą do istotnych kwestii wpisujących się w obszar rozważań nauk o edukacji/wychowaniu. Wydawać się może, iż współcześnie wymagają one jednakże dookreślenia i doprecyzowania w odniesieniu zarówno do ich istoty, sensu jak i znaczenia, tak w obszarze teorii, jak i praktyki edukacyjnej. Wśród wielości zagadnień korespondujących z powyższą problematyką nie może zabraknąć takich, które dotyczą próby określenia związków, jakie zachodzą czy raczej mogą zachodzić między wychowaniem estetycznym a edukacją kulturalną. Jest to niezwykle istotne z uwagi na zróżnicowane sposoby pojmowania tych rudymentarnych kategorii dla nauk o edukacji/wychowaniu. Od sposobów tych uzależnione są bowiem możliwe związki (stosunki zakresowe), jakie zachodzą między wychowaniem estetycznym a edukacją kulturalną.

6

Wychowanie do harmonii i piękna duchowego w wizji pedagogicznej Edmunda Bojanowskiego

72%

Jasnos A.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2017

|

vol. 60

|

issue 4

173-188

EN

Today’s world is referred to as „shaky reality”. Increasingly visible liberalism in norms and values leads to the loss of man himself in the world. Also, the perception of beauty has been shaken. Many times within the framework of the justification of lack of aesthetic education there is expressed the view of the freedom of subjective perception – beautiful is what a given person considers as such. The beauty identified in history with good and harmony has ceased to matter. The ugliness of a human being has crept into a certain degree of usurpation of consciousness and consequence in creating norms of life. It is necessary to rediscover the value of upbringing for beauty so that a person can re-discover the harmony and the desire for perfection. This article is an attempt to present a vision of education for the harmony and spiritual beauty of Edmund Bojanowski as a contemporary proposition for modern education.

PL

Dzisiejszy świat określany jest mianem „rozchwianej rzeczywistości”. Coraz bardziej widoczny liberalizm w normach i wartościach prowadzi do zagubienia się samego człowieka w świecie. Również postrzeganie wartości piękna zostało zachwiane. Niejednokrotnie w ramach usprawiedliwienia braku wychowania estetycznego wyrażany jest pogląd o wolności subiektywnego postrzegania – piękne jest to, co dany człowiek uważa za takie. Piękno utożsamiane w historii z dobrem i harmonią przestało mieć znaczenie. Do wychowania człowieka brzydota wkradła się niejako ukradkiem, uzurpując sobie świadomość i konsekwencję w tworzeniu norm życia. Potrzeba na nowo odkryć wartość wychowania do piękna, by człowiek na nowo umiał odnaleźć w sobie harmonię i pragnienie doskonałości. Niniejszy artykuł jest próbą ukazania wizji wychowania do harmonii i piękna duchowego w ujęciu Edmunda Bojanowskiego, jako propozycji aktualnej dla współczesnej edukacji.

7

Kompetencje plastyczne dzieci 4- i 5-letnich – raport z badań

72%

Szczotka M., Szewczuk K.

Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

|

2018

|

vol. 13

|

issue 2(48)

165-182

PL

Wspieranie uzdolnień i rozwój kreatywności dzieci należą współcześnie do podstawowych zadań edukacji. Zajęcia plastyczne wychodzą naprzeciw tym oczekiwaniom, kształtując wyobraźnię i twórczość dzieci, oferując możliwości treningu zdolności manualnych czy dostarczając najmłodszym silnych przeżyć estetycznych. Przedmiotem przeprowadzonych badań uczyniono kompetencje plastyczne dzieci w wieku przedszkolnym. Ich celem było ustalenie poziomu kompetencji plastycznych prezentowanych przez dzieci 4- i 5-letnie. Problematyka badawcza skupiała się wokół zagadnień dotyczących zachowań prezentowanych przez dzieci w wieku przedszkolnym w toku aktywności plastycznej, a także oceny poziomu ich wytworów plastycznych. W celu zebrania materiału badawczego posłużono się dwoma metodami: obserwacji oraz analizy dokumentów. Rejestracji danych dokonywano przy użyciu dwóch arkuszy, z czego pierwszy zawierał kategorie zachowań dzieci w toku działalności plastycznej, a drugi koncentrował się na zagadnieniach dotyczących elementów graficznych rysunków. Analiza prac dzieci 4- i 5-letnich została wykonana przez grupę sędziów kompetentnych. Badaniami objęto 25 dzieci uczęszczających do Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Lachowicach. Realizacja badań odbyła się w roku szkolnym 2016/2017. Otrzymane wyniki wskazują, że kompetencje plastyczne dzieci 4- i 5-letnich nie są jeszcze w pełni ukształtowane, a ich ogólny poziom rozwoju można ocenić jako przeciętny. Umożliwia on samodzielne i aktywne uczestnictwo dziecka w zajęciach plastycznych oferowanych przez nauczyciela w przedszkolu, jednak jakość wytworów plastycznych nie jest satysfakcjonująca, co sugeruje potrzebę organizowania ćwiczeń usprawniających motorykę przedszkolaków.

EN

Supporting the talent and development of children’s creativity is considered to be fundamental educational priorities. Art classes meet these expectations by shaping children’s imagination and creativity, offering manual skills training opportunities as well as providing the youngest pupils with strong aesthetic experience. The subject of conducted research were artistic competences of children in the preschool age. Its aim was to determine the level of the above-mentioned competences presented by 4 and 5 year-olds. The research issues focused on the behaviors presented by children of preschool age in the course of artistic activity as well as the assessment of the level of artistic work made by the examined group of preschoolers. Two methods were used in order to collect the empirical material required for research, namely observation method and method of document analysis. Data collection was conducted with the use of two sheets, the first of which contained the categories of child behavior in the course of artistic activity, and the second one focused on the issues related to the graphic elements of drawings. An analysis of the works of 4 and 5-year-old children was carried out by a group of ‘competent judges.’ Twenty-five children attending Zespół Szkolno-Przedszkolny in Lachowice were surveyed with the research being conducted in the 2016 – 2017 school year. The results show that the artistic competences of 4 and 5-year-olds are not yet fully formed and that their overall level of development can be assessed as average. It allows for independent and active child participation in the artistic classes offered by the teacher in kindergarten. However, the quality of artistic works is not satisfactory, suggesting the need for organizing exercises improving the motor skills of preschoolers.

8

Są jak „skrzydła” dla młodego muzyka. O utworach literackich Joanny Kulmowej w psychologiczno-pedagogicznym wsparciu ucznia podstawowej szkoły muzycznej

72%

Sławińska A.

Konteksty Pedagogiczne

|

2023

|

vol. 1

|

issue 20

101-113

EN

Alongside many benefits, education in a primary music school comes with potential risks, as young musicians often exhibit symptoms of anxiety, stress, and a fear of stage performance. The reason is that students experience frequent social exposure in the form of individual musical public performances – exams, competitions, concerts – during which they are subject to formal evaluation. Bearing in mind that such students constitute a group highly sensitive to the beauty of visual arts, literature, and music, it should be assumed that they require psychological and pedagogical support tailored to their specific needs. For this purpose, the school psychologist, school counselor, as well as other adults significant in a student’s life, can apply non-standard therapeutic methods, communicating with students through the language of art, being the closest to children educated in music. The author, therefore, proposes it to be the language of Joanna Kulmowa. The works of the mentioned poetess have therapeutic functions beneficial for the psyche of young musicians, somewhat fitting into the goals of fairy tale therapy and they introduce students to the world of spiritual and aesthetic values. The article is the first part of a series devoted to the use of Joanna Kulmowa’s creative work in music education. Its purpose is to present and analyze the volume titled “Fairy Tales” in terms of the function it can play in the psychological and pedagogical support of students in a primary music school.

PL

Obok wielu korzyści, edukacja w podstawowej szkole muzycznej wiąże się z czynnikami ryzyka, ponieważ wśród dziecięcych muzyków występują objawy lękowe, stres i trema. Powodem tego jest fakt, że uczniowie doświadczają częstej ekspozycji społecznej w formie indywidualnych muzycznych występów publicznych – egzaminów, konkursów, koncertów, podczas których zostają oni poddani mniej lub bardziej formalnej ocenie oraz rywalizacji. Pamiętając, że uczniowie ci stanowią grupę wysoko wrażliwą na piękno plastyki, literatury, muzyki, przyjąć należy, iż potrzebują oni wsparcia psychologiczno-pedagogicznego dopasowanego do ich szczególnych potrzeb. W tym celu psycholog i pedagog szkolny, a także inne dorosłe osoby, znaczące w życiu ucznia, mogą zastosować niestandardowe metody terapeutyczne, czyli zwrócić się do uczniów językiem sztuki, bo taki dzieciom kształconym muzycznie jest przecież najbliższy. Autorka proponuje zatem, aby był to język poezji Joanny Kulmowej. Utwory wspomnianej poetki posiadają funkcje terapeutyczne, korzystne dla psychiki młodego muzyka, wpisujące się niejako w cele bajkoterapii, oraz wprowadzają one uczniów w świat wartości duchowych i estetycznych. Artykuł jest pierwszą częścią cyklu poświęconego wykorzystaniu twórczości Joanny Kulmowej w szkolnictwie muzycznym. Jego celem jest przedstawienie oraz analiza tomu Bajki skrzydlate pod kątem funkcji, jaką może on pełnić w psychologiczno-pedagogicznym wsparciu uczniów podstawowej szkoły muzycznej.

9

Ilustracja książkowa w twórczości dla dzieci Janiny Porazińskiej

72%

Boguszewska A.

Konteksty Pedagogiczne

|

2016

|

vol. 1

|

issue 6

EN

Janina Porazińska is the author of books for children which gained the status of school readings, that is, publications which are quite widespread based on their common educational and cultural content. Their presence in the program recommendations regarding school readings since 1983 undoubtedly helped them to gain such popularity.The value of the book could be enhanced by many factors among which we can enumerate illustrations, particularly important in the education of small children. Porazińska’s publications presented rich as well as aesthetically valuable layout both in the interwar period (Stanislaw Bobiński, Michal Bylina, Antoni Gawiński, Zofia Stryjeńska, Nicholas Wisznicki) as well as in the 50s, 60s and 70s. Contemporary works of Porazińska were illustrated by Aleksandra Michal-ska-Szwagierczak or Elizabeth Krygowska-Butlewska. However, it was observed that too often other publications, that present so called ‘Disney’ style illustrations and do not care too much about the aesthetic aspect of students’ development, are chosen and recommended as school readings. Therefore, it is important to focus parents’ and teachers’ attention on these aspects of shaping the aesthetic tastes of pupils especially during their early school years.

PL

Janina Porazińska jest autorką utworów dla dzieci, które zyskały miano lektur szkolnych, czyli wydań książkowych o najpowszechniejszym zasięgu edukacyjnym i kulturowym. Do uzyskania przez nie popularności przyczyniła się niewątpliwie stała, do 1983 roku, ich obecność w programowych zaleceniach odnośnie do lektur szkolnych. Na wartość książki wpływają między innymi ilustracje, szczególnie ważne w edukacji dzieci. Publikacje Porazińskiej otrzymywały bogatą i wartościową pod względem estetycznym szatę graficzną, zarówno w okresie międzywojen-nym (Stanisław Bobiński, Michał Bylina, Antoni Gawiński, Zofia Stryjeńska, Mikołaj Wisznicki), jak i w latach 50., 60. i 70. XX wieku. Współcześnie utwory Porazińskiej ilustrowały Aleksandra Michalska-Szwagierczak, Elżbieta Krygow-ska-Butlewska. Zbyt często jednak w praktyce szkolnej wybierane są opracowania w stylistyce disnejowskiej, w której nie dba się o rozwój wrażliwości wizualnej ucznia. Ważna jest czujność nauczycieli i rodziców w kształtowaniu estetycznych upodobań uczniów wczesnoszkolnych.

10

Uczucia i emocje w pedagogice i psychologii Stefana Szumana

72%

Polak R.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia

|

2021

|

vol. 34

|

issue 2

29-41

EN

The article is devoted to the issues of feelings and emotions and contained in the rich scientific heritage of Stefan Szuman, described in the context of his pedagogical and psychological achievements. It presents the scholar’s biography, and then characterizes his scientific achievements in the field of psychology and pedagogy. Due to Szuman’s particular interest in children’s artistic creation, his views in this field were discussed, with particular emphasis on the importance of feelings and emotions that accompany children and young people in creating and receiving works of art. Then, the characteristics of teachers’ personal traits according to Szuman were also made. In his opinion, teachers’ professional work should focus on good aesthetic education of students in schools. The views of the Polish psychologist on the role of art in adult life were also presented. The article indicates those elements of Szuman’s views in which he spoke about the participation of feelings in the process of creating and receiving works of art.

PL

Artykuł poświęcony jest zagadnieniom uczuć i emocji zawartym w bogatej spuściźnie naukowej Stefana Szumana, opisanym w świetle jego dorobku pedagogicznego i psychologicznego. Przedstawiono w nim biografię uczonego, a następnie scharakteryzowano jego dorobek naukowy z zakresu psychologii i pedagogiki. Ponieważ Szuman w sposób szczególny interesował się twórczością artystyczną dzieci, omówiono jego poglądy w tej dziedzinie, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia uczuć i emocji, które towarzyszą tworzeniu i odbiorowi dzieł sztuki przez dzieci i młodzież. Następnie dokonano charakterystyki cech osobowych nauczycieli według Szumana, którego zdaniem nauczyciele w swojej pracy zawodowej powinni się zajmować dobrym wychowaniem estetycznym uczniów w szkołach. Zaprezentowano także poglądy polskiego psychologa na rolę sztuki w życiu dorosłego człowieka. W artykule zaakcentowano te elementy poglądów Szumana, w których wypowiadał się o udziale uczuć w procesie powstawania i odbioru dzieł sztuki.

11

Edukacja muzealna – wychowanie do aktywnego uczestnictwa w kulturze

58%

Pater R.

Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN

|

2017

|

vol. 1

PL

Autorka prezentuje na podstawie przeglądu literatury przedmiotu działania edukacyjne w muzeach skierowane do dzieci i młodzieży, jak również do różnych grup osób dorosłych i starszych. W kontekście pedagogiki kultury, edukacji kulturowej i kulturalnej, wychowania estetycznego, wychowania przez sztukę, edukacji historycznej ukazuje muzeum jako ważny obszar badań edukacyjnych, który w Polsce stosunkowo mało jest eksplorowany, w szczególności przez środowisko pedagogów. Zwracając uwagę na dynamiczny rozwój muzealnictwa w Polsce w ostatniej dekadzie, na wybranych przykładach działań prowadzonych przez muzea i z literatury przedmiot wskazuje na muzeum jako aktualną i ważną przestrzeń dla wychowania do aktywnego uczestnictwa w kulturze. Zwraca uwagę na potrzebę podejmowania badań nad edukacją muzealną przez środowisko pedagogów, nauczycieli w aktywnej współpracy z muzealnikami i animatorami kultury.

EN

The author presents, on the basis of literature review, educational activities in museums addressed to children and youth as well as to various groups of adults and older people. In the context of pedagogy of culture, culture and cultural education, aesthetic education, art education, historical education, the author presents museum as an important area of educational research, which is relatively little explored by pedagogical community in Poland. Noting the dynamic development of museums in Poland in the last decade, on the basis of exemplary activities in museums and literature, the author highlights museum as actual and important space for education for active participation in culture. She draws attention to the need to undertake research on museum education by pedagogues and teachers in active collaboration with museum experts and cultural animators.

12

Lalka w teatrze lalek

58%

Tomaszewska E.

Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

|

2018

|

vol. 13

|

issue 2(48)

183-194

PL

Teatr jest stałym elementem edukacji dzieci i młodzieży. Jednak teatr lalek jako forma artystycznego dialogu prowadzonego za pośrednictwem formy plastycznej (lalki) nie cieszy się dziś zainteresowaniem pedagogów. Autorka artykułu postawiła sobie za cel przekonanie edukatorów do tej specyficznej formy teatru i jej możliwości komunikowania się z wychowankiem zarówno poprzez tworzenie spektaklu w ramach laboratorium teatralnego, przez rozmowę o spotkaniu z teatrem profesjonalnym, jak i jako sposób komunikacji interpersonalnej. Wykorzystując badania teatrologiczne i antropologiczne, analizuje możliwości budowania metafory teatralnej za pomocą lalki, a w oparciu o analizę recenzji i opisów widowisk lalkowych oraz obserwację własną współczesnej twórczości lalkowej – dokonuje przeglądu form lalek i sposobu ich istnienia w teatrze. Pokazuje ogromną różnorodność możliwości i wskazuje siłę pobudzania wyobraźni zarówno twórcy, jak i widza. Zwraca uwagę na najnowszą koncepcję „materialnego performansu”, który należy rozumieć jako swoisty dialog interpersonalny między kreatorem a odbiorcą za pośrednictwem materialnego obiektu. Z jednej strony mobilizuje się dzieci do zainteresowania realnym światem, który stanowi przecież naturalne środowisko człowieka. Ma to szczególne znaczenie w świecie zdominowanym przez nowe technologie i wirtualne światy. Z drugiej strony materialny pośrednik ma również walor terapeutyczny, to znaczy pozwala na szczerą i prawdziwą rozmowę, stając się wartościowym narzędziem w pracy edukatora.

EN

Theatre is a constant element of children’s and teenager’s education. But puppet theatre treated as a form of artistic dialogue conducted through a material form (puppet) seems not to be of interest to pedagogues. The aim of the author is to convince educators of the value of this specific form of theatre and of its possibilities in terms of communication with pupils. This communication takes place in three forms: through creating a spectacle in a theater lab at school; in conversations about the professional performances; in interpersonal communication. Using the relevant theatrological and anthropological research, the author analyzes the possibilities of building a theater metaphor with a puppet and – based on the analysis of theatrical reviews, the description of contemporary performances and personal theatrical observation –the author makes a review of different puppet forms and their manner of animation. She shows the huge diversity of possibilities and points out the power of stimulating the imagination of both the creator and spectator. She also draws attention to the new concept entitled “material performance” which should be understood as a kind of interpersonal dialogue between the creator and the recipient through means of the material object. On the one hand, it motivates children to be interested in the real world which is the natural human environment. It is very important in a reality dominated by new technologies and virtual worlds. On the other, this material intermediary has also therapeutic significance i.e. it allows more honest and genuine communication and thus becoming a valuable tool in the work of the educator.

13

O ilustracji literatury dla dzieci Janusza Korczaka

58%

Boguszewska A.

Konteksty Pedagogiczne

|

2023

|

vol. 1

|

issue 20

85-99

EN

The study highlights the illustrator’s creativity in the literary works of Janusz Korczak and picture books related to the life of J. Korczak. A selection of Polish most popular illustrations for young readers has been presented as well as synthetic formal analysis has been carried out. The selection of books ranges from the publications from early afterwar period until the present day, when there appears a picture book. A description characteristic of scientific qualitative research has been used.

PL

Opracowanie poświęcone jest twórczości ilustratorskiej do utworów literackich Janusza Korczaka oraz książkom obrazkowym związanym z życiem J. Korczaka. Zaprezentowano wybór polskich, reprezentatywnych, najpopularniejszych ilustracji dla młodego czytelnika, Dokonując ich syntetycznej analizy formalnej, uwzględniono publikacje ukazujące się od lat międzywojennych aż po czasy współczesne, w których obecna jest książka obrazkowa. Zastosowano opis charakterystyczny dla naukowych badań jakościowych.

14

Wychowanie estetyczne młodzieży szkolnej na ziemiach polskich przełomu XIX i XX wieku

58%

Galek C.

Zamojskie Studia i Materiały – Seria Pedagogika

|

2013

|

vol. 15

9-21

PL

Przez wychowanie estetyczne rozumie się zorganizowane procesy edukacyjne i działania własne wychowanka zmierzające do ukształtowania w nim wrażliwości na wartości estetyczne tkwiące w sztuce i naturze, wyrobienia smaku estetycznego, przejawiającego się w tendencji do otaczania się pięknem oraz do wyrażania piękna we własnej działalności artystycznej. Celem niniejszego studium jest ukazanie form i metod wychowania estetycznego na przełomie XIX i XX w. na ziemiach polskich, które znajdowały się wtedy pod zaborem Rosji, Austrii i Prus. Materiałem źródłowym do niego jest literatura pamiętnikarska i beletrystyczna. Zaborcy nie przywiązywali wagi do wychowania estetycznego młodzieży polskiej, w związku z tym musiała ona samodzielnie zadbać o nie poprzez czytanie zakazanych przez władze zaborcze arcydzieł literatury polskiej oraz udział w życiu kulturalnym. Młodzież szkolna angażowała się także w samodzielną działalność artystyczną biorąc udział w inscenizacjach polskich utworów dramatycznych, jasełek oraz organizację odczytów literackich. Niektórzy młodzi ludzie prowadzili ożywioną działalność publicystyczną i literacką oraz rozwijali swoje talenty, m.in. muzyczne i plastyczne, co zaowocowało w przyszłości tym, że wielu z nich zostało wybitnymi naukowcami oraz twórcami literatury, kultury i sztuki.

EN

By aesthetic education the author means organised educational processes and the student’s own activities, aiming at shaping the student’s sensitivity to the aesthetic values of art and nature, developing aesthetic taste, expressed in the tendency to be surrounded by beauty, and expressing beauty in the student’s own artistic activity. The aim of the study was to show the form and methods of aesthetic education at the turn of the 19th and 20th centuries on the Polish lands, which were then under the Russian, Austrian and Prussian rule. Memoirs and fiction constituted the source material for the study. The invaders did not care for the aesthetic education of young Polish people, so young Polish people had to take care of it themselves: by reading masterpieces of Polish literature, forbidden by the invaders, and by taking part in cultural life. Students also became engaged in an independent artistic activity, taking part in staging Polish drama works and nativity plays and organizing literary lectures. Some young people conducted lively publicist and literary activities and developed their talents, for example musical or art talents, and later many of them became distinguished scholars or literary, culture and art creators.

15

Czas wolny w (dla) edukacji kulturalnej dzieci

58%

Pater R.

Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

|

2015

|

issue 1(35)

11-31

PL

Współcześnie pojęcie czasu wolnego jest przedmiotem badań specjalistów wielu dziedzin nauki: ekonomii, psychologii, filozofii, socjologii, pedagogiki. Pedagogika czasu wolnego, czy edukacja do czasu wolnego jest szczególnie istotnym obszarem badań w kontekście rozwijanych teorii społeczeństwa czasu wolnego. Obecnie czas wolny definiowany jest częściej poprzez wzrost egzystencjalnej przyjemności, dokonywania własnych, wolnych wyborów, związanych z autosterownością, samodzielnym zarządzaniem dowolnie i dobrowolnie wybranymi zajęciami, przekłada się tym samym na wybór i realizacje wolicjonalnie wyznaczanych celów i zadań. Czas pracy i czas wolny przeplatają się i warunkują wzajemnie. W niniejszym artykule przedstawiono koncepcje rozumienia i definiowania czasu wolnego w ujęciu historycznym, wskazując na szczególne znaczenie w jego planowaniu i wykorzystaniu działań podejmowanych przez dzieci w edukacji kulturalnej, rozumianej jako aktywność kulturalna w szerokim rozumieniu rozwoju kompetencji kulturowych. Wyzwania przyszłości stawiają współczesnej edukacji wymagania, w której upatruje się antidotum na problemy człowieka XXI wieku. Twórczość, innowacyjność to terminy często wymieniane w kontekście rozwoju społeczeństwa i potrzebnych kompetencji w mierzeniu się z wyzwaniami współczesności. Autorka podkreśla wartość edukacji artystycznej, wychowania przez sztukę, partycypacji kulturalnej w planowaniu, organizowaniu i przeżywaniu czasu wolnego dzieci, który to w istotnej mierze zależy od kultury czasu wolnego dorosłych. Ważnym aspektem edukacji kulturalnej są działania podejmowane przez instytucje kultury. Szczególnie dynamiczne działania w zakresie edukacji kulturalnej, artystycznej podejmują muzea, przygotowując programy i kierując docelowe działania, dla zróżnicowanych grup odbiorców, w tym dzieci i młodzieży. Czas wolny jest w tych instytucjach spędzany i przeżywany w sposób szczególny, gdyż ma za każdym razem wymiar poznawczy i w pewnym stopniu wychowawczy. Odwołując się do programów i statystyk muzealnych autorka wskazuje na istotne zmiany, jakie dokonują się współcześnie poprzez podejmowane działania instytucjonalne w obszarze kreowania kultury czasu wolnego. Autorka analizując badania i prace dotyczące czasu wolnego, wskazuje na konieczność edukacji i wychowania najmłodszych do kultury czasu wolnego. Podkreśla potrzebę przygotowania do partycypacji w kulturze czasu wolnego. Umiejętność organizacji i odpowiedzialnego zarządzania czasem wolnym na każdym etapie życia ma kluczowe znaczenie dla „jakości życia” rozumianej tutaj jako ars vivendi.

EN

Nowadays, the idea of leisure time is the subject of research for the scientists of many fields such as economy, psychology, philosophy, sociology and pedagogy. The pedagogy of free time or the education to leisure activities especially are under the research in the context of developing theories of the leisure time society. Recently, free time is much more often defined by the rise of existential pleasure, making unconstrained and free decisions which are connected not only with expressing own intentions but also with an unassisted management of independently chosen activities. It is translated into the choice and realization of volitionally appointed goals and tasks.Work time and spare time intertwine and condition each other. In the article the conception of understanding and defining leisure time is presented from the historical perspective. It is shown that planning the free time and making use of actions undertaken by the children in the cultural education, which is conceived as cultural activity in the broad sense of the development of cultural competence are highly important.The challenges of the future demand a lot from the education of the recent times, which is sought as the antidote to the problems of the 21st century human beings. Creation and innovations, these are the terms often mentioned in the context of the society development and the competence facing the challenges of the recent world. The author underlines the values of the artistic education, the education through art as well as the cultural participation which are highly meaningful in planning, organizing and experiencing the children’s free time that essentially is depended on the free time culture of the adults.

Refine search results

O edukacji wizualnej w kontekście ilustracji artystycznej – aspekt historyczny i współczesny

Sztuka architektury źródłem wychowania estetycznego uczniów

Edukacja kulturalna wobec wyzwań cywilizacyjnych

Implementacje teoretycznych założeń wychowania estetycznego w pozainstytucjonalnej edukacji plastycznej w latach 80. XX wieku na przykładzie działalności grupy pARTner

Miejsce wychowania estetycznego w edukacji kulturalnej. Rozważania wokół pojęć

Wychowanie do harmonii i piękna duchowego w wizji pedagogicznej Edmunda Bojanowskiego

Kompetencje plastyczne dzieci 4- i 5-letnich – raport z badań

Są jak „skrzydła” dla młodego muzyka. O utworach literackich Joanny Kulmowej w psychologiczno-pedagogicznym wsparciu ucznia podstawowej szkoły muzycznej

Ilustracja książkowa w twórczości dla dzieci Janiny Porazińskiej

Uczucia i emocje w pedagogice i psychologii Stefana Szumana

Edukacja muzealna – wychowanie do aktywnego uczestnictwa w kulturze

Lalka w teatrze lalek

O ilustracji literatury dla dzieci Janusza Korczaka

Wychowanie estetyczne młodzieży szkolnej na ziemiach polskich przełomu XIX i XX wieku

Czas wolny w (dla) edukacji kulturalnej dzieci