Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  wzorzec osobowy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The appearance of the dysfunction affects in a specific way the functioning of the human, his environment, the relationships with others. A physically disabled person needs skills that allow him/her to regain self-reliance, self-esteem. The activities of many institutions aim at providing equal opportunities, working against all of the many forms of discrimination, social and professional included, against physically disabled/handicapped. However, despite the multiple actions undertaken, the social alienation of the people with various motor dysfunctions can be observed. One of the most interesting initiative that meets the needs and expectations of the handicapped/physically disabled people, especially those after spinal cord injury, is the idea of community/environmental rehabilitation that originated in the United States, and then developed in Sweden as an Active Rehabilitation movement. In Poland, Foundation for Active Rehabilitation (FAR) is an organization that promotes and implements the ideas of an active rehabilitation. It is a non-governmental organization, established on the initiative of “wheelchair users for wheelchair users”. In this paper we present the results of research of the effects of various forms of Active Rehabilitation supporting the process of the social activation of the physically disabled, aiming at their inclusion in the mainstream of social life, and the increase of their independence in life. Particular emphasis is placed on the role of personality model in the Active Rehabilitation.
PL
Pojawienie się dysfunkcji wpływa w określony sposób na funkcjonowanie człowieka, jego środowisko, relacje z innymi. Osoba z niepełnosprawnością ruchową potrzebuje umiejętności, które pozwolą jej odzyskać samodzielność, poczucie własnej wartości. Działanie wielu instytucji nakierowane jest na wyrównywanie szans, przeciwdziałanie dyskryminacji społecznej i zawodowej. Mimo wielotorowych działań, nadal zauważa się wykluczenie społeczne osób z różnorodnymi dysfunkcjami. Jedną z ciekawszych inicjatyw, wychodzącą naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom osób niepełnosprawnych ruchowo, zwłaszcza po urazie rdzenia kręgowego, jest idea rehabilitacji środowiskowej, mająca swój rodowód w USA, a rozwinięta w Szwecji jako ruch Aktywnej Rehabilitacji. W Polsce propagowaniem i realizacją aktywnej rehabilitacji zajmuje się organizacja pozarządowa – Fundacja Aktywnej Rehabilitacji (FAR), która powstała z inicjatywy „wózkowiczów dla wózkowiczów”. W niniejszym artykule zostały zaprezentowane wyniki badań efektów działań Aktywnej Rehabilitacji, wspierających proces aktywizacji społecznej osób niepełnosprawnych ruchowo, a mających na celu aktywne włączanie tych osób w nurt życia społecznego, zwiększanie ich niezależności życiowej. Szczególny nacisk został położony na rolę wzorca osobowego w Aktywnej Rehabilitacji.
2
Content available remote

Zrównoważony rozwój w edukacji szkolnej

89%
PL
W pracy przedstawiono edukację szkolną skoncentrowaną na społecznym aspekcie zrównoważonego rozwoju. Jej realizacja wymaga powiązania edukacji przyrodniczej i społecznej. Budowanie powiązań wymaga określenia wzorca osobowego. Zawarte w nim wartości są urzeczywistniane w aktywności uczniów oraz wymaganiach dydaktycznych stawianych im przez nauczycieli. Integrowanie treści edukacji opiera się na czynnościach uczniów łączących doświadczenia szkolne i pozaszkolne. W edukacji integrowane są także wiadomości z wielu przedmiotów nauczania. Edukacja oparta na społecznych założeniach filozofii zrównoważonego rozwoju powinna przygotować ucznia do realistycznego, ukierunkowanego na całościowe, wieloaspektowe ujmowanie zagadnień oraz przygotowania do podejmowania działań (obecnie i w przyszłości) istotnych dla jakości życia ludzi.
EN
The paper presents school education focused on the social aspect of sustainable development. This requires a relationship of environmental education and social services. Building these relationships requires the definition of role model. It contains values ​​are actualized in the activity of the students and teachers’ evaluative standards. Integrating the content of education is based on the activities of students connecting experiences in school and out of school. In education integrates the knowledge of many subjects. Education based on assumptions of social philosophy of sustainable development-should prepare the student to realistic, focused on holistic, community recognition issues and prepare to take action (now and in the future) important for the quality of people’s lives.
EN
The aim of the article is to present the figure of St. Therese of Jesus as a role model of religious life in selected works of post-Trent hagiography. The source material comprises of a biography included in the 1780 edition of Peter Skarga’s lives of saints and a collection of the lives of Carmelite saints by Fr. Philip of the Holy Trinity (1746). Besides the basic biographical content, the texts under discussion include characteristic features of Therese as a role model of a religious, following the Trent Council regulations. The article is published to commemorate the 500th anniversary of St. Therese’s birthday (1515-2015).
PL
Niniejszy tekst stanowi odpowiedź na pytanie, czym charakteryzuje się wzorzec współczesnej katoliczki zaprojektowany przez wierzące dziewczęta u progu dorosłości. W zmaganiach młodzieży z dylematami egzystencjalnymi pomocne mogą okazać się zarówno konkretne wzory, jak i abstrakcyjne wzorce osobowe. Jedne i drugie stały się przedmiotem badań zrealizowanych w 2021 roku, opierających się na 10 zogniskowanych wywiadach grupowych przeprowadzonych z 35 maturzystkami. W badaniu uczestniczyły dziewczęta wyznania rzymskokatolickiego, które zamieszkiwały zachodnią i północną część Polski, miały 17–18 lat i uczęszczały na lekcje religii. Fragment dotyczący zaprojektowanego przez rozmówczynie wzorca katoliczki we współczesnym świecie został zaprezentowany w niniejszym artykule. Zadanie projekcyjne pokazało, że stworzony wzorzec wykracza poza stereotypowe obrazy katoliczek, w mniejszym stopniu odwołuje się konkretnych tradycyjnych chrześcijańskich wzorów osobowych oraz stanowi egzemplifikację nowej kobiecej perspektywy w katolicyzmie.
EN
This article describes the model of a contemporary Catholic woman as designed by religious girls on the threshold of adulthood. In the struggle of young people with existential dilemmas, both specific models and abstract role models may prove to be helpful. Both have become the subject of research carried out in 2021 conducted using 10 focus group interviews with 35 female students in the final years of secondary schools. The focus groups were created by recruiting 17–18 years olds girls of the Roman Catholic faith living in western and northern Poland and attended religion lessons. This article contains an excerpt concerning the model of a Catholic woman in the contemporary world designed by interviewees. The projection task showed that the created role models go beyond the stereotypical images of Catholic women, less refers to a specific traditional Christian personal models and is an exemplification of a new female perspective in Catholicism.
EN
The article is an attempt to answer the question of whether criminal liability – in the narrow meaning of this concept – can be attributed to an entity other than a natural person (collective entity). This applies even to such elements of evaluation as guilt or mens rea. In the course of the considerations, the author uses the reasonable man standard (both in a normative and reconstructive form). The article consists of theoretical (model) considerations on the issuesof criminal liability and liability of collective entities. Analysing various levels of criminal law evaluation, the author comes to the conclusion that it would be possible to model them appropriately – so that they are tailored not only to a human being, but also to a collective entity. This applies even to aspects of evaluation such as guilt or the subjective component of the prohibited act.
PL
Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, czy odpowiedzialność karną – w wąskim rozumieniu, jakie nadajemy temu pojęciu – dałoby się przypisać podmiotowi innemu niż osoba fizyczna (podmiotowi zbiorowemu). W toku rozważań autor posługuje się konstrukcją wzorca osobowego (zarówno w postaci normatywnej, jak i rekonstrukcyjnej). Artykuł obejmuje rozważania o charakterze teoretycznym (modelowym) nad problematyką odpowiedzialności karnej i odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Analizując poszczególne płaszczyzny prawnokarnego wartościowania, autor dochodzi do wniosku, że możliwe byłoby ich odpowiednie wymodelowanie – tak aby uszyte były na miarę nie tylko człowieka, lecz również związków osób. Dotyczy to nawet takich elementów wartościowania, jak wina czy strona podmiotowa czynu zabronionego.
PL
Celem tego opracowania jest przedstawienie postaci św. Melchiora Grodzieckiego w kontekście problematyki edukacji dla pokoju jako fundamentalnej zasady wychowania i wzorców osobowych we współczesnym świecie, z uwzględnieniem aspektu adoracji Świętego w zróżnicowanym kulturowo Cieszynie. Artykuł prezentuje biogram Świętego na tle epoki, w której żył. Ważnym obszarem rozważań staje się problematyka edukacji dla pokoju i poszukiwanie wzorców osobowych znaczących w życiu współczesnego człowieka. Autorka zwraca uwagę na rewerencję św. Melchiora Grodzieckiego w zróżnicowanym kulturowo Cieszynie, ze szczególnym uwzględnieniem roku 2019 ogłoszonego w województwie śląskim Rokiem Melchiora Grodzieckiego. Święty jest ważnym wzorem dla mieszkańców Cieszyna. To pogranicze kultur, zróżnicowanie religijne, gdzie ewangelicy i katolicy współdziałają dziś dla wspólnego dobra, upoważnia społeczność lokalną do poszukiwania wzorców osobowych, które łączą, a nie dzielą i wzmacniają pokojowe współistnienie.
EN
St. Melchior Grodziecki is presented in the context of peace education, which constitutes a set of fundamental principles of upbringing and role modelling in the modern world, while taking into account the aspect of the Saint’s veneration in the culturally diverse town of Cieszyn. The Saint’s biography is presented in the context of the epoch in which he lived. The issue of peace education and searching for role models significant in the life of contemporary people constitutes an important area of consideration. Attention is drawn to the reverence of St. Melchior Grodziecki in culturally diverse Cieszyn, with special reference to the year 2019, which was declared in the province of Silesia as the Year of Melchior Grodziecki. Melchior Grodziecki is an important model for the inhabitants of Cieszyn. On the basis of his biography, it is possible to explain and show what an important role is played in human life by history, which determines human fate and influences the choices made.
EN
This paper presents two female philosophers, their beliefs, their personal fate and their place in the philosophy of their times, and thus the times after them, although the information about them is certainly not complete. Hipparchia and Hypatia left their mark on the philosophy of the IV century BCE and V century CE. They had expressive views and followers. Both women lived in antiquity, with the life of Hypatia falling at the decline of antiquity, which also was not without significance for her fate. Hypatia (daughter of the philosopher Theon of Alexandria) was a comprehensively educated woman. She was no stranger to philosophy, mathematics and astronomy. She took her interests from her father. Her life and sudden, tragic death were influenced by the formation of the new religion, Christianity, and the new socio-political order in Alexandria. Hipparchia came from Maronea (in Greece), she was the wife of philosopher Krates, with whom she cultivated the kynic philosophy (cynic philosophy). The paper presents not only the history of these two intellectuals, but also the inspiration for the role of women in science today (persistent attitudes, consistency, etc.).
PL
W referacie zostały przedstawione dwie kobiety filozofujące, ich osobiste losy i miejsce w filozofii swoich czasów, choć wiadomości o nich są dalekie od pełności. Hipparchia i Hypatia odcisnęły swoje piętno na filozofii IV w. p.n.e. i V w n.e., miały wyraziste poglądy i swoich zwolenników. Obie kobiety żyły w starożytności, przy czym życie Hypatii przypadło na schyłek starożytności, co także było nie bez znaczenia dla jej losów. Hypatia (córka filozofa Teona), była kobietą wszechstronnie wykształconą. Nieobca była jej nie tylko filozofia, ale i matematyka czy astronomia. Swoje zainteresowania przejęła od ojca. Na jej życie i nagłą, tragiczną śmierć miało wpływ kształtowanie się nowej religii, chrześcijaństwa i nowego porządku społeczno-politycznego w Aleksandrii. Hipparchia pochodziła z Maronei (w Grecji), była żoną filozofa Kratesa i wraz z nim kultywowała filozofię kynicką (cynicką). W referacie została przedstawiona nie tylko historia tych dwóch intelektualistek, lecz również możliwa inspiracja dla roli kobiet w nauce dziś (nieugiętość postaw, konsekwencja, itd.).
EN
The article is an attempt to determine whether the reasonable man standard used in criminal law constitutes a uniform category. The author concludes that this figure is applied on two basic levels: (i) to determine the perpetrator’s consciousness of actus reus, and (ii) to define the duty of care, including reasonable foreseeability. This observation makes it possible to distinguish two basic types of the aforementioned standard, which differ from each other not only in the subject of the reference but also in their internal structure.
PL
Artykuł stanowi próbę określenia, czy stosowane w prawie karnym wzorce osobowe stanowią kategorię jednolitą. Autor dochodzi do wniosku, że figury te stosowane są na dwóch zasadniczych płaszczyznach: do ustalenia stanu faktycznego w zakresie stanu świadomości sprawcy czynu zabronionego oraz do określenia wymaganego od niego standardu postępowania w stosunku do dobra prawnego (co dotyczy również powinności przewidzenia określonych stanów rzeczy). Spostrzeżenie to pozwala na wyróżnienie dwóch zasadniczych odmian wzorców osobowych – wzorca rekonstrukcyjnego oraz wzorca optymalizacyjnego (normatywnego), które różnią się od siebie nie tylko przedmiotem odniesienia, ale i wewnętrzną konstrukcją.
PL
Przebywający na dworze Sapiehów w końcu XVIII w. jezuita Kazimierz Kognowicki postanowił opracować historię ich rodziny i poświęcił jej przedstawicielom 6 woluminów, które zatytułował „Życia Sapiehów” i listy od monarchów, książąt i różnych panujących do tychże pisane”. Jeden z tomów opisuje żywot hetmana wielkiego litewskiego Jana Kazimierza Sapiehy. Poza założeniami biograficznymi niniejsze źródło świadczy głównie o wzorcu osobowym szlachcica czy magnata, który funkcjonował w mentalności dawnego społeczeństwa. Biografie tego typu powstawały głównie w celu gloryfikacji magnata i jego rodziny. Dodatkowo w znacznym stopniu przez przekazywane treści wpływały na stan wiedzy, wyobrażenia, świadomość i postawy czytelników. Kognowicki przedstawił bohatera swojego dzieła jako ideał szlachcica – pochodzącego z wybitnego rodu, odpowiednio wyedukowanego, dbającego o powinności wobec Kościoła i wiary, wolność szlachecką, sprawiedliwego i rozsądnego hetmana, a z drugiej strony odważnego i jeśli zachodziła taka potrzeba, przelewającego krew nieprzyjaciół na polu walki, aż wreszcie dobrego posła, mówcę i senatora. Być może szczególne podkreślenie cech związanych z troską o dobro Rzeczypospolitej było bezpośrednio powiązane z sytuacją, w której znalazła się Korona Polska i Wielkie Księstwo Litewskiego w czasie powstawania „Żyć Sapiehów”. Kognowicki celowo pomijał jednak informacje, które nie odpowiadały przyjętemu przez niego wzorcowi idealnego szlachcica lub opisał je w sposób niezgodny z rzeczywistością. Jezuita nadinterpretuje także wydarzenia opisane w dziele lub przedstawia ich znaczenie dla społeczeństwa w odmiennym świetle. Mimo tego należy stwierdzić, że wszystkie tomy „Żyć Sapiehów” stanowi interesujące źródło do badań nad mentalnością dawnego społeczeństwa i stanowi bogaty materiał do analizy prozy epoki oświecenia.
EN
Kazimierz Kognowicki, who was staying at the Sapieha court at the end of the 18th century, decided to compile the history of their family and dedicated 6 volumes to his representatives, which he titled „Życia Sapiehów i listy od monarchów, książąt i różnych panujących do tychże pisane”. One of the volumes describes the life of the Great Lithuanian Hetman Jan Kazimierz Sapieha. In addition to biographical assumptions, this source mainly testifies to the personal pattern of a nobleman or magnate who functioned in the mentality of society. Biographies of this type were created mainly to glorify the magnate and his family. In addition, they significantly affected the state of knowledge, perceptions, awareness and attitudes of readers through the content transmitted. Kognowicki presented the hero of his work as the ideal of a nobleman – coming from an outstanding family, properly educated, caring for duties towards the church and faith, freedom of the nobility, a just and reasonable hetman, on the other hand a brave and, if necessary, shedding blood on the battlefield, and finally a good deputy, speaker and senator. Perhaps a particular emphasis on the features associated with concern for the good of the Polish-Lithuanian Commonwealth was directly related to the situation in which the Polish Crown and the Grand Duchy of Lithuania found themselves during the creation of the „Życia Sapiehów”. However, Kognowicki intentionally omitted information that did not correspond to his ideal nobleman’s pattern or described it in a manner inconsistent with reality. The Jesuit also interprets the events described in the work or presents their significance for society in a different light. Despite this, it should be noted that all volumes of „Życia Sapiehów...” is an interesting source for research on the mentality of ancient society and is a rich material for analyzing the prose of the Age of Enlightenment.
RU
В конце 18-го века иезуит Казимеж Когновицкий, находившийся при дворе Сапеги, решил собрать историю их семьи и посвятил ей представителям шесть томов, которые он назвал «Жизнь Сапегов и письма монархов, князей и различных правителей к этим-же писанные». В одном из томов рассказывается о жизни великого гетмана литовского Яна Казимежа Сапеги. В дополнение к биографическим предположениям, этот источник в основном свидетельствует о личном образце шляхтича или магната, который функционировал в менталитете древнего общества. Биографии этого типа были создаваемы в основном для прославления магната и его семьи. Кроме того, они значительно повлияли на состояние знаний, восприятия, осведомленности и отношения читателей через передаваемый контент. Когновицкий представил героя своей работы как идеала шляхтича – происходящего из выдающейся семьи, должным образом образованного, заботящегося о долгах перед церковью и верой, о свободы шляхты, справедливого и разумного гетмана, с другой стороны, смелого и, если необходимо, проливающего кровь на поле битвы, и наконец хорошего депутата, спикера и сенатора. Возможно, особый акцент на особенностях, связанных с заботой о благе Речи Посполитой, был напрямую связан с ситуацией, в которой Польская Корона и Великое Княжество Литовское оказались во время создания «Жизни Сапегов ...». Однако Когновицкий преднамеренно пропускал информации, которые не соответствовали образцу идеального шляхтича, или описывал ее способом, несовместимым с реальностью. Бывает также, что Иезуит рискованно интерпретирует события, описанные в работе, или представляет их значение для общества в другом свете. Несмотря на это, следует отметить, что все тома «Жизни Сапегов ...» являются интересным источником для исследования менталитета древнего шляхетского общества и представляют собой богатый материал для анализа прозы эпохи Просвещения
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.