Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 36

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  zaburzenia ze spektrum autyzmu
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
Celem badania było określenie obrazu relacji małżeńskiej wpercepcji matek dzieci zzaburzeniami ze spektrum autyzmu. Wbadaniu wzięło udział 60 kobiet posiadających przynajmniej jedno dziecko. Grupę kryterialną stanowiło 30 matek mających dziecko zzaburzeniem ze spektrum autyzmu, natomiast grupa kontrolna obejmowała 30 matek wychowujących zdrowe potomstwo. Wykorzystano dwa narzędzia badawcze: Kwestionariusz Dobranego Małżeństwa M. Plopy i J. Rostowskiego oraz Skalę Powodzenia Małżeństwa M. Braun-Gałkowskiej. Analiza badań ujawniła występowanie różnic międzygrupowych w ocenie obrazu małżeństwa.
EN
The aim of the present study was to designate the image of marriage from the perceptive of the mother of achild with autism spectrum disorder. In the study, 60 women participated, who have at least one child. The experimental group included 30 women, who have achild with autism spectrum disorder the control group consisted of 30 women, who have healthy offspring. Two instruments were used in this research: the Questionnaire of Selected Marriage constructed by Plopa and Rostowski and the Scale of Success of Marriage by Braun- Gałkowska. An analysis of the study has shown an occurrence ofintergroup difference in regard to the designated image of marriage.
PL
Zaburzenia ze spektrum autyzmu stanowią obecnie jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych, jak oceniła Organizacja Narodów Zjednoczonych. Z danych ONZ wynika, że w ostatnich dwóch dekadach występowanie autyzmu zwiększyło się aż dziesięciokrotnie. Nie dziwi więc, że coraz częściej sięga się po alternatywne i uzupełniające formy terapii osób z ASD w poszukiwaniu pomocy. Terapia tańcem i ruchem na Zachodzie opisywana jest od ponad pięćdziesięciu lat jako jedna z form, które mogą wspomagać terapię osób z autyzmem. Umożliwienie zrozumienia, odzwierciedlenia i rozszerzanie ekspresji pozawerbalnej może nieść pomoc osobom z autyzmem przez wspomaganie socjalizacji i komunikacji, budując świadomość ciała oraz wspomagając deficyty motoryczne
EN
Nowadays autism spectrum disorders constitute one of the most serious health problems, as concluded by the United Nations. According to the data obtained from them, in the last two decades, a tenfold increase has been observed in the incidence of autism around the world. Consequently, it is not surprising that more and more use is made of alternative and complementary therapies in case of people with ASD. Dance and movement therapy has been described for over fifty years in Western countries, where it has been used to support conventional treatment of people with autism. Allowing them to understand, reflect on and expand their non-verbal expression, this particular form of therapy can be beneficial, by supporting socialization and communication, building awareness of the body and aiding motor deficits
PL
Dane epidemiologiczne wyraźnie wskazują, że liczba dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu systematycznie się zwiększa. Rodziny, na których spoczywa obowiązek opieki i wychowania dzieci z niepełnosprawnościami borykają się z wieloma problemami życia codziennego. Trud wychowania dziecka z autyzmem, radzenie sobie z emocjami dziecka i własnymi, problemy dnia codziennego niejednokrotnie wywołują kryzys w rodzinie. Nie ulega zatem wątpliwości, że zarówno dzieci ze spektrum autyzmu, jak i ich rodzice/rodziny wymagają pomocy i wsparcia, zarówno instytucjonalnego, jak pozainstytucjonalnego. Celem artykułu jest ukazanie, na przykładzie indywidualnego przypadku rodziny z dzieckiem z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, rodzajów wsparcia, jakie do tej pory rodzina ta uzyskała wraz z próbą jego oceny. Uzyskane informacje wskazują, że oferowane przez państwo pomoc i wsparcie dzieci ze spektrum autyzmu i ich rodzin jest niewystarczające, w związku z czym wiele rodzin musi radzić sobie we własnym zakresie. Jednak efektywne radzenie sobie rodziny w dużym stopniu zależy od posiadanych przez nią zasobów – indywidualnych, systemowych, materialnych oraz zewnętrznych systemów wsparcia rodziny – które pozwalają jak najlepiej realizować funkcje opiekuńcze i wychowawcze względem dziecka.
PL
Funkcjonowanie ucznia ze spektrum autyzmu determinowane jest nie tylko przez zaburzenia i deficyty natury społecznej, ale także sensorycznej, które nie są uwzględniane w pracy dydaktyczno-wychowawczej przez nauczycieli bazujących głównie na koncepcjach behawioralnych. Koncepcje te umożliwiają kontrolę nad niepożądanymi zachowaniami dziecka bez odniesienia się do ich etiologii. Poprzez ignorowanie zaburzeń sensorycznych szkoła staje się dla uczniów miejscem, które nie stwarza im środowiska do optymalnego rozwoju. Celem poznawczym artykułu jest opis funkcjonowania ucznia ze spektrum autyzmu w klasie integracyjnej w ujęciu zaburzeń sensorycznych. Celem praktyczno-wdrożeniowym jest zaproponowanie skutecznych rozwiązań, które nauczyciele mogliby zastosować w swojej pracy dydaktyczno-wychowawczej z uczniem ze spektrum autyzmu w szkole ogólnodostępnej, uwzględniając jego potrzeby natury sensorycznej. Metodą badań było studium przypadku ucznia ze spektrum autyzmu (zespołem Aspergera), realizowane za pomocą zmodyfikowanego Kwestionariusza Rozwoju Sensomotorycznego Zbigniewa Przyrowskiego (2014). Poprzez kontakt face to face można było uniknąć nadinterpretacji danych otrzymanych z kwestionariusza oraz upewnić się, że badany prawidłowo zrozumiał pytania. Studium przypadku zostało uzupełnione technikami obserwacji i analizy dokumentów szkolnych. Realizując metodę studium przypadku chłopca zauważono, że jego funkcjonowanie w szkole jest silnie determinowane przez zaburzenia przetwarzania sensorycznego, będące wynikiem dysfunkcji poszczególnych układów sensorycznych. Chłopiec przejawiał zaburzenia zarówno w zakresie modulacji, jak i dyskryminacji w poszczególnych kanałach sensorycznych. Obecne były także zaburzenia motoryczne o podłożu sensorycznym. Wszystkie te dysfunkcje upośledzały procesy poznawcze chłopca, rozwój społeczny i emocjonalny, co stanowiło fundament występowania niepożądanych zachowań behawioralnych. W ostatniej części artykułu zostały zaproponowane działania dydaktyczno-wychowawcze uwzględniające zaburzenia przetwarzania sensorycznego ucznia ze spektrum autyzmu, które z powodzeniem można zastosować na każdym etapie kształcenia ucznia z ASD oraz w każdym typie placówki oświatowej.
5
75%
PL
Na temat przyczyn zaburzeń ze spektrum autyzmu przez lata narosło wiele hipotez, które do dzisiaj nie zostały ostatecznie zbadane. Wskazywano wiele powodów, dla których dziecko odbierane było jako odosobnione, zamknięte w swoim świecie. Przełom nastąpił w 1943 roku, kiedy amerykański psychiatra Leo Kanner ogłosił wyniki swoich obserwacji nad jedenaściorgiem dzieci, których zachowanie odbiegało od normy. Wówczas termin „autyzm” zaczął funkcjonować w odniesieniu do zaburzonych zachowań dziecięcych niezwiązanych ze schizofrenią, na co wcześniej wskazywano. Celem artykułu jest przedstawienie potencjalnych przyczyn powodujących zaburzenia ze spektrum autyzmu, z uwzględnieniem pierwotnych hipotez oraz współczesnych odkryć. Nie można jednak dyskutować o przyczynach zaburzenia bez wskazania ich objawów, które stanowią fundament mówienia o autyzmie.
EN
Over the course of years a multitude of hypotheses concerning the causes of autism spectrum disorders have accumulated, but only until now these causes have started to be properly understood. There were many reasons proposed as to why the autistic children were seen as isolated, locked in their own world. The breakthrough came in 1943, when Leo Kanner, an American psychiatrist, presented the results of his observations performed on eleven children whose behaviour was different from the norm. Afterwards the term “autism” began to function in relation to disrupted children’s behaviour, distinct to schizophrenia (contrary to what was previously indicated). The aim of this article is to present the potential causes of autism spectrum disorder, including primary hypotheses and contemporary discoveries. However, one cannot speak about the causes of the disorder without indicating its symptoms, so in order to give a foundation for discussion concerning autism I am also going to present the causes of autism.
EN
Nowadays autism spectrum disorder (ASD) is one of the most frequently diagnosed disordersamong children. First reports concerning autism were focused on children, that is why little isknown about adults with this disorder. Recent years have however provided interesting data on thistopic, also in context of diagnosis in adulthood. The article presents similarities and differencesbetween men and women within diagnostic field, functioning difficulties and adulthood challenges. Studies have shown that there are some differences in core symptoms of ASD depending onsex. Meta-analyses have indicated that gender differences issue especially in context of clinicalmanifestation of symptoms should still be intensely explored in order to improve diagnostic process and as a result achieve more effective support system for those people.
PL
Obecnie zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD) są jednym z częściej diagnozowanych zaburzeń rozwoju u dzieci. Pierwsze jego opisy dotyczyły dzieci, dlatego obszar badań nad dorosłymi z tym zaburzeniem jest słabiej poznany. Ostatnie lata dostarczyły jednak interesujących danych na ten temat. Coraz więcej uwagi poświęca się także osobom, które diagnozę ASD otrzymały w dorosłości. W artykule omówiono różnice oraz podobieństwa międzypłciowe wśród osób z ASD, zwłaszcza dorosłych, w obszarze diagnostycznym, doświadczanych trudności oraz mierzenia się z wymaganiami dorosłości. Badania wskazują na pewne różnice w obrazie klinicznym kobiet i mężczyzn w zakresie osiowych objawów ASD. Metaanalizy pokazują, że kwestia różnic międzypłciowych w obrazie klinicznym ASD jest obszarem, który wymaga dalszych intensywnych badań z uwagi na możliwość przełożenia wyników na praktykę kliniczną chociażby w obszarze usprawnienia procesu diagnozy i efektywniejszego wspierania tych osób.
7
Content available remote

Temperament u dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu

75%
PL
W artykule zaprezentowano przegląd badań nad temperamentem u dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, odwołując się do głównych teorii temperamentu u dzieci. Zwrócono uwagę na różnice w cechach temperamantalnych między dziećmi z zaburzeniami ze spektrum autyzmu a ich rówieśnikami rozwijającymi się typowo oraz dziećmi z innymi zaburzeniami w rozwoju. Ponadto wskazano także kierunki dalszych badań.
EN
The article presents a review of research on temperament in children with autism spectrum disorders, referring to the main child temperament theories. It points out differences in temperamental characteristics between children with autism spectrum disorders, their typically developing peers, and children suffering from other developmental disorders. It also indicates the direction for further research.
EN
This paper discusses the published literature regarding training for teachers with regard to autism spectrum disorder (ASD). A critical literature review was carried out of papers published in English regarding this topic over the past 20 years as part of the mapping activity undertaken to develop a training program for teachers in Croatia, Poland, and North Macedonia. The review identified that the published literature can be categorised in three broad groups: rights-based literature, needs-based literature, and literature regarding specific approaches. Key themes are discussed and key messages are explored. The literature suggests that though policy and legislation promote inclusion of students with ASD in education, many teachers feel unready and unskilled to teach them. The need for classroom-relevant training is identified, and for teachers to be provided with a range of strategies and skills to support the needs of these learners.
PL
Niniejszy artykuł stanowi przegląd literatury dotyczącej doskonalącego kształcenia nauczycieli w zakresie zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD). Przeprowadzono krytyczną analizę treści artykułów na powyższy temat opublikowanych w języku angielskim w ciągu ostatnich 20 lat. Analiza została przygotowana w ramach wstępnego etapu działań podjętych w celu opracowania programu szkoleniowego dla nauczycieli w Chorwacji, Polsce i Macedonii Północnej. W rezultacie przeprowadzonej analizy stwierdzono, że dostępne materiały można podzielić na trzy grupy: literaturę opartą na prawach przysługujących beneficjentom z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD), literaturę opartą na zdiagnozowanych u nich potrzebach oraz literaturę dotyczącą konkretnych podejść terapeutyczno-edukacyjnych. W artykule omówione zostały kluczowe tematy dotyczące autyzmu prezentowane w cytowanej literaturze. Na podstawie przeprowadzonej analizy można wysnuć wniosek, że chociaż na poziomie legislacyjnym promowane jest włączenie uczniów z ASD do szkół rejonowych, nauczyciele uważają się za nieprzygotowanych i niemających wystarczających kompetencji do nauczania uczniów z ASD. W związku z powyższym istnieje pilna potrzeba przygotowania nauczycieli do pracy z uczniem z ASD oraz wyposażenia ich w strategie i umiejętności w celu zaspokojenia potrzeb uczniów w szkole inkluzywnej.
EN
Acute respiratory disease (COVID-19) is caused by the novel coronavirus SARS-CoV-2, and its first cases were reported in Wuhan, China in December 2019. Soon, the epidemic of this disease, due to its dynamics and global scope, was called pandemic. For this reason, in many countries all over the world, various types of restrictions have been introduced, mainly related to social movement and contacts. Due to the introduced changes, people with Autism Spectrum Disorders (ASD) lost the possibility of using systemic and comprehensive institutional assistance and support (such as therapy and schooling). Due to the specificity of their functioning, they also experienced a number of difficult situations. This article is an attempt to describe the difficulties that people with ASD have to face in a pandemic, and also presents examples of supporting strategies, which can help them to understand the situation and improve coping with stress. The proposals are created on the basis of Carol Gray’s social stories and use of Augmentative and Alternative Communication means to convey information about the virus and rules of behavior, as well as to facilitate the expression and regulation of emotions, and sensitize caregivers to difficult mental and somatic experiences faced by people with ASD, which might be subtly and ambiguously expressed.
PL
Ostra choroba układu oddechowego (COVID-19) jest wywołana przez nowy koronawirus SARS-CoV-2, a jej pierwsze przypadki odnotowano w Wuhan w Chinach, w grudniu 2019 r. Ze względu na dynamikę i globalny zasięg rozprzestrzeniania się wirusa ogłoszono stan pandemii, z powodu którego w wielu krajach wprowadzono różne obostrzenia, dotyczące przede wszystkim przemieszczania się oraz kontaktów społecznych. Z powodu wprowadzonych zmian i ograniczeń osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) utraciły możliwość korzystania z systemowego i kompleksowego wsparcia instytucjonalnego (tj. zajęć terapeutycznych i szkolnych), w związku z czym, ze względu na specyfikę ich funkcjonowania doświadczyły szeregu trudnych sytuacji. Niniejszy artykuł stanowi próbę opisu trudności, z jakimi osoby z ASD muszą się konfrontować w sytuacji pandemii, a także prezentuje przykładowe strategie wspierające, które mogą ułatwiać im proces rozumienia zaistniałej sytuacji i radzenia sobie ze stresem. Propozycje te tworzone na kanwie historyjek społecznych Carol Gray i wykorzystujące alternatywne formy komunikacji służą przekazywaniu osobom z ASD informacji o wirusie i regułach zachowań adaptacyjnych podczas pandemii, ułatwiają wyrażanie i regulację emocji, a także uwrażliwiają ich opiekunów na trudne psychiczne i somatyczne doświadczenia osób z ASD, których ekspresja może być subtelnie lub niejednoznacznie wyrażona.
|
2020
|
vol. XXIII
|
issue (2/2020)
167-177
EN
Introduction. Autism diagnosis can be an enormous shock for the parents. They have to cope, not only with psychological difficulties, but also with financial and therapeutical issues related to their children. Especially while they are waiting for the diagnosis, they usually do not know or deny the thoughts about what happens with their child and their family. The care and the upbringing of autistic children are related with vast mental and emotional strains, and financial issues. Aim. The research objective was to characterize the specificity of functioning of families with children diagnosed with autism spectrum disorder. The purpose of the research was to determine whether having an autistic child has a significant effect on the parents, especially on their coping mechanisms and assessment of the functioning of the family. Materials and methods. The Flexibility and Cohesion Evaluation Scales (FACES-IV), Coping Inventory for Stressful Situations (CISS) and sociodemographic survey were used in this study. Results. The results of the study show that parents of autistic children differ in general functioning, communication in the family, satisfaction with the family life, levels of flexibility and cohesion, and chosen coping mechanism.
PL
Wprowadzenie. Diagnoza autyzmu jest ogromnym szokiem dla rodziców. Rodzice muszą uporać się z wieloma problemami psychicznymi, ale także materialnymi oraz terapeutycznymi związanymi z zaburzeniami ich dziecka. Zwłaszcza na początku, kiedy oczekują na diagnozę, często nie wiedzą lub też nie dopuszczają do siebie myśli, co będzie z dzieckiem i rodziną. Opieka i wychowanie potomka z zaburzeniami ze spektrum autyzmu wiąże się z ogromnym obciążeniem psychicznym, emocjonalnym oraz materialnym całej rodziny. Cel. Celem podjętych badań było określenie specyfiki funkcjonowania rodzin, w których u dzieci zdiagnozowano zaburzenia ze spektrum autyzmu, a zwłaszcza ustalenie czy posiadanie małego dziecka (w wieku 3-6 lat) z zaburzeniami ze spektrum autyzmu ma istotny wpływ na rodziców tych dzieci, głównie na obierane strategie radzenia sobie ze stresem oraz ocenę funkcjonowania rodziny. Materiały i metody. Skala Oceny Rodziny FACES-IV (Flexibility and Cohesion Evaluation Scales) Davida H. Olsona w polskiej adaptacji Andrzeja Margasińskiego (2006, 2013), Kwestionariusz radzenia sobie w sytuacjach stresowych CISS N. S Endlera, D. A. Parkera w polskie adaptacji Piotra Szczepaniaka, Jana Strelaua, Kazimierza Wrzesińskiego (2012) oraz opracowana metryczka. Metryczka zawierała pytania dotyczące płci, wieku, wykształcenia, miejsca zamieszkania, pracy zawodowej, liczby dzieci, struktury rodziny oraz subiektywnej oceny sytuacji rodzinnej i materialnej. Wyniki. Przeprowadzone badania zdecydowanie wykazały, że rodzice dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu różnią się poziomem ogólnego funkcjonowania, poziomem komunikacji w rodzinie, poziomem zadowolenia z życia rodzinnego, poziomem spójności i elastyczności oraz wybieranymi strategiami radzenia sobie ze stresem.
PL
Zaprezentowane w artykule przemyślenia dotyczą problemu cielesności jako narzędzia inkluzji. Instalacja performatywna „Ciało” Izabeli Chlewińskiej jest przykładem sztuki przybliżającej znaczenie pracy nad pogłębieniem świadomości ciała. W tekście poruszone są aspekty pracy z ciałem, dążące do włączania dziecka w świat doznań sensorycznych, świat mu bliski i potrzebny. Świat zmysłów i ruchu, który jest warunkiem prawidłowego rozwoju. Dotyczy to również pracy z cielesnością dzieci ze spektrum autyzmu. Za pomocą swobodnej ekspresji, działań pobudzających kreatywność, dzieci podczas wystawy pozostają w satysfakcjonującym „przepływie”, czyli zgodności działań z ich indywidualnymi wewnętrznymi potrzebami.
EN
The ideas presented in this article elaborate on an issue of the body, which plays the role of a tool that enables inclusion. Izabela Chlewinska’s performative installation Body constitutes an example of art, whose role is to emphasize the importance of improving body awareness. In the article, methods of working with the body are described, the aim of which is to introduce a child to the world of sensory sensations-the world which is close and necessary for a child. The world of sensory sensations and movement is the basis for proper personal development. The article discusses working with children with autism spectrum disorders. Through free expression and actions aimed at boosting creativity, children who participate in the performative installation remain in a pleasant flow state, during which their actions are consistent with their individual internal needs.
EN
The aim of the article is to show the effects of actions focused on supporting the development of children with ASD carried out in the eclectic trend aimed at seeking techniques tailored to the individual person and their problems. Children (aged 5–7) underwent a two-stage diagnostic procedure (preliminary and final) with the PEP-R test (Schopler's Psychoeducational Profile). Between measurements, they participated in the annual development support program using sensory integration stimulation techniques, fine motor stimulation and dog therapy/animal-assisted therapy. The results obtained per unit testify to the effectiveness of the applied proposals, but do not allow for general conclusions to be reached. However, they can be a prerequisite for conducting a broader research project and developing individually designed early intervention programs for children with ASD.
PL
Celem artykułu jest ukazanie efektów podejmowanych działań skoncentrowanych na wspomaganiu rozwoju dzieci z ASD realizowanych w nurcie eklektycznym ukierunkowanym na poszukiwanie technik dostosowanych do indywidualnej osoby i jej problemów. Dzieci (w wieku 5–7 lat) poddane zostały dwuetapowej procedurze diagnostycznej (wstępnej i końcowej) testem PEP-R (Profil Psychoedukacyjny opracowany przez Schoplera). Pomiędzy pomiarami uczestniczyły w rocznym programie wspomagania rozwoju wykorzystującym techniki stymulacji integracji sensorycznej, stymulacji motoryki małej i dogoterapii. Uzyskane wyniki jednostkowe świadczą o efektywności zastosowanych propozycji, lecz nie pozwalają na wyprowadzenie ogólnych konkluzji. Mogą jednak stanowić przesłankę dla prowadzenia szerszego projektu badawczego oraz opracowania indywidualnie projektowanych programów wczesnej interwencji dla dzieci z ASD.
PL
Artykuł prezentuje indywidualny przypadek ucznia – dziecka wysokofunkcjonującego z autyzmem. Pojęcie to odnosi się zwykle do osób o przeciętnej inteligencji i dobrych umiejętnościach językowych. Autyzm wysokofunkcjonujący nie jest jednostką diagnostyczną, ale terminem jeszcze używanym przez część lekarzy, psychologów, pedagogów. Obecnie uznaje się, że nie ma praktycznie żadnej różnicy między zespołem Aspergera a autyzmem osób wysokofunkcjonujących i oba terminy mogą być w praktyce klinicznej używane zamiennie. W tekście poruszane są również zagadnienia dotyczące zainteresowań i szczególnych uzdolnień osób z autyzmem.
EN
The article presents an individual case of a student with high-functioning autism. This term usually refers to people with average intelligence and good language skills. Highfunctioning autism is not considered a diagnostic unit but a term used by some doctors, psychologists and educators. Currently, there is practically no difference recognized between Asperger syndrome and high-functioning autism, and both terms can be used interchangeably in clinical practice. The article also deals with issues related to interests and special talents of people with autism.
EN
Therapeutic intervention focused on building and developing relationship skills is a crucial element of well-prepared support program for pupils with autism spectrum disorders. An example of such intervention is „Autyzm relacyjnie. (Re)integracja społeczna dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mających trudności w funkcjonowaniu w grupie rówieśniczej” a research grant of „Przepis na wielkopolską innowację społeczną – usługi opiekuńcze dla osób zależnych” Inkubator WINS by Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu. Project „Autyzm relacyjnie (...)” has been carried out since October 2017 till December 2018. Its test phase had lasted six months and provided two hours of relationship therapy every day in four different educational institutions. Analysis of detailed descriptions of sessions prepared by therapists participating in the project and regular observation of therapeutic process showed that the intervention was successful and brought positive results in a form of (1) increase in levels of social and emotional competences of participating students and (2) their social inclusion (learning in the classroom together with peers). It seems that because of those positive results, the program “Autyzm relacyjnie” should be continued and developed so it could be implemented in a broaden way in varied educational institutions.
PL
Praca terapeutyczna skoncentrowana na budowaniu i rozwijaniu relacji jest podstawowym elementem dobrego programu edukacyjno-terapeutycznego dla uczniów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Przykładem takich oddziaływań jest projekt „Autyzm relacyjnie. (Re)integracja społeczna dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mających trudności w funkcjonowaniu w grupie rówieśniczej”, realizowany w ramach konkursu grantowego „Przepis na wielkopolską innowację społeczną – usługi opiekuńcze dla osób zależnych” – Inkubator WINS, prowadzonego przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu. Projekt ten realizowany był od października 2017 roku i zakładał sześciomiesięczny okres testowania dwugodzinnego programu terapeutycznego w czterech zróżnicowanych pod względem charakteru i organizacji pracy placówkach edukacyjnych. Analiza materiałów opisowych sporządzonych przez terapeutów oraz systematyczna obserwacja procesu terapeutycznego w placówkach pozwoliły stwierdzić, że projekt przyniósł pozytywne rezultaty w postaci podwyższenia kompetencji społeczno-emocjonalnych biorących w nim udział uczniów oraz włączenia dzieci w grupę rówieśniczą (klasę) – w trzech przypadkach w pełni, a w jednym częściowo. Ze względu na pozytywne efekty realizowanych działań wydaje się, że program ten powinien być kontynuowany i rozwijany tak, aby mógł zostać wdrażany na terenie gotowych na to placówek edukacyjnych.
EN
Considering that the child’s development is a network of interactions between the family, peers, caregivers and society forces us to look at the child with differentiated skills using lenses with different perspectives. Such an approach implies a choice of both the instruments that are used to observe or intervene, and method of interpreting the child’s behavior, which, while not following the typical development path, does not lose the features of being an actor acting on the basis of his own will, but also an organizer of his own actions, based on changes and their dynamics. Based on the ecological development theory, research was conducted to understand the perspectives of various actors (experts, professionals, parents) regarding educational intervention related to specific programs for students with autism spectrum disorders. Using the qualitative case study methodology, different views were noted that emerged in the narratives of children with autism spectrum disorders.
PL
Rozumienie tego, że rozwój dziecka to sieć interakcji między rodziną, rówieśnikami, opiekunami i społeczeństwem, skłania do spojrzenia na nie poprzez pryzmat soczewek o różnych perspektywach. Takie podejście implikuje wybór zarówno instrumentów, które są wykorzystywane do obserwacji czy interwencji, jak i sposobu interpretacji zachowań dziecka, które nie wpisując się w ścieżkę rozwojową uznawaną za typową, nie traci cech bycia aktorem działającym w oparciu o własną wolę, ale i organizatorem własnych działań bazującym na zmianach i ich dynamice. Opierając się na teorii rozwoju ekologicznego, przeprowadzono badania, aby zrozumieć perspektywy różnych podmiotów (ekspertów, specjalistów, rodziców) w zakresie interwencji edukacyjnej związanej z określonymi programami dla uczniów ze spektrum autyzmu. Korzystając z jakościowej metodologii studium przypadku, odnotowano różne opinie, które pojawiły się w narracjach dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.
EN
One of the features of autism spectrum disorder (ASD) is the difficulty in social interaction, including communication deficits, emotional reciprocity and social skills. Problems in establishing and maintaining social relations and functioning in a group of peers are also a problem, what can lead to a feeling of loneliness. The aim of the study was to investigate the relationship between the feeling of loneliness, traits of autism spectrum disorders and cognitive functioning – primarily in terms of verbal fluency. The study involved 50 adolescents with autism spectrum disorders aged 13 to 19 years and 50 adolescents with typical development. The study was conducted using questionnaire methods – Polish versions of De Jong Gierveld’s Sense of Loneliness Scale and Baron-Cohen's Autism Quotient Questionnaire. Cognitive functioning was also assessed. The results of the study showed that the feeling of loneliness is associated with both the occurrence of autism spectrum disorders and their severity. Moreover, the link between the feeling of loneliness and the results of cognitive tests in a group of teenagers with autism spectrum disorders was found. The results suggest that the perception of loneliness in the case of adolescents with autism spectrum disorders may be moderated by their level of cognitive functioning. These conclusions, however, require further research including additional measurements of cognitive functioning.
PL
Jedną z cech zaburzeń ze spektrum autyzmu (Autism Spectrum Disorder, ASD) są trudności w zakresie interakcji społecznych, uwzględniające deficyty w komunikacji, odwzajemnianiu emocjonalnym oraz umiejętnościach społecznych. Częste są również problemy w nawiązywaniu i podtrzymywaniu relacji społecznych oraz funkcjonowaniu w grupie rówieśników, mogące prowadzić do wysokiego poczucia samotności. Celem badania było zbadanie zależności pomiędzy poczuciem samotności, natężeniem cech zaburzeń ze spektrum autyzmu oraz funkcjonowania poznawczego – przede wszystkim w zakresie płynności słownej. W badaniu wzięło udział 50 adolescentów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu w wieku od 13 do 19 lat oraz 50 adolescentów o typowym rozwoju. Badanie prowadzone było za pomocą metod kwestionariuszowych – użyto polskich wersji skali do pomiaru poczucia samotności Jenny De Jong Gierveld oraz kwestionariusza Autism Quotient Simona Barona-Cohena w wersji dla nastolatków. Przeprowadzono również próby mające na celu ocenę funkcjonowania poznawczego badanych, które były wykonywane podczas spotkania indywidualnego. Wyniki badania pokazały, że poczucie samotności związane jest zarówno z samym występowaniem zaburzeń ze spektrum autyzmu, jak i z ich nasileniem. Wykazano również pewne powiązania pomiędzy poczuciem samotności oraz wynikami prób poznawczych w grupie nastolatków z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że postrzeganie samotności w przypadku adolescentów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu może być moderowane przez ich poziom funkcjonowania poznawczego. Wnioski te wymagają jednak przeprowadzenia dalszych badań z uwzględnieniem dodatkowych pomiarów dotyczących funkcjonowania poznawczego.
EN
Autism is an ambiguous, vague concept. In medical nomenclature, its semantic scope has already changed several times. The article presents the ways in which this concept appears in Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders and International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems. The common feature of these definitions is a reductionist approach to the patient and thinking in terms of a disease or disorder (ASD – Autism Spectrum Disorder). Nowadays, there are also other views of autism whose validity is sought by social actors/ interest groups outside the medical establishment. In the public opinion, the association of autism with the puzzle or the blue color popularized by the Autism Speaks foundation is strongly rooted. Moreover, in media events, popular science and scientific publications, including therapeutic literature, the term Autism Spectrum Condition appears. It is important to show the dispute over the definition of autism because the arguments of each side have implications for health.
PL
Autyzm jest pojęciem wieloznacznym, nieostrym. W nomenklaturze medycznej kilkakrotnie już zmieniał się jego zakres semantyczny. W artykule przedstawiono sposoby występowania tego pojęcia w klasyfikacjach międzynarodowych DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) i ICD (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems). Cechą wspólną tych definicji jest redukcjonistyczne podejście do pacjenta (jednostki zredukowanej do objawów chorobowych) i myślenie w kategoriach choroby bądź zaburzenia (ASD – Autism Spectrum Disorder). Obecnie istnieją również inne ujęcia autyzmu, o uznanie prawomocności których zabiegają aktorzy społeczni/grupy interesu spoza establishmentu medycznego. W opinii publicznej silnie zakorzenione jest skojarzenie autyzmu z puzzlem bądź kolorem niebieskim spopularyzowane przez fundację Autism Speaks. Ponadto w wydarzeniach medialnych, publikacjach o charakterze popularno-naukowym, naukowym, w tym w literaturze terapeutycznej, coraz częściej występuje określenie „stany ze spektrum autyzmu” (Autism Spectrum Condition). Ukazanie sporu o definicję autyzmu jest istotne, gdyż z argumentacji każdej ze stron wynikają implikacje w stosunku do zdrowia.
18
63%
PL
Everyday new technology is changing the lives in ways we never imagined. For individual with autism spectrum disorder (ASD), some new technologies can improve communication, assist in the development of social skills and enhance the ability to learn. This paper discusses the concepts of Universal Design for Learning as a context for exploring the use if assistive technology in supporting the developmental of social skill training for children with ASD.
EN
Since autism was first defined as a disorder, this condition has been predominantly assessed from an external point of view, according to behavioural manifestations, rather than internal, i.e. according to how the autistic person experiences the world. In recent years, increasingly more autistic researchers’ voices and narratives have emerged that pose critical challenges to the dominant discourse and many of the autism-related beliefs and practices. These voices are still systematically marginalised, silenced, misinterpreted or rejected, which raises increasing objections from autistic people as they want to speak on their own behalf, opposed to being treated as a “broken, neurotypical version of human”. Instead, people on the Autism Spectrumseek to be considered a “correct non-neurotypical version”. The aim of this article is to show the shift in the perception of autism which has occurred in recent years owing to autistic groups and autistic researchers who present a theory that does not ignore the “autistic voice” and does not fit in with the approach dominated by the social standards of neurocognitive functioning.
PL
Od czasu, kiedy autyzm został opisany jako zaburzenie, stan ten oceniany jest najczęściej z zewnątrz, według przejawów zachowań, a nie od wewnątrz, w zależności od tego, jak osoba autystyczna doświadcza świata. W ostatnich latach pojawia się coraz więcej głosów i narracji autystycznych badaczy, stanowiących krytyczne wyzwania dla dominującego dyskursu, jak i wielu przekonań i praktyk skupiających się wokół autyzmu. Głosy te wciąż są systematycznie marginalizowane, uciszane, błędnie interpretowane lub odrzucane, co rodzi coraz większy sprzeciw osób autystycznych, chcących mówić we własnym imieniu, sprzeciwiających się traktowaniu ich jak „zepsutej, neurotypowej wersji człowieka”. Zamiast tego osoby z ASD dążą do uznania ich za „właściwą wersję nieneurotypową”. Celem artykułu jest ukazanie zwrotu, jaki w ciągu ostatnich lat dokonuje się w postrzeganiu autyzmu, zwłaszcza za sprawą autystycznych grup i autystycznych badaczy prezentujących teorie, które nie ignorują „autystycznego głosu” i nie wpisują się w podejście, w którym dominują społeczne standardy funkcjonowania neurokognitywnego.
Logopedia
|
2022
|
vol. 51
|
issue 1
119-134
EN
The aim of the article is an attempt to assess the level of teachers’ knowledge of speech development and communication disorders in children and adolescents with autism spectrum disorders. 200 teachers of pre-school and school education participated in the survey conducted in February 2021. Based on the analysis of the results, it is concluded that teachers have knowledge about autism spectrum disorders, however, this knowledge is at a basic level – the result is not influenced by seniority. Teachers of special and integrated schools and kindergartens have greater knowledge in this respect than teachers of mass schools. The respondents indicated ways to broaden their knowledge and expectations towards the employer in order to obtain even more information (especially practical) on the therapeutic approach of students with ASD.
PL
Celem artykułu jest próba oceny poziomu wiedzy nauczycieli na temat zaburzeń rozwoju mowy i komunikacji dzieci i młodzieży z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. W badaniach ankietowych, przeprowadzonych w lutym 2021 roku, wzięło udział 200 nauczycieli edukacji przedszkolnej oraz szkolnej. Na podstawie analizy wyników, stwierdza się, że nauczyciele posiadają wiedzę na temat zaburzeń ze spektrum autyzmu, jednak wiedza ta jest na poziomie podstawowym – na wynik nie ma wpływu staż pracy. Większą wiedzę w tym zakresie posiadają nauczyciele szkół i przedszkoli specjalnych i integracyjnych niż pracownicy dydaktyczni szkół ogólnodostępnych. Respondenci wskazali sposoby pogłębiania swojej wiedzy oraz oczekiwania w stosunku do pracodawcy, aby pozyskać jeszcze więcej informacji (zwłaszcza praktycznych) na temat podejścia terapeutycznego uczniów z ASD.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.