Search results

1

Problem ustalania indeksu w semantyce temporalno-modalnej

100%

Wawer J.

Studia Semiotyczne

|

2017

|

vol. 31

|

issue 1

109–130

PL

W ramach semantyk Kripkego dla języków modalnych wartość logiczna zdania może zmieniać się wraz ze zmianą parametru indeksu semantycznego (np. świata, czasu czy miejsca). Oznacza to, że stosując tego typu semantykę do analizy zdań języka naturalnego, musimy wskazać indeks istotny dla analizy semantycznej. Zwykło się przyjmować, że odpowiedni indeks jest ustalany przez kontekst wypowiedzi. Pomysł ten został odrzucony przez semantyków analizujących języki temporalno-modalne w kontekście indeterminizmu, co wygenerowało problem ustalania indeksu. W artykule przedstawię argument owych semantyków, a następnie zarysuję kilka odpowiedzi na problem ustalania indeksu. Ostatecznie będę argumentował, że przy pewnych założeniach metafizycznych i semantycznych można udzielić klasycznej odpowiedzi na problem ustalania indeksu również w kontekstach indeterministycznych.

EN

In Kripke-semantics for modal logic, the truth value of a sentence depends on the choice of a semantic index (e.g. world, time, or place). It means that application of such semantics to natural language analysis requires indication of an index relevant for semantic analysis. It is commonly accepted that the relevant index is initialized by the context of an utterance. The idea has been rejected by the semanticists investigating tempo-modal languages in the framework of indeterminism what generated the problem of initialization of the semantic index. I present the main argument of those semanticists and describe several responses to the initialization problem. I finally argue that under certain metaphysical and semantic assumptions, one can respond to the initialization failure in the classical way, even in indeterministic contexts.

2

Krytycyzm a polisemia, nieostrość i zależność kontekstowa

100%

Odrowąż-Sypniewska J.

Roczniki Filozoficzne

|

2023

|

vol. 71

|

issue 2

315-334

EN

In the paper I draw attention to the difficulties faced by someone who wants to put into practice the demands of criticism regarding linguistic precision. According to these postulates, one should speak unambiguously and precisely, and therefore avoid expressions that are ambiguous, vague and unstable in meaning. However, these postulates are much more difficult to satisfy than one might think, since significant doubts surround the very phenomena of ambiguity, context-sensitivity or vagueness. It seems that in order to teach others to avoid, for example, ambiguous statements, we should have an adequate characterization of ambiguity and be able to diagnose it properly. Meanwhile, the situation is incredibly confusing, and in the literature, whether philosophical or linguistic, there is no single established definition, or even consensus as to which expressions are ambiguous. Significant doubts have been raised regarding the proper characteristic of different kinds of ambiguity, such as homonymy and polysemy. There is also no consensus on how to distinguish polysemy from contextual dependence. Also in doubt is the characterization of vagueness and the proper classification of borderline cases of vague expressions. On the other hand, there is no doubt that most natural language expressions are polysemous, vague and context-dependent at the same time. What’s more, in many cases, these features are not defects of our language at all, but actually improve communication and enable us to convey content quickly. The postulate to avoid such expressions completely is simply unfeasible. However, being guided by the principles of criticism allows one to more easily see and avoid defects of linguistic correctness in those situations in which such defects hinder efficient communication.

PL

W artykule zwracam uwagę na trudności jakie napotyka ktoś, kto chce wcielać w życie postulaty krytycyzmu dotyczące precyzji językowej. Zgodnie z tymi postulatami powinno się mówić jednoznacznie i precyzyjnie, a zatem unikać wyrażeń wieloznacznych, nieostrych i chwiejnych znaczeniowo. Jednakże postulaty te jest znacznie trudniej spełnić niż mogłoby się wydawać, bowiem istotne wątpliwości dotyczą samych zjawisk niejasności, nieostrości czy wieloznaczności. Wydaje się, że chcąc nauczyć innych unikania na przykład wypowiedzi wieloznacznych, powinniśmy dysponować adekwatną charakterystyką wieloznaczności i potrafić ją właściwie diagnozować. Tymczasem, sytuacja jest niesamowicie zagmatwana i w literaturze czy to filozoficznej, czy językoznawczej, nie ma jednej ustalonej definicji, czy choćby zgody co do tego, które wyrażenia są wieloznaczne. Nie ma także zgody co do tego, w jaki sposób charakteryzować polisemię i jak odróżniać ją np. od zależności kontekstowej. Wątpliwości budzi także charakterystyka nieostrości i właściwego klasyfikowania przypadków granicznych wyrażeń nieostrych. Nie ma natomiast wątpliwości, że większość wyrażeń języka naturalnego jest i nieostra, i zależna od kontekstu, i jednocześnie polisemiczna. Co więcej w wielu wypadkach te cechy wcale nie są defektami naszego języka, a wręcz usprawniają komunikację i umożliwiają nam szybkie przekazanie treści. Postulat unikania tego rodzaju wyrażeń jest po prostu nierealizowalny. Kierowanie się zasadami krytycyzmu pozwala jednak na łatwiejsze dostrzeżenie i unikanie wadliwości i uchybień wobec poprawności językowej w tych sytuacjach, gdy takie wadliwości utrudniają sprawną komunikację.

3

Znaczenie językowe i kontekst z perspektywy kontekstualizmu i minimalizmu semantycznego

80%

Buczkowska J.

Studia Philosophiae Christianae

|

2016

|

vol. 52

|

issue 2

5-34

EN

This article refers to one of the most intense debates in contemporary philosophy of language, namely the dispute over the scope and nature of context sensitivity of linguistic meaning. In fact, this is a dispute about the autonomy of semantics The two opposing positions in this debate are contextualism and semantic minimalism. The proposed approach recognizes speech acts as intentional and rational acts of communication in which the linguistic expression and context are both distinct as separate different sources of information that finally define a content of utterance. This attitude makes it possible to identify more precisely the role of linguistic meaning on the one hand and the influence of context on the other hand in pragmatic interpretation of utterance. From this perspective, the utterance of the sentence John is tall was analyzed in three different contexts of usage to examine the main theses of the positions in question. Considerations were made as an attempt to defend the semantic minimalism, which claims that the only context sensitive expressions are the completely obvious ones such as “I,” “here,” “now,” “that.” The context influence on the expressions outside this group is limited to a pragmatic level. Pragmatic processes do not modulate the semantic content of expressions but contribute to the interpretation of the expression. Linguistic sentences, after fixing the semantic value of these obviously context sensitive expressions, express propositions (minimal propositions) without additional contextual information. It definitely rejects the contextualist position that that almost all expressions are context sensitive and that the pragmatics changes semantic content in a substantial way. It argued against the contextualist claims that sentences such as John is tall have no propositional content – only utterances can have propositional (truth-conditional) content. The analysis of the sentence in question used in different contexts provides arguments in favor of semantic minimalism. They show that both the word tall itself has some content common to all contexts and references, as well as the sentence, John is tall formulates a (minimal) proposition with truth-conditional content.

PL

Artykuł nawiązuje do jednej z najbardziej intensywnych dyskusji we współczesnej filozofii języka, jaką jest spór o zasięg i charakter wpływu kontekstu wypowiedzi na znaczenie użytych w niej wyrażeń, gdzie kontekst jest rozumiany bardzo ogólnie, jako „zewnętrzne okoliczności, które wykorzystywane są przez uczestników sytuacji komunikacyjnej do określenia pewnej własności pewnej jednostki językowej”. Jest to w istocie spór o autonomię semantyki. Spornymi stanowiskami w toczonej debacie są kontekstualizm i minimalizm semantyczny. Zaproponowane ujęcie wypowiedzi jako celowego i racjonalnego aktu komunikacji, w którym wyrażenie językowe i kontekst stanowią odrębne źródła informacji będącej przedmiotem interpretacji wypowiedzi, pozwoliło bardziej szczegółowo określić rolę kontekstu i znaczenia językowego w determinowaniu treści wypowiedzi. Z tej perspektywy została przeprowadzona analiza wypowiedzi zdania ‘Jan jest wysoki’ w trzech różnych kontekstach, co pozwoliło lepiej ocenić siłę argumentów badanych stanowisk. Rozważania zostały przeprowadzone jako próba obrony minimalizmu semantycznego, który utrzymuje, że grupa wyrażeń, których znaczenia zależą od kontekstu, ogranicza się do typowych wyrażeń okazjonalnych. Wpływ kontekstu na wyrażenia spoza tej grupy zaznacza się jedynie na płaszczyźnie pragmatycznej. Procesy pragmatyczne nie zmieniają znaczenia językowego wyrażeń użytych do sformułowania wypowiedzi, a jedynie wpływają na interpretację wypowiedzi. Zdania języka po usunięciu typowych wyrażeń okazjonalnych wyrażają sądy minimalne i nie wymagają dodatkowej informacji kontekstowej. Minimalizm semantyczny pozostaje w opozycji do stanowiska kontekstualizmu głoszącego, że niemal wszystkie wyrażenia języka naturalnego są wrażliwe na kontekst, który moduluje ich znaczenie na poziomie semantycznym. Zgodnie ze stanowiskiem kontekstualizmu zdania języka, takie jak np. ‘Jan jest wysoki’, nie mają określonych warunków prawdziwości, gdyż warunki prawdziwości można przypisać tylko konkretnym wypowiedziom, a nie zdaniom rozumianym jako wyrażenia językowe. Przeprowadzona analiza użycia w różnych kontekstach zdania należącego do spornej grupy dostarcza argumentów na rzecz minimalizmu semantycznego. Pokazuje ona, że zarówno samo słowo ‘wysoki’ posiada pewną treść wspólną dla wszystkich kontekstów i odniesień, jak też zdanie ‘Jan jest wysoki’ formułuje pewien sąd minimalny o określonych warunkach prawdziwości.

Refine search results

1 Roczniki Filozoficzne

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Studia Semiotyczne

1 Buczkowska J.

1 Odrowąż-Sypniewska J.

1 Wawer J.

1 2023

1 2017

1 2016

Problem ustalania indeksu w semantyce temporalno-modalnej

Krytycyzm a polisemia, nieostrość i zależność kontekstowa

Znaczenie językowe i kontekst z perspektywy kontekstualizmu i minimalizmu semantycznego