Search results

1

Ogólnopolska konferencja naukowa pt. Równouprawnienie kościołów i innych związków wyznaniowych, połączona ze Zjazdem Katedr, Zakładów i Wykładowców Prawa Wyznaniowego, Jarnołtówek, 17–19 maja 2016 r.

100%

Pluta K.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2016

|

vol. 19

344-348

2

Wiesław Bar, Wolność religijna w Dâr al-Islâm. Zagadnienia prawa wyznaniowego, Lublin: Wydawnictwo Poliphymnia 2003, ss. 280

88%

Misztal H.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2003

|

vol. 6

181-188

XX

artykuł recenzyjny

3

Państwo a religia w prawodawstwie japońskim

75%

Kość A.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2002

|

vol. 5

3-29

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie relacji państwa do religii w Japonii w perspektywie historycznej. Problemem tutaj nie jest samo pojęcie państwa, lecz pojęcie religii. Na pewno żadnych problemów nie będzie z podaniem definicji chrześcijaństwa. Chrześcijaństwo jednak odgrywa nieznaczną rolę w życiu społecznym i politycznym Japonii. Natomiast w historii tradycyjnej myśli japońskiej trudno jest wyraźnie oddzielić filozofię od religii. Filozofia (światopogląd), religia i kultura są jednoznaczne z „filozofią życia”. Chodzi zarówno o filozofię, jak i religijność, która jest filozofią życia. Klasycznym przykładem jest shintoizm, który nie jest ani wyłącznie filozofią, ani wyłącznie religią. Trudno jest też jasno oddzielić filozoficzny konfucjanizm od konfucjanizmu religijnego.

4

Udział kościołów i innych związków wyznaniowych w realizacji zadań z zakresu ochrony zdrowia psychicznego w Polsce

75%

Zarzycki Z.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2006

|

vol. 9

5-26

PL

Z preambuły do ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (zwanej dalej: ustawą) dowiadujemy się, że „zdrowie psychiczne jest fundamentalnym dobrem osobistym człowieka, a ochrona praw osób z zaburzeniami psychicznymi należy do obowiązków państwa". Sprawy związane ze zdrowiem człowieka (psychicznym w szczególności) są na tyle istotne dla jednostki, jej rodziny, czy społeczeństwa, że obowiązek zapewnienia ochrony zdrowia psychicznego w Polsce wzięło na siebie państwo; nie bez znaczenia pozostają także społeczne odczucia towarzyszące zjawisku choroby psychicznej. Realizację zadań w tej dziedzinie powierzono organom administracji rządowej i samorządowej oraz instytucjom do tego powołanym, wymienionym w art. 1 ust. 1 ustawy. Na zasadzie dobrowolności, do realizacji tych zadań, zostały włączone kościoły i inne związki wyznaniowe, a także stowarzyszenia i inne organizacje społeczne, fundacje, samorządy zawodowe oraz grupy samopomocy pacjentów i ich rodzin, a także inne osoby fizyczne i prawne.

5

Pozycja prawna gmin wyznaniowych żydowskich w świetle ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich

75%

Matwiejuk J.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2002

|

vol. 5

31-47

PL

Pozycję prawną gmin wyznaniowych żydowskich regulują obecnie następujące źródła powszechnie obowiązującego prawa: Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 roku, umowy międzynarodowe podpisane i ratyfikowane przez właściwe organy RP, ustawa z dnia 20 lutego 1997 roku o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP, ustawy normujące określone przejawy działalności związków wyznaniowych. Indywidualne określenie pozycji prawnej gmin wyznaniowych żydowskich oraz Związku Gmin dokonane w 1997 roku w formie ustawy jest nie tylko zgodne ze standardami regulacji wyznaniowych obowiązującymi w demokratycznym państwie prawnym, ale również i korzystne dla wyznawców religii mojżeszowej.

6

Uprawnienia majątkowe związków wyznaniowych

75%

Januchowski A.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2006

|

vol. 9

197-208

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest omówienie specyficznych uprawnień majątkowych związków wyznaniowych zawartych zarówno w konkordacie i ustawach wyznaniowych, a w niezbędnym zakresie także w innych aktach prawnych.

7

Autonomia związków wyznaniowych jako zasada ustrojowa i prawo podmiotowe

75%

Brzozowski W.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

issue 1(71)

27-38

PL

W dotychczasowej literaturze na temat autonomii związków wyznaniowych nie poświęcono wiele uwagi normatywnemu charakterowi konstrukcji przyjętej w Konstytucji RP, w tym stosunkowi zasady autonomii do wolności myśli, sumienia i religii. Artykuł zmierza do wykazania, że na gruncie Konstytucji RP autonomię związku wyznaniowego należy rozumieć zarówno jako zasadę ustrojową, jak i prawo podmiotowe. Prawo do autonomii nie ma charakteru absolutnego i może podlegać ograniczeniom, jednak im bliższy jest związek regulowanego przez prawo obszaru autonomii ze sferą tożsamości duchowej danej wspólnoty, tym węższy jest dopuszczalny zakres ingerencji. Ochronę najbardziej wrażliwym przejawom korzystania z autonomii religijnej zapewnia konstytucyjny zakaz naruszania istoty wolności i praw.

EN

In the existing body of literature on the autonomy of religious associations, little attention has been paid to the normative nature of the formula adopted in the Polish Constitution, including the relation of the principle of autonomy to freedom of religion and belief. In this article, it is argued that religious autonomy, as expressed in the Polish Constitution, should be understood both as a constitutional principle and as a right of religious associations. The right to autonomy is not absolute and may be subject to limitations, but the closer the connection between the area of autonomy subject to regulation and the spiritual identity of the community concerned, the narrower the scope of permissible interference. The protection of the most sensitive manifestations of religious autonomy is safeguarded by the constitutionnal prohibition of interference with the essence of freedoms and rights.

8

Uznanie niechrześcijańskich związków religijnych o ustawowo uregulowanej sytuacji w latach 1919-1989

75%

Dziobek-Romański J.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2003

|

vol. 6

29-46

PL

Autor omawia podstawy prawne działalności w Polsce w latach 1919-1989 Muzułmańskiego Związku Religijnego, Karaimskiego Związku Religijnego i Żydowskiego Związku Religijnego.

9

Nowe regulacje dotyczące darowizn na cele kościelne

75%

Stanisławski T.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2004

|

vol. 7

211-220

PL

Darowizny są podstawowym środkiem wspierania przez wiernych działalności Kościołów i związków wyznaniowych. Jednak tylko część z nich ma korzystny dla podatnika wymiar finansowy w postaci możliwości skorzystania z ulg i zwolnień podatkowych. Takie tylko darowizny będą przedmiotem niniejszego opracowania. Dotyczy to zarówno darowizn przekazywanych na mocy ustaw podatkowych, jak i ustaw o stosunku państwa do Kościołów i związków wyznaniowych oraz pomniejszenia podatku o kwoty przekazane organizacjom pożytku publicznego. Regulacje prawne dotyczące tej części prawa podatkowego ulegają ostatnio zmianom, a przyjmowane rozwiązania trudno uznać za stabilne i jednoznaczne. Nie służy to ani budowaniu pewności prawa po stronie podatników, ani tym bardziej stabilizacji w tym zakresie dobrych stosunków między państwem a Kościołami i związkami wyznaniowymi. W sytuacji prawnej wyznaczanej obecnie przez znowelizowane ustawy o podatkach dochodowych od osób fizycznych i prawnych oraz przez zupełnie nową ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie widoczne są istotne zmiany. Cześć jednak przepisów, pomimo zawirowań na etapie parlamentarnych projektów nowelizacji, wykazała się trwałością.

10

Ewolucja ryczałtowego sposobu opodatkowania przychodów osób duchownych

75%

Stanisławski T.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2001

|

vol. 2

67-79

11

Państwo neutralne światopoglądowo - ujęcie komparatystyczne

75%

Borecki P.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2006

|

vol. 9

75-99

PL

Neutralność religijno-światopoglądowa państwa jest zasadniczą przesłanką wolności sumienia i wyznania w wymiarze indywidualnym i kolektywnym, szczególnie w odniesieniu do mniejszości religijnych, czy światopoglądowych. Neutralność państwa w sferze religii i światopoglądu sprzyja utożsamieniu z nim możliwie szerokiego zakresu obywateli, zatem także przyczynia się do budowy autorytetu państwa oraz skutecznego wykonywania przezeń jego funkcji. Jest koniecznym warunkiem postrzegania państwa jako dobra wspólnego.

12

Podatek kościelny czy darowizna na utrzymanie Kościoła?

75%

Stanisławski T.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2003

|

vol. 6

173-179

XX

Autor, w obliczu pojawiających się w debacie publicznej głosów o konieczności reformy systemu finansowania Koscioła w Polsce, rozważa propozycje zmian w tym zakresie.

13

Konstytucjonalizacja prawa do wolności myśli, sumienia, religii i przekonań

75%

Szymanek J.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2007

|

vol. 10

89-114

PL

Wolność sumienia i wyznania jest synonimem wolności myśli, sumienia, religii lub przekonań, obejmując swoim zasięgiem możliwie szeroki katalog poglądów, sądów, ocen oraz wynikających z nich reguł postępowania jakie przyjmuje jednostka. W swoim założeniu wolność ta ma więc odzwierciedlać służącą jednostce swobodę określenia jej własnej postawy światopoglądowej i dlatego uznać ją można za „powszechnie przyjętą zasadę, że każdy ma niezbywalne prawo do niezależnego określenia własnej postawy wobec religii jako postawy religijnej, antyreligijnej lub indyferentnej". Niezależnie jednak od każdorazowej interpretacji zwrotu o „wolności sumienia i wyznania” polska doktryna prawa wyznaniowego raczej powszechnie akceptuje pogląd o maksymalnie szerokim zakresie znaczeniowym tej wolności, nie odnosząc go bynajmniej do przejawów posiadania i praktykowania przekonań o wyłącznie religijnym charakterze. Autor dokonuje szerokiego omówienia artykułu 53 Konstytucji RP, zapewniającego każdemu „wolność sumienia i religii”.

14

Rządowa administracja wyznaniowa w Polsce

75%

Walczuk K.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2006

|

vol. 9

245-266

PL

Celem niniejszej publikacji jest ukazanie zadań realizowanych przez rządową administrację na szczeblu centralnym oraz lokalnym.

15

Wolność religijna na tle innych praw i wolności przysługujących mniejszościom narodowym i etnicznym w Polsce

75%

Bielecki M.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2006

|

vol. 9

209-225

PL

Opracowanie dotyczy praw mniejszości narodowych i etnicznych, związanych głównie ze sferą religijności, które zostaną zaprezentowane na tle innych uprawnień. Terminologia dotycząca mniejszości została zaczerpnięta z ustawy z dnia 6 stycznia 2005 roku „o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym”. Ze sferę religijną łączą się zagadnienia związane z wolnością religijną zarówno w znaczeniu pozytywnym, jak i negatywnym, a także kwestia, w której religia wyznawana przez mniejszości staje się przesłanką do ich odmiennego traktowania. Zaprezentowano w artykule rozwiązania zawarte w standardach prawa międzynarodowego i w prawie krajowym, jak również instytucje powołane do ochrony praw mniejszości narodowych i etnicznych. Badania zostały uzupełnione wynikami Raportu Europejskiej Komisji Przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI) , który analizuje zarówno sytuację faktyczną, jak i prawną mniejszości narodowych i etnicznych.

16

Kościoły w Finlandii

63%

Serzhanova V.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2007

|

vol. 10

71-88

PL

Od czasów reformacji (XVI w.) luteranizm w Finlandii był wyznaniem narodowym, a Kościół ewangelicko-luterański przez kilka stuleci posiadał status Kościoła Państwowego. Wyznanie protestanckie traktowano jako jeden z elementów wchodzących w skład struktur państwowych. W osobie monarchy koncentrowała się zarówno władza polityczna, jak i religijna, co oznaczało, że król był najwyższym zwierzchnikiem, a także pierwszym członkiem kościoła. Ewolucja protestantyzmu w Finlandii doprowadziła z czasem do formalno-prawnego odstąpienia Kościoła ewangelicko-luterańskiego od statusu Kościoła Państwowego. Współcześnie określany on jest mianem Kościoła Narodowego. Autorka probuje odnaleźć odpowiedź na pytanie: czy mimo braku wyraźnych przepisów formalno-prawnych w tym zakresie Kościół ewangelicko-luterański w Finlandii w rzeczywistości wciąż posiada w jakimś stopniu status Kościoła Państwowego czy też nastąpił zdecydowany rozdział w stosunkach państwo-Kościół z pełnym zachowaniem zasady autonomii i niezależnosci Kościoła od państwa?

17

Regulacja stanu prawnego nieruchomości Kościoła katolickiego w Polsce w drodze decyzji administracyjnych a prawa nabyte osób trzecich

63%

Walencik D.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2006

|

vol. 9

133-153

PL

W ustawie z 17 maja 1989 r. o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej zawarto postanowienia mające umożliwić uregulowanie zadawnionych spraw majątkowych Kościoła katolickiego . Analiza tej ustawy prowadzi do następujących wniosków: przepisy działu czwartego rozdziału pierwszego (art. 60 - 71), zatytułowane „Regulacja spraw majątkowych” całościowo normują sprawy majątkowe Kościoła katolickiego. W załatwianiu tych spraw obowiązują dwa pozasądowe tryby postępowania: tryb administracyjny (uwłaszczenie) dla stwierdzenia, że nieruchomość lub jej część pozostające w dniu wejścia w życie ustawy we władaniu kościelnej osoby prawnej stały się z mocy prawa jej własnością i tryb zwany postępowaniem regulacyjnym przed Komisją Majątkową, złożoną z przedstawicieli wyznaczonych w równej liczbie przez stronę kościelną i państwową zmierzający do przywrócenia tym podmiotom na ich wniosek własności upaństwowionych nieruchomości. Orzeczenie wydane przez tę Komisję ma charakter konstytutywny. W obu postępowaniach (uwłaszczeniowym i regulacyjnym) powinny brać udział wszystkie osoby zainteresowane, a rozstrzygnięcie powinno obejmować wszystkie roszczenia zarówno z zakresu stosunków prawnorzeczowych (np. kwestie drogi koniecznej), jak i obligacyjnych, zobowiązaniowych, (np. roszczenia dotychczasowego użytkownika z tytułu nakładów na nieruchomość). Zakres regulacji w obu przypadkach jest ściśle określony ustawą.

18

Współdziałanie Kościołów i innych związków wyznaniowych w zakresie wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi. Wybrane zagadnienia prawne

63%

Zarzycki Z.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2007

|

vol. 10

23-60

PL

Z preambuły do ustawy z dnia 2 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi dowiadujemy się, że polski ustawodawca uznał „życie obywateli w trzeźwości za niezbędny warunek moralnego i materialnego dobra Narodu”. Wydaje się, że norma ta ma charakter celowościowy i znaczący wpływ na interpretację treści całej ustawy. Przedmiotem regulacji omawianej ustawy jest dosyć specyficzna sfera stosunków społecznych takich jak: ograniczanie spożycia napojów alkoholowych oraz zmiany struktury ich spożywania, inicjowanie i wspieranie przedsięwzięć mających na celu zmianę obyczajów w zakresie sposobu spożywania napojów alkoholowych, działania na rzecz trzeźwości w miejscu pracy, przeciwdziałania powstawaniu i usuwania następstw nadużywania alkoholu, a także wspierania w tym zakresie działalności organizacji społecznych i zakładów pracy (art. 1, ust. 1 ustawy). Powyżej zdefiniowany zakres obowiązków społecznych przejęło na siebie państwo, a ich realizację nałożyło na organy administracji rządowej i organy jednostek samorządu terytorialnego . Przedmiot tych czynności wykonawczych ma polegać na obowiązku: a) popierania w tworzeniu i rozwoju organizacji społecznych, których celem jest krzewienie trzeźwości i abstynencji, oddziaływanie na osoby nadużywające alkoholu oraz udzielanie pomocy ich rodzinom, jak również zapewnienie warunków sprzyjających działaniom tych organizacji; b) współdziałania z Kościołem Katolickim i innymi kościołami oraz związkami wyznaniowymi w zakresie wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi (art. 1 ust. 3).

19

Konstytucyjne prawo do zmiany wyznania

63%

Brzozowski W.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2024

|

issue 1(77)

95-107

PL

Prawo do zmiany wyznania obejmuje dwa uprawnienia szczegółowe: prawo do przystąpienia do wspólnoty religijnej oraz prawo do wystąpienia z niej. Pierwsze z tych uprawnień wymaga, aby zgodna wola jednostki i grupy religijnej była warunkiem koniecznym i zarazem wystarczającym do nawiązania stosunku członkostwa. Tak rozumiane uprawnienie na ogół nie budzi kontrowersji i jest respektowane w praktyce, natomiast wykonywanie prawa wystąpienia ze związku wyznaniowego napotyka nieraz trudności. Wynikają one z pozostawienia tej materii do unormowania w systemach prawa wewnętrznego związków wyznaniowych, co skutkuje rozproszeniem regulacji, nierównym traktowaniem i niedostatkiem gwarancji proceduralnych. Sytuację znacznie poprawiłoby uregulowanie procedury wystąpienia ze związku wyznaniowego w prawie państwowym. W tym celu jednak trzeba odróżnić od siebie członkostwo w wymiarze duchowym i w wymiarze prawnym. W opracowaniu przeprowadzono analizę formalno-dogmatyczną uwzględniającą standard strasburski, praktykę orzeczniczą organów krajowych i dyskusję doktrynalną.

EN

The right to change religion comprises two sub-rights: the right to join a religious community and the right to withdraw from it. The former requires that the consent of the individual and the religious group be a necessary and sufficient condition for establishing membership. Such a right is generally uncontroversial and respected in practice, whereas the right to leave a religious association is sometimes difficult to exercise. This is due to the fact that this matter is left to be determined by the internal laws of religious associations, resulting in fragmented regulation, unequal treatment, and insufficient procedural guarantees. The situation could be significantly improved by regulating the procedure for leaving a religious association in state law. However, a distinction must be made between the spiritual and legal dimensions of membership. The article is based on doctrinal research involving the Strasbourg requirements, national case law, and existing legal scholarship.

20

Sukcesja majątkowa i doktrynalna w przypadku ustawowego uregulowania sytuacji prawnej rejestrowego związku wyznaniowego – wprowadzenie do badań

63%

Zawiślak M.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2022

|

vol. 25

253-269

EN

Changing the legal basis for the functioning of a religious organization from an entry in the register of churches and other religious organizations to a law regulating the legal situation of this entity has not been regulated in Polish law. This entails various risks. In particular, the resultant modification of the range of legal persons of a religious organization may lead to harm to third parties. While a new law is being discussed, persons in charge of a given religious organization may also change its doctrine without ensuring compliance with Polish law. Accordingly, it is advocated that provisions be introduced to regulate the procedure for transitioning a religious organization from registration to individual statutory regulation. It is claimed that an important role in this procedure should be guaranteed to the registration authority, whose special task should be to uphold the public interest and ensure security of legal relations.

PL

Zmiana podstaw prawnych funkcjonowania związku wyznaniowego z wpisu do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych na przepisy ustawy regulującej sytuację prawną tego podmiotu w sposób indywidualny nie została uregulowana w prawie polskim. Wiąże się to z różnorodnymi zagrożeniami. Związana z taką zmianą modyfikacja katalogu osób prawnych związku wyznaniowego może w szczególności prowadzić do pokrzywdzenia osób trzecich. Wykorzystując prace nad ustawą, osoby pełniące funkcje kierownicze w danym związku wyznaniowym mogą też dążyć do zmiany jego oblicza doktrynalnego z pominięciem kontroli zgodności nowej doktryny z prawem polskim. W związku z tym postuluje się wprowadzenie przepisów szczegółowo regulujących procedurę przejścia związku wyznaniowego z wpisu do rejestru na indywidualną regulację ustawową. Jak twierdzi autor, istotna rola w tej procedurze powinna być zagwarantowana organowi rejestrowemu, którego szczególnym zadaniem powinna być troska o interes publiczny i zapewnienie bezpieczeństwa obrotu prawnego.

Refine search results

Ogólnopolska konferencja naukowa pt. Równouprawnienie kościołów i innych związków wyznaniowych, połączona ze Zjazdem Katedr, Zakładów i Wykładowców Prawa Wyznaniowego, Jarnołtówek, 17–19 maja 2016 r.

Wiesław Bar, Wolność religijna w Dâr al-Islâm. Zagadnienia prawa wyznaniowego, Lublin: Wydawnictwo Poliphymnia 2003, ss. 280

Państwo a religia w prawodawstwie japońskim

Udział kościołów i innych związków wyznaniowych w realizacji zadań z zakresu ochrony zdrowia psychicznego w Polsce

Pozycja prawna gmin wyznaniowych żydowskich w świetle ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich

Uprawnienia majątkowe związków wyznaniowych

Autonomia związków wyznaniowych jako zasada ustrojowa i prawo podmiotowe

Uznanie niechrześcijańskich związków religijnych o ustawowo uregulowanej sytuacji w latach 1919-1989

Nowe regulacje dotyczące darowizn na cele kościelne

Ewolucja ryczałtowego sposobu opodatkowania przychodów osób duchownych

Państwo neutralne światopoglądowo - ujęcie komparatystyczne

Podatek kościelny czy darowizna na utrzymanie Kościoła?

Konstytucjonalizacja prawa do wolności myśli, sumienia, religii i przekonań

Rządowa administracja wyznaniowa w Polsce

Wolność religijna na tle innych praw i wolności przysługujących mniejszościom narodowym i etnicznym w Polsce

Kościoły w Finlandii

Regulacja stanu prawnego nieruchomości Kościoła katolickiego w Polsce w drodze decyzji administracyjnych a prawa nabyte osób trzecich

Współdziałanie Kościołów i innych związków wyznaniowych w zakresie wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi. Wybrane zagadnienia prawne

Konstytucyjne prawo do zmiany wyznania

Sukcesja majątkowa i doktrynalna w przypadku ustawowego uregulowania sytuacji prawnej rejestrowego związku wyznaniowego – wprowadzenie do badań