Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Chłop-niewolnik? Pańszczyzna w perspektywie antropologii historii

100%
Rauszer M.
Lud
|
2017
|
vol. 101
PL
W artykule analizuję miejsce chłopów w strukturze społecznej gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej na terenie Polski. Celem jest pokazanie struktury ekonomicznego wyzysku pracy chłopów w kontekście praktyk hegemonicznych szlachty. Choć gospodarka folwarczno-pańszczyźniana różniła się zdecydowanie od niewolnictwa w Nowym Świecie, to możemy w obu systemach znaleźć pewne podobieństwa. Sytuacja chłopów w ustroju folwarcznym opierała się na formalnym podporządkowaniu władzy szlachty, jednak ze względu na podobne pochodzenie etniczne obu grup szlachta, by utrzymać system, stworzyła ideologię odmiennego, sarmackiego pochodzenia. Ideologia ta posłużyła jako narzędzie do wytworzenia między szlachtą i chłopami różnicy, która miała strukturę rasowej (zachowując oczywiście świadomość chronologii). Ta „rasowa” różnica służyła jako hegemoniczne uzasadnienie pracy niewolnej chłopów. W swoim artykulechciałbym pokazać zarówno społeczno-polityczne mechanizmy prowadzące do wyzysku, jak i to, na czym opierało się hegemoniczne uzasadnienie takich stosunków.
2
Publication available in full text mode
Content available

Antropolog jest nagi (nawet pod ubraniem)

100%
Rauszer M.
Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia
|
2015
|
issue 1
177-180
EN
Commentary to Michał Żerkowski’s article: A farewell to field: an anthropological essay 
PL
Komentarz do artykułu Michała Żerkowskiego, Pożegnanie z terenem. Esej antropologiczny
3
Publication available in full text mode
Content available

Fantazje o uchodźcach. Folklor jako specyficzna forma polityki

100%
Rauszer M.
Barbarzyńca. Pismo Antropologiczne
|
2017
66-82
EN
Since the last so called „immigrant crisis” in 2015 phantasies and fears about refuges form a basis for politics in Poland. In my text I want to show that “refugee fear” is a new form of political folkore. Phantasies about refugees takes shape of popular folks fears and stories about refugees has form of folk tale, reshaping image of the world.
4
Publication available in full text mode
Content available

Religion and Radical Politics. From the Hussite Wars to Balaclava-Clad Virgin Mary

100%
Rauszer M.
Przegląd Religioznawczy
|
2018
|
issue 4/270
PL
The essence of radical movements is always an idea, for which people are willing to die. In the context of political emancipation religion might be such an idea. The connection between religion and radical movements is usually based on dialectics with the official interpretation of dogmas. Revolutionists claim that the official dogmatic theology is a “heresy” and they offer the true confession of faith instead. This article analyses the way religion serves as the basis for revolutionary movements, how it is engaged in a specific interpretation of the world. The analysis is grounded on three examples: the Czech Hussites, a conspiracy led by Father Piotr Ściegienny as well as religion in the Zapatista Movement. The aim of this paper is to present the way in which religion becomes the basis for a radical worldview.
5
Publication available in full text mode
Content available

Interpasywny i ideologiczny wymiar polityki dziedzictwa kulturowego

100%
Rauszer M.
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
|
2012
|
vol. 12
56-66
EN
A basic question that should be answered in the context of cultural heritage concerns its reinforcement in a social practice in line with all political implications. In view of the collapse of great narrations and a postmodernist distance of any engagement, directing towards an „identity constantly built”, the only form of a real engagement is cynical distance. The same is true of characters created for the purposes of a virtual game; their emotions are not simply false, but on the contrary, they sometimes reflect the state of their creators. At the same time, a virtual reality allows for maintaining a minimum of a distance thanks to the fact that we can withdraw from it any time we want. This distance is crucial when it comes to shaping a cultural identity these days. When we look at the functioning of local societies wielding power over an identity discourse of a community, two relationships appear. The first one consists in the functioning of regional societies in a social practice as original disponent of memory and identity. The second describes the attitude to societies of remaining inhabitants who, due to transferring the pleasure of awareness of their subjectivity to a local organization can deal with other issues. The very relationship is known as interpassivity. Political and ideological implications of both of them have been traced on the basis of Nie wszystko jest oczywiste, a book by Czesław Robotycki. A theoretician should notice here two important political reservations. Firstly, transferring of the pleasure of one’s own awareness is accompanied by the renouncement of making decisions on its shape so even though we convince ourselves that we are independent subjects (a cynical distance), in a social practice, objectively speaking, we behave as if we believed because of some “other” (local organizations). Secondly, building a local identity must be based on a tough theoretical basis because otherwise it will boil down to just folklore curiosities and ethnographic relics (though, in a conscious politics they are very important). The aim of my considerations is, thus, the evaluation of something that is as enigmatic as a cultural heritage in the context of modernity, and showing political dangers in the renouncement of one’s own subjectivity.
6
Publication available in full text mode
Content available

Law of value based on contact and representation. An ethnographic study

100%
Rauszer M.
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
|
2017
|
vol. 17
327-343
EN
The aim of this text is to depict the evolution of change in representations of labor and value in a neoliberal society. This evolution is shown through ethnographical studies of small companies in the Upper Silesia as well as the work performed in such companies. The study argues that due to the influence of neoliberał ideology, the social functioning of labor and value has evolved from the class paradigm in the industrial society to a discontinuous structure of the set in the contemporary society. Labor has also changed its measurable representative features. For example, labor is no longer perceived through the lens of worktime or effort, but rather through the lens of value. The text constitutes an analysis of the changes in the labor and value structure and how this structure is perceived in a neoliberal society.
7
Content available remote

Philipp Ther, Ciemna strona państw narodowych. Czystki etniczne w nowoczesnej Europie, przeł. Tomasz Gabiś, przedm. Wojciech Borodziej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2012, ss. 488.

100%
Rauszer M.
Sprawy Narodowościowe
|
2013
|
issue 42
8
Publication available in full text mode
Content available

Dwa ciała króla i naród polityczny. Kształtowanie się tożsamości chłopskiej w kontekście procesów narodowotwórczych

100%
Rauszer M.
Sprawy Narodowościowe
|
2018
|
issue 50
EN
The king’s two bodies and political nation. Formation of peasants’ identity in the nation-building contextIn the 16th century, the political system based on the grangeserfdom economy and early modern elective monarchy was formed in Poland. One of the consequences of this process was an expulsion of the peasants outside of the society. The other one led to the formation of a political nation (a Pole) defined by his attitude towards king, freedom and noble democracy. Therefore, the peasants had no right to be a part of so understood “Polish” nation. The process of peasants inclusion into the tissue of the nation did not start until the late 19th century. In my article, I examine how the Polish nation developed in the context of the political theory of the king’s two bodies (Ernest Kantorowicz). Furthermore, I analyze the peasants’ attitude to the issue of a nation in the context of social changes of that period. Dwa ciała króla i naród polityczny. Kształtowanie się tożsamości chłopskiej w kontekście procesów narodowotwórczychW XVI wieku w Polsce ukształtował się system polityczny gospodarki opartej na pańszczyźnie oraz nowożytna monarchia elekcyjna. Pierwszy proces doprowadził do wyrzucenia poza margines społeczny warstwy chłopskiej. Drugi do wytworzenia się narodu politycznego (Polaka), definiowanego przez jego stosunek do króla, wolności i szlacheckiej demokracji. Chłopi nie mieli więc prawa być częścią tak rozumianego narodu „polskiego”. Proces włączenia się chłopów w tkankę narodu rozpoczął się tak naprawdę dopiero pod koniec XIX wieku. W swoim tekście badam, jak kształtowało się pojęcie narodu polskiego w kontekście teorii politycznej dwóch ciał króla (Ernest Kantorowicz). Ponadto analizuję stosunek chłopów do kwestii narodowej na tle ogólnych społecznych zmian.
9
Publication available in full text mode
Content available

Naród kontra lewactwo. Polityczne kategoryzacje rzeczywistości w folklorze internetowym

100%
Rauszer M.
Sprawy Narodowościowe
|
2015
|
issue 47
EN
Nation against “the leftist.”  Political categorizations of the reality in internet folkloreIn his well known essay “Left-wing” communism: an infantile disorder Lenin used the Russian term “levizna” to name a naïve strategy of West European communist parties. This term is usually translated as “Left-Wing” but it does not show its disregarding to West communist politics in Lenin’s eyes. In Polish there is anther tradition, used by communist nomenclature, to ridicule left wing movement (e.g. in 1968), and it is translated as “lewactwo” (translations such as”lefty”, “leftie” do not fit due to historical context and the Russian grammar). Nowadays the term is used by right-wing movements and politicians to humiliate each left-wing idea as childish (opposed to “adult” right-wing). In my article, I intend to show how this “lewactwo” notion works as a barrier of national identity, as well as a screen of phantasy. The empirical part of my work was based on Internet folklore, such as mems, commentaries, short YouTube films and also on offers of shops with patriotic clothes and gadgets (because their offer is rooted in this folklore, and they first make some “patriotic context,” e.g. something interesting in history, and then offer clothes etc. in relation to this. So their merchandise is strictly based on Internet folklore and work as “barometer” for it). My analysis shows how the notion “lewactwo” works as an ideological and phantasmatic barrier for national identity. This barrier shows how all these right-wing movements construct positive set of the “nation.” This set contains positive as well as negative (put together with “lewactwo”) elements, like notions, ideas and signs with which they must be contiguous to be part of the nation (e.g., in an anthropological notion of magic based on contagion and similarity). The term “lewactwo” is also used as a screen of phantasy, where you are projecting all features which exclude you from the community and your positive “national identity.” Naród kontra lewactwo. Polityczne kategoryzacje rzeczywistości w folklorze internetowymW znanym eseju Dziecięca choroba lewicowości w komunizmie Lenin, na określenie naiwnej jego zdaniem polityki zachodnich partii komunistycznych, używa pojęcia „lievizna”. Zwykle tłumaczy się je jako „lewicowość”, termin ten jednak nie oddaje pogardy dla zachodnich partii komunistycznych, z jaką Lenin się o nich wypowiadał. W języku polskim wyraz ten był także niekiedy przekładany jako „lewactwo”, po to by służył ośmieszaniu działań niezgodnych z nomenklaturą Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (przykładem może być ruch ‘68 na Zachodzie). Współcześnie określenie „lewactwo” najczęściej jest używane w dyskursie ruchów prawicowych, aby pokazać każdy niezgodny z nimi projekt jako „dziecinny”. Wyrazem tym określa się nie tylko ruchy lewicowe, ale także wszystkie inne, które nie wpisują się w dyskurs prawicy narodowej. W swoim artykule staram się pokazać, w jaki sposób wyraz ten służy jako fantazmatyczna bariera, granica definiująca tożsamość narodową. Za materiał badawczy posłużył mi folklor internetowy taki, jak: memy, komentarze pod artykułami i zdjęciami, krótkie filmiki na portalu YouTube, a także oferta internetowych sklepów z odzieżą i gadżetami patriotycznymi (oferta tych sklepów jest ściśle oparta na takiej folklorystycznej interpretacji wydarzeń ujmowanych jako ważne). Pojęcie „lewactwa” funkcjonuje jako bariera wyznaczająca tożsamość narodową oraz jako przestrzeń fantazji. Ideologiczna praca tego pojęcia pokazuje, w jaki sposób w opozycji do tej bariery definiuje się i wyznacza pozytywny zbiór tego, co jest postrzegane jako „narodowe”, oraz tego, co „narodem” nie jest. Ponadto „lewactwo” jest także używane jako ekran fantazji, na której projektuje się cechy, których posiadanie wyklucza z narodowego zbioru, stanowi niejako jego negację.
10
Content available remote

Tożsamość i kara. Nowoczesność jako podstawa etnicznej i narodowej przemocy

44%
Rauszer M.
Sprawy Narodowościowe
|
2013
|
issue 42
213-218
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.