This article was an attempt to verify sixteen models of the discriminant analysis designed for companies operating in Poland. The research was carried out on a sample of 16 companies. According to the research, most models properly reflect the financial condition of enterprises. The author suggests, however, that other financial models of financial analysis should also be used to assess the financial condition of enterprises.
PL
Celem artykułu jest dokonanie próby weryfikacji modeli analizy dyskryminacyjnej, które składają się nie więcej niż z czterech wskaźników analizy finansowej, na przykładzie 16 przedsiębiorstw. Jak wynika z przeprowadzonych badań, większość modeli właściwie odwzorowała kondycję finansową przedsiębiorstw, niezależnie od tego, czy dany model został opracowany kilka czy kilkanaście lat temu. Autor sugeruje jednak, by do oceny kondycji finansowej przedsiębiorstw stosować również inne dostępne modele analizy finansowej.
The study evaluates of the financial effectiveness of special economic zones (SEZ) in Poland. The author investigates factors influencing the financial performance of the zones by analyzing the benefits and costs of SEZ operations in Poland. The study covers the period of 1996–2012. The analysis shows that the benefits of SEZ operation substantially outweigh the costs. As of the end of 2012, the cumulative benefits amounted to PLN 80.9 billion, while total costs were PLN 15.4 billion. The article includes an assessment of the financial standing of 50 enterprises operating in Poland’s special economic zones, based on their financial statements. The author uses discriminatory and logit methods and investigates banking procedures to determine the financial standing of companies. The analysis finds that 48 companies had a good financial standing while two were not doing well financially. The article assesses the impact of the economic crisis on the performance of Poland’s special economic zones. The author examines the impact of the latest crisis on the financial standing of companies. The research indicates that Poland’s special economic zones are effective financially. Even though their operation has generated a great deal of controversy, they have contributed to the economic development of the country, mainly through the creation of new jobs.
PL
Celem artykułu jest syntetyczna ocena efektywności finansowej działalności specjalnych stref ekonomicznych w Polsce. Dokonanie takiej oceny wymaga przeprowadzenia wielu prac badawczych, m.in. zbadania efektywności specjalnych stref ekonomicznych z punktu widzenia budżetu państwa i Narodowego Funduszu Zdrowia oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Przeprowadzone badania nad efektami finansowymi stref obejmowały okres od 1996 r. do końca 2012 r. W wyniku przeprowadzonej analizy korzyści i kosztów funkcjonowania stref, otrzymano wyniki, które dały podstawę stwierdzić, że korzyści płynące z funkcjonowania stref znacznie przewyższają koszty. Łączne korzyści wyniosły bowiem 80,9 mld zł, natomiast łączne koszty 15,4 mld zł. Przez szesnaście lat bilans netto wyniósł więc 65,5 mld zł. Bilans wskazanych korzyści i kosztów wykazał efektywność finansową wszystkich stref, natomiast cel pracy został osiągnięty. W pracy zostały również zaprezentowane wyniki oceny kondycji finansowej pięćdziesięciu przedsiębiorstw funkcjonujących w specjalnych strefach ekonomicznych a także uwzględniony został aspekt globalnego kryzysu. Badania przeprowadzone na podstawie sprawozdań finansowych próby przedsiębiorstw pozwalają stwierdzić, że podmioty poddane analizie odznaczają się dobrą kondycją finansową. Badania przeprowadzone w ramach tego artykułu wskazują, że specjalne strefy ekonomiczne są efektywne finansowo i pomimo różnych kontrowersji związanych z ich funkcjonowaniem, wpływają na rozwój gospodarczy kraju, głównie poprzez tworzenie jakże pożądanych nowych miejsc pracy.
Celem artykułu była weryfikacja skuteczności diagnostycznej wybranych modeli analizy dyskryminacyjnej na przykładzie próby przedsiębiorstw z województwa podkarpackiego. W artykule zaprezentowano modele analizy dyskryminacyjnej, które są zaliczane do systemów wczesnego ostrzegania o zagrożeniu upadłością przedsiębiorstwa, przy czym uwzględniono modele zawierające co najmniej 5 wskaźników. Wyniki otrzymane za pomocą tych modeli pozwalają na ocenę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, a więc mogą wpływać na racjonalizację zarządzania przedsiębiorstwami i ich kontroli np. przez rady nadzorcze, biegłych rewidentów czy też sądy gospodarcze. Na podstawie wyników z próby 8 przedsiębiorstw, dla których został złożony wniosek o upadłość, stwierdzono, że większość zastosowanych w artykule modeli dyskryminacyjnych wskazała na zagrożenie upadłością przedsiębiorstw. Autor podsumowuje, że funkcje dyskryminacyjne są jedynie elementami wspomagającymi procesy decyzyjne, a nie metodami mogącymi je w sposób zero-jedynkowy zastąpić.
Background: In order to prevent VAT extortion, a series of actions are taken to build an effective control and management system in the field of value added tax. In order to seal the tax system in Poland, the Ministry of Finance transfers tax settlements to the virtual world. There has been a process of changing the means of communication with the taxpayer, switching from personal, traditional contact to performing tax-related activities using electronic means of communication. In the Polish literature related to the subject, the essence of tax digitization and the impact of this process on the state budget have not been considered before. Research purpose: The purpose of the discussion conducted in the article is to analyze the process of tax digitization in Poland. The authors presented its essence and evaluated it from three points of view: the structure of tax regulations, the impact on the state budget and Polish taxpayers. The discourse is conducted in conjunction with the presentation of the role of the digitization process in the fight against tax fraud and the impact of this process on the functioning of enterprises. Methods: The study presents the results of the analysis of the content of legal acts. Furthermore, aggregated data on the size of the tax gap in Poland in 2010–2017 was presented and interpreted. The reduction of the tax gap has been linked to the digitization process. Conclusions: The digitization of taxes brings new obligations, but also improves the fight against tax fraud and reduces the tax gap. Solutions aimed at reducing the tax gap are a source of controversy among entrepreneurs, and therefore the analyses of the effectiveness of solutions should first of all take into account their impact on the business, condition and financial liquidity of enterprises. Enterprises face the challenge of constantly adapting to changes that are being introduced to reduce tax fraud and easier control of transactions made by Polish taxpayers.
PL
Przedmiot badań: W celu zapobiegania wyłudzaniu podatku VAT podejmowane są szeregi działań zmierzających do zbudowania skutecznego systemu kontroli i zarządzania w zakresie podatku od towarów i usług. W celu uszczelnienia systemu podatkowego w Polsce Ministerstwo Finansów przenosi rozliczenia podatków do świata wirtualnego. Nastąpił proces zmiany sposobu komunikacji z podatnikiem, przechodząc z osobistego, tradycyjnego kontaktu do przeprowadzania czynności związanych z podatkami przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. W polskiej literaturze podmiotu nie rozważano wcześniej istoty cyfryzacji podatków i wpływu tego procesu na budżet państwa i podatników.1 Cel badawczy: Celem rozważań prowadzonych w artykule jest analiza procesu cyfryzacji podatków w Polsce. Autorzy przedstawili jego istotę i dokonali oceny z trzech punktów widzenia: konstrukcji przepisów podatkowych, wpływu na budżet państwa oraz polskich podatników. Dyskurs prowadzony jest w powiązaniu z prezentacją roli procesu cyfryzacji w walce z oszustwami podatkowymi oraz wpływem tego procesu na funkcjonowanie przedsiębiorstw. Metoda badawcza: Badania oparto na kwerendzie literatury z zakresu opodatkowania podatkiem VAT. W opracowaniu zaprezentowano wyniki analizy treści aktów prawnych. Dokonano ponadto prezentacji i interpretacji danych agregowanych na temat wielkości luki podatkowej w Polsce w latach 2010–2017. Zmniejszenie luki podatkowej powiązano z procesem cyfryzacji podatków. Wyniki: Digitalizacja podatków przysparza nowych obowiązków, ale także usprawnia walkę z oszustwami podatkowymi oraz ogranicza lukę podatkową. Rozwiązania mające na celu ograniczenie luki podatkowej budzą pewne kontrowersje wśród przedsiębiorców i w analizach nad efektywnością rozwiązań powinno się uwzględnić przede wszystkim ich wpływ na działalność, kondycję oraz płynność finansową przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwa stoją przed wyzwaniem ciągłego dopasowywania się do zmian, które są wprowadzane w celu ograniczenia oszustw podatkowych oraz łatwiejszego kontrolowania dokonywanych transakcji przez polskich podatników.
Przedmiot badań: Z badań dostępnych w literaturze przedmiotu wynika, że płatności gotówkowe w znaczny sposób determinują rozwój szarej strefy gospodarczej. W Polsce rozmiar go-spodarki nieobserwowalnej stanowi wyzwanie dla bezpieczeństwa politycznego i finansowego państwa. Ustawodawca wprowadza rozwiązania wykorzystujące technologię cyfrową oraz sztuczną inteligencję (JPK, kasy online, STIR, e-faktury ustrukturyzowane, etc.) mające na celu ograniczyć działalność w szarej strefie, która stanowi znaczną część luki podatkowej. Wymienione narzędzia przy dużym odsetku płatności gotówkowych nie są w stanie ograniczyć w znacznym stopniu jej rozmiaru. Niezbędne jest propagowanie i zwiększenie liczby płatności bezgotówkowych, które powinny poprawić możliwości analityczne i kontrolne służb podatkowych. Cel badawczy: Celem artykułu jest wskazanie głównych przyczyn występowania szarej strefy oraz w jaki sposób przyczynia się do niej obrót gotówkowy. W artykule rozstrzygnięto, czy rozwój płatności bezgotówkowych (zwiększenie ich liczby, wartości oraz udziału w ogólnej wartości dokonywanych transakcji) przyczynia się do ograniczenia rozmiarów szarej strefy. Cel badawczy został zrealizowany, jednakże mimo wzrostu rozliczeń bezgotówkowych szara strefa systematycznie rośnie od 2020 r. Czynników jej wzrostu należy poszukiwać poza sferą płatności. Metoda badawcza: Badania oparto na kwerendzie literatury z zakresu gospodarki nieobserwowalnej, jej istoty i głównych przyczyn. Powołano się na badania dotyczące ograniczenia szarej strefy poprzez propagowanie płatności bezgotówkowych, przytoczono doświadczenia innych państw w tym zakresie. Dokonano prezentacji i interpretacji danych dotyczących płatności bezgotówkowych w Polsce – ich liczby, wartości i udziału w ogólnej wartości dokonywanych transakcji. Zestawiono je z danymi dotyczącymi poziomu szarej strefy w Polsce. W pracy posiłkowano się głównie analizą raportów branżowych i danych Narodowego Banku Polskiego i Instytutu Prognoz i Analiz Gospodarczych. Wyniki: Mimo coraz większej popularności płatności bezgotówkowych w Polsce, rozmiar szarej strefy powiększa się systematycznie od 2020 r. Wpływ ma na to głównie pogarszająca się koniunktura gospodarcza, która jest efektem pandemii COVID-19 i wojny w Ukrainie. W Polsce w dalszym stopniu duża część płatności jest realizowana gotówką, co daje nadal szerokie pole do ukrywania całości bądź części działalności szczególnie w czasie kryzysu gospodarczego. Rekomenduje się w dalszym ciągu promowanie płatności bezgotówkowych wraz z cyfryzacją rozliczania podatków.
EN
Background:The research available in the literature shows that cash payments significantly determine the development of the shadow economy. In Poland, the size of the unobservable economy poses a challenge to the political and financial security of the state. The legislator is introducing solutions using digital technology and artificial intelligence (e.g., SAF-T, online cash registers, STIR, structured e-invoices) aimed at reducing activity in the shadow economy, which accounts for a significant part of the tax gap. As there is a large percentage of cash payments, these tools are not able to reduce its size significantly. Thus, it is necessary to promote and increase the number of non-cash payments, which should improve the analytical and control capabilities of tax services.1 Research purpose: The purpose of the article is to identify the main causes of the shadow economy and how cash circulation contributes to it. The article ascertains whether the development of non-cash payments (increasing their number, value and share in the total value of transactions made) contributes to reducing the size of the shadow economy. The research goal has been achieved. However, despite the growth of non-cash settlements, the shadow economy has been growing steadily since 2020. The factors for its growth should be sought outside the sphere of payments. Methods: The research was based on a search of the literature on the unobservable economy, its essence and main causes, and the paper cites research on reducing the shadow economy by promoting cashless payments. Data on non-cash payments in Poland – their number, value and share in the total value of transactions made – are presented and interpreted. They are juxtaposed with data on the level of the shadow economy in Poland. The paper is mainly supported by analysis of industry reports and data from the National Bank of Poland and the IPAG Institute Foundation. Conclusions: Despite the increasing popularity of cashless payments in Poland, the size of the shadow economy has been growing steadily since 2020. This is mainly influenced by the deteriorating economy, which is a result of the COVID-19 pandemic and the war in Ukraine. In Poland, a large proportion of payments are still made in cash, which still provides ample room for hiding all or part of the business, especially during the economic crisis. It is recommended that cashless payments continue to be promoted along with the digitization of tax settlements.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.