Search results

1

Gwarowe formy nazwisk kobiet w komunikacji internetowej

100%

Kucharzyk R.

Onomastica

|

2021

|

vol. 65

|

issue 2

165-177

EN

Names in official circulation appear in an officially approved form and may not be freely changed. In informal communication they sometimes undergo certain transformations, which affects their communicative value. The paper analyses one type of name transformations in Internet communication, namely the creation of unofficial forms of women’s surnames using selected dialect maritonymic suffixes. The analysis was limited to the names of women participating in political life. The names of women politicians formed according to dialect patterns of maritonymic formation in Internet communication function as expressivisms that can perform various functions, the most important of which are the evaluative, persuasive, ludic and identifying ones.

PL

Nazwiska w oficjalnym obiegu występują w urzędowo zatwierdzonej formie i nie mogą być dowolnie zmieniane. W komunikacji potocznej niekiedy podlegają pewnym przeobrażeniom, co ma wpływ na ich wartość komunikacyjną. W artykule zanalizowano jeden typ przekształceń nazwisk w komunikacji internetowej, a mianowicie tworzenie nieoficjalnych form nazwisk kobiet z wykorzystaniem wybranych gwarowych sufiksów marytonimicznych. Rozważania zostały ograniczone do grupy nazwisk kobiet uczestniczących w życiu politycznym. Nazwiska kobiet polityków ukształtowane według gwarowych schematów tworzenia formacji marytonimicznych w komunikacji internetowej funkcjonują jako ekspresywizmy, które mogą pełnić różne funkcje, z których najważniejsze to funkcja wartościująca, perswazyjna, ludyczna i identyfikująca.

2

Regionalne odmienności fonetyczne w świadomości językowej użytkowników Internetu

100%

Kucharzyk R.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2023

|

issue 18

205-219

EN

The article attempts to show what place phonetic phenomena occupy in the linguistic awareness of Poles. One aspect of the issue is analysed, namely how people without linguistic education treat regional pronunciation peculiarities. It is shown which phonetic phenomena are present in the linguistic awareness of non‑philologists (e.g. intonation, accent, rate of speech, numerous features of dialectal pronunciation, hypercorrect realisations), how internauts write about phonetic regionalisms and dialectisms and how they evaluate these phenomena. The analysis makes use of the metalinguistic comments of Internet users published in various forums and blogs.

3

B. Ziajka, Językowo-kulturowy obraz świata społeczności wiejskiej utrwalony w przezwiskach i przydomkach (na przykładzie nieoficjalnych antroponimów mieszkańców Zagórza i wsi okolicznych w powiecie chrzanowskim)

100%

Kucharzyk R.

Onomastica

|

2015

|

vol. 59

464-467

4

Funkcjonowanie słownictwa gwarowego w komunikacji internetowej – problemy metodologiczne

100%

Kucharzyk R.

Gwary Dziś

|

2020

|

vol. 12

257-267

EN

The aim of this article is to discuss some of the methodological problems arising in research into dialect vocabulary in the Internet communication. The discussed subject is the occurrence of lexical dialectisms in the statements of online chat users and in private blogs where colloquial Polish prevails. The methodological issues raised here concern, among other things, the ways of conducting online queries, the difficulties arising in the excerption of dialectisms resulting from the phonetic and orthographic conditions. Attention has also been drawn to the semantic and functional aspects of dialectal vocabulary in the Internet.

PL

Celem tego artykułu jest omówienie niektórych problemów metodologicznych pojawiających się w badaniach nad zjawiskiem funkcjonowania słownictwa gwarowego w komunikacji internetowej. Przedmiotem refleksji jest występowanie dialektyzmów leksykalnych w wypowiedziach internautów na forach internetowych i prywatnych blogach, na których dominuje potoczna odmiana polszczyzny. Poruszone kwestie metodologiczne dotyczą m.in. sposobów prowadzenia kwerendy w Internecie, trudności pojawiających się przy ekscerpcji wyrazów gwarowych wynikających z uwarunkowań fonetyczno-ortograficznych. Zwrócono także uwagę na aspekt semantyczny i funkcjonalny obecności słownictwa gwarowego w Internecie.

5

Cechy dialektalne w pseudonimach internetowych

100%

Kucharzyk R.

Onomastica

|

2016

|

vol. 60

201-213

EN

The subject of the article is the occurrence of dialectal features in Internet nicknames. The analysis was carried out on the basis of about 2500 nicknames that contained dialectal features. The names were obtained within the years 2012–2015. In the analysis, linguistic areas were indicated in which we may notice the influence of local dialects on that layer of the Internet anthroponymy. The influence of local dialects is visible in the fact that the Internet users reach for traditional folk names as well as name models related to the folk manner of identifying a human being, e.g. Jagatka, Jantecek, Janielka od Genowefy, Cesiek z Tuchowa. Apart from references to folk anthroponymy, the Internet nicknames reflect the influence of local dialect lexis (e.g. gzub, graślok, fusyt), phonetics (janioł, Carownica, łokrutny łoptymista), inflection (Śpisok z Łapsóf, ciupaga łod tater) and word-formation, e.g. (rzemyszek, cwaniuk).

6

Z zagadnień leksyki ekspresywnej – syc, czyli skąpiec

100%

Kucharzyk R.

LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa

|

2012

|

issue 2(14)

163-173

EN

The paper examines the word syc, which in its primary meaning denotes a mean, stingy person. A member of the group of expressive designations for people, this lexical unit can be found in the speech of the inhabitants of south-eastern Poland. It is unknown to standard Polish; contemporary dictionaries do not contain a similar entry, but its presence in the language is confirmed by historical sources. It belongs to the colloquial variant of Polish and occurs almost exclusively in those linguistic contacts which emerge in casual situations. The word is well established in the vocabulary of the inhabitants of south-eastern Poland, as is witnessed by its rich lexical family: sycowaty, sycowski ‘miserly’, sycostwo ‘miserliness’, sycować ‘to act miserly’. The lexeme syc is an example of a unit which has survived since the Old Polish period thanks to dialects, and then penetrated into the colloquial variant of Polish, even if restricted to a limited territory.

7

Z problematyki zmian w obrębie słownictwa ekspresywnego — przypadek szturmaka

100%

Kucharzyk R.

Socjolingwistyka

|

2014

|

issue 28

203-214

PL

Niniejszy artykuł podejmuje zagadnienie obecności gwaryzmów w obrębie potocznego słownictwa ekspresywnego. Rozważania są prowadzone na podstawie wyrazu szturmak i jego dwóch wariantów fonetycznych szturmok i śturmok. Analiza tekstów zamieszczonych w Internecie pokazuje, że w miejsce notowanego w starszych słownikach polszczyzny ogólnej szturmaka, będącego ekspresywnym, pejoratywnym określeniem kobiety, wchodzą dwa jego gwarowe warianty, wykazujące określone różnice zarówno fonetyczne, jak i semantyczne. Jak się okazuje, gwary ludowe wciąż wpływają na kształt języka ogólnego, przede wszystkim w jego potocznej odmianie, a szczególnie dobrze adaptuje się w polszczyźnie potocznej gwarowa leksyka ekspresywna. Utrwalone w wyrazach właściwości fonetyki gwarowej zwiększają ekspresywność wyrazów, co powoduje, że często te jednostki stają się tworzywem wypowiedzi potocznych.

EN

This article concerns the existence of local dialect elements within the colloquial expressive vocabulary. The consideration is carried out on the basis of the word szturmak and its two phonetic variants: szturmok and śturmok. The analysis of texts found in the Internet shows that the word szturmak, which appears in older dictionaries of general Polish language and is an expressive, pejorative term describing a woman, has been replaced by the two local dialect variants that reveal specific differences both in terms of phonetics and semantics. It turns out that folk dialects still influence the shape of the general language and especially its colloquial version, in which expressive lexis of local dialects adapts particularly well. The properties of local dialect phonetics that are preserved in particular terms increase the expressiveness of words, as a result of which they often become the basis on which many colloquialisms are created.

8

Regionalne różnice leksykalne w potocznej świadomości językowej

100%

Kucharzyk R.

Gwary Dziś

|

2023

|

vol. 16

99-111

EN

The subject of the article is the attitude of naïve language users to the broadly identified phenomenon of regional lexical diversity, including all lexical units limited to a specific territory, regardless of their status (regionalism, micro-regionalism, dialectism). The considerations are based on meta-linguistic comments of the Internet users posted on online forums devoted to regional distinctiveness.

PL

Przedmiotem artykułu jest stosunek użytkowników języka niemających specjalistycznej wiedzy językoznawczej do szeroko rozumianego zjawiska regionalnego zróżnicowania leksyki, obejmującego wszelkie jednostki leksykalne charakteryzujące się występowaniem ograniczonym do konkretnego terytorium, niezależnie od ich statusu (regionalizm, mikroregionalizm, dialektyzm). Podstawą rozważań są metajęzykowe komentarze internautów zamieszczone na forach internetowych poświęconych odrębnościom regionalnym.

9

Użycie nazwisk żeńskich z sufiksem -icha/-ycha jako przykład dialektyzacji antroponimów (na przykładzie nazwisk kobiet ze świata polityki)

100%

Kucharzyk R.

Onomastica

|

2017

|

vol. 61

|

issue 2

277-287

EN

The article presents the phenomenon in which the dialectal suffix -icha/-ycha is used to create feminine variants of surnames of women involved in politics. The subject of the analysis includes the surnames of women politicians (e.g. Kopaczycha < Kopacz), as well as the surnames of wives and daughters of famous politicians (e.g. Pawlaczycha < Pawlak). Such dialectal anthroponyms not only perform an identification function, but they are also used to fulfil various communication objectives. The material which is analysed in this article comes from the utterances of Internet users posted on various forums.

10

Formacje z sufiksem -ok w polszczyźnie potocznej

100%

Kucharzyk R.

Język Polski

|

2014

|

vol. 94

|

issue 5

417-427

PL

Przedmiotem artykułu jest zjawisko występowania w polszczyźnie potocznej nowego typu formacji słowotwórczych, utworzonych z wykorzystaniem sufiksu -ok . Pojawienie się tego przyrostka to rezultat oddziaływania gwar ludowych. Formant -ok , o którym w tym artykule mowa, to wynik fonetycznych przekształceń, jakie się dokonały w przyrostku -ak. Sufiks ten w niektórych gwarach jest realizowany z pochyleniem samogłoski, a nawet z jej zrównaniem w wymowie z samogłoską o, wyniku czego -ak > -ok. Derywaty typu wsiok, jabcok, pijok coraz częściej występują w komunikacji potocznej. Licznych przykładów takich formacji dostarcza język Internetu. Wyrazy z przyrostkiem -ok pojawiają się także w tekstach literackich i w prasie, co świadczy o znacznym rozpowszechnieniu tego formantu.

EN

The article concerns the occurrence in the Polish colloquial language of the new type of word formations with the -ok suffix. The occurrence of this suffix results from the influence of Polish local dialects. The -ok formant to which this article refers is the result of phonetic changes to the -ak suffix. In certain local dialects this suffix is pronounced with the vowel that is very similar or even identical to o, as a result of which -åk > -ok. The derivatives such as wsiok, jabcok, pijok are more and more popular in colloquial communication. Numerous examples of such formations may be found in the Internet language. Words with the -ok suffix also appear in literary texts and in the press, which confirms the fact that the formant has become very popular.

11

Dialektologia polska po 1989 roku

100%

Kucharzyk R.

Język Polski

|

2015

|

vol. 95

|

issue 1-2

125-134

PL

Artykuł prezentuje najważniejsze osiągnięcia dialektologii polskiej po roku 1989. Przywołane zostały monografie przedstawiające różne aspekty badań gwaroznawczych, m.in. w zakresie fonetyki, morfologii, składni i słownictwa. Tekst uzupełnia obszerna bibliografia.

EN

This paper presents the main achievements of Polish dialectology after the year 1989. Monographs showing various aspects of dialectological research, including those in the field of phonetics, morphology, syntax and vocabulary have been referred to. The text is supplemented by an extensive bibliography.

12

Gwara – tradycja czy obciach? Spojrzenie młodych kobiet (na materiale z forów internetowych)

100%

Kucharzyk R.

Poradnik Językowy

|

2019

|

vol. 760

|

issue 1

7-19

EN

This paper concerns the perception of dialects by a selected group of Internet users, namely young women who are mothers or expectant mothers. This social group’s views on linguistic issues are particularly important in the context of discussions on the future of dialects or any post-dialectal forms. The material base is a record of three online discussions on territorial varieties of the Polish language. The analysis of the posts tells, among others, about how Internet users assess dialects, which dialectal features they can distinguish, what they think about their children using a dialect, how dialect is acquired nowadays. The refl ections presented in this paper fall into the stream of research on language awareness.

13

O gwarowych apelatywach odantroponimicznych (na przykładzie leksemów związanych z imieniem Michał)

100%

Kucharzyk R.

Język a Kultura

|

2015

|

vol. 25

89-102

EN

This paper deals with dialectal appellative vocabulary derived from agiven name Michał. The analysed words were divided into two groups. The first group contains words derived from Michał which have the same form and meaning both in standard Polish and in dialects, for example michałek ‘trifle, bagatelle’, miś ‘bear’, ‘teddy bear’. The second, considerably bigger group contains words which occur only in dialects, for example michałek ‘devil’, ‘breast’ or ‘small iron stove’. The analysis of these words shows that appellativization is aproductive way of creating new lexemes in which cultural conditions are reflected.

14

Funkcje ekspresywizmów gwarowych w komunikacji internetowej

100%

Kucharzyk R.

Slavia Meridionalis

|

2021

|

vol. 21

PL

Przedmiotem artykułu jest funkcjonowanie ekspresywizmów gwarowych w komunikacji internetowej o charakterze nieoficjalnym. Internauci w swoich wypowiedziach na forach internetowych wykorzystują liczne dialektyzmy, wśród których znaczący odsetek stanowią leksemy nacechowane ekspresywnie. Na tę grupę składają się nie tylko leksemy mające takie nacechowanie w gwarach, lecz także leksemy neutralne w wyjściowych systemach, które w komunikacji potocznej nabierają ekspresywności. Ekspresywizmy gwarowe w analizowanych tekstach pełnią różne funkcje, a mianowicie nominatywną, wartościującą, perswazyjną, identyfikującą, charakteryzującą i ludyczną. Często użycie konkretnego leksemu wiąże się z realizacją kilku funkcji równocześnie, ale tylko jedna z nich jest główna, inne – sekundarne.

EN

The subject of the article is the functioning of dialectal expressivisms in unofficial internet communication. In their statements on internet forums, internet users use numerous dialectisms, a significant percentage of which are expressive lexemes. This group consists not only of dialect expressivisms, but also of neutral dialect lexemes that have become expressivisms in colloquial communication. In the analyzed texts, dialectal expressivisms perform various functions, namely nominative, evaluative, persuasive, identifying, characterizing and ludic. Often, the use of a particular lexeme involves the realization of several functions simultaneously, but only one of them is the main one, while the other is secondary.

15

O losie niektórych leksemów gwarowych w sytuacji zaniku gwar

100%

Kucharzyk R.

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

|

2015

|

vol. 50

EN

On the fate of some dialectal lexemes in the situation of dialect disappearanceThis article concerns the durability of dialectal vocabulary in the situation in which local dialects are disappearing. It turns out that although the use of local dialects is decreasing, local dialect lexis has not disappeared completely. This is because some dialectal words are being incorporated into colloquial language. The intensity of this phenomenon varies – from occasional occurrences to strong rooting in the lexicon of colloquial Polish. The basis for these considerations is the word bambuch (belly) and a few other units from its word family (bambuszek, rozbambuszyć, wybambuszyć). The way they function in the colloquial language has been traced in the utterances of Internet users published on different forums. As the mate rial analysis reveals, local dialect words often become components of colloquial utterances, as a result of which they maintain their vivacity and it is possible for them to be included in general Polish vocabulary. O losie niektórych leksemów gwarowych w sytuacji zaniku gwarW tym artykule podjęto temat trwałości słownictwa dialektalnego w sytuacji zaniku gwar. Okazuje się, że wycofywanie się gwar z użycia nie oznacza zupełnego zaniku leksyki gwarowej. Część tego słownictwa przedostaje się bowiem do języka potocznego. Nasilenie zjawiska jest różne – od sporadycznych użyć po dobre osadzenie w zasobie polszczyzny potocznej. Podstawę niniejszych rozważań stanowi wyraz bambuch ‘brzuch’ i kilka innych jednostek z jego rodziny słowotwórczej (bambuszek, rozbambuszyć, wybambuszyć). Ich funkcjonowanie w języku potocznym zostało prześledzone w wypowiedziach użytkowników Internetu zamieszczonych na rozmaitych forach. Jak pokazała analiza materiału, wyrazy gwarowe często stają się komponentami wypowiedzi potocznych, dzięki czemu podtrzymują swoją żywotność i mają szansę na stałe wejść do zasobu polszczyzny ogólnej.

16

Z zagadnień leksyki ekspresywnej – pilch

100%

Kucharzyk R.

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

|

2013

|

vol. 48

EN

From the issues of expressive lexis – pilchThe object of this article is the description and interpretation of the semantic development of the pilch lexeme. In its basic meaning this word means a mammal from the Gliridae family. Pilch has already been known in pre-Slavic language and is also confirmed in the historical dictionaries of the Polish language. The historical material documents only the zoological meaning of the lexeme, while in the local dialects one can observe the semantic development of this unit. Pilch, next to indicating various animals, occurs also as a word describing 1. a mean person 2. a bad-natured person, 3. little child. Pilch is an interesting example of a lexical unit that primarily denominates an animal but which extended its meaning and became a personal expressivism as a result of connotations occurring in the folk culture.

17

Z zagadnień leksyki gwarowej – polskie ludowe nazwy ważek

100%

Kucharzyk R.

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

|

2012

|

vol. 47

EN

Some problems of the dialectal vocabulary – the Polish folk names of dragonfliesThis paper deals with the Polish folk names of a dragonfly – an insect belonging to the order Odonata. Over 90 Polish dialectal names were gathered and analyzed here. The motivation of these names has been discussed in this paper. Moreover, the information about the geographical occurrence of these lexemes is given here.As it has been appeared, these names mainly refer metaphorically to some typical morphological or behavioral characteristic feature of the dragonfly, for example samolot, lalka, szklarz. Some lexemes reflect also the folk beliefs. For example, there are names in which an association between the dragonfly and the snake is expressed – gadzia głowa, węzi pastuch. Generally, the names of a dragonfly in Polish dialects are culturally determined.

18

Definiowanie mięśni

50%

Kucharzyk R.

Język Polski

|

2016

|

vol. 96

|

issue 1

122-127

19

„Cieszynka” — drobiazg w zasadzie sportowy

50%

Kucharzyk R.

Język Polski

|

2015

|

vol. 95

|

issue 3

282-285

20

O pewnym neologizmie w polszczyźnie potocznej (zanabyć)

44%

Kucharzyk R.

Język Polski

|

2014

|

vol. 94

|

issue 4

369-371

Refine search results

Gwarowe formy nazwisk kobiet w komunikacji internetowej

Regionalne odmienności fonetyczne w świadomości językowej użytkowników Internetu

B. Ziajka, Językowo-kulturowy obraz świata społeczności wiejskiej utrwalony w przezwiskach i przydomkach (na przykładzie nieoficjalnych antroponimów mieszkańców Zagórza i wsi okolicznych w powiecie chrzanowskim)

Funkcjonowanie słownictwa gwarowego w komunikacji internetowej – problemy metodologiczne

Cechy dialektalne w pseudonimach internetowych

Z zagadnień leksyki ekspresywnej – syc, czyli skąpiec

Z problematyki zmian w obrębie słownictwa ekspresywnego — przypadek szturmaka

Regionalne różnice leksykalne w potocznej świadomości językowej

Użycie nazwisk żeńskich z sufiksem -icha/-ycha jako przykład dialektyzacji antroponimów (na przykładzie nazwisk kobiet ze świata polityki)

Formacje z sufiksem -ok w polszczyźnie potocznej

Dialektologia polska po 1989 roku

Gwara – tradycja czy obciach? Spojrzenie młodych kobiet (na materiale z forów internetowych)

O gwarowych apelatywach odantroponimicznych (na przykładzie leksemów związanych z imieniem Michał)

Funkcje ekspresywizmów gwarowych w komunikacji internetowej

O losie niektórych leksemów gwarowych w sytuacji zaniku gwar

Z zagadnień leksyki ekspresywnej – pilch

Z zagadnień leksyki gwarowej – polskie ludowe nazwy ważek

Definiowanie mięśni

„Cieszynka” — drobiazg w zasadzie sportowy

O pewnym neologizmie w polszczyźnie potocznej (zanabyć)