Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
In the early seventies The Club of Rome started a project called “The Predicament of Mankind”. Based on the work of members of this club the modeling, analysis and simulation of humanity development were initiated. Furthermore, the macro models containing natural resources, population, capital investment, pollution and agriculture issues were built. One of those models – the World Model – presents a complex dynamics of all five cited issues. To address such questions as how well the humanity will progress in the future, the authors thoroughly examined this model. We performed sensitivity analysis for selected parameters such as Birth Rate and made an attempt to optimize other parameters for example the Quality of Life. The results of this research are presented together with open issues for further investigations.
PL
Na początku lat siedemdziesiątych XX w. Klub Rzymski rozpoczął projekt „The Predicament of Mankind”. Opierając się na pracy członków tego klubu rozpoczęto modelowanie, analizę i symulację rozwoju ludzkości. Ponadto zbudowano modele makro zawierające parametry, takie jak: naturalne zasoby, ludność, inwestycje kapitałowe, zanieczyszczenie środowiska i problemy rolnictwa. Jeden z tych modeli – Model Świata – prezentuje złożoną dynamikę wszystkich pięciu cytowanych problemów. Aby móc odpowiedzieć na pytania o to, jak dobrze ludzkość będzie się rozwijać w przyszłości, autorzy dokładnie zbadali ten model. Przeprowadzono analizę wrażliwości dla wybranych parametrów, takich jak przyrost naturalny, i podjęto próbę optymalizacji innych parametrów, na przykład jakości życia. Wyniki tych badań są przedstawione razem z otwartymi kwestiami wymagającymi dalszych badań.
PL
Analiza, modelowanie i symulacja złożonych nieliniowych, dynamicznych i wielopoziomowych systemów ma długą historię, szczególnie w obszarze słynnej metody Dynamiki Systemowej. Współczesne języki symulacyjne, takie jak Vensim, pozwalają na łączenie symulacji z optymalizacją, co umożliwia ocenę wrażliwości parametrów w modelowanych obiektach i wybór optymalnych decyzji. Zakres modelowanych obiektów jest bardzo szeroki: od modeli przemysłowych, po ekologiczne i ekonomiczne. Problem badawczy artykułu odnosi się do takich dyscyplin, jak: Teoria Decyzji, Teoria Organizacji, Badania Operacyjne.
PL
Problemy stabilności i chaosu są obecnie w centrum zainteresowań wielu dyscyplin naukowych, od matematyki i teorii sterowania począwszy, po praktyczne zagadnienia zarządzania i ekonomii. Problemy te są ze swej natury interdyscyplinarne i mają wiele praktycznych zastosowań. Doświadczenia autorów w dziedzinie modelowania, analizy i symulacji złożonych, nieliniowych, dynamicznych i wielopoziomowych systemów rozwijały się stopniowo od prostych przemysłowych modeli poprzez bardziej złożone hybrydowe zastosowania według idei prof. Coyle'a zwanych w literaturze przedmiotu "symulacją zanurzoną w optymalizację" oraz "optymalizacją zanurzoną w symulację". Celem tego artykułu jest przedstawienie nowych wyników otrzymanych przez autorów w dziedzinie symulacji i optymalizacji na modelach typu SD (Dynamiki Systemowej [Coyl77, Coyl94, Coyl96, Coyl98, Forr61, Forr69, Forr71, Forr72, Forr75, Gonc08, Plat10, Rado01, Ster00, Ster02]). W szczególności zajęto się aspektem "analizy wrażliwości" w badaniu stabilności i chaosu. Jest to nowe zagadnienie w dziedzinie zastosowania modeli typu SD dla analizy złożonych, nieliniowych, dynamicznych i wielopoziomowych systemów. Przez wiele lat autorzy stosowali metodę SD przy rozwiązywaniu problemów ekonomii i zarządzania, używając różnych zastosowań i języków [patrz publikacje: Kasp02, Kasp05, KaMa05, KaMa06, KaMS00, KaMS01, KaMS03, KaMS06, KaSl05]. Ostatnie badania na modelu DYNBALANCE (3-1-III) [Kasp09, KaMS06, KaSl03, KaSl05a, KaSl06] pozwalają na podkreślenie istotnej roli "analizy wrażliwości" w badaniu stabilności i chaosu modelowanego systemu. W tym artykule zaprezentowano niektóre wyniki przeprowadzonej analizy.
PL
Problem analizy wrażliwości i optymalizacji nieliniowych, dynamicznych i wielopoziomowych systemów jest bardzo interesujący zarówno z punktu widzenia metodologii, jak i zastosowań praktycznych. Celem tego artykułu jest zaprezentowanie nowych wyników autorów w dziedzinie symulacji i optymalizacji z użyciem modelu typu SD (Dynamiki Systemowej). Modelowany system jest interesujący i prezentowany w prostszej wersji jako "Bitwa pod Waterloo" autorstwa profesora Coyla. Wykorzystywane przez autorów oprogramowanie Vensim umożliwia analizę wrażliwości (metodą Monte Carlo) i optymalizację z różnymi typami funkcji celu. Z kolei graficzna wizualizacja wyników zwana "confidence bounds" jest pomocna przy szacowaniu "wrażliwych parametrów" modelu i w ten sposób przy odpowiedzi na pytanie zawarte w tytule artykułu "Czy Napoleon musiał przegrać bitwę pod Waterloo?".
EN
The aim of our paper is to present the new results of research work on optimization and simulation for some logistic problems in the company. The System Dynamics (SD) method and the Vensim simulation language are applied in order to solve specific managerial problems described by Forrester in the model of supply chain. The historical model of Customer-Producer-Employment System by Forrester (Forrester, 1961) has not been examined with the sensitivity analysis, from the “automatic” testing perspective. Optimization experiments have not been conducted, either. It is surprising, since the model is old and widely known. The opportunities offered by the Vensim language allow us to perform such analysis. The visualization called “confidence bounds“ is used, to show the behaviour of chosen variables over a period of time. The Monte-Carlo method is applied for sampling a set of numbers from within bounded domains (distribution for each searching parameters is specified). The authors of this paper conducted numerous experiments in this scope. This paper presents their results and offers some conclusions formulated at the end.
PL
Artykuł jest kontynuacją artykułu pt. "Analiza wrażliwości i optymalizacja na pewnych modelach archetypów z użyciem Vensima - ujęcie teoretyczne" tych samych autorów. Na bazie możliwości języka symulacyjnego Vensim przeprowadzono wiele eksperymentów i zaprezentowano w postaci "przedziałów ufności", które są bardzo ładną wizualizacją trajektorii zmiennych modeli.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.