Search results

1

Znaczenie Agencji Nieruchomości Rolnych w obrocie ziemią rolną i kształtowaniu konkurencyjności polskiego rolnictwa

100%

Karwat-Woźniak B.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2018

|

vol. 54

464-473

PL

Agencja Nieruchomości Rolnych jest państwową instytucją powierniczą, której Skarb Państwa powierzył wykonywanie prawa własności i innych praw na jego rzecz w stosunku do mienia państwowego w rolnictwie. Agencja realizuje działalność związaną z gospodarowaniem mieniem państwowym, wynikającą z polityki rolnej. Uwzględniając regulacje zawarte w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego (ukur), stanowi instytucję, której wyznaczono pierwszoplanową rolę w obrocie ziemią, a w konsekwencji w kreowaniu rozwoju rolnictwa. Z tego względu zbadano rolę Agencji w tworzeniu i funkcjonowaniu rynku ziemi rolnej, jak również w poprawę struktur rolniczych. Analizę przeprowadzono z perspektywy wpływu działalności Agencji na przemiany struktury obszarowej wynikające z zagospodarowania gruntów skarbowych oraz z ukur. Wnioskowanie przeprowadzono w oparciu o raporty z działalności Agencji i literaturę przedmiotu. Uzyskane wyniki świadczą, że o pozytywnym wkładzie Agencji w tworzeniu rynku ziemi rolnej (zwłaszcza dzierżaw) i poprawie struktury obszarowej. Ten wpływ odnotowano na terenach, gdzie było dużo ziemi skarbowej. W 2003 r. zgodnie z zapisami ukur ANR otrzymała uprawnienia do sprawowania nadzoru nad prywatnym obrotem ziemią. Ingerencja państwa w prywatny obrót ziemią ogranicza jego swobodę, ale jednocześnie daje możliwość aktywnej interwencji w sytuacji sprzedaży ziemi (prawo państwowego pierwokupu i wykupu). W konsekwencji Agencja ma możliwość wpływania na zmniejszanie barier rozwojowych rolnictwa również na terenach z niewielką ilością państwowych gruntów i dużym rozdrobnieniem obszarowym gospodarstw. Dotychczas ten wpływ należy uznać za niewielki. Wynika to form przenoszenia praw własności i praktycznych zasad egzekwowania zapisów ustawowych. W zmianach właścicielskich dominował obrót nierynkowy, a ANR incydentalnie korzystała ze swoich uprawnień.

EN

The Agricultural Property Agency pursues activities related to the management of state property, resulting from agricultural policy. Given the regulations of the Act on shaping the agricultural system, it is an institution which was assigned a leading role in trading in land and consequently in creating the development of agriculture. Therefore, the role of the Agency in the creation and functioning of the agricultural land market, in the improvement of agricultural structures, was examined. The analysis was twofold and covered: the impact of the Agency’s activities on transformations of the area structure resulting from the development of State Treasury land and from the Act on shaping the agricultural system. Conclusions were drawn based on the Agency’s activity reports and the literature. The results reveal the Agency’s positive contribution to the creation of the agricultural land market and the improvement of the area structure. This impact was noted in areas abundant in Treasury land. Pursuant to the Act on shaping the agricultural system, the Agency was authorised in 2003 to supervise private land trading. State intervention restricts the freedom of private land trading, but gives the opportunity to intervene in land sales. The Agency may thus contribute to reducing agricultural development barriers also in areas where state land is scarce and where farms’ area is highly fragmented. This contribution should be deemed to be small so far. This is due to forms of transferring property rights, practical principles for enforcing statutory provisions.

2

Wpływ wybranych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej na umacnianie i spowalnianie procesów rozwojowych w polskim rolnictwie

100%

Karwat-Woźniak B.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2019

|

vol. 57

304-315

PL

Wspólna Polityka Rolna (WPR) jest historycznie pierwszą spośród wspólnych społeczno-ekonomicznych polityk UE, która ulegała różnorodnym zmianom. Celem współczesnej WPR nie jest wyłącznie zagwarantowanie bezpieczeństwa żywnościowego konsumentom i godziwych dochodów rolnikom, ale również zapewnienie: zrównoważonego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich, wzrostu konkurencyjności gospodarstw rolnych, ochrony środowiska i walorów krajobrazowych. Celem pracy jest analiza zmian, jakie zaszły w polskim rolnictwie po akcesji do UE z perspektywy odziaływania WPR na te zmiany. W pracy skoncentrowano się głównie na analizie wybranych działań PROW. Pracę wykonano z wykorzystaniem analizy statystyczno-opisowej dostępnych danych empirycznych z użyciem metod porównawczych. Korzystano z danych GUS, ARiMR, Eurostat, badań terenowych IERiGŻ oraz literatury przedmiotu. Z wykonanych analiz wynika, że objęcie polskiego rolnictwa WPR stworzyło dla tego sektora nową jakość rozwojową a rolnicy relatywnie dobrze ją wykorzystali. Pomimo pewnych następstw niepomyślnych, ogólny bilans polskiego rolnictwa jako członka UE jest korzystny. Konieczność dostosowania do standardów obowiązujących na unijnym rynku była barierą dla pewnej grupy rolników, ale ten przymus i dopływ środków finansowych skutkował przyśpieszeniem procesów modernizacji rolnictwa (poprawa struktury obszarowej, wzrost wyposażenia w środki mechanizacji, zwiększenie siły ekonomicznej, unowocześnienie technologiczne itp.) i wyodrębnianiem się silnych ekonomicznie, konkurencyjnych gospodarstw rolnych. To zjawisko prowokowało poprawę produkcyjności czynników wytwórczych. Sytuacja taka, rozszerzenie rynku zbytu, dopłaty bezpośrednie skutkowały wzrostem dochodów rolniczych. Oddziaływanie dopłat bezpośrednich na przemiany strukturalne było niejednoznaczne. Z jednej strony stymulowały procesy koncentracji, ponieważ wzrost powierzchni gospodarstwa wiąże się z uzyskaniem większych dopłat oraz efektami skali, z drugiej strony, powodowało wstrzymywaniem się z decyzją właścicieli małych gospodarstw.

EN

The Common Agricultural Policy (CAP) is historically the first among the common socio-economic policies of the EU that has undergone various changes. The contemporary CAP does not only aim at guaranteeing food security to consumers and fair income to farmers, but also to ensure: sustainable agricultural and rural development, increase in farm competitiveness, environmental and landscape protection. The aim of this paper is to analyse the changes that have taken place in Polish agriculture since the accession to the EU, and the impact of the CAP on those changes. The focus is mainly on the analysis of selected measures under the RPD. The work has been carried out as a statistical and descriptive analysis of the available empirical data using comparative methods. The data used comes from Statistics Poland, the ARMA, Eurostat, fieldwork done by the Institute of Agricultural and Food Economics, and the literature. The analysis shows that the implementation of the CAP in Polish agriculture has resulted in the quality of development, and farmers have used the opportunity relatively well. Despite certain unfavourable consequences, the overall balance of Polish agriculture as a EU Member is good. The necessity to adjust to the standards of the EU market was a barrier for a certain group of farmers, but this constraint and the inflow of funds has led to the faster modernisation of agriculture (improvement in the agrarian structure, increase in the ownership of agricultural machinery, increased economic power, technological modernisation, etc.) and the rise of a group of economically resilient farms. This phenomenon has in turn stimulated improvement in the productivity of production factors. Such a situation, the expansion of the market and direct payment has resulted in the increase of agricultural income. The impact of direct payments on the structural change has been ambiguous. On one hand, it has stimulated the concentration of land ownership, as the increase in the farm aream entails higher payments, and the economies of scale, while on the other hand, it prevented smallholders from making a decision.

3

Ewolucja ustawodawstwa w obrocie ziemią rolniczą z zasobu Skarbu Państwa i między osobami fizycznymi

51%

Karwat-Woźniak B., Sikorska A., Buks B.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2017

|

issue 487

146-159

PL

Ziemia stanowi zasób nieodzowny w każdej działalności człowieka, a jej powierzchnia jest ograniczona i trwale umiejscowiona. Z tego względu obowiązkiem państwa jest chronić ziemię rolną, aby zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe swoich obywateli. Temu celowi służą m.in. rozwiązania prawne w obrocie nieruchomościami rolnymi. Analizując zasady przenoszenia praw do nieruchomości rolnych, można wyodrębnić trzy główne okresy, które różniły się stopniem ich liberalizacji oraz zakresem unifikacji obrotu ziemią między osobami fizycznymi oraz z udziałem ANR. Naczelnym zamysłem było tworzenie regulacji, które w sposób szczególny traktowały gospodarstwa rodzinne, sprzyjały poprawie struktury obszarowej i przekazywaniu ziemi rolnej odpowiednim użytkownikom oraz zapobiegały nadmiernej koncentracji. Mechanizmy i instrumenty osiągnięcia tych celów były zróżnicowane, a rynkowy obrót ziemią rolniczą odbywał się zawsze w dwóch odrębnych segmentach. Te odmienności utrzymały się również po 30.04.2016 roku.

Refine search results

2 Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

1 Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

3 Karwat-Woźniak B.

1 Buks B.

1 Sikorska A.

1 2019

1 2018

1 2017

Znaczenie Agencji Nieruchomości Rolnych w obrocie ziemią rolną i kształtowaniu konkurencyjności polskiego rolnictwa

Wpływ wybranych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej na umacnianie i spowalnianie procesów rozwojowych w polskim rolnictwie

Ewolucja ustawodawstwa w obrocie ziemią rolniczą z zasobu Skarbu Państwa i między osobami fizycznymi