Search results

1

Wojciech Bogumił Jastrzębowski’s Draft of the European Constitution of 1831 – Genesis, Main Assumptions and Significance

100%

Gaca A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2024

|

issue 1(77)

261-271

PL

Federacyjna koncepcja zjednoczonej Europy Wojciecha Bogusława Jastrzębowskiego (1799–1882) powstała podczas powstania listopadowego. Drukowany tekst broszury z 1831 r. Konstytucji dla Europy, której rękopis przechowuje Archiwum Akt Dawnych w Warszawie, pomyślany został jako projekt ogólnoeuropejskiej ustawy zasadniczej. Głównym celem przyszłej federacji narodów miało być zapobieżenie na przyszłość wszelkim wojnom na naszym kontynencie. Jastrzębowski w 77 artykułach Konstytucji sprecyzował m.in. zasady funkcjonowania wspólnych instytucji monarchicznej federacji oraz instytucji narodowych. Określił także wzajemne relacje między narodami a władzami wspólnotowymi, sankcje karne za łamanie praw europejskich i narodowych, a także podstawowe prawa i obowiązki obywateli zjednoczonej Europy. Autor projektu zakładał równość wszystkich wobec prawa i zniesienie wszelkich przywilejów stanowych. Jednym z głównych zadań zjednoczonej Europy miało być według niego zniesienie granic oraz częściowe rozbrojenie.

EN

Wojciech Bogusław Jastrzębowski’s federative concept of a united Europe was developed during the November Uprising. The printed text of the 1831 pamphlet Constitution for Europe, the manuscript of which is kept by the Archive of Old Records in Warsaw, was conceived as a project for a pan-European constitution. The main aim of the future federation of nations was to prevent any further wars on our continent. In the 77 articles of the Constitution, Jastrzębowski specified, inter alia, the principles of the functioning of the common institutions of the monarchical federation and the national institutions. He also defined the mutual relations between nations and community authorities, criminal sanctions for breaching European and national laws, as well as the fundamental rights and duties of citizens of a united Europe. The author of the project stipulated the equality of all before the law and the abolition of all state privileges.

2

Władza królewska ze szczególnym uwzględnieniem uprawnień prawodawczych monarchy w Królestwie Danii epoki Waldemarów. Analiza na podstawie wybranych źródeł prawa z I poł. XIII w.

63%

Gaca A., Bąk H.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2022

|

vol. 21

|

issue 1

473-497

EN

The period in Danish history which began with the accession of power by Valdemar I in 1157 and ended with the death of his youngest son, Valdemar II (1241), known by posterity as the Victorious or the Lawgiver, is considered in Danish historiography as a time of significant social, political and legal changes. It is sometimes even named as the golden period of the Kingdom’s history in the Middle Ages, the so-called “Valdemar Era”. After years of internal struggles for power, real feudal fragmentation, and recognition of the emperor’s fief sovereignty, the nearly 100-year reign of Valdemar I and his two sons brought a re-consolidation of the state that included an expansion of royal authority, including the legislative powers of the rulers. This process was accompanied by cooperation between the state and the Church, whose support and approval led not only to a series of territorial conquests, the ordering of the treasury and the administrative apparatus, but also to the writing of the laws in force. It should be noted that beginning with the issuance of King Canute’s Law of Murder in 1200, the monarch begins to act as an independent legislator, which, given the customary legislative powers vested in the district councils (ting), is a significant innovation. As a culmination of the increased legislative activity of the rulers of the „Valdemar Era”, in 1241, the first Danish law on the Jutland district, Jyske Lov, was „given” with royal sanction. This law is preceded by a prologue, which can be regarded as a sui generis fundamental statute indicating, among other things, the scope of the monarch’s rights and duties, including the king’s legislative powers. The analysis of selected royal decrees from the first half of the 13th century, including especially the prologue to Jyske Lov, will allow, taking into account the political background, to present the scope of royal authority of the rulers of the ≪Valdemar Era≫”, with particular emphasis on the monarch’s legislative powers.

PL

Okres w dziejach Danii zapoczątkowany objęciem władzy przez Waldemara I w 1157 r., a zakończony śmiercią jego najmłodszego syna Waldemara II (1241) zwanego przez potomnych Zwycięzcą lub Prawodawcą uznawany jest w historiografii duńskiej za czas znaczących zmian społecznych, politycznych oraz prawnych. Niekiedy jest on wręcz określany mianem złotego okresu dziejów Królestwa w średniowieczu tzw. epoki Waldemarów. Po latach wewnętrznych walk o władzę, faktycznego rozbicia dzielnicowego i uznania zwierzchności lennej cesarza, blisko 100-letnie panowanie Waldemara I i jego dwóch synów przyniosło ponowną konsolidację państwa, z którą wiązało się poszerzenie władzy królewskiej, w tym prawodawczych uprawnień władców. Procesowi temu towarzyszyła współpraca na linii państwo – Kościół, którego wsparcie i aprobata doprowadziły nie tylko do szeregu podbojów terytorialnych, uporządkowania skarbowości i aparatu administracyjnego, ale także do spisania obowiązujących praw. Należy podkreślić, że począwszy od wydania w 1200 r. Prawa króla Kanuta o zabójstwach, monarcha zaczyna występować jako samodzielny prawodawca, co mając na uwadze zwyczajowe uprawnienia prawodawcze, przysługujące wiecom dzielnicowym (ting), stanowi istotne novum. Za zwieńczenie wzmożonej działalności legislacyjnej władców „epoki Waldemarów” uznać należy „danie” w 1241 pierwszego w dziejach Danii spisu praw dzielnicy Jutlandii – Jyske Lov, które opatrzone zostało sankcją królewską. Prawo to poprzedzone jest przedmową, którą uznać można za sui generis ustawę zasadniczą wskazującą m.in. zakres praw i obowiązków monarchy, w tym uprawnień prawodawczych króla. Analiza wybranych rozporządzeń królewskich z I poł. XIII w., w tym przede wszystkim przedmowy do Jyske Lov pozwoli, przy uwzględnieniu tła politycznego, przybliżyć zakres władzy królewskiej władców „epoki Waldemarów”, ze szczególnym uwzględnieniem uprawnień prawodawczych monarchy.

3

Unia kalmarska a unie polsko-litewskie – kilka uwag na temat ich początków i potrzeby kontynuacji badań porównawczych obu związków państwowych

63%

Gaca A., Bąk H.

Rocznik Lituanistyczny

|

2020

|

vol. 6

EN

The article presents the current state of comparative research into the Kalmar Union and the Polish-Lithuanian unions, contributing to the postulate of the need for further detailed comparative studies in this field. It outlines a genesis of the unions (their causes, the 1385 Act of Krewo and the 1397 Kalmar Union [unionsbrevet]), then characterises the both documents and conducts a comparative analysis; indicates the similarities between the unions as regards rivalry for the leadership; emphasises the role played by Queen Margaret in the conclusion of the union, and describes the independent rule of Erik of Pomerania with its results. Next, it analyses the transformation of the Kalmar Union together with its successive stages and the causes of its collapse; the fate of the two unions after they formally ended and their impact on the historical development of the member states. Finally, it attempts to indicate lines of further comparative research into the both unions.

PL

Artykuł prezentuje dotychczasowy stan badań komparatystycznych nad unią kalmarską i uniami polsko-litewskimi. Na wstępie przedstawiono genezę obu unii: przyczyny ich zawarcia, scharakteryzowano i porównano dokumenty obu układów: w Krewie (1385 r.) i unii kalmarskej (unionsbrevet) (1397 r.). Wskazano również podobieństwa obu związków na płaszczyźnie rywalizacji o przywództwo, a także rolę królowej Małgorzaty w zawarciu unii oraz samodzielne rządy Eryka Pomorskiego i ich skutki. Następnie przybliżono transformację unii kalmarskiej, jej poszczególne etapy i przyczyny upadku oraz losy obu związków unijnych po ich formalnym ustaniu i ich wpływ na dalszy rozwój państw członkowskich. Na zakończenie podjęto próbę wytyczenia kierunków dalszych badań porównawczych nad obydwoma uniami, stawiając postulat o konieczności ich kontynuowania i rozwijania.

4

Wojciech Bogumił Jastrzębowski’s Draft European Constitution Versus the Contemporary Realisation of the Idea of Continental Unity

63%

Serowaniec M., Gaca A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

issue 5(75)

353-365

PL

Projekt Konstytucji dla Europy Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego stanowi wizję idealnego europejskiego ładu społecznego, którego fundament stanowić ma między innymi powszechne prawo obywatela do wolności i niezależności, do różnorodności i własnej indywidualnej tożsamości, a także prawo do życia w pokoju. Nad wyraz widoczny jest zatem szereg zbieżności, które istnieją pomiędzy przymierzem narodów postulowanym przez Jastrzębowskiego a późniejszymi formami zespolenia, funkcjonującymi i nadal rozwijanymi we współczesnej Europie. Warto zatem przedstawić kilka uwag na temat istniejących podobieństw, ale też i istotnych różnic, między monarchistyczną wizją europejskiego przymierza narodów, przedstawioną przez autora Konstytucji dla Europy, a współczesną realizacją idei jedności kontynentu. Celem niniejszego artykułu jest analiza i charakterystyka istniejących podobieństw, jak również najistotniejszych różnic, między monarchistyczną wizją europejskiego przymierza narodów, przedstawioną przez autora Konstytucji dla Europy, a współczesną realizacją idei jedności kontynentu.

EN

Wojciech Bogumił Jastrzębowski’s draft of a Constitution for Europe is a vision of an ideal European social order, whose foundation is to be found, inter alia, in the citizen’s universal right to freedom and independence, to diversity and individual identity, as well as the right to live in peace. It is thus highly apparent that a number of parallels exist between the alliance of nations postulated by Jastrzębowski and later forms of integration existing and still being developed in contemporary Europe. The aim of this article is to analyse and characterize the existing similarities, and also the most significant differences, between the monarchist vision of the European alliance of nations, as presented by the author of the Constitution for Europe, and the contemporary realisation of the idea of the unity of the continent.

5

Marcin Zaremba, The Great Terror. Poland 1944–1947. Popular Reaction to Crisis, Kraków 2012, pp. 696

63%

Gaca A., Naworski Z.

Kultura i Edukacja

|

2014

|

issue 6(106)

267-274

6

Zgromadzenie Królestwa – geneza powstania i prace norweskiej konstytuanty nad projektem Konstytucji Królestwa Norwegii z 17 maja 1814 r.

63%

Bąk H., Gaca A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2024

|

issue 4(80)

103-116

PL

Celem artykułu jest przybliżenie genezy powstania norweskiej konstytuanty tj. Zgromadzenia Królestwa oraz prac tego organu nad Konstytucją Królestwa Norwegii uchwaloną dnia 17 maja 1814 r. W tekście szczególną uwagę poświęcono ustrojowi państw skandynawskich oraz wydarzeniom politycznym pomiędzy 1807 a 1814 r., które przyczyniły się do rozpadu duńsko-norweskiej monarchii unijnej i stanowiły asumpt dla idei niepodległości Norwegii. Druga część artykułu dotyczy wyborów do norweskiej konstytuanty i jej prac, których wynikiem było uchwalenie ustawy zasadniczej.

EN

The aim of the article is to give an overview of the origins of the Norwegian Constituent Assembly, i.e. the Kingdom Assembly, and the work of this body on the Constitution of the Kingdom of Norway, adopted on 17 May 1814. The text pays special attention to the system of Scandinavian states and the political events between 1807 and 1814, which contributed to the dissolution of the Danish-Norwegian Union Monarchy and provided the apex for the idea of Norwegian independence. The second part of the article deals with the elections to the Norwegian Constituent Assembly and its work resulting in the enactment of the Basic Law.

Refine search results

3 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 Kultura i Edukacja

1 Miscellanea Historico-Iuridica

1 Rocznik Lituanistyczny

6 Gaca A.

3 Bąk H.

1 Naworski Z.

1 Serowaniec M.

2 2024

1 2023

1 2022

1 2020

1 2014

Wojciech Bogumił Jastrzębowski’s Draft of the European Constitution of 1831 – Genesis, Main Assumptions and Significance

Władza królewska ze szczególnym uwzględnieniem uprawnień prawodawczych monarchy w Królestwie Danii epoki Waldemarów. Analiza na podstawie wybranych źródeł prawa z I poł. XIII w.

Unia kalmarska a unie polsko-litewskie – kilka uwag na temat ich początków i potrzeby kontynuacji badań porównawczych obu związków państwowych

Wojciech Bogumił Jastrzębowski’s Draft European Constitution Versus the Contemporary Realisation of the Idea of Continental Unity

Marcin Zaremba, The Great Terror. Poland 1944–1947. Popular Reaction to Crisis, Kraków 2012, pp. 696

Zgromadzenie Królestwa – geneza powstania i prace norweskiej konstytuanty nad projektem Konstytucji Królestwa Norwegii z 17 maja 1814 r.