Search results

1

Zmiany zachowań konsumenckich w zakresie przeprowadzania transakcji gotówkowych i bezgotówkowych

100%

Szczepańska-Przekota A.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2021

|

issue 66

111-123

EN

Contemporary changes involving the computerization of everyday life affect its every sphere. This is especially true of the financial world. Until recently, the basic form of payments were of cash, whereas currently they constitute only a small part of all in trade. Even in everyday shopping, payment cards are already widely used, and traditional money is systematically being replaced by non-cash money. Taking these observations into account, the aim of the study was to identify the pace of changes in consumer attitudes in the use of selected services offered by the banking sector, i.e. the use of ATMs and the use of payment cards. The work was based on quarterly data for the period 2005 Q1 – 2020 Q1 provided by the National Bank of Poland. The analyses examined the rate of changes and their seasonal distribution.The analyzed data show that society uses fewer and fewer cash withdrawals from ATMs, although larger amounts are withdrawn. The fact that ATMs are used less frequently reduces their number. However, the non-cash payments market is constantly developing. This form is characterized by the highest growth dynamics. There are also changes in seasonal behavior. Today, more transactions are made in the second and third quarters. Quite unexpectedly, it was observed that the number of transactions in the fourth quarters was lower than the number of transactions in the second and third quarters. However, the fewest transactions are invariably carried out in the first quarters. Depending on the instrument, the differences amount to two to ten percentage points. In general, research shows that in a stable market, trust in non-cash money grows at the expense of cash. Only a crisis situation – in 2020 it was the declaration of a pandemic – there is a slightly increased interest in cash.

PL

Współcześnie zachodzące zmiany polegające na informatyzacji życia codziennego dotykają każdej jego sfery. W szczególności dotyczy to świata finansów. Jeszcze do niedawna podstawową formą płatności były płatności gotówkowe, aktualnie w obrocie gospodarczym stanowią one tylko niewielką część wszystkich transkacji. Nawet w codziennych zakupach powszechnie wykorzystywane są już karty płatnicze, a pieniądz tradycyjny zostaje systematycznie wypierany przez pieniądz bezgotówkowy. Biorąc pod uwagę te spostrzeżenia, jako cel pracy postawiono rozpoznanie tempa zmian zachowań konsumenckich w zakresie korzystania z wybranych usług oferowanych przez sektor bankowy, tj. korzystania z bankomatów oraz korzystania z kart płatniczych. Pracę oparto na danych kwartalnych z okresu 2005 Q1–2020 Q1 udostępnianych przez Narodowy Bank Polski. W analizach badano tempo zachodzących zmian oraz ich rozkład sezonowy.Z analizowanych danych wynika, że społeczeństwo coraz rzadziej korzysta z wypłaty gotówki z bankomatów, chociaż wypłacane są coraz większe kwoty. Fakt rzadszego korzystania z bankomatów powoduje ograniczenie ich liczby. Natomiast cały czas rozwija się rynek płatności bezgotówkowych. Ta forma charakteryzuje się najwyższą dynamiką wzrostu. Zachodzą także zmiany w zachowaniu sezonowym. Dzisiaj więcej transakcji przeprowadza się w drugich i trzecich kwartałach. Dość nieoczekiwanie zaobserwowano, że liczba transakcji w czwartych kwartałach ustępuje liczbietransakcji z drugich i trzecich kwartałów. Jednak niezmiennie najmniej transakcji przeprowadza się w pierwszych kwartałach. W zależności od instrumentu różnice sięgają dwóch do nawet dziesięciu punktów procentowych. Generalnie z badań wynika, że w sytuacji stabilnego rynku, rośnie zaufanie do pieniądza bezgotówkowego kosztem pieniądza gotówkowego. Jedynie w sytuacji kryzysowej, a w 2020 r. było to ogłoszenie pandemii, następuje nieco zwiększone zainteresowanie pieniądzem gotówkowym.

2

Wahania sezonowe jako skutek zmian w strukturze inwestorów – studium przypadku dla Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.

100%

Szczepańska-Przekota A.

Finanse i Prawo Finansowe

|

2024

|

vol. 1

|

issue 41

EN

The purpose of the article. Seasonality in capital markets is described in the financial literature as a type of calendar anomaly that indicates irrational investor behaviour. One might ask whether there are reasons other than irrational investor behaviour for changes in the occurrence and magnitude of calendar anomalies. The paper hypothesises that changes in the structure of investors are responsible for the occurrence of seasonal anomalies. Methodology. The analysis of seasonal fluctuations in the WIG index quotations for the years 1997–2022 was carried out using the CENSUS X12 procedure, with tests for the stability of seasonal fluctuations and the presence of moving seasonality. The assessment of the relationship between the strength of seasonal fluctuations, measured by the difference between the monthly extreme seasonal deviations in a given year, and the share of individual investors in the total number of stock market transactions on the Warsaw Stock Exchange was carried out using the Pearson linear correlation coefficient and the Granger causality test. Results of the research. Periods of appearance and disappearance of seasonal fluctuations on the Polish stock market have been observed. Changes in the structure of investors were proposed as an explanation for this phenomenon. The periods in which the seasonality phenomenon was more intense coincided with the increased activity of individual investors. Therefore, it was not the description of the anomaly that was the reason for its disappearance, but its appearance and disappearance was linked to the structure of investors who showed certain constant behaviours.

PL

Cel artykułu. Sezonowość na rynkach kapitałowych opisywana jest w literaturze finansów jako swoistego rodzaju anomalia kalendarzowa, pokazująca irracjonalne zachowania inwestorów. Można zadać pytanie, czy zauważa się również inne przyczyny, niż irracjonalne zachowania inwestorów, zmian w występowaniu i sile anomalii kalendarzowych? W pracy postawiono hipotezę, że za pojawianie się anomalii sezonowych odpowiadają zmiany w strukturze inwestorów. Metoda badawcza. Analiza wahań sezonowych notowań indeksu WIG za lata 1997–2022 została przeprowadzona za pomocą procedury CENSUS X12 wraz z testami stabilności wahań sezonowych oraz obecności ruchomej sezonowości. Ocena związku pomiędzy siłą wahań sezonowych, mierzonych różnicą pomiędzy miesięcznymi ekstremalnymi odchyleniami sezonowymi w danym roku a udziałem inwestorów indywidualnych w ogólnej liczbie transakcji dokonywanych na rynku akcji na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie została wykonana przy użyciu współczynnika korelacji liniowej Pearsona oraz testu przyczynowości Grangera. Wyniki badań. Zauważono pojawiające się okresy pojawiania się i zanikania wahań sezonowych na rynku akcji w Polsce. Jako wyjaśnienie tego zjawiska wskazano zmiany w strukturze inwestorów. Okresy, w których zjawisko sezonowości było bardziej intensywne pokrywały się ze zwiększoną aktywnością inwestorów indywidualnych. Zatem to nie opis anomalii okazywał się przyczyną do jej zanikania, ale jej pojawianie się i zanikanie było związane ze strukturą inwestorów, którzy wykazywali pewne stałe zachowania.

3

The best time to sell wheat. Poland as a case study

63%

Przekota G. P., Szczepańska-Przekota A.

Zeszyty Naukowe UPH seria Administracja i Zarządzanie

|

2020

|

vol. 52

|

issue 125

37-46

EN

Seasonality is a typical phenomenon for agricultural markets, but its scale may be different for individual products. Climatic conditions cause differences in the supply of commodities throughout the year, and this generates price volatility. The aim of the study is to assess the distribution of seasonal fluctuations in wheat prices in Poland in the years 2000-2020 and to determine the optimal moment for selling wheat from the agricultural producer's point of view. The price distribution analysis also took into account the cost of storage. The analysis was based on descriptive statistics and confidence intervals for mean values. The conducted research made it possible to evaluate the price distribution over the following seasons. It’s difficult to clearly indicate the most favorable months for selling wheat. There are many indications that it may be January. However, market conditions are so volatile that the situation may change unexpectedly throughout the year.

4

Employee compensation as a function of the sectoral structure of the economy

51%

Szczepańska-Przekota A., Hadław M., Bochenek M., Przekota G.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2022

|

issue 72

5-25

PL

Wynagrodzenia pracowników są czynnikiem, który wyznacza kierunki rozwoju gospodarczego. Jednocześnie można stwierdzić, że struktura gospodarki wpływa na wynagrodzenia pracowników. Ze względu na znaczenie struktury gospodarki, celem artykułu jest zbadanie czynników struktury wpływających na wynagrodzenia w krajach członkowskich UE w latach 2013–2020. W szczególności zbadano znaczenie tradycyjnych i nowoczesnych struktur gospodarczych dla wynagrodzeń. W pracy zastosowano analizę wielopoziomową. Badania wykazały, że systematyczna transformacja gospodarki w kierunku nowoczesnych gałęzi kosztem tradycyjnych spowodowała wzrost wynagrodzeń. Jest to wynik alternatywny w stosunku do niektórych obserwacji literaturowych, gdzie często podkreśla się, że wykorzystanie robotyzacji i sztucznej inteligencji powoduje wzrost bezrobocia i spadek wynagrodzeń pracowników. Z drugiej strony, całkowite zastąpienie tradycyjnych sektorów jest niemożliwe ze względu na ich znaczenie. Stąd najwłaściwszym kierunkiem wydaje się być stopniowe zwiększanie efektywności w słabo rozwiniętych sektorach gospodarki, bez ich całkowitego porzucania.

EN

Employee compensation is the factor that determines the directions of economic development. Yet, at the same time, the structure of the economy influences employee compensation. Due to the importance of the structure of the economy, the purpose of the paper is to examine the structure factors that influence compensation in the EU Member States in the period 2013–2020. In particular, it investigates the importance of traditional and modern economic structures for employee compensation. In the paper, a multi-level analysis was applied. The research showed that the systematic transformation of the economy towards modern branches in favour of the traditional ones caused an increase of compensation. This is an alternative result in relation to some observations in the subject literature, where it is often emphasized that robotisation and AI cause an increase in unemployment and a decrease in employee compensation. On the other hand, it is impossible to completely replace the traditional sectors. Hence, the most appropriate direction seems to be a gradual increase in efficiency in underdeveloped sectors of the economy without abandoning them entirely.

Refine search results

2 Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

1 Finanse i Prawo Finansowe

1 Zeszyty Naukowe UPH seria Administracja i Zarządzanie

4 Szczepańska-Przekota A.

1 Bochenek M.

1 Hadław M.

1 Przekota G.

1 Przekota G. P.

1 2024

1 2022

1 2021

1 2020

Zmiany zachowań konsumenckich w zakresie przeprowadzania transakcji gotówkowych i bezgotówkowych

Wahania sezonowe jako skutek zmian w strukturze inwestorów – studium przypadku dla Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.

The best time to sell wheat. Poland as a case study

Employee compensation as a function of the sectoral structure of the economy