Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Celem prowadzonych w artykule rozważań było przedstawienie przyczynowo-skutkowej analizy inflacji w Polsce w latach 1995-2021. Realizując wyznaczony cel w części teoretycznej artykułu: - sformułowano podstawowe założenia teoretyczne modelu kształtowania się poziomu cen w makroskali, - scharakteryzowano podstawowe czynniki popytowe inflacji (inflacji ciągnionej przez popyt) oraz czynniki kosztowe inflacji (inflacji pchanej przez koszty), - sformułowano hipotezy badawcze dotyczące wpływu wyodrębnionych czynników na poziom cen dóbr konsumpcyjnych w makroskali, - zdefiniowano postać ogólną modelu opisującego rozpatrywany związek przyczynowo-skutkowy. W części empirycznej artykułu: - przeprowadzono analizę informacji statystycznych podstawowych mierników charakteryzujących makroekonomiczne procesy zmian poziomu cen w Polsce w latach 1995-2021, - oszacowano parametry strukturalne przyczynowo-skutkowego modelu poziomu cen dóbr konsumpcyjnych, - przeprowadzono weryfikację oszacowanego modelu i sformułowano wnioski końcowe dotyczące przyczyn inflacji w Polsce w analizowanych latach.
EN
In the beginning of the theoretical part of the paper the macroeconomic concepts of the demand for labour in condition of technical progress and in process of changing the capital was presented. Then some assumptions for dynamic model describing the relationship between the rates of employment growth and the rates of GDP growth were formulated. In the empirical part of the paper same selected estimated versions of the considered model for Polish economy were presented. In the process of estimation the quarterly statistical data from 1996 q. 1 to 2008 q. 4 were applied. During the specification, estimation and verification processes were taking into account assumptions which were formulated for considering cause-effect relationship. As a result of this specification procedure two periods of time were separated. For them the short and long run effects of influence the technical progress into the employment rate of growth were not similar. Moreover, the limited GDP rates of growth for which the employment rate of growth was positive had been estimated. Limited rate for the period from 1996 q. 1 to 2004 q.2 was equal to 4.55%. For the period from 2004 q.3 to 2008 q.4 this limited GDP rate of growth was smaller, equal to 2.56%. The last result is similar to the level of this type of parameter which characterized majority of West European countries.
PL
W części teoretycznej artykułu w pierwszej kolejności przedstawiono makroekonomiczne podstawy zapotrzebowania na pracę w warunkach postępu technicznego oraz zmian kapitału rzeczowego. W następnej kolejności sformułowano założenia dla dynamicznego modelu opisującego zależności pomiędzy stopami wzrostu produktu krajowego i zatrudnienia. W części empirycznej artykułu rozważano wybrane wersje oszacowanego modelu opisujące gospodarkę Polski. Do oszacowania parametrów strukturalnych modelu wykorzystano dane kwartalne obejmujące okres od 1 kwartału 1996 r. do 4 kwartału 2008 r. W procesie specyfikacji, estymacji i weryfikacji modelu brano pod uwagę założenia, które były formułowane dla rozważanego związku przyczynowo-skutkowego. W rezultacie zastosowanej procedury specyfikacyjnej wyodrębniono dwa podokresy, dla których krótko i długookresowe efekty wpływu postępu technicznego na stopę wzrostu zatrudnienia wykazywały różnicę. Ponadto oszacowano graniczne stopy wzrostu PKB, przy której stopa wzrostu zatrudnienia stawała się dodatnia. Stwierdzono, że graniczna stopa wzrostu PKB dla podokresu od 1 kwartału 1996 r. do 2 kwartału 2004 r. wynosiła 4,55%. Dla podokresu od 3 kwartału 2004 r. do 4 kwartału 2008 r. graniczna stopa wzrostu PKB była mniejsza i wynosiła 2,56%. Wielkość ta jest zbliżona do poziomu charakteryzującego większość zachodnioeuropejskich krajów.
EN
The theoretical part of the article defines the function of the switching trend associated with the unambiguously dynamic error correction model (ECM). The switches in the defined trend are exogenous variables of the dynamic model. Conducting considerations regarding both forms of the cause-and-effect autoregressive model include: - short and long-term multiplier effects of impact of exogenous variables on the endogenous variable were defined, - graphical graphs of the switching trend with its boundary levels are presented, - simulated the behavior of endogenous variable for assumed changes of exogenous variables, - the equivalence of the considered error correction model with its switching trend in deterministic and stochastic conditions was checked.
PL
W części teoretycznej artykułu zdefiniowano funkcję trendu przełącznikowego przyporządkowanego jednoznacznie dynamicznemu modelowi korekty błędem (ECM). Przełącznikami w zdefiniowanym trendzie są zmienne egzogeniczne modelu dynamicznego. Prowadząc rozważania dotyczące obu postaci przyczynowo-skutkowego modelu autoregresyjnego: - zdefiniowano krótko- i długookresowe efekty mnożnikowe oddziaływania zmiennych egzogenicznych na zmienną endogeniczną; - przedstawiono wykresy graficzne trendu przełącznikowego wraz z jego granicznymi poziomami; - przeprowadzono symulację zachowania się zmiennej endogenicznej dla założonych zmian zmiennych egzogenicznych; - sprawdzono równoważność rozpatrywanego modelu korekty błędem z jego trendem przełącznikowym w warunkach deterministycznych i stochastycznych zmian.
PL
We wstępnej części artykułu - odwołując się do teorii Keynesa - omówiono i zdefiniowano podstawowe relacje makroekonomiczne pomiędzy konsumpcją globalną a produktem krajowym brutto. W następnej kolejności przeprowadzono analizę informacji statystycznych dotyczących prywatnych wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych (C) oraz globalnych wydatków konsumpcyjnych społeczeństwa (CO) na tle produktu krajowego brutto (PKB) w Polsce w latach 1995-2018. Przeprowadzona analiza materiału empirycznego pozwoliła na sformułowanie wstępnych założeń dotyczących analizowanych makrozależności. W zasadniczej części teoretycznej artykułu - odwołując się między innymi do wniosków z części empirycznej analizy - sformułowano hipotezę badawczą, zgodnie z którą: zależność pomiędzy konsumpcją realną (C lub CO) a produktem krajowym brutto (PKB) ma charakter liniowy, inercyjny oraz podlega mechanizmowi korekty. Celem zweryfikowania postawionej hipotezy sformułowano autoregresyjny model konsumpcji globalnej, który podlegał mechanizmowi korekty błędem (ECM). Na podstawie postaci analitycznej rozważanego modelu zdefiniowano następujące mierniki: - krótkookresową, natychmiastową nieskorygowaną krańcową skłonność do konsumpcji (SrKSKim), - krótkookresową skorygowaną krańcową skłonność do konsumpcji (SrKSKcrd), - długookresową skorygowaną krańcową skłonność do konsumpcji (LrKSKcrd). Ponadto zdefiniowano funkcję trendu przełącznikowego, który przyporządkowano rozważanemu dynamicznemu modelowi korekty błędem (ECM).W części empirycznej artykułu rozpatrzono dwie wersje rozważanego autoregresyjnego modelu konsumpcji z mechanizmem korekty. W pierwszej wersji modelu uzależniono realną konsumpcję prywatną gospodarstw domowych (C) od produktu krajowego (PKB). Z kolei w drugiej wersji uzależniono realną konsumpcję całkowitą społeczeństwa (CO) od produktu krajowego (PKB). Obie wersje modelu oszacowano, zweryfikowano oraz zinterpretowano. Przeprowadzona analiza oszacowanych wersji modelu potwierdziła sformułowaną w części teoretycznej hipotezę badawczą zgodnie z którą realna konsumpcja:-jest liniowo zależna od produktu krajowego brutto,-ma charakter inercyjny,-jest korygowana w czasie.
EN
In the introductory part of the article – referring to Keynes’ theory – basic macroeconomic relations between global consumption and gross domestic product are discussed and defined. Next, an analysis of statistical information on private consumption expenditure of households (C) and global consumption expenditure of the society (CO) against the background of gross domestic product (GDP) in Poland in 1995–2018 was carried out. The analysis of empirical material carried out allowed formulating preliminary assumptions regarding the analyzed macro-dependencies. In the main theoretical part of the article – referring, inter alia, to the conclusions from the empirical part of the analysis – the research hypothesis was formulated, according to which: the relationship between real consumption (C or CO) and gross domestic product (GDP) is linear, inertial and subject to a correction mechanism. To verify the hypothesis, an autoregressive model of global consumption was formulated, which was subject to the error correction mechanism (ECM). Based on the analytical form of the considered model, the following measures were defined: - short-run, immediate uncorrected marginal propensity to consume (SrMPCim), - short-run corrected marginal propensity to consume (SrMPCcrd), - long-run corrected marginal propensity to consume (LrMPCcrd). In addition, a switch trend function was defined that was assigned to the dynamic error correction model (ECM) under consideration. In the empirical part of the article, two versions of the considered autoregressive consumption model with a correction mechanism were considered. In the first version of the model, real private consumption of households (C) was dependent on domestic product (GDP). On the other hand, the second version makes the total consumption of the society (CO) dependent on the domestic product (GDP). Both versions of the model were estimated, verified and interpreted. The analysis of the estimated versions of the model confirmed the theoretical research hypothesis according to which real consumption: - is linearly dependent on the gross domestic product, - is inertial, - it is corrected in time.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.