Search results

1

“Born Out of Crisis, Buried by Catastrophe”. Central Europe as a Project Doomed to Failure

100%

Parfianowicz W.

Studia Litteraria et Historica

|

2020

|

issue 9

PL

Autorka przygląda się obrazom Europy Środkowej tworzonym w różnych obiegach kultury popularnej (satyryczne powieści z nurtu akademickiego, quasi-przewodniki, filmy), a także narracjom na temat mitu Europy Środkowej tworzonym w państwach tego regionu. Przedmiotem artykułu jest namysł nad dwoma modelami opowiadania o tym obszarze – nad wizją utraconej utopii harmonijnej egzystencji kultur, wyznań i narodów oraz nad obrazem „nędznych państw”, obszaru zacofanego cywilizacyjnie, pogrążonego w nieustających konfliktach etnicznych i sprzyjającego dyskryminacji wielu grup społecznych. Główne pytanie dotyczy kwestii, jak te narracje wpłynęły na sposób ujmowania przemian związanych z transformacją ustrojową w regionie oraz współczesnych problemów, z którymi się on mierzy.

EN

In her paper, the author examines images of Central Europe created in various popular genres (campus novels, quasi-guidebooks, films, essays) as well as interpretations of the Central European myth from countries of the region. The aim is to reflect on two main Central European narratives. One is a vision of retrospective utopia of lost harmonious coexistence of cultures, religions and nations. The other – an image of the “misery of small Central European states”, of a backward region, immersed in never-ending ethnic conflicts. The author seeks to address the question of how these narratives influence the interpretation of the systemic transition process and of contemporary problems that the region is facing.

2

O „nowo pojętą oszczędność”. Umiar w socjalistycznym systemie wartości

100%

Parfianowicz W.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2022

|

vol. 117

|

issue 1

52-69

EN

This article explores discussions on the ecological crisis and the relationship between humans and the natural environment which continued in the 1970s in Poland. The author is interested in the role of ecological reflection in Polish socialist philosophy of that time. She analyses the discussions on ecology, scientific and technological revolution, economic growth, consumerism and projects of living in moderation conducted at the conference ‘Development of Polish culture in the perspective of the socialist system of values’ organised by the ‘Poland 2000’ Committee for Research and Prognosis at the Polish Academy of Sciences in the spring of 1975. The debates are placed in the context of global and regional processes unfolding at the time alongside the development of science, economic strategies, and the growing environmental awareness. The analysis takes the perspective informed by the current knowledge on the ecological and climate crisis along with its root causes. The concept of degrowth provides a theoretical framework. The author also ponders on the knowledge that could be derived from the experience of the Central European socialist countries and its relevance to the development of contemporary eco-socialist ideas.

3

Żyć w dobrostanie i w zgodzie z planetą. W poszukiwaniu wzorców kultury umiaru. Wstęp

63%

Czepkiewicz M., Parfianowicz W.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2022

|

vol. 117

|

issue 1

10-14

EN

‘We moderns have never needed a culture of limits as much as we do now’, argues Giorgos Kallis, an environmental scientist working in the field of ecological economics and an advocate of the idea of degrowth, in his book Limits: Why Malthus Was Wrong and Why Environmentalists Should Care. Fuelled by the economic system based on the growing production and consumption, the climate and ecological crisis prompts us to look for alternative models of social life. Profound changes are needed in how we organise our lives and economies – particularly in the countries of the Global North. It is also necessary to reflect on the values that steer these changes. One of them is moderation defined not as renouncement that is enforced by external circumstances and thus experienced as deprivation, but as well-being and living in balance with the environment, or as Kallis puts it, ‘a useful and happy life within the established limits’. Our aim is to look at this issue through the prism of Polish culture and its history. We intend to analyse the past and contemporary practices, communities and ethical systems developed around moderation, self-sufficiency and the concept of good life in harmony with nature. An equally important aspect for us is to study the lack of moderation, intemperance and coerced moderation as phenomena that continue to resurface in the history of Polish culture.

PL

„Nigdy nie potrzebowaliśmy kultury ograniczeń tak bardzo, jak dziś” – pisze w książce Limits: Why Malthus Was Wrong and Why Environmentalists Should Care badacz z nurtu ekonomii ekologicznej i popularyzator idei dewzrostu (degrowth) Giorgos Kallis. Kryzys klimatyczno-ekologiczny, u źródeł którego stoi system gospodarczy oparty na wzroście produkcji i konsumpcji, skłania do poszukiwania alternatywnych modeli życia społecznego. Potrzebujemy głębokich przemian w sposobie organizacji życia i gospodarek – szczególnie w państwach globalnej Północy. Konieczny jest też namysł nad wartościami nadającymi kierunek tym zmianom. Jedną z takich wartości jest umiar, rozumiany nie jako wymuszone zewnętrznymi okolicznościami i doświadczane jako deprywacja wyrzeczenie, ale jako życie w dobrostanie i równowadze z otaczającym środowiskiem, „życie użyteczne i szczęśliwe w ramach ustanowionych granic”, by przywołać znów Kallisa. Naszym celem jest przyjrzenie się tej problematyce w kontekście historii kultury polskiej. Zamierzamy prześledzić istniejące w przeszłości oraz nam współczesne praktyki, społeczności i systemy etyczne zbudowane wokół umiaru, samowystarczalności i dobrego życia w harmonii z przyrodą. Zarazem istotne jest dla nas rozpoznanie braku umiaru, nieumiarkowania lub umiaru będącego wynikiem przymusu, jako zjawisk stale powracających w historii kultury polskiej.

Refine search results

2 Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

1 Studia Litteraria et Historica

3 Parfianowicz W.

1 Czepkiewicz M.

2 2022

1 2020

“Born Out of Crisis, Buried by Catastrophe”. Central Europe as a Project Doomed to Failure

O „nowo pojętą oszczędność”. Umiar w socjalistycznym systemie wartości

Żyć w dobrostanie i w zgodzie z planetą. W poszukiwaniu wzorców kultury umiaru. Wstęp