We discuss the changing epidemiological situation of pertussis observed in recent years, with a focus on the shift of cases from young children to older age groups, teenagers and adults. Whooping cough may affect healthcare workers who belong to a high-risk group and cause hospital infections. We present a case report of pertussis in a nurse and the recommended prophylactic measures in healthcare workers. The current definition and diagnosis of pertussis is also discussed. The clinical course of pertussis can be significantly alleviated and highly non-specific, with no typical coughing and vomiting in people vaccinated against whooping cough a few years earlier. Pertussis should be considered in the differential diagnosis of cough lasting more than fourteen days. Improvement of the epidemiological situation requires, besides immunization of infants, regular and universal booster immunization for adolescents and adults. Vaccinations for health care workers of neonatal and pediatric wards are recommended in the National Program of Immunization for 2013. It seems that booster vaccination of health care workers with a triple vaccine against diphtheria, tetanus and acellular pertussis (dTpa) of the reduced quantity of antigens, particularly of health workers caring for infants, children and the elderly, may be the most effective way to reduce the risk of pertussis transmission in the health care environment. Med Pr 2013;64(5):731–739
PL
W pracy omówiono zmieniającą się w ostatnich latach sytuację epidemiologiczną krztuśca ze zwróceniem uwagi na przeniesienie zachorowań z małych dzieci na starsze grupy wiekowe - młodzież i dorosłych. Zachorowania mogą dotyczyć pracowników ochrony zdrowia, którzy są grupą podwyższonego ryzyka, i mieć charakter zakażenia szpitalnego. W artykule przedstawiono przypadek kliniczny krztuśca u pielęgniarki oraz wskazano postępowanie profilaktyczne zalecane u pracowników służby zdrowia. Omówiono aktualną definicję i diagnostykę krztuśca. U osób szczepionych przed kilku laty przebieg kliniczny choroby może być znacznie złagodzony i bardzo niecharakterystyczny - bez typowego kaszlu i wymiotów. Krztusiec należy uwzględniać w diagnostyce różnicowej kaszlu utrzymującego się ponad 14 dni. Poprawa sytuacji epidemiologicznej wymaga, poza uodpornieniem niemowląt, powszechnych i regularnych szczepień przypominających młodzieży i dorosłych. W polskim Programie Szczepień Ochronnych na 2013 rok wprowadzono zalecenie szczepienia pracowników oddziałów noworodkowych i dziecięcych. Wydaje się, że szczepienia przypominające pracowników ochrony zdrowia potrójną szczepionką przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi o zmniejszonej dawce antygenów (Diphteria, Tetanus and acellular Pertussis vaccine - dTpa) - zwłaszcza mających kontakt z niemowlętami, dziećmi i osobami starszymi - mogą być najbardziej skutecznym sposobem zmniejszenia ryzyka transmisji krztuśca w placówkach ochrony zdrowia. Med. Pr. 2013;64(5):731–739
Tick-borne encephalitis (TBE) is one of the most common viral neuroinfections in Poland. Detection of specific IgM and IgG anti-TBE antibodies in the serum or cerebrospinal fluid with enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) is a method of choice in TBE diagnostics. No effective antiviral treatment is available for TBE. Increased intracranial pressure, epileptic seizures, and other neurological symptoms in the course of TBE are managed with standard procedures. A routine use of corticosteroids is not recommended. Adults with TBE-related neurological sequelae should undergo physical mobilization and periodic neurological assessments. All patients ought to control their psychological condition and visit a physician in case of worrisome symptoms. Additionally, children need to undergo regular psychological and otolaryngologic consultations. Notably, TBE cases are reported across Poland; therefore, the entire country must be considered as a TBE risk region. The degree of endemicity can be variable in particular parts of the country. Immunization against TBE containing a European subtype of the virus is the most effective prophylactic method. In areas where the disease is highly endemic (according to the WHO definition of ≥5 cases/100 000 population/year), immunization needs to be offered to all ages. Vaccination is recommended in the communities living in areas of moderate TBE endemicity (1–5 cases/100 000/ year), in particular for individuals at high risk of a TBE infection as well as children and the elderly. Vaccination should also be offered to subjects living in areas where TBE occurrence is rare (<1 case/100 000/year) but who are at high risk of infection. A TBE vaccine is recommended to the following populations at high risk of TBE: a) individuals undertaking outdoor leisure activities, b) all professionals working outdoors, particularly in green areas, and c) individuals traveling to endemic areas, if activities during their visit may pose a risk of a tick bite. Post-exposure immunization is not recommended.
PL
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) należy do najczęściej rozpoznawanych neuroinfekcji wirusowych w Polsce. Oznaczenie swoistych przeciwciał w klasach IgM i IgG w surowicy lub płynie mózgowo-rdzeniowym metodą ELISA umożliwia rozpoznanie KZM w fazie neurologicznej i jest metodą diagnostyczną z wyboru. Nie jest dostępne leczenie przeciwwirusowe swoiste dla wirusa KZM. Do opanowania nadciśnienia śródczaszkowego, napadów padaczkowych i innych objawów neurologicznych występujących w przebiegu KZM zaleca się postępowanie standardowe. Kortykosteroidów nie należy podawać rutynowo. Dorośli z ubytkami neurologicznymi w następstwie KZM powinni być usprawniani ruchowo oraz podlegać okresowym kontrolom stanu neurologicznego. Wszystkim pacjentom należy zalecać kontrolę stanu psychicznego i niezwłoczne zgłoszenie się do lekarza w razie zauważenia niepokojących objawów. Dzieci po przebytym KZM należy objąć opieką psychologiczną oraz otolaryngologiczną. Zachorowania na KZM występują w całej Polsce i cały jej obszar musi być traktowany jako zagrożony wystąpieniem tej choroby. Stopień endemiczności może się różnić w poszczególnych częściach kraju. Szczepienia przeciw KZM zawierające europejski typ wirusa są najskuteczniejszą metodą ochrony przed zachorowaniem. Osoby zamieszkujące tereny o wysokiej endemiczności zgodnie z definicją WHO (≥5 przypadków/100 000 osób/rok) należy objąć szczepieniem populacyjnym. Mieszkańcom terenów o umiarkowanej endemiczności (1–5 przypadków/100 000 osób/rok) rekomenduje się szczepienie przeciw KZM, zwłaszcza obciążonym zwiększonym ryzykiem zachorowania na KZM, a także dzieciom oraz osobom w wieku podeszłym. Szczepienie można zaoferować zamieszkującym tereny o niskiej endemiczności (<1 przypadek/100 000 osób/rok), ale obarczonym wysokim ryzykiem zachorowania na KZM, za których uznaje się: a) osoby uprawiające aktywność rekreacyjną na otwartym terenie, b) wszystkich pracujących zawodowo na świeżym powietrzu, zwłaszcza na terenach zielonych, c) osoby podróżujące w kraju i poza nim w regionach uznanych za endemiczne, jeśli podejmowane w trakcie pobytu aktywności niosą ze sobą ryzyko pokłucia przez kleszcze. Szczepienie poekspozycyjne nie jest zalecane.
The increasing number of cases of tick-borne encephalitis (TBE) reported in recent years in Europe and, more recently, in Poland is a consequence of factors related to climate and environmental change leading to increasing tick populations and human behavior favoring exposure. In Poland, there is considerable regional variation in the incidence of TBE, resulting, among other factors, from underreporting of all cases and limited access to laboratory diagnostics. The consequence is low public awareness of the disease and insufficient use of vaccination as optimal prevention. The current system of surveillance for TBE in Poland needs to be improved: the introduction of standardised standards of clinical practice and wider access to laboratory.
PL
Zwiększająca się liczba przypadków kleszczowego zapalenia mózgu (KZM) notowana w ostatnich latach w Europie, a ostatnio także w Polsce, jest następstwem czynników związanych ze zmianami klimatu i środowiska będących przyczyną zwiększania się populacji kleszczy oraz zachowań ludzi sprzyjających narażeniu. W Polsce obserwuje się znaczne regionalne zróżnicowanie zapadalności na KZM, wynikające m.in. z niezgłaszania wszystkich przypadków i z ograniczonego dostępu do diagnostyki laboratoryjnej. Konsekwencją jest niska świadomość społeczna choroby i niewystarczające korzystanie ze szczepień jako optymalnej jej profilaktyki. Obecny system nadzoru nad KZM w Polsce wymaga usprawnienia: wprowadzenia ujednoliconych standardów praktyki klinicznej oraz szerszego dostępu do diagnostyki laboratoryjnej.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.