Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Problematyka psychologiczna w polskich artykułach naukowych z obszaru rachunkowości – analiza publikacji

100%
Artienwicz N.
Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
|
2018
|
issue 100(156)
11-29
PL
W naukach ekonomicznych, w tym w rachunkowości, szczególnego znaczenia nabrała psychologia i koncepcje psychologiczne jako odpowiedź na kwestionowanie prawdziwości paradygmatu człowieka ekonomicznego. Celem tego artykułu jest analiza polskich tekstów naukowych z dziedziny rachunkowości, które uwzględniają kwestie psychologiczne. Analiza dorobku polskiego środowiska naukowego jest przeprowadzona zarówno pod względem ilościowym, jak i tematycznym artykułów. Dotychczas opublikowane artykuły mają głównie charakter wprowadzający. Za szczególnie wartościowe należy uznać dogłębne i przekrojowe artykuły teoretyczne, które w sposób wszechstronny analizują konkretną zmienną psychologiczną, oraz nieliczne jeszcze artykuły empiryczne.
EN
As a response to questioning the homo oeconomicus paradigm, psychology and psychological concepts have acquired a special meaning in economics and business, including accounting. The purpose of this paper is to analyze Polish scientific articles on accounting which take psychological issues into account. The analysis concentrates on the quantitative as well as the thematic aspect of the publications. The analyzed papers mostly have an introductory character. The most valuable contributions include theoretical papers which provide an in-depth comprehensive analysis of specific psychological variables and a number of empirical papers.
2
Publication available in full text mode
Content available

Towards truer and fairer. The judgment and decision-making research journey through accounting paradigms

100%
Artienwicz N.
Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
|
2023
|
issue 47(4)
17-32
EN
The aim: The aim of this paper is to integrate different perspectives regarding the true and fair view (TFV) using the accounting paradigms proposed by Chua (1986). It also ex-plores the research possibilities associated with the concept of TFV under these three research paradigms in the judgment and decision-making context. Methodology/approach: This paper is conceptual, building upon Chua’s (1986) framework. It integrates and advances the existing theoretical comprehension of TFV, also unraveling the components of the concept. Findings: This paper shows that there are layers of meaning involved in the TFV concept, encompassing various context-dependent and perspective-driven aspects. No single accounting paradigm is able to show the complexity of TFV, all the more so its role in judgment and decision-making (JDM) in accounting. Originality/value: Incorporating multiple perspectives aims to offer a more holistic and nuanced understanding of the concept, moving beyond traditionally separated or contrary, unconsciously intermingled approaches. This study bridges research traditions on TFV and also theoretically enriches behavioral accounting via the JDM perspective of TFV.
PL
Cel: Celem niniejszego artykułu jest zintegrowanie różnych podejść do koncepcji true and fair view (TFV) z wykorzystaniem paradygmatów rachunkowości zaproponowanych przez W.F. Chua (1986) oraz analiza możliwości badawczych związanych z koncepcją TFV w ramach tych trzech paradygmatów w kontekście podejmowania decyzji i osądu. Metodologia/podejście badawcze: Artykuł ma charakter koncepcyjny i jest oparty na ra-mach zaproponowanych przez Chua (1986). Przedstawiono w nim oraz rozwinięto i zinte-growano istniejące teoretyczne zrozumienie TFV, odkrywając jednocześnie składowe tej koncepcji. Wyniki: Niniejszy artykuł ukazuje, że koncepcja TFV zawiera różnorodne warstwy zna-czeń, obejmujące różne konteksty i perspektywy zależne od sytuacji. Żaden pojedynczy paradygmat rachunkowości nie jest w stanie oddać złożoności koncepcji TFV, a tym bar-dziej jej roli przy podejmowaniu decyzji i profesjonalnym osądzie. Oryginalność/wartość: Włączenie wielu perspektyw ma na celu zapewnienie bardziej wszechstronnego i zniuansowanego zrozumienia koncepcji TFV, wykraczając poza trady-cyjnie oddzielone lub nieświadomie przemieszane podejścia. Artykuł łączy tradycje badaw-cze dotyczące TFV oraz wzbogaca teoretycznie rachunkowość behawioralną przez spojrzenie na TFV poprzez perspektywę podejmowania decyzji i osądu.
3
Publication available in full text mode
Content available

Efekt zakotwiczenia i przypomnienia normy a wierne odzwierciedlenie sytuacji finansowej jednostki

63%
Artienwicz N., Kołodziej S.
Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
|
2021
|
issue 45(4)
11-24
PL
Cel: Celem artykułu jest zweryfikowanie założeń o wpływie efektu zakotwiczenia oraz efektu przypomnienia normy na decyzje księgowych w przypadku swobody wyboru pozo-stawionej przez regulacje prawne. Metodyka/podejście badawcze: Badanie miało charakter eksperymentalny i zostało przeprowadzone w schemacie 2 × 2 na grupie 110 aktywnych zawodowo księgowych. Wyniki: Uzyskane wyniki potwierdziły występowanie opisanych w psychologii prawidło-wości podejmowania decyzji, które mogą rzutować na jakość informacji dostarczanych przez księgowych. Przypomnienie normy prawnej dotyczącej zasad tworzenia odpisów aktualizujących należności, które są obarczone ryzykiem niespłacalności, w istotny sposób zwiększyło skłonność księgowych do ich utworzenia. Zastosowana w badaniu kotwica po-kazała, że wprowadzenie wartości liczbowej niemającej związku z kryteriami, na podstawie których należy dokonywać decyzji o wysokości odpisu, w istotny sposób wpłynęła na sza-cunki księgowych dotyczące wartości procentowej tego odpisu. Implikacje praktyczne: Efekt zakotwiczenia i przypomnienia normy mogą wpływać na jakość prezentowanych informacji liczbowych oraz realizację wymogu wiernego odzwiercie-dlenia w sprawozdaniach finansowych. Oryginalność/wartość: Przedstawione w artykule badanie dotyczy nieweryfikowanej empirycznie dotychczas w Polsce kwestii wpływu błędów poznawczych na zawodowe decy-zje księgowych. Przy tym stanowi jedno z nielicznych badań eksperymentalnych w ramach tzw. rachunkowości behawioralnej w Polsce.
EN
Purpose: The aim of the paper is to verify the assumptions about the impact of the anchoring effect and the norm reminder effect in accounting decisions, in the case of the freedom of choice left by legal regulations, Methodology/approach: The study was based on a 2 × 2 experimental design and was conducted with 110 working accountants. Findings: The results confirmed the regularities in decision-making identified in psychology, which may influence the quality of the information provided by accountants. Being re-minded of the legal norm concerning the rules for creating write-downs of receivables bur-dened with the risk of non-payment led to a significant increase in accountants’ propensity to create write-downs. Similarly, the anchor used in the experiment showed that introducing a numerical value unrelated to the criteria for the write-down significantly impacted the accountants’ assessment of the percentage value and the write-off. Practical implications: The anchoring and norm reminder effect may affect the quality of the presented numerical information and the fulfillment of the faithful representation requirement in financial statements. Originality/value: The study presented in the article, which concerns the impact of cognitive biases on professional accounting decisions, has not been empirically verified so far in Poland. At the same time, it is one of the few experimental studies within behavioral accounting in Poland.
4
Publication available in full text mode
Content available

The ethical judgments of Polish accounting students regarding earnings management

51%
Cygańska M., Artienwicz N., Burchart R.
Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
|
2019
|
issue 104(160)
21-36
EN
Behavioural accounting is a branch of accounting that deals with human attitudes and behaviours to accounting phenomena, which determines decision‐making behaviour. The most important ethical issue facing the accounting profession is earnings management. The aim of this study was to assess the prevailing attitudes of Polish accounting students towards earnings management. The impact of individual variables (gender, age and work experience) on ethical judgments regarding earnings management was assessed. The study revealed that the students’ judgements were affected by the field of manipulation in earnings management. The manipulated accounting method was far less ethically acceptable than manipulated operating decisions. Perceptions of ethicality in accounting practices did not differ significantly between students working in accounting, students working in other fields and unemployed respondents. With regard to age, younger participants were more likely to regard earnings management practices as less ethical than older respondents, but the observed differences were not statistically significant. The differences between genders were not statistically significant either. The research makes a useful contribution to the scientific debate as it is the first research of that type in Poland, shedding light on behav-ioural aspects of earnings management.
PL
Rachunkowość behawioralna zajmuje się zachowaniami księgowych i innych osób zaangażowanych w system rachunkowości. Zarówno zawód księgowego, jak i menedżera wiąże się z podejmowaniem licznych decyzji, które mogą być przedmiotem oceny zarówno merytorycznej, jak i etycznej. Celem niniejszych badań była ocena postaw etycznych studentów rachunkowości w odniesieniu do zarządzania zyskami. Analizie poddano wpływ płci, wieku i doświadczenia zawodowego na ocenę postaw etycznych menedżerów w zakresie zarządzania zyskami. W toku badań wykazano, że ocena postaw etycznych uwarunkowana była manipulacjami w zakresie zarządzania zyskami w obszarze rachunkowości i decyzji operacyjnych. Manipulacje w obszarze rachunkowości oceniane były bardziej krytycznie, aniżeli manipulacje w obszarze decyzji operacyjnych. Ocena postaw etycznych menedżerów przez studentów nie była uwarunkowana płcią, statusem zawodowym ani wiekiem. Niniejsze badanie stanowi użyteczny wkład w debatę naukową, ponieważ jest to pierwsze tego typu badanie w Polsce, rzucające światło na behawioralne aspekty zarządzania zyskami.
5
Publication available in full text mode
Content available

Profesjonalna grupa odniesienia w opiniach polskich księgowych tworzących informację sprawozdawczą

51%
Korzeniowska D., Jaworska E., Maruszewska E. W., Artienwicz N.
Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
|
2022
|
issue 46(3)
59-73
PL
Cel: Celem artykułu jest prezentacja istniejących w świadomości księgowych profesjonalnych grup odniesienia, które stanowią źródło wartości, norm i ocen własnych zachowań księgowych. Metodyka/podejście badawcze: Badanie jakościowe przeprowadzono w formie wywia-dów pogłębionych z 38 księgowymi posiadającymi minimum trzyletni staż pracy w biurach rachunkowych lub na samodzielnych stanowiskach w przedsiębiorstwach. Wyniki: Opinie respondentów wskazują na równoczesne występowanie trzech płaszczyzn, które stanowią podstawę identyfikacji profesjonalnych grup odniesienia: pozytywnego i negatywnego, grupa starszych (doświadczonych) i młodszych (niedoświadczonych) księ-gowych oraz odmienne postrzeganie księgowych pracujących w biurach rachunkowych i zatrudnionych w działach księgowości w przedsiębiorstwach samodzielnie prowadzących rachunkowość. Zidentyfikowane grupy odniesienia mają jednocześnie charakter normatywny i porównawczy, choć aspekt normatywny zdaje się dominować. Ograniczenia/implikacje badawcze: Ograniczenia badania wynikają z zastosowanej meto-dy (badanie jakościowe) oraz z charakterystyk respondentów, którymi byli księgowi pracujący w Polsce. Ponadto, identyfikacja grup odniesienia była prowadzona jedynie pod kątem profesjo-nalnych grup odniesienia, z pominięciem szerzej rozumianych społecznych grup odniesienia. Oryginalność/wartość: w artykule opisano pierwsze badanie, którego celem jest identy-fikacja grup odniesienia wśród księgowych, co otwiera kolejny wymiar badania zachowań księgowych w ramach nurtu behawioralnego badań w rachunkowości.
EN
Purpose: The purpose of the study is to present professional reference groups that exist in accountants' minds. These groups are the source of values, norms, and behaviours. Methodology/approach: The qualitative research was conducted in the form of in-depth interviews with 38 accountants with at least three years of professional experience in account-ing offices or who were in charge of preparing financial information in non-financial entities. Findings: The respondents' opinions indicate the presence of three dimensions that consti-tute the basis for identifying the professional reference groups: 1) positive and negative, 2) a group of older (more experienced) and younger (less experienced) accountants, and 3) different perceptions of accountants who work in accounting service offices and those employed in accounting departments in non-financial entities. The identified reference groups are both normative and comparative, although the normative aspect seems to dominate. Research limitations/implications: Limitations of the study result from the method used (qualitative research) and the characteristics of the respondents, who were account-ants working in Poland. Moreover, the reference groups were identified only in terms of professional reference groups, disregarding broader social reference groups. Originality/value: The article describes the first study to identify reference groups among accountants, which opens a new dimension to behavioral research in accounting.
6
Publication available in full text mode
Content available

The potential, usefulness and challenges of using qualitative interviews to study accountants’ behaviors

51%
Korzeniowska D., Artienwicz N., Jaworska E.
Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
|
2023
|
issue 47(4)
117-133
EN
Purpose: The aim of this paper is to explore the potential and usefulness of qualitative research in studying accountants’ behaviors, specifically utilizing individual semi-structured interviews and focus group interviews. The paper also indicates challenges to overcome when conducting research using those research techniques. Methodology/approach: The article is based on an analysis of the literature on qualita-tive research in behavioral accounting, but also on the authors’ experiences of conducting qualitative interviews with members of this professional group. Findings: The advantages of qualitative interviews are pointed out, including an oppor-tunity to observe respondents’ reactions and obtain information related to their attitudes, motivations and needs. Potential challenges were identified relating to interviewing ac-countants, including those that arise from the researcher’s skills or participant selection process. The proposed areas where interviews could be particularly useful include profes-sional judgments of accountants, their ethical dilemmas, the application of new technolo-gies, or the impact of accounting systems on organizations. Practical implications: The paper encourages researchers to explore accounting behav-iors through qualitative interviews (direct implications), especially in the areas mentioned. It inspires them to seek other research topics using these techniques, which, in the long run, may help improve accountants’ qualifications and shape the identity of this profes-sional group (further implications). Originality/value: The article introduces researchers to the benefits and challenges of using qualitative interviews to study accounting behavior. It reveals the limited use of qualitative research in this field to date and points out areas where it may significantly enrich findings about how accountants function professionally.
PL
Cel: Celem artykułu jest ukazanie potencjału i przydatności badań jakościowych w bada-niu zachowań księgowych, w szczególności z wykorzystaniem indywidualnych częściowo ustrukturyzowanych wywiadów i wywiadów grupowych, oraz wskazanie pewnych wy-zwań, które należy pokonać, prowadząc badania przy użyciu tych technik badawczych. Metodyka/podejście badawcze: Artykuł oparto na analizie literatury dotyczącej badań jakościowych w rachunkowości behawioralnej, ale także na doświadczeniu autorów w przepro-wadzaniu wywiadów jakościowych z przedstawicielami tej grupy zawodowej. Wyniki: Wskazano na zalety wywiadów jakościowych, które obejmują m.in. możliwość obserwacji reakcji respondentów oraz dotarcia do informacji związanych z ich postawami, motywacjami czy potrzebami. Zidentyfikowano potencjalne wyzwania odnoszące się do prowadzenia wywiadów z księgowymi, w tym te wynikające z umiejętności badacza czy procesu doboru uczestników. Wśród proponowanych obszarów, w których wywiady mogłyby być szczególnie przydatne, znalazły się m.in.: profesjonalny osąd księgowych, ich dylematy etyczne, zastosowanie nowych technologii czy wpływ systemów księgowych na organizacje. Praktyczne implikacje: Zachęcenie badaczy do eksplorowania zachowań księgowych za pomocą wywiadów jakościowych (bezpośrednie implikacje), szczególnie we wskazanych obszarach i zainspirowanie ich do poszukiwania innych tematów badań z zastosowaniem tych technik, co w dalszej perspektywie służyć może doskonaleniu kwalifikacji księgowych i budowaniu tożsamości tej grupy zawodowej (dalsze implikacje) Oryginalność/wartość: Przybliżenie badaczom zalet i wyzwań związanych z wykorzy-staniem wywiadów jakościowych do badania zachowań księgowych; ukazanie niewielkiego dotychczasowego wykorzystania badań jakościowych w tej dziedzinie i wskazanie obsza-rów, w których ich zastosowanie wiązać się może z istotnym wzbogaceniem ustaleń na temat funkcjonowania zawodowego księgowych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.