Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Zofia Agnieszka Kłakówna, Akademicki podręcznik myślenia o zawodzie szkolnego polonisty. Język polski. Wykłady z metodyki, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2016, ss. 471

100%
Karwatowska M.
Białostockie Archiwum Językowe
|
2017
|
vol. 17
2

Przyzwoitość w świadomości studentów lubelskich

100%
Karwatowska M.
Białostockie Archiwum Językowe
|
2017
|
vol. 17
EN
There are three meanings of decent in modern dictionaries. The first meaning refers to the human being and his moral values. In this sense, decency belongs to imponderabilia that influence our actions and beliefs, define values. Other meanings of decency concern objects and phenomena. The author of the article has decided to verify the functioning of DECENCY in students’ language and their system of values. One hundred subjects took part in the research (fifty Polish philology students and fifty students of Logopedics and Audiology at UMCS in Lublin). The questionnaire contained two open questions (1. What is your understanding of the word decency?; 2. Who or what can it refer to?) and the following instruction: “Indicate features of a person, an object and an activity that can be defined as decent”. Rich and varied data have been obtained. The researcher concludes that for respondents a decent man is more than a norm, a decent object is normal or frequently substandard. Respondents recognize the value of decency. Decent means human, good-hearted, and with principles that are obeyed.
3

Grzegorz Żuk, Edukacja aksjologiczna. Zarys problematyki. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2016, ss. 322

100%
Karwatowska M.
Białostockie Archiwum Językowe
|
2017
|
vol. 17
4
Publication available in full text mode
Content available

Recenzja książki Małgorzaty Kity Językowe rytuały grzecznościowe Kita Małgorzata, 2005, Językowe rytuały grzecznościowe, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych, Katowice, ss. 443.

100%
Karwatowska M.
Postscriptum Polonistyczne
|
2011
|
issue 2(8)
307-310
5

Ksiądz w opiniach studentów lubelskich

63%
Karwatowska M., Morawska I.
Prace Językoznawcze
|
2021
|
vol. XXIII/1
123–136
PL
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie dotyczące sposobu rozumienia rzeczownika ksiądz przez studentów. Badanie o charakterze diagnostycznym przeprowadzone zostało na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Respondenci mieli do wykonania dwie dyspozycje: w pierwszej poproszeni zostali o wymienienie wszystkich słów, zwrotów, powiedzeń, które przychodzą im na myśl, kiedy słyszą rzeczownik ksiądz (skojarzenia swobodne otrzymane w sposób ciągły); druga natomiast dotyczyła sformułowania własnej definicji tego słowa. Przeprowadzona ankieta i wynikający z niej opis dowodzą wyraźnej ambiwalencji w ocenie księdza. Dostarczają też wielu innych ciekawych obserwacji o sposobach rozumienia i wartościowania przedmiotu refleksji, którego dotyczył sondaż. Wypowiedzi dotyczące księdza nie zawsze były formułowane wprost, niejednokrotnie zawierały sugestie, jaki powinien być, a – jak się można było domyślać – jakim nie jest. Zauważalny jest rozdźwięk między oczekiwaniami a rzeczywistością, a więc obrazem „prawdziwego” i „typowego” księdza.
EN
The question is raised of how students happen to understand the noun ksiądz ‘priest’. Diagnostic in its intention, the study was conducted among students of the Faculty of Humanities, of the Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. The subjects were given two tasks: the first one was to enumerate all the words and expressions that come to one’s mind when the word ksiądz is uttered/heard, which was meant to elicit free and continuous associations that the word may evoke. In the other task, the students were asked to formulate their own definition of the word ksiądz. A close analysis of the questionnaire results points to a clear ambivalence in how the priest may be judged or assessed. It also allows for many other intriguing observations about the students’ axiological and cognitive perspectives on the subject of the survey. It was not that the priest-related judgements were unequivocally expressed explicitly. They quite often were more of a suggestion of what the priest should be like, which implies, as can be understood, what the priest is actually not. There is, then, a marked discrepancy between expectations and reality, or, between the image of a “true” priest and that of a “typical” one.
6

Otwartość młodzieży w mówieniu o seksie

63%
Karwatowska M., Tymiakin L.
Prace Językoznawcze
|
2019
|
issue XXI/2
89–104
EN
The aim of the paper is to elaborate upon the way youths conceptualize sex. The research conducted in Lublin secondary schools and in Maria Curie-Skłodowska University confirms the general assumption that adolescents and young adults adopt an approving attitude towards sex, treat it as something attractive and engaging as well as absolutely natural. The respondents were not ashamed to raise intimate topics, express personal needs and elaborate upon forms of satisfying them. Out of a few well-known kinds of openness the collected data are dominated by the act of confiding. The predominant indicated attitude displays clearly also aspects of peculiar exhibitionism, which encompasses over-direct, even ostentatious, talking about oneself and highly personal matters. This discourse has an air of attempting to impress the addressee with the raised topics. The conducted questionnaire and the resultant description show that openness functions in basically two meanings: a) as a desired (apart from instances of exhibitionism) feature of character, which is based on a certain kind of courage of the speaker/writer, and b) a way of communication, consisting in calling things in a straightforward way, not avoiding coarse language or even vulgar expressions.
PL
Celem artykułu jest omówienie sposobu, w jaki młodzież konceptualizuje seks. Badania prowadzone w lubelskich szkołach średnich oraz wśród studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej dowodzą, że współcześnie młodzi ludzie przejawiają aprobujący stosunek do kwestii związanych z seksualnością, traktują ją jako coś atrakcyjnego i absolutnie naturalnego. Respondenci nie wstydzą się poruszania intymnych tematów, wyrażania w sygnalizowanym zakresie własnych oczekiwań i proponowania form ich zaspokajania. Z kilku znanych rodzajów otwartości w zebranym materiale przeważa zwierzanie się. Dominująca postawa zawiera niekiedy komponenty swoistego ekshibicjonizmu, który obejmuje zbyt bezpośrednie, wręcz ostentacyjne mówienie o sobie i sprawach bardzo osobistej natury. Przeprowadzona ankieta i wynikający z niej opis ukazują otwartość funkcjonującą zasadniczo w dwóch znaczeniach: a) jako pożądana (poza przypadkami ekshibicjonizmu) cecha postawy, która opiera się na pewnego rodzaju odwadze mówiącego/piszącego, oraz b) jako sposób komunikacji, polegający na nazywaniu rzeczy wprost, a nawet stosowaniu języka wulgarnego.
7
Publication available in full text mode
Content available

»Klient nasz pan« a »wszyscy ludzie są braćmi« – seksizm we współczesnej polszczyźnie

63%
Szpyra-Kozlowska J., Karwatowska M.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
2003
|
vol. 15
195-218
PL
Artykuł stanowi studium z zakresu tzw. seksizmu (androcentryzmu) językowego we współczesnej polszczyźnie, tj. nierównego traktowania obu płci zakodowanego w języku, o wyraźnie gorszym, krzywdzącym wizerunkiem kobiet. Autorki omawiają najważniejsze aspekty tego zjawiska na kilku płaszczyznach języka: w słowotwórstwie nazwisk i imion, w słowotwórstwie rzeczowników pospolitych, w semantyce, słownictwie, frazeologii i gramatyce, jak również w powiedzeniach i przysłowiach. Szczególny naciski położony jest na analizę asymetrii semantycznych występujących w znaczeniach pozornie ekwiwalentnych par wyrazów, takich jak mąż – żona, kawaler – panna czy wujek – ciotka.
EN
The paper examines the most important aspects of linguistic sexism (androcentrism) in contemporary Polish, i.e. unequal treatment of the sexes encoded in language, with a definitely more negative, unfair representation of women. The authoresses present and discuss the major areas of Polish in which linguistic sexism is particularly striking: the formation of names and common nouns, the vocabulary, set phrases, grammar, semantics and proverbs. Special emphasis is placed on the analysis of semantic asymmetries present in the meaning of seemingly equivalent pairs of words, such as 'maz' (husband) - 'zona' (wife), 'niezonaty mezczyzna' (unmarried man) - 'niezamezna kobieta' (unmarried woman), 'wujek' (uncle) - 'ciocia' (aunt).
8

Gender, queer i edukacja. O przełamywaniu tabu w kulturze

63%
Karwatowska M., Siwiec A.
Prace Językoznawcze
|
2016
|
issue 18/1
77–92
EN
The notions of gender and queer are in Polish conditions weakly recognized, both in social education, in its general variant, and in school education. In focus in this study are the gender-sexual differences and asymmetries visible in language and culture, as well as the various ways of defining sexual identity. These issues are linked with the notion of taboo, its functioning in traditional culture and in contemporary mass culture with the latter’s notion of madia-based “sexual-and-gender technologies”. The process of breaking the taboos is linked with educational needs in the context of gender and queer – these notions are treated as discursive symbols. The process should take place within social and school education, in the realm of culture and language and with a focus on meta-cultural awareness of language use. Taboo is taken to be a social convention, subject to decontructivist reflection. However, the need for taboos in various areas of social reality is not negated.
PL
Tekst przybliża pojęcia gender i queer, które zdaniem autorów są w warunkach polskich słabo rozpoznawalne i to zarówno w edukacji społecznej, w jej wymiarze ogólnym, jak i w edukacji szkolnej. Odwołują się przy tym do zjawisk opisywanych pod szyldem różnic i asymetrii rodzajowo-płciowych widocznych w języku i kulturze oraz do różnych sposobów definiowania tożsamości seksualnej. Wskazana problematyka łączy się w tym ujęciu z pojęciem tabu, którego działanie zostało pokazane na przykładzie kultury tradycyjnej i w obszarze współczesnej kultury masowej, wykorzystującej dostępne medialnie „technologie płci”. Autorzy artykułu piszą o przełamywaniu tabu i odnoszą to zagadnienie do potrzeb edukacyjnych w zakresie problematyki gender i queer, które to pojęcia traktują jako symbole dyskursywne. Wyrażają pogląd, że przełamywanie tabu powinno się dokonywać w edukacji społecznej i szkolnej, w sferze myślenia o świecie i języku, ze świadomością (metakulturową), w jaki sposób możemy tego języka używać. Wychodzą z założenia, że tabu to społeczna konwencja, którą można poddawać dekonstrukcyjnej refleksji. Nie negują jednak potrzeby istnienia tabu w różnych obszarach społecznej rzeczywistości.
9
Publication available in full text mode
Content available

Stereotyp blondynki w dowcipach internetowych

63%
Karwatowska M., Szpyra-Kozlowska J.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
2006
|
vol. 18
311-328
PL
Celem artykułu jest próba przedstawienia najważniejszych cech charakteryzujących stereotyp blondynki wyłaniający się z dowcipów zamieszczanych w Internecie. Autorki dowodzą, że analizowane kawały stanowią kontynuację dość długiej tradycji, mającej swe źródło w kulturze anglosaskiej. Prezentują główne cechy bohaterki dowcipów, tj. jej intelekt (a raczej jego brak) oraz seksualność – atrakcyjność fizyczną i jednocześnie rozwiązłość. Omawiają również mechanizmy powstawania tego typu humoru. Autorki dowodzą, że omawiane kawały można traktować jako przejaw seksizmu kulturowo-językowego. Twierdzenie to opierają nie tylko na egzemplach uzyskanych z Internetu, ale również na wynikach dwóch ankiet przeprowadzonych na grupie studentów. Ostatecznie proponują podział analizowanego materiału na dwie kategorie: nieco bardziej finezyjne, wyrafinowane, z błyskiem inteligencji dowcipy o rzekomej głupocie blondynek oraz rubaszne, dosadne i często grubiańskie kawały o tematyce seksualnej.
EN
The article presents the most important characteristics of the stereotype of 'blondynka' (a female blond) as it functions in the jokes found on the Internet. The authoresses argue that the jokes continue a rather long Anglo-Saxon tradition. The major characteristics of the woman referred to as 'blondynka' are her lack of intelligence and her sexuality: attractiveness and promiscuousness. Also analyzed are the mechanisms of the emergence of this type of humour. On the basis of the data collected from the Internet as well as from two questionnaires administered to students, they argue that the jokes may be treated as a manifestation of cultural-linguistic sexism. The data are divided into two categories: (i) jokes characterized by sophistication, finesse and ingenuity, dealing with the alleged stupidity of blonds, and (ii) bawdy, crude and frequently boorish jokes with sexual motifs.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.