Search results

1

Omijanie odmiany imion i nazwisk, czyli nowy sposób unikania fleksji przez Kościół (na przykładzie parafii podkarpackich)

100%

Kurek H.

Onomastica

|

2021

|

vol. 65

|

issue 2

179-188

EN

The subject of the article is to show a new, modified way of avoiding Polish inflection by the Church, understood here as an institution represented by priests. The analysis included first names and surnames excerpted from Holy Mass intentions and parish announcements published on the Internet from October 2020 to March 2021 by selected parishes of the Podkarpacie region. Publishing Mass intentions on the parish website resulted in the fact that inflection mistakes became permanent and could easily be indicated. In order to avoid criticism for linguistic incorrectness, the Church decided not to inflect first names and surnames in the messages published online. The analysis of the Mass intentions indicates that the Church promotes the use of an official and practical model of inflection that prefers nominativisation of names and surnames, as well as writing them in the form of lists. First names and surnames of the deceased (which are preceded by the symbol of the cross) are written in the nominative form, as opposed to inflected names of living parishioners. As a result, a name/surname that is not inflected (even without the cross) has begun to be perceived as a linguistic symbol of a dead person.

PL

Przedmiotem artykułu jest pokazanie nowego, zmodyfikowanego sposobu unikania rodzimej fleksji przez Kościół rozumiany tu jako instytucja reprezentowana przez księży. Materiałową podstawę pracy stanowią imiona i nazwiska wyekscerpowane z intencji mszalnych i ogłoszeń parafialnych zamieszczanych w internecie od października 2020 r. do marca 2021 r. przez wybrane parafie podkarpackie. Umieszczanie intencji mszalnych na stronach internetowych parafii spowodowało, że błędy fleksyjne nabierały trwałego charakteru i łatwo mogły być wykazane. Aby się nie narazić na krytykę niepoprawności językowej, w tekstach ogłoszeń Kościół zdecydował się więc na zastosowanie wybiegu omijania odmiany imion i nazwisk. Analiza tekstów intencji mszalnych wykazała, że w Kościele gwałtownie szerzy się urzędniczy, praktyczny model odmiany preferujący nominatywizację imion i nazwisk i zestawianie ich w formie wykazów. Kostnienie, w postaci mianownikowej, imion i nazwisk zmarłych (poprzedzonych symbolem krzyża), w opozycji do czynnych fleksyjnie nazw własnych osób żyjących, powoduje, że w intencjach mszalnych unieruchomiona fleksyjnie forma imienia i nazwiska (nawet bez krzyża) zaczyna być traktowana jako językowy symbol osoby zmarłej.

2

Zanikanie formantów rodzinnych w gwarach a nietypowe problemy badawcze współczesnej dialektologii (na przykładzie wsi poddukielskich w Beskidzie Niskim)

100%

Kurek H.

Gwary Dziś

|

2021

|

vol. 14

105-111

EN

The subject of the article includes non-typical research issues faced by contemporary researchers of the language spoken in the village since the late 20th and the early 21st century. In the description of the linguistic changes of the village communities, the researchers need to take into account the changes taking place both in dialects and in the general Polish language. This is because the subject of their analyses includes the rural sub-standard which is also constantly modified by the media Polish and the English-language standards. I have shown non-typical research problems based on the examples of disappearing “family formants”, i. e. suffixes which, in local dialects, are used to create the names of wives, sons and daughters. These formants have been collected in villages near Dukla in the Low Beskids. The material, which encompasses the entire 20th century and the early 21st century, also contains some examples showing the phenomenon of removing the inflection of first names and surnames in the rural sub-standard in the syntactic structures like first name + od + gen. sg. surname // first name // nickname of father or mother.

PL

Przedmiotem artykułu są nietypowe problemy badawcze, na które od przełomu wieków XX i XXI natrafiają współcześni badacze języka mówionego wsi. W opisie przemian językowych społeczności wiejskich muszą oni bowiem uwzględniać zarówno przeobrażenia dokonujące się w gwarach, jak i w języku ogólnopolskim, ponieważ przedmiotem ich analiz staje się substandard wiejski, dodatkowo nieustannie modyfikowany przez polszczyznę medialną i wzorce angloamerykańskie. Nietypowe problemy badawcze pokazuję na przykładzie zanikających „formantów rodzinnych”, czyli przyrostków służących w gwarach do tworzenia nazw żon, synów i córek, zebranych we wsiach poddukielskich w Beskidzie Niskim. Materiał obejmujący cały wiek XX i początek wieku XXI zawiera też przykłady wskazujące na zjawisko odfleksyjniania imion i nazwisk w substandardzie wiejskim w strukturach składniowych typu: imię + od + gen. sg. nazwiska // imienia // przezwiska ojca lub matki.

3

Niepraktyczność polszczyzny a przemiany fleksji nominalnej w pokoleniu sieci

100%

Kurek H.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2020

|

issue 15

154-162

EN

The subject of the article is the “impracticability of the Polish language” understood as the uselessness of Polish in terms of comfortable communication among the members of the network generation, especially through the Internet and mobile phones. This generation perceives language only as a useful code. Young people believe that the basic advantage of Polish should be the simplicity of sending-receiving mechanisms. It means aiming at the optimisation of the Polish language that, in future, may result in significant simplifications and system changes from the inflectional type to the synthetic-analytical type.

4

[recenzja:] Halina Pelcowa, Słownik gwar Lubelszczyzny, tom 1: Rolnictwo. Narzędzia rolnicze, prace polowe, zbiór i obróbka zbóż

100%

Kurek H.

Język Polski

|

2014

|

vol. 94

|

issue 1

85-87

5

Polskie miasta i wsie XXI wieku. Zacieranie się granic, języków i kultur

100%

Kurek H.

Slavia Meridionalis

|

2021

|

vol. 21

PL

Do połowy XX wieku wielkie miasta jako organizmy gospodarcze i zbiorowości charakteryzujące się bardzo zróżnicowaną strukturą zawodową i społeczną ludności, oddzielały od monolitycznej, tradycyjnej wsi nie tylko granice administracyjne, lecz także wyraźne granice językowe i kulturowe. Po II wojnie światowej na skutek różnorodnych procesów społeczno-ekonomicznych, powodujących między innymi wchłanianie przez wielkie miasta okolicznych wsi, zmianom zaczęły też ulegać granice administracyjne. Migracje ze wsi do miast i wzrost poziomu wykształcenia ludności napływowej rozpoczęły w drugiej połowie XX wieku proces zacierania się również granic kulturowych i językowych. Na początku XXI wieku zjawisko unifikacji językowo-kulturowej znacznie przyspieszyła moda na osiedlanie się w podmiejskich wsiach mieszkańców dużych miast. Gwałtowne nasilenie się omawianego procesu nastąpiło jednak przede wszystkim na skutek powszechnej dostępności Internetu. Język angielski i kultura w stylu amerykańskim stały się czynnikami unifikującymi zróżnicowania językowe i kulturowe polskich miast i wsi. W pierwszej ćwierci XXI wieku rozpoczął się więc proces zacierania się granic językowo-kulturowych pomiędzy miastem a wsią, a także wirtualnych granic pomiędzy rodzimą kulturą polską a obcą kulturą świata zachodniego.

EN

Up to the middle of the 20th century, big cities, as economic units and communities that were characterized by the very varied professional and social structure of their inhabitants, marked not only administrative borders but also clear linguistic and cultural borders for the traditional monolithic village. After the Second World War, due to various socio-economic processes which resulted in big cities absorbing the surrounding villages, the administrative borders also started to change. Migrations from villages to cities and improved education began the process of blurring cultural and linguistic borders in the 20th century. At the beginning of the 21st century, the phenomenon of linguistic-cultural unification was facilitated by the trend of inhabitants of big cities starting to move to suburban villages. However, the rapid intensification of this phenomenon was mainly influenced by the common availability of the internet. The English language and the American style of culture became the factors that unified the linguistic and cultural differences between Polish cities and villages. The first quarter of the 21st century marked the beginning of the process of blurring not only the cultural differences between the city and the village, but also the virtual borders between Polish culture and the foreign culture of the Western world.

6

Słownik stereotypów i symboli ludowych. Recenzja książki Jerzego Bartmińskiego i Stanisławy Niebrzegowskiej-Bartmińskiej (red.). „Słownik stereotypów i symboli ludowych”, t. II: Rośliny, cz. 5: Drzewa owocowe i iglaste (ss. 299), cz. 6: Drzewa liściaste (ss. 430), Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2020–2021.

63%

Kurek H., Waniakowa J.

Polonica

|

2022

|

vol. 42

171-175

Refine search results

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

1 Gwary Dziś

1 Język Polski

1 Onomastica

1 Polonica

1 Slavia Meridionalis

6 Kurek H.

1 Waniakowa J.

1 2022

3 2021

1 2020

1 2014

Omijanie odmiany imion i nazwisk, czyli nowy sposób unikania fleksji przez Kościół (na przykładzie parafii podkarpackich)

Zanikanie formantów rodzinnych w gwarach a nietypowe problemy badawcze współczesnej dialektologii (na przykładzie wsi poddukielskich w Beskidzie Niskim)

Niepraktyczność polszczyzny a przemiany fleksji nominalnej w pokoleniu sieci

[recenzja:] Halina Pelcowa, Słownik gwar Lubelszczyzny, tom 1: Rolnictwo. Narzędzia rolnicze, prace polowe, zbiór i obróbka zbóż

Polskie miasta i wsie XXI wieku. Zacieranie się granic, języków i kultur