Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Names of Snakes in Latvian Texts of the Sixteenth and Seventeenth Centuries

100%

Trumpa A.

Acta Baltico-Slavica

2020

vol. 44

Names of Snakes in Latvian Texts of the Sixteenth and Seventeenth CenturiesThis article analyses the naming of snakes in sixteenth- and seventeenth-century Latvian texts which are taken from the Corpus of Early Written Latvian Texts, containing the first Latvian dictionaries, religious texts, and some secular texts. The objective of the paper is to try to determine how precisely the translators of religious texts rendered names of snakes, and to ascertain whether any semantic changes have taken place, or whether religious texts show specific use. The study also aims to find out if taboo of dangerous animals, snakes in particular, and related euphemisation is reflected in early Latvian texts. The paper focuses on four Latvian words: čūska, odze, zalktis, and tārps; two of them, odze and zalktis, from the sixteenth and seventeenth centuries until present time, have undergone significant semantic changes, probably because of euphemisation triggered by taboo. Comparison with the Lithuanian language allows to conclude that such usage, different from Modern Latvian, is neither specificity of old texts, nor incompetence of translators, but rather historical language facts. It is also established that in the sixteenth and seventeenth centuries animals as well as plants were not so strictly separated in peoples’ minds, the borders between their names were more fluid, therefore any of snakes’ names could be attributed to any snake species in Latvia. Nazwy węży w szesnasto- i siedemnastowiecznych tekstach łotewskichNiniejszy artykuł analizuje nazwy węży w szesnasto- i siedemnastowiecznych tekstach łotewskich, pochodzących z korpusu wczesnego piśmiennictwa łotewskiego, zawierającego pierwsze łotewskie słowniki, teksty religijne i świeckie. Autorka podejmuje próbę ustalenia, jak dokładnie tłumacze tekstów religijnych przekładali nazwy węży, oraz wyjaśnienia, czy zachodziły w tym zakresie zmiany semantyczne i czy teksty religijne zawierają specyficzne użycia. Artykuł ma również na celu ustalenie, czy tabu w odniesieniu do groźnych zwierząt, zwłaszcza węży, i związana z nim eufemizacja znajdują odzwierciedlenie we wczesnych tekstach łotewskich. Analiza skupia się na czterech łotewskich leksemach: čūska, odze, zalktis i tārps. W okresie od XVI i XVII wieku do czasów współczesnych, dwa z nich, odze i zalktis, uległy znacznym zmianom semantycznym, prawdopodobnie wywołanym eufemizacją wynikającą z tabu. Porównanie z językiem litewskim pozwala stwierdzić, że takie użycie, odmienne niż we współczesnej łotewszczyźnie, nie wynika ze specyfiki wczesnych tekstów łotewskich ani z braku kompetencji tłumaczy, lecz z historii języka. Jak wykazano, w XVI i XVII wieku poszczególne zwierzęta i rośliny nie były tak mocno wyodrębnione w ludzkiej świadomości, granice pomiędzy ich nazwami były bardziej płynne, a zatem wszystkie omawiane nazwy można przypisać wszystkim gatunkom węży występującym na Łotwie.

The Electronic Historical Latvian Dictionary Based on the Corpus of Early Written Latvian Texts

51%

Andronova E., Siliņa-Piņķe R., Trumpa A., Vanags P.

Acta Baltico-Slavica

2016

vol. 40

The Electronic Historical Latvian Dictionary Based on the Corpus of Early Written Latvian Texts This article deals with the development of the Electronic Historical Latvian Dictionary (http://www.tezaurs.lv/lvvv) based on the Corpus of Early Written Latvian Texts (http://www.korpuss.lv/senie/). Some issues concerning the compilation and processing of the corpus data are discussed and the main sources added to the Corpus during the four-year project are described: the 16th c. Lord’s Prayers, 17th c. dictionaries, texts of oaths and laws, religious texts and so-called dedication poetry. The aim of the project is to compile a pilot electronic dictionary of 16th–17th century Latvian where all parts of speech are represented among the entries. This dictionary will contain ca. 1,200 entries, including both proper names and common nouns.The main emphasis is on the description of the dictionary entries supplied with relevant practical and theoretical observations. Each part of the dictionary entry is discussed, followed by comments on various issues pertaining to that part (e.g., the choice of headword and the representation of spelling versions) and how these were resolved. Special attention is paid to the head of entry, explanation of meaning deduced from the examples found in the corpus, different types of collocations and their representation in the dictionary, as well as etymological information. Finally, we present a brief review of the dictionary writing software TLex 2013 based on our experience with this tool. Elektroniczny historyczny słownik łotewski oparty na korpusie wczesnych tekstów łotewskichArtykuł poświęcony jest powstawaniu Elektronicznego historycznego słownika łotewskiego (http://www.tezaurs.lv/lvvv) w oparciu o korpus wczesnych tekstów łotewskich (http://www.korpuss.lv/senie/). Omówiono niektóre kwestie odnoszące się do opracowania i przetwarzania danych korpusowych. Ponadto opisano główne źródła dodane do korpusu w okresie czteroletniej pracy nad nim: Modlitewnik z XVI w., słowniki, teksty ślubowań i statutów, teksty religijne i tzw. poezja dedykowana z XVII w. Celem projektu jest opracowanie pilotażowego elektronicznego słownika szesnasto- i siedemnastowiecznego języka łotewskiego, w którym hasła obejmą wszystkie części mowy. Słownik będzie zawierał około 1200 haseł, w tym nazwy własne i rzeczowniki pospolite.Główny nacisk położono na opis haseł słownikowych, zawierający istotne uwagi praktyczne i teoretyczne. Omówiono poszczególne części hasła słownikowego, po czym umieszczono komentarz odnoszący się do różnych kwestii związanych z daną częścią (np. wybór hasła wyrazowego i przedstawienia wersji pisowni) i do przyjętych rozwiązań. Szczególną uwagę poświęcono główce hasła, objaśnieniu znaczenia wynikającego z przykładów występujacych w korpusie, różnym rodzajom kolokacji i ich przedstawieniu w słowniku, jak też informacjom etymologicznym. Na końcu zamieszczono zwięzły przegląd oprogramowania słownikowego TLex 2013, oparty na doświadczeniu autorów, zdobytym podczas pracy z tym narzędziem.

Refine search results

2 Acta Baltico-Slavica

2 Trumpa A.

1 Andronova E.

1 Siliņa-Piņķe R.

1 Vanags P.

1 2020

1 2016

Search results

Names of Snakes in Latvian Texts of the Sixteenth and Seventeenth Centuries

The Electronic Historical Latvian Dictionary Based on the Corpus of Early Written Latvian Texts