Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Register Files of The State Enterprise and the Joint Stock Company “Żegluga Polska” in Gdynia as a Source in Research on the Polish Merchant Navy under the Second Polish Republic

100%

Drozd J.

Studia Maritima

2021

vol. 34

87-101

The files of the Companies Register of the Municipal Court in Gdynia kept in the Gdynia Branch of the State Archives in Gdańsk constitute an extremely valuable historical source for research on the history of the maritime economy in the Second Polish Republic. In this article, information from the files was used to describe the circumstances of the establishment, the organisation, the activity, the fleet, and the operational and financial results of Przedsiębiorstwo Państwowe “Żegluga Polska” [State-owned Enterprise “Polish Shipping”] and the joint-stock company of the same name, which in the years 1927–1939 were the show- case of the Polish Merchant Navy. “Żegluga Polska” was established in 1926 under the State- owned Enterprises Act. The company’s development program, adopted by the Administrative Council of “Żegluga Polska” in 1929, provided for the establishment of liner services, without neglecting tramp services. The company’s first liner services were to Riga, Tallinn and Helsinki. A vital role in popularising the Polish Merchant Navy was played by the carrier’s inconspicuous coastal passenger ships. The advertising slogan “Work on land, rest at sea” quickly attracted crowds of enthusiasts in the country. The register files document in detail the circumstances of transforming Przedsiębiorstwo Państwowe “Żegluga Polska” in Gdynia into a joint-stock company. The transformation was initiated by the Minister of Industry and Trade, Dr. Ferdynand Zarzycki. The company was given a new organisational form because the Government believed that appropriate conditions had been created for the company to be run in cooperation with self-government or private capital. “Żegluga Polska” SA was entered into the Companies Register kept by the Municipal Court in Gdynia on 3 November 1932. At the end of 1938, ten years into its operation, the company boasted eleven transport links with constant cargo flows, connecting Gdynia and Gdańsk with Antwerp, Rotterdam, Hamburg, ports of Italy, Sweden, Finland, Latvia, Estonia, and the Middle East. It had the largest fleet out of all the Polish shipping companies, with 16 ships (not counting coastal shipping vessels and tugs) with a total tonnage of 25,073 GRT and was thus a show- case of the Polish Merchant Navy.

Niezwykle cennymi źródłami historycznymi do prowadzenia badań nad dziejami gospodarki morskiej w okresie II RP są znajdujące się w zasobie gdyńskiego oddziału Archiwum Państwowego w Gdańsku akta rejestru handlowego Sądu Grodzkiego w Gdyni. Niniejszy artykuł na ich podstawie prezentuje okoliczności powstania, organizację, charakterystykę działalności, tonaż oraz wyniki eksploatacyjne i finansowe Przedsiębiorstwa Państwowego “Żegluga Polska” a także spółki akcyjnej, noszącej tę samą nazwę, będących w l. 1927–1939 wizytówką Polskiej Marynarki Handlowej. “Żeglugę Polską” powołano do życia w 1926 r. na podstawie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych. W programie rozwoju “Żeglugi”, przyjętym przez jej Radę Administracyjną w 1929 r., przewidywano utworzenie linii regularnych, bez zaniedbywania żeglugi nieregularnej. Pierwsze regularne szlaki komunikacyjne przedsiębiorstwa prowadziły do Rygi, Tallinna i Helsinek. Istotną rolę w popularyzacji Polskiej Marynarki Handlowej odegrały niepozorne statki żeglugi przybrzeżnej “Żeglugi Polskiej”. Hasło reklamowe “Pracuj na lądzie, odpoczywaj na morzu”, szybko zjednało sobie w kraju wielkie rzesze entuzjastów. Akta rejestrowe szczegółowo dokumentują okoliczności przekształcenia Przedsiębiorstwa Państwowego “Żegluga Polska” w Gdyni w spółkę akcyjną. Inicjatorem zmian był minister przemysłu i handlu, dr Ferdynand Zarzycki. Przyczyny wyboru nowej formy organizacyjnej tkwiły w przekonaniu Rządu, że stworzone zostały odpowiednie warunki dla współpracy kapitałów samorządowych lub prywatnych w jego dalszym prowadzeniu. “Żeglugę Polską” SA wpisano do rejestru handlowego Sądu Grodzkiego w Gdyni 3 listopada 1932 r. Pod koniec 1938 r., po 10 latach pracy, spółka mogła się pochwalić stałą komunikacją towarową na 11 liniach, łącząc Gdynię i Gdańsk z: Antwerpią, Rotterdamem, Hamburgiem, portami Włoch, Szwecji, Finlandii, Łotwy i Estonii oraz z Bliskim Wschodem. Miała najliczebniejszą flotę z wszystkich polskich towarzystw żeglugowych, dysponując 16 statkami (nie licząc jednostek żeglugi przybrzeżnej i holowników) o łącznym tonażu 25 073 BRT i tym samym była wizytówką Polskiej Marynarki Handlowej.

Gdynia to Neve-Yam: The Jewish Fisherman’s Courses within the Bays of Gdańsk and Puck in the Interwar Period

100%

Drozd J., Zawadka B.

Studia Maritima

2013

vol. 26

55-68

„Pionierzy Palestyńscy” zaczęli w zorganizowanych grupach przyjeżdżać do Gdyni w 1934 roku. Mieszkali w kibucu zwanym Żydowskim Ośrodkiem Pracy „Hechaluc-Pionier – Gordonia” i znajdowali zatrudnienie w działających w porcie firmach o kapitale żydowskim. Po zakończeniu przeszkolenia zawodowego organizacje syjonistyczne oraz zarząd Komisji do Spełniania Zadań Gminy Żydowskiej w Gdyni kierowały ich do Palestyny. „Gordonia” przygotowywała ich do emigracji pod względem zarówno zawodowym, jak i kulturalnym. Kształciła równie starannie w zakresie żeglarstwa i rybołówstwa, jak i znajomości języków hebrajskiego, angielskiego oraz na kursach ogólnokształcących. Zajęcia instruktażowe prowadzili kpt. Gustav Pietsch i inż. Leon Komorowski, a praktykę rybacką na wodach Zatoki Gdańskiej i Puckiej nadzorował gdyński rybak Józef Koss. Przeszkolenie odbywało się według zasad przyjętych dla tego typu kursów w Europie Zachodniej. Ogółem w latach 1936–1939 przez kibuc przewinęło się przynajmniej 77 osób z różnych zakątków II RP. Założony przez nich w Palestynie w 1939 roku kibuc Neve-Yam stał się bazą szkoleniową dla kolejnych grup młodych „Pionierów” z Europy Środkowo-Wschodniej.

The “Palestinian Pioneers” began their organized Gdynia ventures in 1934. They stayed in the kibutz called the Jewish Work Centre “Hechaluc-Pionier-Gordonia” and found work in the port companies founded on Jewish capital. After the completion of work training, Zionist organizations and the board of The Committee for Fulfilling Tasks of the Jewish Commune in Gdynia directed these people to Palestine. The “Gordonia” prepared them – professionally and culturally for the incoming experience of emigration. It carefully educated the Jews in question as regards both navigation and fishing as well as languages: Hebrew, English at the general knowledge courses. The training was conducted by Captain Gustav Pietsch and Engineer Leon Komorowski, whereas the fisherman’s practice within the basins of the Bays of: Gdańsk and Puck – a Gdańsk fisherman Józef Koss. The training was conducted according to the rules as applied for such courses in Western Europe. On the whole, in the years 1936–1939 the kibbutz welcomed and farewelled at least 77 persons from various parts of the Republic of Poland II. The Neve-Yam kibbutz which these people established in Palestine in 1939 became a training base for subsequent groups of young “Pioneers” from Central and Eastern Europe.

Refine search results

2 Studia Maritima

2 Drozd J.

1 Zawadka B.

1 2021

1 2013

Search results

Register Files of The State Enterprise and the Joint Stock Company “Żegluga Polska” in Gdynia as a Source in Research on the Polish Merchant Navy under the Second Polish Republic

Gdynia to Neve-Yam: The Jewish Fisherman’s Courses within the Bays of Gdańsk and Puck in the Interwar Period