Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Być kobietą i być mężczyzną, czy być człowiekiem po Edenie? Rdz 3,16-19 raz jeszcze przemyślane

100%
Lemański J. A.
Verbum Vitae
|
2022
|
vol. 40
|
issue 1
21-36
EN
Gen 3:(14–)16–19, in the traditional interpretation, is understood as a description of the sentence for breaking God’s prohibition. The various statements contained in these verses are therefore most often all understood as punishments imposed upon the serpent (v. 14), women (v. 16), and men (vv. 17–19). The present article, however, offers and analyzes the suggestion that these statements should be interpreted only as the etiology of social realities in the times of the biblical author and as a description of the whole of humanity, encompassing both men and women, and not only the woman (suffering the pains of childbirth) or the man himself (hard work in the field, and death) in isolation.  
PL
Rdz 3,(14-)16-19 w tradycyjnej interpretacji rozumiane jest jako opis wyroku za złamanie Bożego zakazu. Wypowiedzi zawarte w tych wierszach najczęściej rozumiane są więc jako kara nałożona na węża (w. 14-15), kobietę (w. 16) i mężczyznę (ww. 17-19). W artykule podjęta jest jednak i analizowana sugestia, aby wypowiedzi te interpretować najpierw wyłącznie jako etiologię rzeczywistości społecznej aktualnej w czasach autor biblijnego, a potem także jako opis sytuacji dotyczący całej ludzkości (w obu wypadkach kobiet i mężczyzn), a nie samej kobiety (cierpienie z powodu licznych ciąż), czy samego tylko mężczyzny (ciężka praca na roli i śmierć).    
2
Publication available in full text mode
Content available

W poszukiwaniu najstarszej literackiej wersji "cudu nad morzem" (Wj 13,17-15,21)

100%
Lemański J. A.
The Biblical Annals
|
2016
|
vol. 6
|
issue 1
5-44
EN
The article is dedicated to an analysis and assessment of the newest critical literary research works on Ex 13,17-15,21. The aim is to find the oldest literary version of the event. In the author’s opinion, it is to be searched in Ex 13,20-22; 14,5-7.10bA.11-14,19-20.21aA.24-25.27*.30-31* and attributed to the non-P authors, who place the entire event ‘by the sea’. In this version of events the Israeli people, after crossing the Egyptian border, found themselves in a desert. For the first time they have expressed some fears of their lives, which is known as ‘the motive of complaining’. They show fear of the pharaoh’s army, so Moses urges them not to fear because they would not see the Egyptians more and YHWH would fight for them. The description has a characteristic of a military battle, although the only acting against the Egyptian military power is the God of Israel. Thanks to a strong wind, which blew for the whole night, he dried the sea and the Israelites reached the other bank walking on dry land, when the Egyptians die when trying to escape pointing to the returning sea waters. The events have their own time scheme: night and danger, dawn and salvation. A final effect is showing by the Israelites a fear of YHWH and his servant Moses. In the author’s opinion this version has originated short time before the fall of Babylon and was written according to a motive of ‘the Day of YHWH’ in its version, which was in force in the utterances of prophets of the period of exile and later (the day of judgment of nations, as a beginning of the salvation of Israel).
3
Publication available in full text mode
Content available

Jonathan Huddleston, Eschatology in Genesis (FAT 2. Reihe 57; Tubingen: Mohr Siebeck 2012)

100%
Lemański J. A.
The Biblical Annals
|
2016
|
vol. 6
|
issue 1
131-139
EN
Book Review: Jonathan Huddleston, Eschatology in Genesis (FAT 2. Reihe 57; Tubingen: Mohr Siebeck 2012). Pp. 315. € 69,00. ISBN 978-3-16-151983-3.
4
Publication available in full text mode
Content available

Kim był Abraham i skąd pochodził? Kilka uwag na temat potencjalnych śladów tradycji o Abrahamie

100%
Lemański J. A.
The Biblical Annals
|
2019
|
vol. 10
|
issue 1
5-30
EN
Who was the "historical" Abraham and where did he come from? It is difficult to find an unambiguous answer to these questions. The article focuses on analyzing the Egyptian text from the time of Sheshonq I which mentions a place sometimes identified as "Abram's field / fort." However, this interpretation is pointed out as being uncertain and even very questionable. The next two points of analysis are biblical texts (Deut 26:5a; Gen 11:27-32). The names of Abraham's family members are toponymic (male) or symbolic (female), constituting female nicknames associated with the worship of the moon god. Their analysis suggests the region of Charan, between the Euphrates and Habur rivers, where the worship of the moon god was very popular. These areas were previously inhabited by the Amorites, and then by the Arameans. The article concludes that the "historical" Abraham may have come from the vicinity of Charan and had Amorite roots, while identification with the Arameans was only a typological element resulting from the experience of the same fate (deuteronomist). It was only later reinterpreted in favor of Jacob (cf. Gen 46:1-7), and finally in favor of Abraham in the final edition.
PL
Kim był „historyczny” Abraham i skąd pochodził? Na te pytanie trudno jest znaleźć jednoznaczne odpowiedzi. W artykule uwaga skupiona jest na analizie egipskiego tekstu z czasów Sheshonqa I, w którym wspomina się miejsce identyfikowane czasem jako „pole/fort Abrama”. Taka interpretacja jest tu jednak wskazana jako niepewna, a wręcz bardzo wątpliwa. Dwa kolejne punkty analizy stanowią teksty biblijne (Pwt 26,5a; Rdz 11,27-32). Imiona członków rodziny Abrahama mają charakter toponimiczny (męskie) lub symboliczny (żeńskie), stanowiąc kobiece przydomki związane z kultem boga księżyca. Ich analiza sugeruje region Charanu, pomiędzy rzekami Eufrat i Habur, gdzie kult boga księżyca był bardzo popularny. Tereny te zamieszkiwali wcześniej Amoryci, a potem Aramejczycy. W artykule wnioskuje się, że „historyczny” Abraham mógł pochodzić z okolic Charanu i mieć amoryckie korzenie, zaś identyfikacja z Aramejczykami stanowi jedynie element typologiczny, wynikający z przeżycia tego samego losu (deuteronomista). Dopiero później został on zreinterpretowany na rzecz Jakuba (por. Rdz 46,1-7), a przy końcowej redakcji ostatecznie na rzecz Abrahama.  
5
Publication available in full text mode
Content available

Rainer Albertz, Exodus 19-40 (Zürcher Bibelkommentare AT 2.2; Zürich: Theologischer Verlag Zürich 2015)

100%
Lemański J. A.
The Biblical Annals
|
2016
|
vol. 6
|
issue 3
495-500
DE
Book review: Rainer Albertz, Exodus 19-40 (Zürcher Bibelkommentare AT 2.2; Zürich: Theologischer Verlag Zürich 2015). Pp. 389. EUR 54.00. CHF 60.00. ISBN 978-3-290-17834-5.
6
Publication available in full text mode
Content available

Gods Doomed to Death. Psalm 82 as a Testimony of the Birth of Monotheism

100%
Lemański J. A.
The Biblical Annals
|
2022
|
vol. 12
|
issue 1
5-28
EN
The paper examines the beginnings of biblical monotheism. The author indicates the period of the Babylonian exile as the moment of the emergence of this idea in Israel. Psalm 82 is interpreted here as a testimony to the monotheistic transformation. The author advocates a literal understanding of the content of the psalm, as an image of the judgement over pagan gods, which ended in their condemnation to death. The reason for this dethronement of the entire pantheon is the permanent inability of the gods to ensure justice on earth. According to the psalmist, it is a feature of the only true God, which is the God of Israel, called upon to take power over the whole earth.
7
Publication available in full text mode
Content available

Marc Van De Mieroop, Hammurabi, król Babilonu (Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 2016)

100%
Lemański J. A.
Verbum Vitae
|
2019
|
vol. 36
505-511
EN
Review of book: Marc Van De Mieroop, Hammurabi. Król Babilonu (tł. Fabian Tryl) (Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 2016). Ss. 243. PLN 39.90. ISBN 978-83-7976-435-8.  
PL
Recenzja książki: Marc Van De Mieroop, Hammurabi, król Babilonu (tłum. Fabian Tryl) (Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 2016). Ss. 243. PLN 39.90. ISBN 978-83-7976-435-8.
8
Publication available in full text mode
Content available

Wąż i jego symbolika w Biblii

100%
Lemański J. A.
Verbum Vitae
|
2017
|
vol. 32
13-54
EN
A serpent or viper is one of the most popular symbols within many cultures word-wide. In the Ancient Near East it had positive as well as negative connotations, but in the Bible the latter predominate. There, the serpent typically represents chaos, magic, a state of threat, death, or deceit. Nevertheless, among the numerous biblical metaphors and comparisons employing the image of the serpent or viper, there are some which present a positive image. In the older strata of biblical texts, especially those taken from the Book of Exodus (Chapters 4 and 7) or the Book of Numbers (Chapter 21), we find positive references in which a serpent represents JHWH and his healing power.
PL
Wąż i żmija należą do najbardziej popularnych symboli. Występują w tej roli w niemal wszystkich kulturach świata. Starożytny Bliski Wschód znał zarówno pozytywne, jak i negatywne skojarzenia  związane z symboliką węża. W Biblii przeważają raczej te drugie. Wąż reprezentuje tu najczęściej chaos, świat magii, sytuacje zagrożenia, śmierć i podstęp. W licznych metaforach i porównaniach można znaleźć jednak czasem także pozytywne przykłady związane z wężem lub żmiją. W tle niektórych wypowiedzi, zwłaszcza z Księgi Wyjścia (Wj 4; 7) i Księgi Liczb (Lb 21), również dostrzec można takie pozytywne aspekty związane z symboliką węża. Reprezentuje on w tych tekstach YHWH oraz posiadaną przez Niego moc uzdrawiania.
9
Publication available in full text mode
Content available

Standardowe i specyficzne rozumienie słowa rûªḥ w tekstach Księgi Rodzaju i Księgi Wyjścia

100%
Lemański J. A.
Verbum Vitae
|
2020
|
vol. 37
|
issue 1
11-34
EN
The analysis made in this article shows that the usage of the word rûaḥ in Genesis and Exodus fits with the general meanings linked to the word in other books of the Bible. In general usage this word describes, first, wind, albeit seen as 'a tool in the hand' of God used during redemptive activities to save life, life in general or that of Israel. Next rûaḥ means life, such as that present in a human being as a gift from God, which can be taken back. Finally, rûaḥ also means a charismatic strength given by God to chosen people, and that which is internal to man, his states of spirit and emotion. All of those meanings have their specificity, which is most clearly visible in so-called biblical prehistory (Gen 1:2, 3:8, 6:3, 8:1).
PL
Analiza dokonana w tym artykule pokazuje, że zastosowanie słowa rûaḥ w księgach Rodzaju i Wyjścia mieści się w ogólnych znaczeniach łączonych z nim także w innych księgach biblijnych. Słowem tym opisuje się więc tu wiatr, zawsze jednak widziany jako „narzędzie w ręku” Boga, używane podczas działań zbawczych na rzecz ocalenia życia w ogóle lub Izraela. Potem rûaḥ oznacza samo życie obecne w człowieku i stanowiące dar od Boga, który może zostać odebrany. Wreszcie rûaḥ oznacza również charyzmatyczna siłę, udzielaną przez Boga wybranym ludziom, i to, co wewnętrzne w człowieku, jego stany ducha oraz emocje. Każde z tych znaczeń ma swoją specyfikę, najbardziej widoczną zwłaszcza w tzw. prehistorii biblijnej (Rdz 1,2; 3,8; 6,3; 8,1).
10
Publication available in full text mode
Content available

Abraham – a Canaanite? Tracing the Beginnings of the Literary Tradition of Abraham

100%
Lemański J. A.
The Biblical Annals
|
2021
|
vol. 11
|
issue 2
185-230
PL
The objective of the article is to present the current state of discussion on the first literary version of the series about Abraham and its sources or roots. The current state of research suggests that the starting point of the literary version of the narrative about this patriarch may have been a kind of tradition associated with the local shrine in Mamre, near Hebron. The other theory describes the idea of the promise of a descendant in return for the extraordinary and extended hospitality towards God. More importantly, this tradition may have been connected with Abraham from the very beginning, but it does not necessarily have to have been. The first version of a longer narrative about Abraham was the cycle of Abraham – Lot – Sodom (Gen 18*–19*). An introduction to the cycle (Gen 13:5-13) was written, already including the content of the two chapters mentioned above. According to the original version of the cycle, Abraham is not yet closely related to Lot, but he is an autochthonous character. Obviously, the goal of the series remains the ethnogenesis of the inhabitants of Judah in relation to the neighbouring peoples (the Moabites and Ammonites). Moreover, the latter clearly form a negative contrast here – both ethnically and civilisationally. This version of the narrative can be dated back to the end of the 7th century before Christ. The subsequent extensions or enlargements were initially associated with the combining of the characters of Abraham and Jacob. Such a combination could have been achieved, amongst others, by identifying the descendant promised to Abraham with Isaac. The priestly tradition internationalised Abraham even more and thus made him a pilgrim who had come from Ur of the Chaldeans.
11
Publication available in full text mode
Content available

Człowiek jako mężczyzna i kobieta. Fundamenty antropologii biblijnej, ich źródła i konsekwencje

100%
Lemański J. A.
Verbum Vitae
|
2021
|
vol. 39
|
issue 1
97-118
EN
The article discusses the two descriptions of the creation of man (Gen 1:2-3). In analyzing these verses, emphasis is placed on the fact that both descriptions stress that man was created as a man and a woman. The dual-gender nature of mankind is accented in both passages in the biological, religious (Gen 1: 26-28) and social (Gen 2:18-25) dimensions. Both sexes are equal to each other in each of these aspects. People fully achieves their calling to live and cooperate with God only as a man and a woman. One’s ability to establish relationships is most fully expressed within the sexual diversity of our species. This occurs in the biological (fertility enabling us to submit the earth) as well as the intellectual and spiritual dimensions (woman as the “suitable helper”).  
PL
W artykule omówione zostały dwa opisy stworzenia człowieka (Rdz 1; 2–3). Akcent w analizie tych wypowiedzi położony jest na fakt, że w obu opisach podkreśla się, iż człowiek został stworzony jako mężczyzna i kobieta. Dwupłciowa natura człowieka akcentowana jest w nich zarówno w wymiarze biologicznym i religijnym (tak Rdz 1,26-28), jak i społecznym (tak Rdz 2,18-25). Obie płcie są sobie równe w każdym z tych aspektów. Człowiek w całej pełni realizuje swoje powołanie do życia i współpracy z Bogiem dopiero jako mężczyzna i kobieta. Jego zdolność do nawiązywania relacji wyraża się najpełniej w obrębie płciowego zróżnicowania własnego gatunku. Zachodzi to w wymiarze biologicznym (płodność umożliwiająca poddanie sobie ziemi) oraz intelektualnym i duchowym (kobieta jako „odpowiednia pomoc”).  
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.