Search results

Sort By:

Limit search:

Różnorodność znaczeniowa konstrukcji z imiesłowem przysłówkowym współczesnym: wieloznaczność a treść propozycjonalna zdania

100%

Czachor M. W.

Polonica

2023

vol. 43

5-31

Constructions with Polish adverbial participles can be used to express various meanings (temporal, causal, concessive, etc.). This article considers whether this type of meaning can be considered as belonging to the proposition, or whether the propositional content of the sentence with such construction should be defined only as the conjunction of fully or partially simultaneous events, with no specification of the semantic relationship between them. To consider this problem, reference was made to the classic distinction between ambiguity and indeterminacy (Zwicky, Sadock 1975). It was assumed that in case this type of meaning is semantic, it shall be possible to demonstrate that “ambiguous” sentences (allowing for different interpretations, i.e. temporal and causal at the same time), are indeed ambiguous and not indeterminate. For this purpose, diagnostic tests were carried out (cf. Zwicky, Sadock 1975; Kempson 1977; Gillon 1990). Further, if this type of meaning belongs to the semantic content of the sentence, it can be expected that constructions with a contemporary participle differing in regard to the meaning type will not combine freely with each other in a coordination test (cf. Chomsky 1957). This test was performed on a random sample of 250 sentences from the NKJP corpus. It has been shown that sentences with a participle structure are indeterminate and not ambiguous, but they do not combine freely in the coordination test. This indicates the pragmatic nature of these meanings.

Konstrukcje z imiesłowami przysłówkowymi mogą służyć do wyrażania różnorakich relacji semantycznych. W niniejszym artykule rozważono, czy relację łączącą każdorazowo zdanie główne i konstrukcję z imiesłowem przysłówkowym współczesnym można uznać za część treści propozycjonalnej zdania, czy też ową treść stanowi jedynie koniunkcja w pełni lub częściowo równoczesnych zdarzeń, bez precyzowania dokładnie relacji semantycznej pomiędzy nimi zachodzącej. Żeby rozważyć ten problem, odwołano się do klasycznego rozróżnienia pomiędzy wieloznacznością typu polisemicznego (ang. ambiguity) a nieokreślonością znaczeniową (ang. indeterminacy) (Zwicky, Sadock, 1975). Założono, że jeśli relacja semantyczna stanowi treść propozycjonalną, to powinniśmy móc wykazać, iż w przypadku zdań, którym można przypisać odmienne interpretacje odnośnie do występujących w nich relacji semantycznych, mamy do czynienia z różnymi, odmiennymi znaczeniowo zdaniami o zbieżnej formie, czyli z wieloznacznością typu polisemicznego. Jeśli zaś relacja nie należy do treści propozycjonalnej, to nie powinniśmy zaobserwować polisemii, tylko nieokreśloność znaczeniową. Dalej, jeśli relacja semantyczna należy do treści semantycznej zdania, to można się spodziewać, że konstrukcje z imiesłowem współczesnym pełniące różne role semantyczne nie będą się ze sobą łączyć swobodnie w teście koordynacji (por. Chomsky, 1957). W tym celu przeprowadzono testy diagnostyczne (por. Kempson, 1977; Gillon, 1990) oraz przeanalizowano losową próbkę 250 zdań z korpusu NKJP. Wykazano, że zdania z konstrukcją imiesłowową są nieokreślone znaczeniowo, a nie polisemiczne, natomiast nie wykazują dowolnej łączliwości w teście koordynacji. Zdaniem Autorki to wskazuje na pragmatyczny charakter relacji łączącej zdanie główne z konstrukcją imiesłowową.

Refine search results

1 Polonica

1 Czachor M. W.

1 2023

Search results

Różnorodność znaczeniowa konstrukcji z imiesłowem przysłówkowym współczesnym: wieloznaczność a treść propozycjonalna zdania