Results found: 2

Search results

Sort By:

Limit search:

Obiektywność w prawie – podejście instytucjonalne jako alternatywa dla dominujących stanowisk teoretycznych

100%

Pichlak M.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

2014

vol. 2(9)

108-124

The aim of the paper is to establish a theoretical elaboration of objectivity in law which would conform exiting linguistic practices in the legal field. It starts from a brief characterization of legal practice in this respect which allows for an exposure of semantic complexity of the term ‘objectivity’ in law. The term is said to take two basic meanings: objectivity as a fact and objectivity as a moral ideal. On this ground requirements towards a reliable theory of legal objectivity are defined: such a theory should not only make o room for both distinct meanings of legal objectivity, but also should consider their mutual relations. These requirements stemming from existing linguistic practice serve as criteria for examination of up to date theoretical concepts of objectivity. The paper discusses realistic, conventionalist, and idealistic theories of objectivity in law subsequently and exposes shortcomings of each of these. Eventually, key assumptions of an institutional theory of objectivity are presented which is claimed to offer a plausible understanding of objectivity in law in both its factual and ideal aspects.

Rozróżnienie ius et lex we współczesnej filozofii prawa

100%

Pichlak M.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

2017

vol. 2(15)

49-59

Artykuł ma na celu określenie znaczenia pojęć ius oraz lex, a także wskazanie podstawowych sposobów ich interpretacji we współczesnych poglądach nauki prawa. Pojęcia lex oraz ius bowiem, obok ściśle historycznego charakteru (tj. sposobów posługiwania się nimi w dyskursie prawnym starożytnego Rzymu), obecne są w ten czy inny sposób w całych dziejach zachodniej kultury prawnej, aż po dzień dzisiejszy. Zarówno bogata historia, jak i sama natura tytułowych pojęć sprawia, że niemożliwe jest sformułowanie dla nich klasycznych definicji. Stąd też analiza ich znaczenia powinna przybierać formę wyznaczania swoistego pola konotacyjnego: mapy poglądów i skojarzeń wiązanych z badanymi pojęciami. W ramach realizacji tego zadania, artykuł proponuje trzy podstawowe typologie, pozwalających uporządkować istniejące w teorii prawa poglądy na omawiane zagadnienie. Pierwsza z typologii dotyczy praktycznej roli, jaką ius odgrywa w prawie; pozwala to wyróżnić poglądy przypisujące ius rolę pozytywną, negatywną, lub pośrednią (optymalizacyjną). Druga typologia odnosi się do źródeł, z których ius czerpie swą moc wiążącą; w tym zakresie wyróżniono interpretację pozytywistyczną, prawnonaturalną oraz hermeneutyczną. Wreszcie ostatnia typologia porządkuje poglądy na wzajemne relacje ius oraz lex, określane bądź na sposób hierarchiczny, bądź też funkcjonalnego zróżnicowania. Prowadzone rozważania pozwalają m.in. postawić tezę o nieprzemijającej użyteczności takiego dualistycznego myślenia o porządku prawnym, które obok prawa stanowionego (lex) uwzględnia również jako wiążące niepisane standardy, niezależne od władzy prawodawczej (ius).

The aim of the paper is to clarify the concepts of ius and lex, as well as to indicate main interpretations of these concepts in the contemporary jurisprudence. For the concepts of ius and lex are not only of historical significance (as used in the legal discourse of the ancient Rome), but they are present in the entire history of the Western legal culture – since ancient times until today. Owing to this rich historical heritage, as well as to the very nature of the discussed concepts, it is impossible to offer classical definitions of ius and/or lex. Therefore, a proper analysis of their meaning will lead to determination of their ‘connotative field’: a map of associations and theories related to these concepts. In order to realize this task, the paper offers three basic typologies that allow to order mutual relations between existing theoretical standpoints in this field. The first typology concerns a practical function of ius in the legal order. We can distinguish here theories which perceive such a function as mainly negative, positive, or mediating (optimalising). The second typology treats on the sources of binding force of ius. One can indicate positivistic, legalnaturalistic and hermeneutic intepretation of this problem. Finally, the third typology regards mutual relations between ius and lex, which may be described either as hierarchical, or as functionally differentiated. These considerations allow to conclude that the usefulness of such a dualistic way of thinking about the law is ever persisting. Within this perspective the legal order is conceived as containing statutory law (lex) as well as nonwritten binding standards, independent from law–making authorities (ius).

Refine search results

2 Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

2 Pichlak M.

1 2017

1 2014

Search results

Obiektywność w prawie – podejście instytucjonalne jako alternatywa dla dominujących stanowisk teoretycznych

Rozróżnienie ius et lex we współczesnej filozofii prawa