Search results

1

A review of major Polish scholarly studies on fencing in the 21st century

100%

Łuczak M.

Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts Anthropology

|

2015

|

vol. 15

|

issue 2

1-9

EN

Aim and Problem. The aim of this paper is an overview of 21st century scholarly and popular publications by Polish authors on fencing theory and practice. It also attempts to identify the main research trends represented in these publications. The chronology of the review covers more than a decade of theoretical and technical achievements of Polish fencing. Material and Method. The methodology used includes document analysis, induction, deduction and synthesis. The present review addresses two research questions: What is the current state of research on fencing in Poland? What are the prevailing research topics in the studies conducted in various academic disciplines? Results and Conclusion. The author briefly discusses the achievements of Polish fencing literature until 1918, between 1918 and 1945, and from 1945 until 2000. The review of Polish works on fencing from the 21st century shows that the number of publications as well as their thematic range have increased significantly. The main topics covered by the Polish authors focus around theory and methodology of sport training, fencing psychology, kinesiology, and history. The majority of published monographs deal with fencing theory and methodology.

PL

Praca ma na celu wskazanie na dorobek naukowy i popularnonaukowy opublikowany przez polskich badaczy zajmujących się teorią i praktyką szermierki w XXI wieku. Ponadto autor prezentuje główne kierunki poszukiwań badawczych niektórych autorów. Zasadnicze ramy opracowania przypadają na lata 2000-2014. Do realizacji tematu wykorzystano metody badawcze obowiązujące w naukach historycznych: analizę dokumentów, metody indukcyjną i dedukcyjną oraz syntetyczną. Autor podjął próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze: jaki jest aktualny stan badań nad sportem szermierczym w Polsce? Jaka tematyka badawcza dominuje w eksploracji badaczy zajmujących się rożnymi dyscyplinami naukowymi? Praca została podzielona na podrozdziały. Wytyczone ich ramy stanowią zarazem okresy rozwojowe polskiej szermierki, w czasie zaborów, w niepodległej Polsce oraz w nowej rzeczywistości politycznej po II wojnie światowej, a także w XXI wieku. W podrozdziale Początki polskiej myśli teoretycznej do 1918 r. omówione zostały głównie prace prekursorów polskiej szermierki sportowej i bojowej, m.in. Michała F. Starzewskiego, Karola Bernolaka. W skrótowo ujętej analizie pt. Próby teoretyczno-metodyczne w latach 1919-1939 zaprezentowane zostały ważne monografie Wiktorii J. Goryńskiej, Władysława Sobolewskiego i Włodzimierza Mańkowskiego i ich treść jak np. wskazówki do uprawiania szermierki dla zabawy lub zdrowia, podstawy metodyczne walki na szable metodą włoską itd. Kolejny podrozdział pt. Opracowania po II wojnie światowej (1945-2000) zawiera opis literatury opublikowanej przez badaczy prezentujących głównie nurt prac o charakterze metodyczno-technicznym. Wśród autorów na uwagę zasługuje dorobek teoretyczno-metodyczny Zbigniewa Czajkowskiego oraz sporadycznie opublikowane prace badawcze. Kolejny podrozdział pt. Okiem historyka zawiera omówienie monografii obejmujących zasięgiem głównie okres po II wojnie światowej oraz terytorium państwa polskiego i wybranych regionów naszego kraju. W podrozdziale Prace aplikacyjne na uwagę zasługują prace z zakresu psychologii i antropomotoryki. Wymienione są też prace w formie maszynopisów i dysertacji. Znaczna liczba artykułów i monografii ujrzała światło dzienne w XXI wieku. Ich liczba znacznie wzrosła w porównaniu z poprzednimi okresami. Zwiększył się też zakres tematyczny prac. Obejmował on zagadnienia teorii i metodyki treningu sportowego, psychologii, antropomotoryki i historii szermierki. Większość jednak prac monograficznych dotyczyła teorii i metodyki szermierki.

2

Sport w Nowym Tomyślu do 1939 roku (zarys problematyki)

63%

Siwiński T., Łuczak M.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2014

|

vol. 13

|

issue 1

29-42

PL

W pracy przybliżone zostały początki zorganizowanej aktywności sportowej mieszkańców Nowego Tomyśla narodowości polskiej do 1939 roku. Zaakcentowano powiązania nowotomyskiej społeczności z powstałym wcześniej bractwem kurkowym oraz postawę władz wobec Polaków – członków niemieckich towarzystw o charakterze sportowo-rekreacyjnym. Nakreślono też kontekst historyczny – dwudziestolecia międzywojennego w Nowym Tomyślu – na który przypadły początki działalności sportowej w mieście. Istotny dla zrozumienia specyfiki tego okresu jest fakt, że ludność polska w 1919 roku stanowiła w Nowym Tomyślu mniejszość, a sport był jedną z form mani-festowania przynależności narodowej oraz oznaką nowego stylu życia. Sport jako zjawisko nowoczesne doskonale wpisał się w funkcjonowanie towarzystw ukie-runkowanych na aktywność fizyczną. Stał się czynnikiem sprzyjającym integracji społecznej, in-spirującym do tworzeniu nowych dyscyplin i infrastruktury sportowej w mieście.

EN

This article describes the beginnings of sport in Nowy Tomysl up to 1939, focusing mainly on Polish-born people with reference to established earlier marksmen’s society and other German so-cieties. At the beginning of this paper the results of previous investigations were described together with the presentation of the town’s history and the research question. The primary focus is put on the interwar period during which the origins and later development of sports organisations could be observed. The important fact is that Polish people were in the minority in Nowy Tomysl in 1919 and that is why sport became one of the ways to demonstrate their national identity. Moreover, this article describes the societies which were geared towards physical development of individuals. This work also mentions the evolution of sport infrastructure and sports disciplines as well as the influence of sport societies on social relations at that time.

3

Zbigniew Czajkowski – praktyk i teoretyk szermierki

63%

Łuczak M., Jaroszewski J.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2014

|

vol. 13

|

issue 1

59-73

PL

Profesor Zbigniew Czajkowski jest cenionym trenerem szermierki i nauczycielem akademickim znanym nie tylko w Polsce, ale też poza jej granicami. Posiada ogromny dorobek metodyczno-szkoleniowy i naukowy z zakresu szeroko pojętych nauk o kulturze fizycznej. Wyjątkowej bystrości umysłu zawdzięcza sukcesy w rywalizacji sportowej. Jako zawodnik wywalczył brązowy medal drużynowych mistrzostw świata w szabli w 1953 r., a w pracy trenerskiej m.in. jego wychowanek Egon Franke zdobył pierwszy w historii polskiego floretu tytuł mistrza olimpijskiego. W czasie kierowania Zakładem Szermierki znacznie pomnożył dorobek naukowy, zapocząt-kowany już w 1951 r. Wydał ponad trzydzieści książek zarówno w kraju, jak i poza jego granicami, np. w USA i w Niemczech, dotyczących teorii i metodyki szermierki, psychologii, pedagogiki, teorii treningu, itp. Opracował podział reakcji psycho-motorycznych (odpowiedzi czuciowo-ruchowe proste, złożone, tzn. z wyborem, różnicowe, intuicyjne, przewidziane, nieuświadomione itp.). Prowadził liczne kursy, wykłady i seminaria na zagranicznych uczelniach i w ośrodkach spor-towych, m.in. w USA, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Szwajcarii, Holandii, Czechach, Austrii, Rosji, na Ukrainie. Wyszkolił stu kilkudziesięciu trenerów szermierki, którzy z powodzeniem pracują w kraju i za granicą. W 1991 r. Zbigniew Czajkowski przeszedł na emeryturę. Nadal jednak pracuje w AWF w Ka-towicach. Prowadzi zespół szermierki, studium trenerskie, liczne kursy trenerskie i instruktorskie oraz wykłady w formie konwersatorium dla studentów AWF. Profesor interesuje się wieloma dziedzinami niezwiązanymi z szermierką – historią mundurów i broni, dziejami ziemi przemyskiej, muzyką orientalną, fotografiką, polityką, dziełami Moliera itd. Jest zapalonym turystą i miłośnikiem przyrody. Do dziś Profesor tryska humorem i dowcipem. Wyznaje zasadę, że ten się starzeje, kto ma na to czas i ochotę.

EN

Profesor Zbigniew Czajkowski is an internationally reknowned Polish fencing coach and aca-demic teacher. His contributions to sports training and research in the area of physical culture sci-ences have been tremendous. Czajkowski’s sharpness of mind has yielded his greatest sports suc-cesses. In his fencing career he won the bronze medal in the team saber event at the Fencing World Championships in 1953. His famous disciple, Egon Franke, became later the first ever Olympic fencing champion in Poland. As the Head of the Department of Fencing of the Academy of Physical Education in Katowice founded in 1951, Czajkowski has greatly expanded his scientific output and published more than thirty books in Poland, Germany and the United States on fencing theory and methodology, psy-chology, pedagogy and training theory. It was Czajkowski who introduced the classification of psychomotor responses (simple, complex, with choice, intuitive, foreseen and unforeseen). Zbigniew Czajkowski has also delivered numerous lectures and seminars in universities and sports centers in the USA, UK, Ireland, Switzerland, the Netherlands, Czech Republic, Austria, Russia and Ukraine. His students include more than one hundred internationally famous fencing coaches. In 1991 Zbigniew Czajkowski retired, but he is still active at the Katowice academy. He man-ages a fencing team, coaching center and numerous courses for trainers and instructors as well as gives tutorials for students. Professor Zbigniew Czajkowski takes interest in multiple areas unrelated to competitive fencing, such as history of arms and military uniforms, Przemyśl regional history, oriental music, pho-tography, politics, Molier and many more. He is an enthusiastic tourist and nature lover. Bursting with humor and stamina, Zbigniew Czajkowski, follows the rule that the one who ages has time for it and wishes it.

4

Kultura fizyczna w programach Łódzkiego Oddziału Związku Młodzieży Chrześcijańskiej (YMCA) w latach 1920–2002

63%

Jaroszewski J., Łuczak M.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2014

|

vol. 13

|

issue 2

95-114

PL

Idee głoszone przez YMCA w połowie XIX wieku szybko znalazły zwolenników w Europie i Stanach Zjednoczonych. W Polsce pojawiły się dzięki gen. Jozefowi Hallerowi. Po wojnie z Rosją Radziecką w 1920 r. organizację tę przekształcono w Związek Młodzieży Chrześcijańskiej „Polska YMCA”. Związek funkcjonował w niepodległej Polsce do II wojny światowej, następnie w czasie wojny światowej oraz w latach 1945–1952, po wprowadzeniu zmian ustrojowych po 1989 roku reakty-wował działalność. We wszystkich tych okresach programy „Polskiej YMCA” skierowane były na kształtowanie obywatela przez równomierny rozwój cech charakteru, wiedzy i ciała. Szczególne miejsce w programach zajmowało wychowanie fizyczne, sport i rekreacja. Poprzez szkolenie kadry, prowadzenie zajęć sportowych, użyczanie własnych obiektów sportowych oraz organizowanie wypoczynku tworzono korzystne warunki do poprawy stanu zdrowia mieszkańców miasta Łodzi. Szczególnie ważnym dla Związku i łódzkiej kultury fizycznej było posiadanie własnych obiektów sportowych. Sale sportowe, basen kryty, łaźnie oraz przychodnia lekarska stały się miejscem chętnie odwiedzanym przez mieszkańców Łodzi. W salach Łódzkiego Oddziału mieszkańcy Łodzi mieli okazję zetknąć się z nowymi dyscyplinami sportowymi, jak: koszykówka, siatkówka, boks. Osiągnięty poziom sportowy sprzyjał zdobywaniu tytułów mistrzów Polski: w siatkówce mężczyzn (w 1929 roku) i koszykówce mężczyzn (w 1948 roku). W późniejszych okresach oferty uczestnictwa w życiu sportowo-rekreacyjnym dostosowywano do indywidualnych zainteresowań ludności. W sezonie wakacyjnym działalność programowa YMCA koncentrowała się na akcji obozowej. We własnych obozowiskach wypoczywający uczestniczyli w zajęciach sportowych, kulturalnych i pracach ręcznych. Propagowanie aktywnych form spędzania czasu wolnego pod okiem wykwalifikowanej kadry i w dobrych warunkach lokalowych korzystnie wpływało na stan zdrowia mieszkańców Łodzi.

EN

The ideas proclaimed by YMCA in the middle of 19th century found many followers in Europe and the USA. They appeared in Poland thanks to General Józef Haller. After the war with the Bol-sheviks the organization was transformed into the Association of Christian Youth “Polish YMCA”. The association functioned in independent Poland until WWII, then during the war and in the years 1945–1952. After introducing the government changes in 1989 it reactivated its activity. In all these periods the programmes of “Polish YMCA” were targeted at creating the citizen through equal development of character features, knowledge and body. A special place in the programmes were kept for physical education, sports and recreation. Pos-itive conditions for the development of the health state of Lodz citizens were created through staff training, sports classes, letting out own sports halls and organizing leisure activities. A specially important issue for the Association and Lodz physical culture was the fact of pos-sessing own sports halls. Gym halls, an indoor swimming pool, baths and a medical centre were all places willingly visited by the citizens. In the rooms of Lodz division the citizens had a chance of meeting new sports disciplines , such as basketball, volleyball or boxing. The acquired level led to winning the titles of Champions of Poland in male volleyball (1929) and male basketball (1948). Later on the offers of participation in sports and recreational activities were individualized ac-cording to people’s scope of interests. During summer holidays the programme activities of YMCA were concentrated on camps. The participants relaxed in YMCA’s own premises taking part in sports and cultural activities, and also physical work. Supporting active forms of spending leisure time with qualified staff in good, well-equipped halls had a very good influence on the citizens’ health condition.

5

The Management of Physical Culture in Łódź in 1945–1949

63%

Jaroszewski J., Łuczak M.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2016

|

vol. 15

|

issue 3

25-40

PL

Celem pracy jest przedstawienie zarządzania łódzką kulturą fizyczną w latach 1945–1949 na tle zachodzących zmian społeczno-politycznych. Wprowadzony w 1946 roku model zarządzania kulturą fizyczną łączył sprawy wychowania fizycznego z przysposobieniem wojskowym. Wojewódzki Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Łodzi, a następnie Wojewódzki Urząd Kultury Fizycznej w Łodzi były formami przejściowymi. Ostatecznym celem było wprowadzenie modelu zarządzania sportem łódzkim na wzór realizowanego w Związku Radzieckim. W latach 1946–1949 łódzkie władze sportowe propagowały rozwój wychowania fizycznego i sportu zgodnie z polityką państwa. Forsowano duże imprezy sportowe. Szkolenie sportowe powiązano z wojskowym i rolniczym. Nowa władza państwowa sprzyjała rozwojowi wychowania fizycznego i sportu, szczególnie w organizacjach lewicowych. Stowarzyszenia sportowe, których działalność uznano za wrogą, były likwidowane.

EN

The purpose of this paper is to present how physical culture was managed in Łódź in 1945–48 during the times of social and political changes. This period is characteristic for the rebirth of sport movement after the WWII and the activities of the authorities aimed at introducing a new model of management of physical culture. On the territory of the voivodeship of Łódź, sport activity was revived along with the withdrawal of German army. The activity of reviving clubs and sport unions was quite spontaneous at first. The model of management of physical culture, introduced in 1946,combined physical education issues with military training referring to pre-war models. The newly created Voivodeship Office of Physical Education and Military Training in Łódź in 1948 was temporary. The final objective was introduction of sports management based on the Soviet model. In the years 1946–49 Łódź authorities popularized the development of physical education and sport in the way compatible with the State policy. They put pressure on massive sport events, sport was combined with military and agricultural training. The new authorities supported the development of physical education and sport in leftist organizations. Sports associations which were claimed to be adverse were eliminated.

6

Profesor dr hab. Jerzy Gaj (1929–2016). Wybitny historyk kultury fizycznej

63%

Łuczak M., Nowak L.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2017

|

vol. 16

|

issue 2

11-26

PL

Niniejsza publikacja powstała z inicjatywy Jego wychowanków. Jest dedykowana Profesorowi Jerzemu Gajowi, wybitnemu naukowcowi w zakresie historii kultury fizycznej, nauczycielowi akademickiemu, działaczowi kultury fizycznej. Na uwagę zasługuje Jego wkład w upowszechnianie najnowszej historii wychowania fizycznego i sportu, a w ostatnim okresie – także turystyki. Profesor Jerzy Gaj był twórcą Letniej Szkoły Historyków Kultury Fizycznej w Polsce. Jego udział w procesie dydaktycznym, naukowym i edytorskim licznych publikacji, recenzji i opinii naukowych ma nieocenione znaczenie dla rozwoju historii kultury fizycznej. Dowodem jest powszechne uznanie i liczne wyróżnienia przyznane Panu Profesorowi.

EN

This publication came at the initiative of his students. It is dedicated to Professor Jerzy Gaj, an outstanding scholar in the field of physical culture history, an academic teacher, a physical culture activist. His contribution to the dissemination of the most recent history of physical education and sport, and, in the recent period, tourism as well, was remarkable. Professor Jerzy Gaj was the creator of the Summer School of Physical Culture Historians in Poland. His participation in the educational, scientific and editorial processes of numerous publications, reviews and scientific opinions was of invaluable significance for the development of the history of physical culture. It is evidenced by widespread recognition and numerous distinctions granted to the Professor.

7

Wybitni trenerzy medalistów olimpijskich – absolwenci Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu

63%

Łuczak M., Jaroszewski J.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

|

2016

|

vol. 15

|

issue 2

89-106

PL

W artykule przedstawiono sylwetki 11 wybitnych trenerów absolwentów poznańskiej Akademii Wychowania Fizycznego: Michała Brzuchalskiego, Janusza Czerwińskiego, Mariana Drażdżewskiego, Krzysztofa Kisiela, Pawła Kowalskiego, Tomasza Andrzeja Kryka, Sławomira Nowaka, Czesława Szulca, Wernera Urbańskiego, Marcina Witkowskiego i Aleksandra Wojciechowskiego. Wiedza uzyskana w trakcie studiów z zakresu teorii treningu sportowego i przygotowania do uczestnictwa w zawodach sportowych pozwoliła im szkolić z sukcesami wielu reprezentantów Polski i innych krajów, tak w startach olimpijskich, jak i na mistrzostwach świata i Europy oraz w innych imprezach sportowych wysokiej rangi. Są wśród tych sportowców przedstawiciele lekkiej atletyki, pływania, żeglarstwa, kajakarstwa, wioślarstwa i piłki ręcznej.

EN

The article presents profiles of 11 notable coaches, who graduated from the Academy of Physical Education in Poznań (AWF): Michał Brzuchalski, Janusz Czerwiński, Marian Drażdżewski, Krzysztof Kisiel, Paweł Kowalski, Tomasz Andrzej Kryk, Sławomir Nowak, Czesław Szulc, Werner Urbański, Marcin Witkowski and Aleksander Wojciechowski. The knowledge gained during the study of the theory of sports training and preparation for participation in sports competitions allowed them to train successfully many representatives of Poland and other countries at the Olympic Games, World and European Championships and other events of high rank. Among those athletes there are representatives of athletics, swimming, sailing, canoeing, rowing and handball.

Refine search results

6 Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna

1 Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts Anthropology

7 Łuczak M.

4 Jaroszewski J.

1 Nowak L.

1 Siwiński T.

1 2017

2 2016

1 2015

3 2014

A review of major Polish scholarly studies on fencing in the 21st century

Sport w Nowym Tomyślu do 1939 roku (zarys problematyki)

Zbigniew Czajkowski – praktyk i teoretyk szermierki

Kultura fizyczna w programach Łódzkiego Oddziału Związku Młodzieży Chrześcijańskiej (YMCA) w latach 1920–2002

The Management of Physical Culture in Łódź in 1945–1949

Profesor dr hab. Jerzy Gaj (1929–2016). Wybitny historyk kultury fizycznej

Wybitni trenerzy medalistów olimpijskich – absolwenci Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu