Results found: 1

Search results

Sort By:

Limit search:

Wyróżniki dawnego kobiecego stroju bielsko-hajnowskiego zwerbalizowane w dwóch etnograficznych opracowaniach popularnonaukowych

100%

Węgrowska K.

Acta Albaruthenica

2024

issue 1

331-347

Niniejszy artykuł to kontynuacja rozważań o lingwokulturologicznych wyróżnikach dawnego tradycyjnego stroju bielsko-hajnowskiego. Tym razem językowo-kulturologicznej refleksji poddane zostały komponenty dawnego żeńskiego ubioru z okolic Bielska Podlaskiego i Hajnówki. Ich rekonstrukcji dokonano na podstawie dwóch popularnonaukowych publikacji etnograficznych autorstwa Elżbiety Piskorz-Branekovej (2007) oraz Jarosława Górskiego (2013). Dzięki wnikliwej lekturze obu opracowań ustalono zwerbalizowane w nich elementy współtworzące jeden z najbardziej „archaicznych i prostych”, a zarazem „eleganckich i swoistych w formie i charakterze” dawnych regionalnych „kostiumów”. Utrwalone w nich nazwy: 1) ozdób i nakryć głowy (wstążki, kwiaty, chustki tybetowe), 2) koszul (soroczki), 3) różnych rodzajów spódnic (andarak, sajan), 3) odmiennych rodzajów zapasek (połka, pudpołnik), 5) zimowych kożuchów, 6) obuwia i związanych z nim onuc (postoły, tufli), 7) biżuterii (korale prawdziwe, dętki), 8) haftów i innych „kostiumowych” dekoracji (ścieg Janina, tiulowa tasiemka), dowodzą, że tradycyjne stroje ludowe są reprezentatywnymi denotatami poszczególnych regionalnych małych ojczyzn, których lokalne dziedzictwo językowe ocala od zapomnienia językowo-kulturową spuściznę narodu.

Дадзены артыкул з’яўляецца працягам разгляду характэрных лінгвакультуралагічных рысаў традыцыйнага старога бельска-гайнаўскага строю. Гэтым разам моўна-культуралагічныя разважанні прысвечаныя элементам даўняга жаночага адзення з ваколіцаў Бельска Падляскага і Гайнаўкі. Яго рэканструкцыя праведзена на падставе дзвюх навукова-папулярных этнаграфічных публікацый Эльжбеты Піскаж-Браняковай (2007) і Яраслава Гурскага (2013). Дзякуючы ўважліваму прачытанню абодвух даследаванняў, устаноўлены вербалізаваныя ў іх элементы, якія ўтвараюць разам адзін з найбольш “архаічныхі простых” і ў той жа час “элегантных і непаўторных паводле формы і характару” старых рэгіянальных “касцюмаў”. Замацаваныя ў іх назвы: 1) упрыгожанняў і галаўных убораў (стужкі, кветкі, тыбецкія хусткі); 2) кашуль (сарочкі); 3 ) рознага кшталту спадніц (андарак, саян); 4) розных відаў фартухоў (полка, падпольнік); 5) зімовых кажухоў; 6) абутку і звязаных з ім ануч (пасталы, туфлі); 7) біжутэрыі (каралі сапраўдныя, трубачкі); 8) вышыўкі і іншых “касцюмных” упрыгожанняў (шво Яніна, цюлевая тасемка) – даказваюць, што традыцыйныя народныя строі прадстаўленыя дэнататамі асобных “малых радзім”, мясцовая моўная спадчына якіх выратоўвае культурныя набыткі народа ад забыцця.

This article is a continuation of the consideration of the linguocultural distinctive features of the old traditional costume of Bielsko-Hajnowskie. This time the items of traditional female dress from the Bielsko Podlaskie and Hajnówka areas are taken into linguo-culturological consideration. Their reconstruction was based on two popular scientific ethnographic publications by Elżbieta Piskorz-Branekova (2007) and Jarosław Górski (2013). Owing to an insightful study of both readings, the elements that co-create one of the most "archaic and simple", yet "elegant and peculiar in form and character" old regional "costumes" were established. The names fixed in them are: 1) ornaments and headgear (ribbons, flowers, Tibetan kerchiefs), 2 ) shirts (soroczki), 3) different types of skirts (andarak, sajan), 4) different types of stockings (połka, pudpołnik), 5) winter sheepskins, 6) footwear and related footraps (footwear, tufli), 7) jewellery (real beads, inner tubes), 8) embroidery and other "costume" decorations (Janina stitch, tulle ribbon). These also demonstrate that traditional folk costumes are representative denotes of individual regional small homelands, whose local linguistic heritage saves the linguistic and cultural legacy of the nation from being forgotten.

Refine search results

1 Acta Albaruthenica

1 Węgrowska K.

1 2024

Search results

Wyróżniki dawnego kobiecego stroju bielsko-hajnowskiego zwerbalizowane w dwóch etnograficznych opracowaniach popularnonaukowych