Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Rekonstrukcja prehistorii polskiego comparatiwu w ujęciu profesora Jerzego Kuryłowicza

100%
Szeptyński R.
Język Polski
|
2019
|
vol. 99
|
issue 1
5-12
PL
Artykuł podsumowuje i krytycznie omawia poglądy Jerzego Kuryłowicza na genezę polskiego (słowiańskiego, indoeuropejskiego) comparatiwu. W szczególności zakwestionowano hipotezę dotyczącą powstania praindoeuropejskiego sufiksu *-i̯os- (słow. *-’ьš-,pol. -sz-). Omówiono także źródło rozszerzenia słowiańskiego sufiksu *-ě-jьš- (pol. -ejsz-) oraz zagadnienia akcentologiczne, ze szczególnym uwzględnieniem materiału polskiego. Poruszono również kwestię oryginalności hipotez przedstawionych w pracach Kuryłowicza.
EN
This article summarizes and critically discusses Jerzy Kuryłowicz’s views on the origin of the Polish (Slavic, Indo-European) comparative. Above all, the hypothesis concerning the emergence of the Proto-Indo-European suffix *-i̯os- (Slavic *-’ьš-, Polish -sz-) has been challenged. Furthermore, the source of the extension within the Slavic suffix *-ě-jьš- (Polish -ejsz-) and accentological issues (with particular emphasis on the Polish material) have been discussed. The question of originality of the hypotheses presented in Kuryłowicz’s works has also been addressed.
2

Chronologizacja polskiego słownictwa – współczesna praktyka

63%
Szeptyński R., Stępnik-Szeptyńska J.
Język Polski
|
2020
|
vol. 100
|
issue 3
121-134
PL
Celem artykułu jest sprawdzenie skuteczności procedur przewidzianych dla chronologizacji pierwszych poświadczeń wyrazów w historii języka polskiego, jakie przyjęto w pracy nad Wielkim słownikiem języka polskiego PAN. Na przykładzie 102 wyrazów, datowanych uprzednio przez J. Wawrzyńczyka, pokazujemy, że wypracowane rozwiązania przynoszą zadowalające efekty. Dodatkowo komentujemy przydatność wybranych źródeł i narzędzi, proponując także pewne usprawnienie techniczne.
EN
The aim of this article is to verify the effectiveness of the procedures intended for establishing the earliest attestations of particular words within the history of the Polish language that have been adopted during the work on "Wielki słownik języka polskiego PAN" (PAS Great Dictionary of Polish). On the basis of 102 words, previously dated by J. Wawrzyńczyk, we demonstrate that the solutions elaborated bring satisfying results. Additionally, we comment on the usefulness of particular sources and tools and propose how to improve one of the procedures at the technical level.
3
Publication available in full text mode
Content available

Z doświadczeń autentyfikacji (i interpretacji etymologicznej) wątpliwych kartograficznych postaci nazw terenowych i wodnych Wyżyny Częstochowskiej

51%
Babik Z., Szeptyński R., Tameczka P.
Język Polski
|
2024
|
vol. 104
|
issue 2
73-86
PL
Artykuł przedstawia procedury pozwalające na autentyfikację używanych w obiegu oficjalnym, choć niedostatecznie udokumentowanych i niekiedy wątpliwych współczesnych polskich nazw terenowych. Opierają się one w zasadzie na pomnożeniu i ponownym porównaniu wariantów zaświadczonych niezależnie w różnych typach źródeł pisanych i (lub) żywym języku celem oceny, które z nich mogły zostać przekazane wierniej i dają się łatwiej objaśnić. Po przedstawieniu uwag poświęconych stanowi badań nad nazewnictwem Jury identyfikujemy kilka wykolejonych form kartograficznych z tego obszaru (Biakło < Brodło, Ciesnyć ~ Ciesęć < Ciesięć, Szczełkica < Szczerbnica), warianty uznane za autentyczne próbując następnie uzasadnić etymologicznie.
EN
The article presents some procedures enabling us to authenticate officially used, albeit underdocumented and not always reliable (near-)contemporary Polish microoikonyms and microtoponyms. These are in principle aimed at multiplying and, subsequently, re-examining variants of a given name attested independently by different types of written and/or oral sources. This is done in order to learn which of them could have been transmitted in an undisturbed way and can be accounted for in etymological terms more plausibly. After providing some general remarks related to the research of the Polish Jura toponymy, we identify certain graphically distorted cartographic forms from that area (Biakło < Brodło, Ciesnyć ~ Ciesęć < Ciesięć, Szczełkica < Szczerbnica) and try to justify etymologically the variants considered authentic.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.