Search results

1

Female’Music Criticism in Poland 1890-1939

100%

Dziadek M.

Interdisciplinary Studies in Musicology

|

2007

|

issue 6

155-168

PL

.

2

Kilka uwag o fenomenologii muzyki Hansa Mersmanna

100%

Dziadek M.

Aspekty Muzyki

|

2019

|

issue 9

175-184

PL

Nieczęsto dziś przywoływana monumentalna praca Hansa Mersmanna Angewandte Musikästhetik jest imponującym przykładem „wielkiej narracji” w muzykologii I połowy XX wieku. Artykuł przybliża filozoficzne i naukowe źródła myśli Mersmanna, przedstawiając książkę jako kontynuację pomysłów zawartych w tych źródłach, a zarazem pionierskie przedsięwzięcie w muzykologii, zmierzające do stworzenia wielkiej syntezy wiedzy o muzyce, bazującej na konstatacjach nauk ścisłych i zmierzającej do ukazania muzyki, w jej poszczególnych przejawach historycznych, jako sztuki uniwersalnej, ogarniającej prawa kosmosu.

3

Projekty reanimacji muzyki narodowej w Warszawie lat 1919–1926

100%

Dziadek M.

Polski Rocznik Muzykologiczny

|

2021

|

vol. 19

13-32

EN

The year 1918 found Polish national music in a state of extreme neglect, to which had “contributed” - as far as Warsaw was concerned - the period of partitions as well as the time of the Prussian occupation (1915–1918). Attempts to catch up in the field of production and popularisation of national music made from late 1918 by Warsaw activists associated with the a disruption in the existing structure of the public following the influx into ruling party (National Democracy) came up against obstacles caused by Warsaw of impoverished Poles from the provinces, including Russia, as well as an intensification of conflicts between the Polish and Jewish populations. Programmes for a revival of the national music tradition focused primarily on practical actions aimed at improving the lot of Polish musicians by providing them with support from the state and educating a new Polish audience. The third aspect of these programmes was the organisation of a government campaign promoting Polish music abroad. The paper presents unknown sources from the daily Warsaw press of the first half of the 1920s illustrating Warsaw’s everyday musical life in these aspects.

PL

Rok 1918 zastał polską muzykę narodową w stanie ogromnego zaniedbania, na które „zapracował” - jeśli chodzi o Warszawę - zarówno okres zaborów, jak i czasy okupacji pruskiej (1915–1918). Podejmowane od końca 1918 roku przez stołecznych działaczy związanych z partią rządzącą (Narodową Demokracją) próby nadrabiania zaległości w dziedzinie twórczości i upowszechniania muzyki narodowej napotykały przeszkody spowodowane zachwianiem się dotychczasowej struktury publiczności, co było związane z napływem do Warszawy spauperyzowanej polskiej ludności z prowincji, w tym z ziem byłego Cesarstwa rosyjskiego, jak również nasileniem się konfliktów pomiędzy ludnością polską i żydowską. Programy odbudowy tradycji muzyki narodowej skupiły się przede wszystkim na działaniach praktycznych, mających na celu poprawienie bytu muzyków polskich, poprzez zapewnienie im poparcia ze strony państwa, oraz wychowanie nowej polskiej publiczności. Trzecim aspektem omawianych programów było zorganizowanie rządowej akcji propagandy muzyki polskiej na granicą. Referat prezentuje nieznane źródła pochodzące z codziennej prasy warszawskiej I połowy lat 20. XX wieku, ilustrujące codzienność warszawskiego życia muzycznego w wymienionych aspektach.

4

Hugo Riemann - formalista czy romantyk?

100%

Dziadek M.

Aspekty Muzyki

|

2019

|

issue 9

13-25

PL

Dominującym współcześnie interpretacjom Riemannowskiej koncepcji form muzycznych, sprowadzającym ideę autora do tworzenia „suchych”, abstrakcyjnych schematów, a jego metodę - do czystej empirii, autorka przeciwstawia romantyczny wizerunek uczonego o rysach wywiedzionych z jego pism estetycznych. Kładzie nacisk na łączność poglądów Riemanna na muzykę i jej tworzenie z tradycją romantyczną, odnosząc je zarówno do źródeł, na które powoływał się sam Riemann (Adolf Bernard Marx, Moritz Hauptmann i in.), jak i do pism romantycznych kompozytorów (Carl Maria Weber, Robert Schumann). Pracę uzupełnia przegląd XX-wiecznych prac poświęconych Riemannowi.

5

On collective forms of the Chopin cult in Poland during the nineteenth century

100%

Dziadek M.

Interdisciplinary Studies in Musicology

|

2010

|

issue 9

151-164

PL

This article is devoted to specific forms of the Chopin cult that developed in Poland during the nineteenth century. Due to the socio-political situation in the country during the period of the Partitions and the influence of tradition, this cult was manifest first and foremost in the joint experiencing of anniversaries connected with the composer on the part of members of local communities or the entire nation. The basic medium of that experience was the press, in which biographic articles, sketches on his music and also poetical works devoted to the composer were an obligatory part of the anniversaries of Chopin’s birth and death. In this way, the Chopin cult in Poland became primarily a literary phenomenon. Also linked to the traditional culture of the letter that was Polish culture of the nineteenth century is the characteristic form of the Chopin cult known as the obchod. The communal character of the obchod was reflected in its specific form and content. One of the prime concerns was the need to forcibly communicate the fact that Chopin’s music was a national good. Thus at the centre of the theatrically-managed obchod stood an orator or actor declaiming against the background of Chopin’s music. For the purposes of these declamations, a huge amount of literature was produced, examples of which are discussed in the article. Another characteristic “anniversary” product were re-workings of Chopin compositions for large orchestral and choral forces, treated as “ceremonial”. One example of a Chopin celebration displaying the features discussed were the Lviv Chopin celebrations in 1910, which the author describes in more detail.

6

Muzyka Dymitra Szostakowicza w międzywojennej Warszawie

100%

Dziadek M.

Muzyka

|

2023

|

vol. 68

|

issue 2

24-48

EN

The paper discusses performances of Dmitri Shostakovich’s music in Warsaw between 1927 and 1939. A survey of these performances has been complemented with texts reflecting their critical reception, collected from Warsaw dailies and periodicals that represented different political perspectives. The historical background has also been sketched, which makes it possible to reconstruct the history of Shostakovich’s musical presence in the Polish capital in the context of the complicated relations between Poland and the USSR in the interwar period. Five compositions by Shostakovich were performed in Warsaw between 1927 and 1939: Piano Sonata No. 1 (by the composer himself), Symphony No. 1 (first under the baton of Grzegorz Fitelberg, later under Lovro von Matačić and Mieczysław Mierzejewski), suite from the ballet The Golden Age (first presented in Warsaw by Leningrad-based conductor Julius Erlich), Piano Concerto (first by Shura Cherkassky, later – by Artur Balsam), and Preludes, Op. 34 for piano (first by Arthur Rubinstein, subsequently by Mieczysław Horszowski and Shura Cherkassky). A production of Lady Macbeth of the Mtsensk District was to be held at Warsaw Opera. The assessment of Shostakovich’s works by Polish music critics was influenced in the early 1930s by the image of this composer as a symbol of the Soviet success, generated in the USSR, as well as the awareness of his music’s success in the West (whose echoes reached Warsaw via the radio and foreign press, and through international musicians, who were Shostakovich’s main promoters in Poland). The Warsaw critics’ opinions on the composer’s output differed depending on their individual worldviews and aesthetic stance. Most comments were reserved and focused on defining the trend represented by this music. Definitions frequently revolved around Shostakovich’s ostensible indebtedness to Russian tradition and his suspension between conservative (Romantic) approach and modernity. Reviewers representing nationalist press proposed a more radical appraisal, presenting Shostakovich as an alleged representative of musical ‘Bolshevism’. Its influence was discerned particularly in the artist’s ‘lighter’ pieces, especially The Golden Age suite. The Warsaw critics and audience exhibited little interest in Shostakovich’s harassment in his native country in 1936. The only more vivid reactions came from the collaborators of the niche magazine Muzyka Polska and the anti-Bolshevik Eugenia Weber, member of Warsaw’s Russian colony. In the last years before World War II, nationalist critics’ attacks on Shostakovich intensified, since he was viewed as a representative of the communist regime.

PL

Artykuł pokazuje historię wykonań utworów Dymitra Szostakowicza (I Symfonii, suity z baletu Złoty wiek, Koncertu fortepianowego i Preludiów fortepianowych op. 34) w Warszawie lat 1927-1939. Przytoczone zostały liczne recenzje na temat tych wykonań, opublikowane w prasie codziennej i periodycznej, reprezentującej różne linie polityczne. Poglądy krytyków na utwory Szostakowicza zostały przedstawione na tle toczącej się w Warszawie dyskusji na temat muzyki nowoczesnej i muzyki radzieckiej. Ideowe podłoże tej dyskusji zostało osadzone w kontekście skomplikowanych dziejów stosunków kulturalnych między Polską i ZSRR w XX-leciu międzywojennym.

7

Grzegorz Zieziula, „Nurt kosmopolityczny w polskiej twórczości operowej drugiej połowy XIX wieku”, Warszawa 2020 Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, ss. 670. ISBN 978-83-959167-2-4

100%

Dziadek M.

Muzyka

|

2022

|

vol. 67

|

issue 2

175-180

EN

Book Review of: Grzegorz Zieziula, Nurt kosmopolityczny w polskiej twórczości operowej drugiej połowy XIX wieku, Warszawa 2020. The methodological assumptions of the work and its substantive content were discussed. There discussion was held with the author's proposals to present the topic in analytical terms and in the perspective of the history of reception, highlighting, as particularly valuable, the innovative approach of the Author to the issue of cosmopolitan opera as an equal current of Polish opera in the nineteenth century, positively competing with the model of national opera.

PL

Recenzja książki: Grzegorz Zieziula, Nurt kosmopolityczny w polskiej twórczości operowej drugiej połowy XIX wieku, Warszawa 2020. Omówiono założenia metodologiczne pracy oraz jej zawartość merytoryczną. Przeprowadzono dyskusję z propozycjami Autora dotyczącymi przedstawienia tematu w ujęciu analitycznym oraz w perspektywie historii recepcji, uwypuklając, jako szczególnie wartościowe, nowatorstwo ujęcia przez niego problematyki opery kosmopolitycznej jako równorzędnego nurtu polskiej twórczości operowej w XIX wieku, pozytywnie konkurującego z modelem opery narodowej.

8

Danuta Gwizdalanka: „Der Verführer. Karol Szymanowski und seine Musik”, przekł. Peter Oliver Loew, Wiesbaden 2017 Harrasowitz Verlag, ss. 292. ISBN 9783447108881

100%

Dziadek M.

Muzyka

|

2018

|

vol. 63

|

issue 4

139-143

9

Rafał Ciesielski, Polska krytyka jazzowa XX wieku. Zagadnienia i postawy, Zielona Góra 2017 Uniwersytet Zielonogórski, ss. 502. ISBN 978-83-7842-316-4

100%

Dziadek M.

Muzyka

|

2021

|

vol. 66

|

issue 2

177-181

10

Motyw „duszy rosyjskiej” w polskiej krytyce muzycznej (do 1939 roku)

100%

Dziadek M.

Muzyka

|

2021

|

vol. 66

|

issue 2

96-120

EN

Resistance to Russian culture, viewed as the culture of the enemy, was a characteristic element of Polish culture in the nineteenth century and between the two world wars. Both under the Partitions and after Poland regained its independence (1918), there was a strong demand for manifestations of hostility towards Poland’s eastern neighbour in political thought, journalism and literature. Authors commonly drew on the myth of the ‘Russian soul’, originating among Russian Slavophiles, which brought together and emphasised distinctive Russian qualities rooted in the Orthodox religion and tsarist despotism. This myth also found its way into Polish music criticism. Under the Partitions it was sometimes used as a camouflaged form of opposition to the nation’s enslavement, later underpinning the contestation of Soviet reality, and it was also mechanically invoked as a template facilitating interpretation of Russian compositions. The ‘motif of hatred’ was an evident form of the journalistic reception of Russian music in Poland, but it coexisted with a fascination which led to the strong presence of that music in concert halls and opera houses throughout the interwar period.

PL

Charakterystycznym elementem polskiej kultury XIX wieku i okresu międzywojennego był opór wobec kultury rosyjskiej, traktowanej jako kultura wroga. Zarówno w sytuacji zaborów, jak i po odzyskaniu niepodległości (1918) istniało silne zapotrzebowanie na manifestowanie wrogości wobec wschodniego sąsiada w myśli politycznej, publicystyce i literaturze. Korzystano nagminnie z wytworzonego w kręgu rosyjskich słowianofilów mitu „duszy rosyjskiej”, w którym zebrano odrębne cechy Rosjan, wytworzone pod wpływem prawosławia i carskiego despotyzmu. Mit „duszy rosyjskiej” miał także swoje zastosowanie w polskiej krytyce muzycznej. W okresie zaborów bywał tam zakamuflowaną formą wyrażania sprzeciwu wobec sytuacji niewoli, później stał się platformą sporu z rzeczywistością radziecką, bywał także przywoływany mechanicznie, jako poręczna kalka myślowa ułatwiająca interpretację rosyjskich utworów. Użytkowany przez dziennikarzy „wątek nienawiści” stanowił widoczny, lecz nie jedyny komponent recepcji muzyki rosyjskiej w Polsce – współistniał z fascynacją muzyką rosyjską, owocującą jej intensywną obecnością w salach koncertowych i na scenach operowych w całym przedwojennym okresie.

11

Jak krakowski filister został artystą. Młodzieńcza korespondencja Henryka Opieńskiego

100%

Dziadek M.

Muzyka

|

2024

|

vol. 69

|

issue 1

155-161

EN

This review is devoted to the three volumes of Henryk Opieński’s correspondence with Anna Krzymuska from the years 1894–95 published by the Fondation ‘Archivum Helveto-Polonicum’ in Fribourg. Indicated in the text are the main areas of these letters’ value as research material, concerning both Henryk Opieński’s personal fortunes in life and also the social reality of which they formed part. Also discussed are the editorial principles behind the volumes and their practical application.

PL

Recenzja jest poświęcona trzem tomom korespondencji Henryka Opieńskiego z Anną Krzymuską z lat 1894–95, wydanym przez Fundację „Archivum Helveto-Polonicum” we Fryburgu. W tekście wskazane są główne walory poznawcze opublikowanej korespondencji, dotyczące zarówno osobistych losów Henryka Opieńskiego, jak i rzeczywistości społecznej, której fragmentem są te losy. Omówiono również zasady redakcyjne tomów i ich realizację w praktyce.

12

Ignacy Jan Paderewski w polskim dyskursie satyrycznym z lat 1898–1936

51%

Dziadek M., Jaczyński M., Kica J.

Muzyka

|

2022

|

vol. 67

|

issue 3

78-113

EN

Polish satirical discourse related to the figure and activity of Ignacy Jan Paderewski was present in the Polish satirical press from the moment when he began to notch up great successes as a pianist until the time when his political activity eventually ceased. The press materials on this topic, collected for the needs of this paper, come from the years 1898–1936. They are literary texts (anecdotes, poems, and mini-dialogues) as well as iconography (caricatures and cartoons) appearing in press titles that represent three main centres in Poland under the Partitions: Warsaw, Lwów (now Lviv), and Poznań. The materials mostly come from three Warsaw magazines (Mucha, Kurier Świąteczny, Kolce), Lwów’s Szczutek, and Poznań’s Bocian. This source material has been submitted to multifaceted analyses, focusing first and foremost on deciphering allusions to current historical events. These contents, presented in sometimes radically different ways by the individual magazines, depending on their political bias, substantially complement Paderewski’s official biography, while at the same time reflecting the diverse attitudes of the Polish society (represented here by the satirists) towards these events. Thanks to the vigilance and uncompromising approach of contributors to satirical magazines, we can get behind the scenes of such episodes from Paderewski’s life as the celebrations at Grunwald (Tannenberg), participation in the Paris Peace Conference and the League of Nations, his one-year tenure as Poland’s Prime Minister, contacts with the Polish community in the US, establishment of the Rzeczpospolita daily, and successive attempts to regain political power in the 1930s. The paper’s other aim is to characterise the overall character of the collected material from the perspective of image studies, with a discussion of the manner in which Paderewski is represented in caricatures created by Bogdan Nowakowski, Zygmunt Kurczyński, Kazimierz Grus, Antoni Romanowicz, Bronisław Fedyszyn, and several anonymous authors.

PL

Polski dyskurs satyryczny odnoszący się do osoby i działalności Ignacego Jana Paderewskiego był prowadzony w polskiej prasie humorystyczno-satyrycznej od chwili, gdy zaczął on odnosić wielkie sukcesy jako pianista, do momentu, gdy ustała jego działalność na arenie politycznej. Zgromadzone na potrzeby artykułu źródła prasowe dotyczące tematu pochodzą z lat 1898–1936. Są to dokumenty literackie (anegdoty, wiersze, mini-dialogi) oraz ikonograficzne (karykatury i rysunki satyryczne) zebrane w prasie reprezentującej trzy główne ośrodki Polski porozbiorowej: Warszawę, Lwów i Poznań. Pochodzą głównie z trzech pism warszawskich: „Muchy”, „Kuriera Świątecznego” i „Kolców”, lwowskiego „Szczutka” i poznańskiego „Bociana”. Prezentowany materiał źródłowy został poddany wieloaspektowej analizie, uwzględniającej w pierwszym rzędzie potrzebę odszyfrowania zawartych w nim treści odnoszących się do aktualnych wydarzeń historycznych. Treści te, ukazywane w poszczególnych pismach w różny, nieraz skrajnie odmienny sposób, na co wpływ miała ich barwa polityczna, w znaczący sposób uzupełniają oficjalną biografię Paderewskiego, a przy okazji charakteryzują zróżnicowane postawy polskiego społeczeństwa, którego reprezentantami są satyrycy, wobec tych wydarzeń. Dzięki czujności i bezkompromisowości autorów z pism satyrycznych poznajemy zakulisowe aspekty takich epizodów z życia Paderewskiego, jak obchód grunwaldzki, udział w konferencji paryskiej i w Lidze Narodów, rok rządów jako premiera RP, kontakty z polonią amerykańską, założenie dziennika „Rzeczpospolita” i poszczególne próby powrotu do władzy w latach 30. Drugim celem pracy jest dokonanie ogólnej charakterystyki zebranego materiału z punktu widzenia studiów wizerunkowych. Wzięty został pod uwagę sposób przedstawiania Paderewskiego w karykaturach, które stworzyli Bogdan Nowakowski, Zygmunt Kurczyński, Kazimierz Grus, Antoni Romanowicz, Bronisław Fedyszyn i kilku autorów anonimowych.

13

Nowości wydawnicze

45%

Dziadek M., Kargol T., Krzynówek A., Quirini-Popławska D., Quirini-Popławski R.

Prace Historyczne

|

2012

|

vol. 139

PL

Renata Suchowiejko, Henryk Wieniawski wirtuoz w świetle XIX-wiecznej prasy, Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego, Poznań 2011, ss. 452 – Magdalena DziadekPaweł Brudek, Rosja w propagandzie niemieckiej podczas I wojny światowej w świetle „Deutsche Warschauer Zeitung”, Wydawnictwo Neriton i Instytut Historii PAN, Warszawa 2010, ss. 327 – Tomasz KargolGdy Żyda diabłem nazywano... – Anna KrzynówekDavid Abulafia, The Great Sea. A Human History of the Mediterranean, Allen Lane, New York–London 2011, ss. 666 – Danuta Quirini-Popławska, Rafał Quirini-Popławski

Refine search results

7 Muzyka

2 Aspekty Muzyki

2 Interdisciplinary Studies in Musicology

1 Polski Rocznik Muzykologiczny

1 Prace Historyczne

13 Dziadek M.

1 Jaczyński M.

1 Kargol T.

1 Kica J.

1 Krzynówek A.

1 Quirini-Popławska D.

1 Quirini-Popławski R.

1 2024

1 2023

3 2022

2 2021

2 2019

1 2018

1 2012

1 2010

1 2007

Female’Music Criticism in Poland 1890-1939

Kilka uwag o fenomenologii muzyki Hansa Mersmanna

Projekty reanimacji muzyki narodowej w Warszawie lat 1919–1926

Hugo Riemann - formalista czy romantyk?

On collective forms of the Chopin cult in Poland during the nineteenth century

Muzyka Dymitra Szostakowicza w międzywojennej Warszawie

Grzegorz Zieziula, „Nurt kosmopolityczny w polskiej twórczości operowej drugiej połowy XIX wieku”, Warszawa 2020 Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, ss. 670. ISBN 978-83-959167-2-4

Danuta Gwizdalanka: „Der Verführer. Karol Szymanowski und seine Musik”, przekł. Peter Oliver Loew, Wiesbaden 2017 Harrasowitz Verlag, ss. 292. ISBN 9783447108881

Rafał Ciesielski, Polska krytyka jazzowa XX wieku. Zagadnienia i postawy, Zielona Góra 2017 Uniwersytet Zielonogórski, ss. 502. ISBN 978-83-7842-316-4

Motyw „duszy rosyjskiej” w polskiej krytyce muzycznej (do 1939 roku)

Jak krakowski filister został artystą. Młodzieńcza korespondencja Henryka Opieńskiego

Ignacy Jan Paderewski w polskim dyskursie satyrycznym z lat 1898–1936

Nowości wydawnicze