Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Do bibliografii druków Stanisława Grochowskiego. Anonim wydawniczy „Łez smutnych po ześciu [...] Jana Zamoyskiego” i jego impresor

100%
Oszczęda A.
Pamiętnik Literacki
|
2018
|
vol. 109
|
issue 4
223-234
PL
Przedmiotem artykułu są wydawnicze dzieje jednego z utworów Stanisława Grochowskiego, który w początkach XVII wieku doczekał się aż czterech edycji. Mowa o pochwalnym poemacie napisanym po śmierci Jana Zamoyskiego i najprawdopodobniej czytanym w Zamościu podczas uroczystości pogrzebowych hetmana. Jedno z wydań wiersza pozbawione było karty tytułowej, nieznany był więc warsztat drukarski, w którym je przygotowano, i rok wydania broszury. Autorka szkicu przebadała dostępne dziś egzemplarze druczku i zestawiła je ze sobą, by ustalić kolejność wydań, wskazać pierwodruk, a także, istotne dla przyszłych prac edytorskich, ostatnie odbicie powstałe za życia autora. Przy pomocy narzędzi tekstologii i analizy typograficznej uzupełniła też brakujące dane anonimowego wydania, identyfikując je jako produkt krakowskiego warsztatu Bazylego Skalskiego z lat 1610–1611.
EN
The subject of the article is the publishing history of a piece by Stanisław Grochowski which at the beginning of the 17th c. amounted to as many as four editions. The verse in question is a commendatory piece written after the death of Jan Zamoyski and most probably read in Zamość during the field marshal’s funeral. One of the poem’s edition was devoid of its title page, thus neither its publishing house nor the date of its issuing is known. The author of the sketch researched the presently available specimens, juxtaposed them in order to establish their order, indicate its first impression as well as the last copy produced during its author’s lifetime, which may be of interest for the future editorial research. Employing the tools of textology and typographic analysis, the paper complements the missing data of the anonymous edition, identifying it as a product of Cracow’s workshop of Bazyli Skalski from the years 1610–1611.
2

Macieja Stryjkowskiego Napis na grobie… Grehora Chodkiewica i jego wzór. Edycja tekstów i bilans powiązań

100%
Oszczęda A.
Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura
|
2021
|
vol. 2 (15)
49-69
EN
The article consists of a short introduction and editing of two editions of the forgotten vernacular epitaphs written in the early 1570s. They were created by Cyprian Bazylik, a composer, writer and printer, and Maciej Stryjkowski, a future historian of Sarmatia. Both were associated with the literary circles of the Grand Duchy of Lithuania, however the epitaph by Bazylik honors Paweł Secygniowski from Małopolska, while Stryjkowski’s poem commemorates Grzegorz Chodkiewicz, Vilnius castellan and Grand Lithuanian Hetman. The comparison of both works brings out not only the features of Stryjkowski’s poetic technique, but also reveals his literary patterns and demonstrates imitative practices. Moreover, both works document the circulation of texts in Kochanowski’s times, to whose poetry neither Bazylik nor Stryjkowski refer.
3

Wokół „Zwierciadła kroniki litewskiej” Macieja Stryjkowskiego

100%
Oszczęda A.
Pamiętnik Literacki
|
2020
|
vol. 111
|
issue 2
259-274
PL
Przedmiotem artykułu jest „Zwierciadło kroniki litewskiej”, nie znany dziś utwór Macieja Stryjkowskiego, który – wedle deklaracji autora – miał zostać opublikowany w 1577 roku. W szkicu przypomniano stan badań nad tekstem, a także przeanalizowano XVI-wieczne świadectwa potwierdzające fakt istnienia druku i informujące o jego cechach swoistych. Na tej podstawie i dzięki rozbiorowi składników tytułu dzieła autorka szkicu zrekonstruowała temat, gatunek i formę piśmienniczą utworu Stryjkowskiego oraz prawdopodobny sposób organizacji treści. Z tych ustaleń wynika, że „Zwierciadło [...]” było wierszowanym historyczno-genealogicznym kompendium traktującym o rodowej elicie Wielkiego Księstwa Litewskiego i zawierającym charakterystyki władców z dynastii jagiellońskiej, napisanym po polsku i uzupełnionym notami marginesowymi. Dzieło to autorka artykułu wiąże z zachowanym w unikatowym egzemplarzu Ossolineum wierszem Macieja Stryjkowskiego, który datuje na 1577 rok i uznaje za jedyny ocalały fragment „Zwierciadła kroniki litewskiej”.
EN
The subject of the article is “Zwierciadło kroniki litewskiej” (“Mirror of Lithuanian Chronicle”), now unknown piece by Maciej Stryjkowski which, in the opinion of its author, was published in the year 1577. The present sketch recollects the state of art in the text as well as analyses the 16th c. pieces of evidence that confirm the existence of this print and informs about its peculiarities. As based on such evidence and due to an analysis of the title of the piece, the author of the paper reconstructs its theme, genre, the writing form of Stryjkowski’s composition, and the probable mode of organising its content. Oszczęda’s observation points out that “Mirror [...]” was a verse historical-genealogical compendium about the family elite of the Grand Dutchy of Lithuania and that it contained characteristics of the Jagiellonian dynasty rulers written in Polish and supplemented with notes on margins. The author of the paper also links this work with a poem by Maciej Stryjkowski of which a unique copy is treasured at Ossoliński National Institute, she dates back the composition to the year 1577, as well as recognises the piece as the only existing fragment of “Zwierciadło kroniki litewskiej” “(Mirror of Lithuanian Chronicle”).
4

„Bitwa u Huły”. O fraszce III 51 Jana Kochanowskiego i poemacie Macieja Stryjkowskiego

100%
Oszczęda A.
Pamiętnik Literacki
|
2024
|
vol. 115
|
issue 1
81-92
PL
W artykule omówiono dwa utwory ściśle związane z bitwą pod Ułą, ważnym epizodem wojny z Moskwą o Inflanty. Zdobycie Połocka przez oddziały Iwana Groźnego (15 II 1563) i rozpoczęta przez cara w styczniu 1564 kampania wojenna przeniosły konflikt w głąb Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dwie wielkie armie moskiewskie miały się zebrać pod Orszą i ruszyć na Wilno, oddalone od teatru wojny o zaledwie 26 mil. Zwycięstwo oddziałów litewskich odniesione pod Ułą (26 I 1564) i niemal kompletne rozbicie jednej z armii Iwana Groźnego odsunęło bezpośrednie zagrożenie i stało się wstępem do kolejnych sukcesów militarnych wojsk polsko-litewskich. Te właśnie wydarzenia są tłem fraszki III 51 Jana Kochanowskiego i zachowanego w rękopisie poematu Macieja Stryjkowskiego. Uwagi o epigramie „Do Lubimira” zmierzają do objaśnienia relacji utworu z grecką podstawą fraszki, prostują błędy dotychczasowych edycji, uściślają też jej datowanie. Natomiast w przypadku udostępnionego niedawno we fragmentach dzieła Stryjkowskiego koncentrują się na opisie zabytku i epickim kształcie poematu o bitwie pod Ułą.
EN
The paper discusses two poetic pieces closely connected to the Battle of Ula, a significant episode of the war with Moscow for Livonia. Capturing Polock by the troops of Ivan the Terrible (February 15th, 1563) and starting the war campaign by the Tsar in January 1564 moved the conflict into the interior of the Grand Duchy of Lithuania. Two great Muscovite armies were to meet near the city of Orsha to move towards Vilnius that was placed 26 miles away from the war theatre. The victory of the Lithuanian troops in the Battle of Ula (January 26th, 1564) and almost complete defeat of one army of Ivan the Terrible moved the immediate threat away and made way for a series of successes of the Polish-Lithuanian armed forces. The above-sketched events make up a background of Jan Kochanowski’s trifle III 51 and Maciej Stryjkowski’s handwritten poem. Remarks on the epigram “Do Lubimira” (“To Lubimir”) lead to explication of the relation between the poem and the Greek basis of the trifle, and disambiguate its dating. While as far as recently rendered available fragments of Stryjkowski’s work are concerned, they focus on the piece’s description and the shape of the poem about the Battle of Ula.
5

Sprostowanie

100%
Oszczęda A.
Pamiętnik Literacki
|
2024
|
vol. 115
|
issue 2
255
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.