Search results

1

Świat na wspak. "Przygoda człowieka poczciwego" Franciszki i Stefana Themersonów jako film-walizka

100%

Taszycka A.

Kwartalnik Filmowy

|

2010

|

issue 70

15-25

PL

Autorka podejmuje się przeanalizowania "Przygody człowieka poczciwego" (1937) w oparciu o projekcję wspak. Możliwość odtwarzania filmu od końca do początku sugerował w 1975 r. sam Stefan Themerson w liście do Clyde’a Jeavonsa. Taszycka stwierdza, że projekcja tego filmu wspak jest jak najbardziej możliwa, a ponadto ujawnia nowe możliwości odbioru i interpretacji. Autorka wskazuje na przemyślaną i spójną koncepcję całości (rozumianej jako połączenie projekcji tradycyjnej i tej na wspak) oraz na autotematyczny charakter filmu świadczący o jego surfikcyjnej naturze. "Przygodę..." można też sytuować w szerszym kontekście dzięki kolistości jej struktury (początek będący końcem i vice versa). Związane z tym wyjście poza dotychczasowe przyzwyczajenia odbiorcze pozwala uznać, że Themersonowie wyprzedzają swój czas, ponieważ zapowiadają późniejsze o kilkadziesiąt lat poszukiwania filmu strukturalnego i filmu rozszerzonego. Dodatkowo "Przygoda..." okazuje się w ujęciu Taszyckiej swego rodzaju filmowym palindromem, którego sens objawia się zarówno w tradycyjnej, jak i odwrotnej projekcji. Jest to również – jeśli chodzi o strukturę – swoisty film-walizka. Jego dwie idealnie symetryczne (te same, ale nie takie same) części składają się w całkiem nową jakość, która zaczyna żyć autonomicznym życiem.

EN

Taszycka presents an analysis of "The Adventure of a Good Citizen" (1937) based on a back-to front showing of the film. Themerson himself, in a letter to Clyde Jeavons, suggested that showing the film backwards might be an interesting idea. Taszycka argues that not only is the backwards projection of the film possible, but it opens up the film to new interpretations. The author points to the well thought and coherent concept of the film as a whole (understood as a combination of showing the film in the conventional way and backwards) and the autothematic character of the film, showing its surfictional nature. "The Adventure..." can also be placed in a wider context thanks to its circular structure, where the beginning can also be the end of the film (and vice versa). This shows that Themersons were ahead of their time, as their film is a precursor of structural films and expanded cinema made decades later. Additionally, Taszycka shows that "The Adventure..." is a sort of a filmpalindrome that reveals its meaning both in the conventional and backwards projection. In order to describe the film – according to its structure – Taszycka also uses the metaphor of a suitcase. Two identically symmetrical parts (the same ones, but not identical) of the film-suitcase create a new being, that has an autonomous existence.

2

An upside-Down World. "The Adventure of a Good Citizen" by Franciszka and Stefan Themerson as a portmanteau film

100%

Taszycka A.

Kwartalnik Filmowy

|

2013

|

issue Special Issue - Polish Film Scholars on Polish Cinema

190-202

EN

Taszycka presents an analysis of "The Adventure of a Good Citizen" (1937) based on a back-to-front showing of the film. Themerson himself, in a letter to Clyde Jeavons, suggested that showing the film backwards might be an interesting idea. Taszycka argues that not only is the backwards projection of the film possible, but it opens up the film to new interpretations. The author points to the well thought and coherent concept of the film as a whole (understood as a combination of showing the film in the conventional way and backwards) and the auto-thematic character of the film, showing its surfictional nature. "The Adventure…" can also be placed in a wider context thanks to its circular structure, where the beginning can also be the end of the film (and vice versa). This shows that Themersons were ahead of their time, as their film is a precursor of structural films and expanded cinema made decades later. Additionally, Taszycka shows that "The Adventure…" is a sort of a film palindrome that reveals its meaning both in the conventional and backwards projection. In order to describe the film – according to its structure – Taszycka also uses the metaphor of a portmanteau. Two identically symmetrical parts (the same ones, but not identical) of the portmanteau film create a new being, that has an autonomous existence.

3

Gonzalo przeciwko Tomaszowi, czyli słów kilka o Trans-Atlantyku

100%

Taszycka A.

InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer

|

2006

|

issue 1

6

PL

Tematem tego eseju jest polskość w specyficznym - bo moim własnym - ujęciu. Opiszę w nim to, co mnie jako Polkę najbardziej boli i dotyka, to, co dopiero przeze mnie (z ducha Gombrowicza) naród współtworzy, a nawet (a jakże!) naród przekracza. W przemowie do „Trans-Atlantyku” Witold Gombrowicz napisał: „...przezwyciężyć polskość. Rozluźnić to nasze poddanie się Polsce! Oderwać się choć trochę! Powstać z klęczek! Ujawnić, zalegalizować ten drugi biegun odczuwania, który każe jednostce bronić się przed narodem, jak przed każdą zbiorową przemocą. Uzyskać – to najważniejsze – swobodę wobec formy polskiej, będąc Polakiem być jednak kimś obszerniejszym i wyższym od Polaka! Oto - kontrabanda ideowa Trans-Atlantyku. Szłoby tu zatem o bardzo daleko posuniętą rewizję naszego stosunku do narodu – tak krańcową, że mogłaby zupełnie przeinaczyć nasze samopoczucie i wyzwolić energie, które by może w ostatecznym rezultacie i narodowi się przydały. Rewizję, notabene, o charakterze uniwersalnym – gdyż to samo zaproponowałbym ludziom innych narodów, bo problem dotyczy nie stosunku Polaka do Polski, ale człowieka do narodu”. W innej przedmowie do tej książki pisarz zauważa: „Bo przecież Polska składa się z Polaków... Cóż wart jest naród złożony z ludzi sfałszowanych i zredukowanych? Z ludzi, którzy nie mogą pozwolić sobie na żaden szczerszy, swobodniejszy odruch z obawy, by im się ten naród nie rozpadł?”. Dlatego właśnie pozwolę sobie na niezwykle wąskie potraktowanie tematu, które wydaje mi się ważne, a podczas rozmów o twórczości Gombrowicza jakoś w naszym kraju umyka. Tematem tego eseju będzie bowiem przede wszystkim homofobia, nasza własna i polska.

Refine search results

2 Kwartalnik Filmowy

1 InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer

3 Taszycka A.

1 2013

1 2010

1 2006

Świat na wspak. "Przygoda człowieka poczciwego" Franciszki i Stefana Themersonów jako film-walizka

An upside-Down World. "The Adventure of a Good Citizen" by Franciszka and Stefan Themerson as a portmanteau film

Gonzalo przeciwko Tomaszowi, czyli słów kilka o Trans-Atlantyku