Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Cechy gwarowe w toponimach z powiatu tureckiego

100%
Zając E.
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
|
2018
|
vol. 65
261-271
PL
Celem artykułu jest omówienie cech gwarowych zarejestrowanych w nazwach obiektów zamieszkanych i niezamieszkanych przez człowieka na terenie powiatu tureckiego, położonego w południowo- wschodniej części Wielkopolski. Na podstawie zebranego materiału toponimicznego odkryć można cechy dialektalne: fonetyczne, fleksyjno-składniowe i leksykalne południowo-wschodniej Wielkopolski. Zgromadzony dzięki eksploracji terenowej materiał toponomastyczny umożliwia obserwację cech gwarowych tkwiących w nazwach, charakterystycznych dla dialektu wielkopolskiego, takich jak: kontynuanty staropolskich samogłosek długich, unikanie protetycznej wymowy samogłosek w nagłosie, wahania rodzaju gramatycznego. Ojkonimy i anojkonimy zachowują także dawne właściwości dialektalne, jak na przykład oboczność morfemów -ow- i -’ew-, która, zachowana w sufiksach nazw, poświadcza prymarnie większy niż obecnie obszar występowania. Cechą zgromadzonego materiału toponomastycznego jest też szeroki zakres toponimizacji, czyli wyparcia apelatywów z zasobu leksykalnego języka i skostnienie ich w nazwach własnych. Nazwy miejscowe i terenowe z terenu powiatu tureckiego przechowują wiele archaizmów leksykalnych oraz leksykę gwarową. Występują też nazwy o zabarwieniu ekspresywnym, znane mieszkańcom nie tylko badanego terenu, często kojarzące się im z jakimś wydarzeniem lub cechą charakteryzującą zamieszkujących tam ludzi.
EN
The aim of this article is to discuss dialect features in the names of inhabited and uninhabited objects in the county of Turek located in the south-eastern part of Wielkopolska Province. In the collected data there can be found particular dialect features: phonetic, inflexive – syntax and lexical characteristics of the South-eastern Wielkopolska Province. The toponymy data collected by field exploration enables the observation of dialect features – in the names characteristic for the dialect of Wielkopolska Province, such as: Old Polish long vowels’ continuants, avoidance of prosthetic pronunciation of vowels in initial sound, hesitancy in the grammatical gender. Oikonyms and anoikonyms also preserve former dialect features, e.g. alternation of the morphemes ‘-ow’ and ‘-ew’ that are preserved in the suffixes of the names, which primarily authenticate, more than presently, the area of occurrence. A feature of the collected toponymy data is also the wider range of toponymisation; in other words the supersession of apelatives from the lexical resource of the language and their fossilization in proper names. The names of the places and areas in the county of Turek retain many lexical archaisms and dialect lexicon. These are also expressive names known by the residents of the examined area and beyond, often associated with a particular event or a feature characteristic of people living there.
2

Sposoby tworzenia habitatywów przez uczniów klas piątych – wyniki badań własnych

100%
Zając E.
Język Polski
|
2022
|
vol. 102
|
issue 1
108-115
PL
Tematyką nazw mieszkańców zajmowano się już na różnych płaszczyznach – badano je od strony językoznawczej, leksykalnej, historycznej, omawiano etnonimy w dziełach literackich i słownikach, jednak niewielu publikacji doczekało się opracowanie sposobów tworzenia habitatywów przez dzieci i młodzież – stąd podjęcie tego tematu. Celem artykułu jest zaprezentowanie i omówienie materiału leksykalnego dotyczącego nazw mieszkańców krajów. Materiał zgromadzono na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród uczniów klas piątych szkoły podstawowej w powiecie tureckim w województwie wielkopolskim. Zadaniem badanych było utworzenie 34 habitatywów. Przedstawiona analiza dotyczy sposobów tworzenia habitatywów z uwzględnieniem technik słowotwórczych.
EN
The topic of the names of residents has already been dealt with on various levels - from the linguistic, lexical and historical perspective, ethnonyms were discussed in literary works and dictionaries, but few publications have developed ways of creating demonyms by children and adolescents - hence the topic was taken up. The aim of the article is to present and discuss the lexical material concerning the names of inhabitants of countries. The material was collected on the basis of a survey conducted among fifth-grade students of a primary school in the Turek district in the Wielkopolska voivodship. The task of the respondents was to create 34 demonyms. The presented analysis concerns the methods of creating demonyms, taking into account word-formation techniques.
3
Publication available in full text mode
Content available

Ocena sprawności komunikacyjnej chłopca z zespołem MELAS

100%
Zając E.
Logopedia
|
2020
|
vol. 49
|
issue 1
185-195
PL
Zespół MELAS to wieloukładowe schorzenie mitochondrialne, które swoją nazwę wzięło od określeń najczęstszych objawów: myopathy (miopatia), encephalopathy (encefalopatia), lactic acidosis (kwasica mleczanowa), stroke-like episodes (epizody udaropodobne). Podłożem zespołu jest genetycznie uwarunkowany defekt w obrębie mitochondrialnego DNA. Do niespecyficznych objawów, które występują u opisywanego pacjenta, należą: niski wzrost, niedowłady, niedosłuch, zaburzenia rytmu serca, brak tolerancji wysiłku, zaburzenia funkcji poznawczych, agrafia, apraksja, zaburzenia artykulacji. Celem artykułu jest diagnoza i analiza sprawności komunikacyjnej siedmioletniego chłopca z zespołem MELAS, ucznia klasy I. Podczas badania sprawności komunikacyjnej zbadano rozumienie i nadawanie mowy, reakcje słuchowe, sprawność narządów mowy, artykulację, uwagę, umiejętności pragmatyczno-społeczne oraz fluencję słowną.
EN
MELAS syndrome is a multi-system mitochondrial disorder, which got its name from the terms of the most common symptoms: myopathy (myopathy), encephalopathy (encephalopathy), lactic acidosis (lactic acidosis), stroke-like episodes (stroke-like episodes). The basis of the syndrome is a genetically conditioned defect within mitochondrial DNA. Non-specific symptoms that occur in this patient include: short stature, paresis, hearing loss, arrhythmia, intolerance to exercise, cognitive impairment, agraphia, apraxia, and articulation disorders. The purpose of the article is to diagnose and analyze the communication skills of a seven-year-old boy, class I student. During the examination of communication skills, understanding and speech delivery, auditory reactions, efficiency of speech organs, articulation, attention, pragmatic and social skills, and verbal fluency were examined.
4
Publication available in full text mode
Content available

Budowa słowotwórcza ojkonimów i anojkonimów jednoskładnikowych (na podstawie materiału z terenu powiatu tureckiego

100%
Zając E.
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
|
2015
|
vol. LXI
267-279
PL
Celem artykułu jest przedstawienie procesów słowotwórczych, które miały wpływ na powstanie nazw obiektów zamieszkanych i niezamieszkanych w powiecie tureckim. Przedmiotem analizy słowotwórczej są toponimy – ojko- i anojkonimy – jednoskładnikowe, czyli syntetyczne. Nazwy tego typu powstały na tym terenie przy udziale 61 sufiksów. Na podstawie analizy materiału stwierdzić można, że wschodnia część województwa wielkopolskiego różni się od jej części zachodniej pod względem budowy słowotwórczej niektórych nazw terenowych. Obecnie, na omawianym obszarze, prawie wcale nie powstają nowe nazwy terenowe, o czym przekonuje wyraźna przewaga nazw o utrwalonej w polskiej toponimii budowie słowotwórczej.
EN
The aim of this article is presentation of the word-formative processes affecting the origin of the objects inhabited and uninhabited in Turek district. The subject of the word-formative analysis are toponyms – oikonyms and anoikonyms – single-component, in other words synthetic. Names of this type arisen in the area with the participation of 61 suffixes. On the basis of this analysis it can be stated that the eastern part of Wielkopolska province differs from its western part when it comes to the word-formative construction of some of the field names. Currently, in the particular area there are appearing new field names as we are convinced by a clear advantage of the names fixed in Polish toponymy formative construction.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.