Search results

1

Inspiracje Moniuszkowskie w muzyce XX wieku. Opera Pomsta Jontkowa Bolesława Wallek Walewskiego

100%

Miklaszewska J.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio L – Artes

|

2017

|

vol. 15

|

issue 1

PL

Bolesław Wallek Walewski był jedną z czołowych postaci krakowskiego życia muzycznego w okresie międzywojennym. Do jego najwybitniejszych dzieł należy opera Pomsta Jontkowa, której libretto jest kontynuacją Halki Stanisława Moniuszki. W artykule scharakteryzowano muzyczne związki pomiędzy obu operami, widoczne m.in. we wprowadzeniu przez Wallek Walewskiego cytatów motywów z Halki, a także wskazano różnice stylistyczne między obydwoma dziełami. Wyznaczają je trzy elementy: warstwa językowa librett, główne założenia dramaturgiczne oraz styl muzyczny. Libretto Halki napisane zostało przez W. Wolskiego bez aluzji do elementów gwarowych, natomiast B. Wallek Walewski w libretcie Pomsty Jontkowej wykorzystał w szerokim zakresie gwarę podhalańską. W przeciwieństwie do Halki, osią dramatu Wallek Walewskiego jest motyw zemsty górala na możnych panach. Styl muzyczny opery Walewskiego wykazuje pokrewieństwo z muzyką Wagnera, z nurtem muzycznego folkloryzmu (poprzez nawiązanie do folkloru podhalańskiego), oraz impresjonizmu. W artykule poruszono ponadto problem recepcji dzieła. Pomsta Jontkowa była najbardziej znanym i często wystawianym w Polsce dziełem operowym krakowskiego kompozytora. Jej prapremiera odbyła się w Teatrze Wielkim w Poznaniu w 1926 roku. Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych opera ta cieszyła się w Polsce dużą popularnością, wystawiły ją także inne teatry operowe w kraju (z wyjątkiem sceny warszawskiej). Po II wojnie światowej Pomstę Jontkową wystawiła Opera Wrocławska.Moniuszko-Based Inspirations in Twentieth-Century Music. The Opera Pomsta Jontkowa by Bolesław Wallek WalewskiSUMMARYBorn in Lvov but fi rst of all associated with the musical circles in Krakow, Bolesław Wallek Walewski (1885-1944) referred to one of Stanisław Moniuszko’s most famous operas – Halka [Helen] – when composing his own opera Pomsta Jontkowa [Jontek’s Vengeance] (1924). The contemporaries regarded Halka and Pomsta Jontkowa as a series. Both operas share common elements: Halka (Warsaw version) and Pomsta Jontkowa are four-act operas, the same characters appear in their librettos (Jontek, Zofia), and in both works the confl icts between the gentry and the peasants are highly important. The musical connections between the operas are evidenced by Walewski’s use of the leading motifs. Moreover, both in Halka and in Pomsta Jontkowa, there are highlanders’ dances. Walewski also includes melodies from Halka into his work.The principal difference between the two operas is determined by three elements: the language of the librettos, the main dramatic assumptions, and the musical style. The libretto of Halka was written by Włodzimierz Wolski (1824-1882) without references to dialectal elements whereas Walewski liberally used the Podhale highlanders’ dialect in his libretto. Moreover, unlike Halka, which emphasizes the personal experiences of the main heroine and social confl icts, the axis of Walewski’s drama is the motif of the highlander’s revenge on the wealthy lords. The musical style of Pomsta Jontkowa shows, on the one hand, a similarity with Richard Wagner’s music (harmony, instrumentation, and the way of treatment of leitmotifs), while on the other – a similarity to the trend of musical folklorism and impressionism. An innovative idea is the combination of impressionist features with the stylization of highlanders’ folklore.Pomsta Jontkowa was the best known opera of the Krakow composer in Poland in the nineteen-twenties and thirties, and at the same time it was one of the most original Polish operas of the interwar period. It combines traditional elements with modern ones, and it is an expression of the late inspirations by Wagnerian music and esthetics in Polish music, as well as referring to the best traditions of the Polish national opera.

2

Inspiracje polskim folklorem i pieśnią religijną w koncertach fortepianowych Wojciecha Kilara

100%

Miklaszewska J.

Roczniki Humanistyczne

|

2022

|

vol. 70

|

issue 12

199-218

EN

The aim of this article is to show the relationship between the musical material and the aesthetic layer of Wojciech Kilar’s piano concertos and the Polish folklore tradition, as well as that of Polish religious songs and liturgical chants. Kilar’s two concertos for solo piano and the orchestra that are analysed in this article were composed in 1996-1997 and 2011, respectively. The folklore influences are most evident in Piano Concerto No. 2 which alludes to songs from the Podhale region. On the other hand, in both of Kilar’s concertos there are strong links to Polish religious songs and liturgical singing, appearing both as a musical quotation and (more often) as merely a reminiscence. In the further part of this article, referring to Mieczysław Tomaszewski’s methodology, the four stylistic idioms that make up the composer’s individual musical style in the third period of his creative activity are discussed. These are religious music, neoromanticism, folklore and postminimalism.

PL

Celem artykułu jest ukazanie związku materiału dźwiękowego oraz warstwy estetycznej koncertów fortepianowych Wojciecha Kilara z tradycją polskiego folkloru oraz polskiej pieśni religijnej i śpiewów liturgicznych. Pod tym kątem zostały przaanalizowane dwa koncerty Kilara na fortepian solo i orkiestrę, powstałe odpowiednio w latach 1996-1997 oraz 2011. Wpływy folkloru są najbardziej wyraźne w II Koncercie fortepianowym, w którym pojawiają się aluzje do pieśni podhalańskich. W obu koncertach Kilara natomiast pojawiają się silne związki materiału dźwiękowego z polską pieśnią religijną oraz śpiewem liturgicznym. Podjęte w dalszej części artykułu rozważania nawiązują do metodologii M. Tomaszewskiego i dotyczą obecnych w koncertach fortepianowych Wojciecha Kilara czterech idiomów stylistycznych, składających się na indywidualny styl muzyczny tego kompozytora w trzecim okresie twórczości. Są to: pierwiastek sacrum, nowy romantyzm, folkloryzm i postminimalizm.

3

MUZYKA W CZASACH PRZEŁOMU. RAPSOD II (1980) KRYSTYNY MOSZUMAŃSKIEJ-NAZAR

100%

Miklaszewska J.

Studia Humanistyczne AGH

|

2012

|

vol. 11

|

issue 3

EN

Krystyna Moszumańska Nazar's Rapsod IITor orchestra grows out of tradition of sonoristic movement. The com-poser connects instraments from different groups in an original way and uses different types of articulation for percussion, string and wind instraments. In this piece she also refers to the ancient genre by narrative, epic aspect of musie and solemn character of the work. A grand style is achieved by placing dramatic tutti culmina-tions. Rapsod II was composed in the year 1980, which was extremely important in Polish history, because of the rise of Solidarity and the signing of the August Agreements (preceded by social discontent expressed in the form of mass strikes). The atmosphere of those landmark days is reflected in the dramatic expression of the work. Mieczysław Tomaszewski distinguishes eight phases of the external context, which were reflected in Polish musie between 1944 and the end of the twentieth century. Rapsodii could thus be located in the sixth phase (1976-1981), defined by the author as „phase of accumulation of resistance (KOR) and the outbreak of the Solidarity". The composer also refers in this work to the tradition of rhapsody as an instramental work by introducing thematic stractures typical of this genre.

Refine search results

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio L – Artes

1 Roczniki Humanistyczne

1 Studia Humanistyczne AGH

3 Miklaszewska J.

1 2022

1 2017

1 2012

Inspiracje Moniuszkowskie w muzyce XX wieku. Opera Pomsta Jontkowa Bolesława Wallek Walewskiego

Inspiracje polskim folklorem i pieśnią religijną w koncertach fortepianowych Wojciecha Kilara

MUZYKA W CZASACH PRZEŁOMU. RAPSOD II (1980) KRYSTYNY MOSZUMAŃSKIEJ-NAZAR