Search results

1

Matematyzacja ekonomii - grzech pierworodny? Wieloaspektowa analiza wpływu i przyczyn

100%

Ostapiuk A.

Ekonomia XXI Wieku

|

2017

|

issue 1 (13)

91-104

PL

Celem artykułu jest wskazanie, w jaki sposób matematyka wpłynęła na ekonomię, a także krytyczna analiza tego procesu. Artykuł rozpoczęto od zbadania wpływu matematyki na inne nauki, począwszy od czasów starożytnych Greków. Kartezjusza zaprezentowano jako osobę, za sprawą której matematyka stała się królową nauk. Następnie przeanalizowano zwiększenie wpływu matematyki na życie intelektualne. Pozytywizm jest ujęto jako asumpt do rewolucji marginalistycznej. Od tego momentu matematyka miała coraz większy wpływ na ekonomię. Moment kulminacyjny w tej relacji przypadł na okres po II wojnie światowej − w tekście ten wpływ przedstawiono w różnych ujęciach. W tekście podjęto również próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, dlaczego mariaż ekonomii i matematyki jest możliwy i dlaczego ekonomia neoklasyczna tak chętnie na niego przystała. W artykule omówiono negatywne konsekwencje tego połączenia, z kryzysem z 2008 roku włącznie, a także wysunięto propozycję, by ekonomia korzystała z matematyki jako narzędzia, a nie traktowała jej jako celu samego w sobie

2

Ekonomia neoklasyczna versus ekonomia behawioralna. Libertariański paternalizm a reforma emerytalna

100%

Ostapiuk A.

Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym

|

2019

|

vol. 22

|

issue 1

7-30

EN

The goal of the article is to criticise neoclassical economics from the behavioural economics perspective on the example of Poland’s reform of the retirement system (the possibility of earlier retirement). The creators of the reform assume that people are rational and will choose the best option and save enough for retirement. Thanks to conclusions from psychology we know that people cannot discount utility in time, but they behave in accordance with hyperbolic discounting. This situation leads to the conflict between preferences in time. To resolve this conflict, the concept of multiple selves is presented. Different preferences in time are not the problem for neoclassical economics, which assumes that people choose what is best for them (revealed preferences). The criticism of this assumption is presented along with the limitations of perceiving rationality in the instrumental sense. Thanks to axiomatic assumptions, neoclassical economists could dismiss conclusions from behavioural economics which concerns human irrationality. It proves that people do not always make the best choices, which is observable on the example of people who take early retirement. The concept of libertarian paternalism is presented as a way of helping people to make the “right” choices. The possibility of early retirement is presented as the default option. The author comes to the conclusion that this state is a flawed choice architecture because, despite its negative consequences, many people will choose early retirement.

3

W stronę dobrostanu. Działalność instytucji finansowych a nieracjonalność człowieka

100%

Ostapiuk A.

Ekonomia XXI Wieku

|

2018

|

issue 1 (17)

82-101

PL

Coraz częściej firmy, szczególnie te związane z sektorem finansowym, deklarują społeczną odpowiedzialność i korzystanie z etycznych zasad w prowadzeniu biznesu. Cel artykułu jest dwojaki. Po pierwsze, autor chciał pokazać, że wcale nie trzeba wprowadzać nowych zasad etycznych w prowadzeniu biznesu, ponieważ wystarczy stosować się do reguł wolnorynkowych, które zakładają obopólne korzyści z wymiany. Drugim celem jest argumentowanie na rzecz tezy, że firmy powinny patrzeć szerzej na dobrobyt człowieka. W tym celu przedstawiona zostaje koncepcja dobrostanu, która jest szersza niż ekonomiczna koncepcja dobrobytu. Z powodu wielu ograniczeń poznawczych ludzie nie są w stanie osiągnąć dobrostanu i spełnić swoich „prawdziwych” preferencji. Autor argumentuje, że firmy muszą mieć na względzie dobrostan człowieka, jeżeli korzyść z wymiany ma być obopólna. Aby to osiągnąć, firmy mogą nakierowywać ludzi na właściwe wybory, których ludzie by dokonali, gdyby nie ograniczenia poznawcze. W tym celu firmy mogą wykorzystać koncepcję libertariańskiego paternalizmu. Oprócz analizy tej koncepcji, w artykule przedstawiono argumenty za tym, że libertariański paternalizm może być metodą, która sprzyja ludzkiemu dobrostanowi i wolności

4

Droga ekonomii wolnej od wartościowania do epistemologicznej pychy. Użycie i nadużycie matematyki przez ekonomistów

100%

Ostapiuk A.

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

|

2019

|

issue 67

153-202

PL

The goal of the article is to substantiate that despite the criticism the paradigm in economics will not change because of the axiomatic assumptions of value-free economics. How these assumptions work is demonstrated on the example of Gary Becker’s economic approach which is analyzed from the perspective of scientific research programme (Lakatos). The author indicates hard core of economic approach (maximization of utility, instrumental rationality) and the protective belt which makes hard core immune from any criticism. This immunity leads economists to believe that they are objective scientists and, consequently, it results in epistemological hubris. Due to its tautological nature (and other problems), economic approach is considered to be a degenerative programme. This conclusion is extended on value-free economics. In spite of these problems, many economists still believe in positive economics and they dismiss normative approaches. It has a negative influence on people (well-being, choices over time). The conclusion of the article is that thanks to axiomatic assumptions economists do not have objective and ironclad methodology and they should accept normative values in their research.

5

Moralna ekonomia - homo oeconomicus jako istota pomagająca innym

100%

Ostapiuk A.

Ekonomia XXI Wieku

|

2017

|

issue 1 (13)

70-90

PL

Od rewolucji marginalistycznej ekonomia oddalała się od etyki. Skupienie się na działaniach człowieka, a nie jego motywacjach, spowodowało uproszczenie w postrzeganiu człowieka jako maksymalizatora użyteczności. W artykule pokazano problemy wynikające z przedstawienia ludzkiej natury jako walki altruizmu z egoizmem. Człowiek ma wzgląd na innych, ale jest wiele czynników powodujących, że im nie pomaga. Najlepiej widać to na przykładzie żyjących na świecie setek milionów głodujących. W artykule wykorzystano koncepcję efektywnego altruizmu, aby zaprezentować problemy dotyczące rozumu i emocji, które sprawiają, że nie pomagamy, mimo że chcemy to czynić. Wykorzystano przemyślenia Adama Smitha − filozofa moralnego, aby szerzej spojrzeć na ludzką naturę i pokazać, jak wiele w człowieku jest mechanizmów sprawiających, że bierze on pod uwagę innych, a robi to nie dla własnego zysku, lecz dlatego, że jest istotą moralną

6

Value-free paradise is lost. Economists could learn from artists

100%

Ostapiuk A.

Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym

|

2020

|

vol. 23

|

issue 4

7-33

EN

Despite the conclusions from the contemporary philosophy of science, many economists cherish the ideal of positive science. Therefore, value-free economics is still the central paradigm in economics. The first aim of the paper is to investigate economics’ axiomatic assumptions from an epistemological perspective. The critical analysis of the literature shows that the positive-normative dichotomy is exaggerated. Moreover, value-free economics is based on normative foundations that have a negative impact on individuals and society. The paper’s second aim is to show that economics’ normativity is not a problem because the discussion concerning values is possible and unavoidable. In this context, Weber and other methodologists are investigated. The conclusion of the paper is that science can thrive without strict methodological rules thanks to institutional mechanisms. Therefore, economists could learn from artists who accept the world without absolute rules. This perspective opens the possibility for methodological pluralism and normative approaches.

Refine search results

3 Ekonomia XXI Wieku

2 Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym

1 Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

6 Ostapiuk A.

1 2020

2 2019

1 2018

2 2017

Matematyzacja ekonomii - grzech pierworodny? Wieloaspektowa analiza wpływu i przyczyn

Ekonomia neoklasyczna versus ekonomia behawioralna. Libertariański paternalizm a reforma emerytalna

W stronę dobrostanu. Działalność instytucji finansowych a nieracjonalność człowieka

Droga ekonomii wolnej od wartościowania do epistemologicznej pychy. Użycie i nadużycie matematyki przez ekonomistów

Moralna ekonomia - homo oeconomicus jako istota pomagająca innym

Value-free paradise is lost. Economists could learn from artists