Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 12

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Tadeusz Maciejewski, Ustrój konstytucyjny wolnych miast (państw, terytoriów) Europy w latach 1806-1954. Studium prawno-historyczno-porównawcze, 2018

100%
Naworski Z.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2019
|
vol. 71
|
issue 1
387-391
2

Opodatkowanie tytoniu w dawnej Polsce

100%
Naworski Z.
Roczniki Nauk Prawnych
|
2018
|
vol. 28
|
issue 1
69-89
PL
Artykuł dotyczy opodatkowania tytoniu i jego wyrobów w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Po sprowadzenie tytoniu do Polski, jego używanie rozpowszechniło się wyjątkowo szybko; początkowo stosowano go w postaci tabaki, a od XVIII w. przewagę zyskało palenie tytoniu w fajkach. Co ważne, tytoń i jego wyroby uchodziły wówczas za swoiste lekarstwo zapobiegające i leczące niemal wszystkie choroby. Cła na tytoń/tabakę nałożono po raz pierwszy w 1643 r. w Wielkim Księstwie Litewskim; w Koronie monopol tabaczny został wprowadzony w 1659 r. Od tego czasu na tytoń/tabakę nakładano regularnie cło na Litwie; w Koronie natomiast cło na te wyroby nałożono raz jeszcze w 1677 r., po czym w latach 90-tych XVII w. monopol tabaczny w całej Rzeczypospolitej wygasł. Do sprawy wrócono dopiero w czasach stanisławowskich wprowadzając monopol tabaczny zarządzany początkowo przez prywatną spółkę zwaną Kompanią Tabaczną, a następnie – w latach 90-tych – przez państwową Manipulację Tabaczną. I tak jednak w całym badanym okresie wpływy z opodatkowania tytoniu/tabaki były relatywnie niewielkie.
EN
An article is devoted to an issue of taxation on tobacco and its derivate products in Polish-Lithuanian Commonwealth. After the first importation of tobacco to Poland, its consumption was spreading fast. At the beginning, a snuff was the most common form of a tobacco usage, in eighteen century smoking pipes became more popular. It have to be stressed that tobacco and its derivate products, were considered as medicines, which could prevent and cure every disease. In 1643 the import duty on tobacco was imposed for the first time in Grand Duchy of Lithuania. In the Crown of Poland the tobacco monopoly was established in 1659, but import duty was imposed only one time – in 1677. In the last decade of seventeenth century, the tobacco monopoly in the Commonwealth practically expired. It was renewed after 1764, during the reign of the king Stanislaw August Poniatowski. The tobacco monopoly was established again, and run by the private company, called The Snuff Campaign. In the last decade of eighteenth century, this task was took over by the public company – The Snuff Manipulation. Generally speaking, during the whole analysed period of time, incomes from taxation of tobacco and its derivate products (especially the snuff) were relatively small.
3
Publication available in full text mode
Content available

V Międzynarodowe Sympozjum poświęcone dziejom biurokracji w Europie

100%
Naworski Z.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2012
|
vol. 64
|
issue 2
552-552
PL
V Międzynarodowe Sympozjum poświęcone dziejom biurokracji w Europie
4
Publication available in full text mode
Content available

O prawie i sądach w dawnej Polsce. Refleksje nad monografią Adama Moniuszki Mazowieckie sądy ziemskie (1588-1648). Organizacja – funkcjonowanie – postępowanie, wyd. Capidoglio, Warszawa 2013, ss. 364

100%
Naworski Z.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2015
|
vol. 67
|
issue 2
289-302
PL
Niedawno ukazały się trzy świetne monografie dotyczące prawa Rzeczypospolitej szlacheckiej, których autorami są młodzi i bardzo młodzi badacze, co pozwala żywić nadzieję na kontynuację badań ich starszych kolegów. Konstatacja ta dotyczy opisywanej tu, a wydanej niecałe dwa lata temu monografi i Adama Moniuszki. Refleksje na temat tej pracy wynikają nie tylko z zainteresowańpiszącego te słowa, ale także z faktu, że problematyka w niej poruszana, a także wysoki poziom merytoryczny wzbudziły duże zainteresowanie, choć doczekała się ona jednej tylko krótkiej recenzji, co prawda na łamach prestiżowych „Krakowskich Studiów z Historii Państwa i Prawa”
5
Publication available in full text mode
Content available

An Image of a Public Officer, under Regulations of the Prussian Landrecht (1794)

100%
Naworski Z.
Studia Iuridica Lublinensia
|
2016
|
vol. 25
|
issue 3
EN
The paper is devoted to the history of bureaucracy. It contains an analysis of the image of the Prussian public officers under regulations of the Prussian Landrecht, and it is divided into three parts. In the first one, the description of creating the Prussian bureaucracy by the kings, as well as, the process of formatting the image of an ideal public officer (as a servant of a state), were presented. The second part presents laws in the Hohenzollerns state, and the process of their unification, before the Prussian Landrecht was enacted. The third part shows regulations concerning the public officers, which were incorporated to the code. Especially, the exegesis of title X part II (entitled Von den Rechten und Pflichten der Diener des Staates), was presented. It contained, for the first time, the general legal provisions regulating a status of public officers, their rights and duties. This was a beginning of existence of the ‘public officers corps’ in the contemporary sense of this term, in the Prussian state. The second element of the code, which is presented in detail in the article, is chapter 8 of the title XX. It contained a very specific enumeration of the offences, which could be committed by every single public officer, as well as crimes connected with only some kinds of officers (for example, fiscal officers). The paper is closed with a few general remarks, as final conclusions.
PL
Artykuł jest poświęcony historii biurokracji i analizuje obraz pruskiego urzędnika w przepisach Landrechtu z 1794 r. Całość została podzielona na trzy części. W części pierwszej został przedstawiony opis tworzenia przez władców państwa pruskiego biurokracji oraz konsekwentne budowanie obrazu idealnego pruskiego urzędnika jako sługi państwa i skonfrontowanie tego obrazu z rzeczywistością. Część druga opisuje stan prawa w państwie Hohenzollernów i proces jego unifikacji aż po wydanie Landrechtu pruskiego w 1794 r. Część trzecia analizuje zawarte w kodeksie przepisy dotyczące urzędników. Przede wszystkim egzegezie poddany został tytuł X części II zatytułowany Von den Rechten und Pflichten der Diener des Staats, który wprowadził pierwsze generalne reguły prawne normujące status urzędnika, jego obowiązki i prawa, co zapoczątkowało tworzenie się korpusu urzędniczego w dzisiejszym rozumieniu tego słowa w państwie pruskim. Drugim tytułem szczegółowo omawianym w artykule jest oddział 8 tytułu XX, który bardzo szczegółowo i kazuistycznie wylicza przestępstwa wszystkich urzędników, a następnie urzędników wykonujących niektóre zawody (np. urzędników skarbowych). Całość artykułu zamykają refleksje podsumowujące.
6
Publication available in full text mode
Content available

Tadeusz Maciejewski, Ustrój konstytucyjny wolnych miast (państw, terytoriów) Europy w latach 1806-1954. Studium prawno-historyczno-porównawcze, 2018

100%
Naworski Z.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2019
|
vol. 71
|
issue 1
387-391
7

Tobacco Taxation in Old-Time Poland

100%
Naworski Z.
Roczniki Nauk Prawnych
|
2018
|
vol. 28
|
issue 1 English Online Version
57-77
EN
The article deals with taxation of tobacco and tobacco products in the Polish-Lithuanian Commonwealth. After tobacco was imported into Poland, its use spread extremely quickly; initially it was used as snuff, and from the 18th century onwards, smoking in pipes became prevalent. Importantly, tobacco and tobacco products were then regarded as a medicine to prevent and cure almost all diseases. Duties on tobacco/snuff were first imposed in 1643 in the Grand Duchy of Lithuania, and in the Crown tobacco monopoly was introduced in 1659. From that time, tobacco/snuff duties were imposed regularly in Lithuania; in the Crown duty on these products was imposed once again in 1677, and then in the 1690s tobacco monopoly ended throughout the Polish Republic. The issue was revived only in the times of King Stanisław August Poniatowski, when tobacco monopoly was introduced, initially managed by a private company called Kompania Tabaczna, and then, in the 1690s, by the state-owned Manipulacja Tabaczna. However, over the whole period under consideration, revenues from tobacco/snuff taxation were relatively small.
8
Publication available in full text mode
Content available

II Rzeczpospolita wobec ordynacji rodowych w byłym zaborze pruskim (województwa poznańskie i pomorskie)

100%
Naworski Z.
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
|
2023
|
vol. XXVI
|
issue 26
187-208
EN
An article consists of three parts. The first – the introductory one, describes the legal status of familial fideicommissa, existing in territories of the Second Polish Republic when regaining independence. It focuses on authorities’ activity to liquidate fideicommissa concerning urgent agricultural issues and land reform. Subsequent legislative acts on those problems, primarily the act on so-called donation estates and act on land reform are presented. The second part consist of an analysis of legislative acts on liquidating familial fideicommissa in former Prussian territories (without Silesia) – both Polish internal legislation and agreements between Poland and Germany. The third part presents a history of a few fideicommissa in those territories from 1918 to the time of their liquidation. Abolished even before Second World War fideicommissa on the Krotoszyn estate (so-called ‘Duchy of Krotoszyn’) of Thurn und Taxis princely family and the Smogulec estate of Hutten-Czapscy family, were shortly presented. More details were given on fideicommissa liquidated after the Second World War: on the Ostromecko estate of the Alvensleben family and the Jarocin estate of the princely Radolińscy family.
PL
Artykuł składa się z trzech części. Pierwsza – wstępna, omawia status prawny ordynacji rodowych istniejących na terenie Rzeczypospolitej w momencie odzyskania niepodległości, a następnie działania władz zmierzające do ich likwidacji w powiązaniu z palącą w tym okresie kwestią agrarną i reformą rolną. Przedstawione zostały kolejne akty prawne dotyczące omawianej problematyki, przede wszystkim ustawa w przedmiocie dóbr donacyjnych oraz ustawy o reformie rolnej. W części drugiej zawarto analizę aktów prawnych związanych z likwidacją ordynacji rodowych w byłym zaborze pruskim (bez Śląska) – zarówno polskich aktów wewnętrznych, jak i układów polsko-niemieckich. Część trzecia przedstawia dzieje kilku ordynacji na tym terenie od początku istnienia państwa polskiego aż po ich likwidację. Krótko zaprezentowane zostały zlikwidowane jeszcze w II Rzeczypospolitej: Księstwo Krotoszyńskie książąt Thurn und Taxis oraz majorat smogulecki Hutten-Czapskich. Bardziej szczegółowo omówione zostały zlikwidowane już po II wojnie światowej ordynacje Ostromecko Alvenslebenów i Jarocińska książąt Radolińskich.
9
Publication available in full text mode
Content available

Sądownictwo administracyjne w województwie śląskim w latach 1922-1939

100%
Naworski Z.
Z Dziejów Prawa
|
2020
|
vol. 13
DE
Der Artikel besteht aus drei Teilen. Im ersten, einleitenden Kapitel wird der Weg zur Entstehung der Woiwodschaft Schlesien in der Zweiten Polnischen Republik, sowohl im proösterreichischen als auch im propreußischen Teil, dargestellt. Das zweite Kapitel bezieht sich auf die Übernahme der Justizverwaltung im ehemaligen preußischen Gebiet. Oberschlesien war zwar nicht direkt davon betroffen, aber die in Großpolen und Pommern eingesetzten Lösungen wurden in wesentlichem Umfang auf Oberschlesien übertragen. Darüber hinaus wird das in die- sem Gebiet vor der Wiedererlangung der Unabhängigkeit geltende System der Verwaltungsge- richtsbarkeit kurz umrissen. Das dritte Kapitel bildet den Hauptteil des Artikels und beschäftigt sich mit dem Aufbau der Verwaltungsgerichtsbarkeit in der Woiwodschaft Schlesien. Neben der allgemeinen Verwaltungsgerichtsbarkeit werden auch die Streitverfahren in Bergbausachen the- matisiert. Der Beitrag wird mit einigen Bemerkungen zur Amtssprache in Verfahren vor schle- sischen Verwaltungsgerichten abgeschlossen.
EN
The article consists of three parts:. The first one - a short introduction - presents the process of creation of the Silesian Voivodeship in the Second Republic, both its post-Austrian and post-Prussian part. The second part of the article presents the takeover of the justice system in the former Prussian district. Although it did not concern Upper Silesia directly, the solutions applied in Greater Poland and Pomerania were transferred in their essence to Upper Silesia; the article presents also the system of administrative courts in force in this area before regaining independence. The third part - the main one - discusses the structure of the administrative courts in the Silesian Voivodship. Apart from general administrative courts, the article focuses also on the problem of administrative litigation in mining cases. The article ends with some re- marks regarding official language in proceedings before the Silesian administrative courts.
PL
Artykuł składa się z trzech części. Pierwsza stanowiąca krótki wstęp przedstawia drogę do powstania województwa śląskiego w II RP, zarówno jego części poaustriackiej jak i popruskiej. Część druga charakteryzuje przejęcie wymiaru sprawiedliwość w b. dzielnicy pruskiej, co prawda nie dotyczyło to bezpośrednio Górnego Śląska, ale rozwiązania zastosowane w Wielkopolsce i Pomorzu zostały przeniesione w swoim zasadniczym zrębie na Górny Śląsk;   krótko został też przedstawiony system sądownictwa administracyjnego obowiązujący na tym terenie przed odzyskaniem niepodległości. Część trzecia – zasadnicza – omawia budowę sądownictwa administracyjnego w województwie śląskim. Poza sądownictwem ogólnoadministracyjnym porzedstawiona została też problematyka administracyjnego postępowania spornego w sprawach górniczych. Całość kończy kilka uwag na temat języka urzędowego w postępowaniu przed śląskimi sądami administracyjnymi.
10
Publication available in full text mode
Content available

Marcin Zaremba, The Great Terror. Poland 1944–1947. Popular Reaction to Crisis, Kraków 2012, pp. 696

63%
Gaca A., Naworski Z.
Kultura i Edukacja
|
2014
|
issue 6(106)
267-274
11
Publication available in full text mode
Content available

Kilka uwag o najnowszej ocenie Artykułów henrykowskich

63%
Kucharski T., Naworski Z.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2013
|
vol. 65
|
issue 2
409-435
12
Publication available in full text mode
Content available

Fideikomisy familijne w Drugiej Rzeczypospolitej – główne postulaty badawcze

51%
Naworski Z., Kucharski T., Moszyńska A.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2020
|
vol. 72
|
issue 1
27-43
EN
An article presents assumptions and a summary of an introductory stage of empirical research on family fideicommissa in the Second Republic of Poland. The research was undertaken as a project entitled: “Family fideicommissa in the Second Republic of Poland in the light of civil courts jurisdiction. History of a legal institution from a feudal era in the conduct of legal transactions of a modern state.” The main task of the project is to diagnose and fully describe crucial problems of the feudal era relicts (that fideicommissa definitely were) in the reality of modern state in the 20th century. Family fideicommissa created in Polish-Lithuanian Commonwealth, and during so-called Partitions, survived after regainingindependence by Poland in 1918. Their existence was regulated by provisions under few legal systems: old-Polish, as well as Prussian, Austro-Hungarian, and Russian (with influences of French civil law, still in force in previous ‘Congress’ Kingdom of Poland). Authors present the hitherto achievements of science in the field of research on fideicommissa, especially legal papers. On the basis of those previous finding (mostly by lawyers from the interwar period), they try to resolve basic dilemmas on definitions, terminology, and legal construction of fideicommissa, that were a result of differentiation of legal systems in the Second Republic. The article is an opportunity to show both, theoretical plans for archiveresearch, as well as practical results of searching accomplished during the first year of work in more than ten archive institutions.
PL
Artykuł przedstawia założenia i podsumowanie wstępnego etapu badań empirycznych nad fideikomisami familijnymi w Drugiej Rzeczpospolitej. Badania podjęto w ramach projektu: „Fideikomisy familijne w Drugiej Rzeczpospolitej w świetle właściwości sądów cywilnych. Historia instytucji prawnej z epoki feudalnej w obrocie prawnym współczesnego państwa”. Głównym celem projektu jest zdiagnozowanie i opisanie kluczowych problemów reliktów epoki feudalnej (którymi były fideikomisy) w realiach współczesnego państwa XX wieku. Fideikomisy powstały w Rzeczypospolitej podczas zaborów i przetrwały do odzyskania niepodległości Polski w 1918 r. Ich istnienie regulowały przepisy kilku systemów prawnych: staropolskiego, a także pruskiego, austro-węgierskiego i rosyjskiego (z wpływami francuskiego prawa cywilnego, obowiązującego jeszcze w poprzednim „Kongresowym” Królestwie Polskim). Autorzy przedstawiają dorobek nauki w zakresie badań nad fideikomisami, z uwzględnieniem prac prawniczych. Na podstawie tych ustaleń (głównie prawników z okresu międzywojennego) starają się rozwiązać dylematy dotyczące definicji, terminologii i konstrukcji prawnej fideikomisów, które wynikały ze zróżnicowania systemów prawnych w Drugiej Rzeczpospolitej. Artykuł jest okazją do przedstawienia obu teoretycznych planów archiwizacji badań, a także wyników badań prowadzonych w pierwszym roku pracy w kilkunastu placówkach archiwalnych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.