Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Wiersze i piosenki w nauczaniu dzieci języka polskiego jako obcego

100%
Dawidziak-Kładoczna M., Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
|
2008
|
vol. 16
PL
Publikacja wydana dzięki pomocy finansowej Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Łodzi i Dziekana Wydziału Filologicznego UŁ
2

Model kompozycyjny średniopolskich laudów sejmikowych

100%
Dawidziak-Kładoczna M.
Język Polski
|
2018
|
vol. 98
|
issue 1
100-110
PL
W artykule zaprezentowany został spetryfikowany wzorzec gatunkowy laudów doby średniopolskiej. Na początku analizie poddano elementy tytułu, a następnie komponenty tworzące korpus: formuły inicjalne i finalne (zawierające m.in. wyrażenia identyfikujące nadawcę, wyrażenia temporalne i lokatywne, nazwę aktu prawnego, a także czasownik performatywny) oraz zasadniczą część laudum, na którą składają się normotwórcze akty mowy.
EN
In this article a petrified genre model of lauda between the sixteenth and eighteenth century is presented. At the beginning elements of the title are analyzed as well as components forming the corps. There are the initial formulas and concluding formulas (e.g. the name of the sender, temporal and locative expressions, the name of the act and the performative verb) and the essential part of the laudum which consists of directive and declarative speech acts.
3
Content available remote

Związki językoznawczych badań nad wymową polityczną I Rzeczpospolitej z innymi dziedzinami nauk

100%
Dawidziak-Kładoczna M.
Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego
|
2016
|
vol. 72
83-95
PL
Badanie tekstów przynależnych do odmiany retorycznej dawnej komunikacji politycznej wymaga nawiązywania do innych niż językoznawstwo dyscyplin nauki. Uprawianie omawianego w artykule obszaru badań pozwala na łączenie narzędzi wypracowanych w ramach językoznawstwa i nauk politycznych, dlatego ów obszar określa się też mianem lingwistyki politycznej (politolingwistyki). Pomocne jest również ujęcie socjolingwistyczne, czerpiące inspirację z nauk socjologicznych i traktujące teksty powstałe w ramach działalności politycznej jako świadectwo socjolektu szlachty. Czytelne zależności ujawniają się poza tym między specyfiką ustroju I Rzeczpospolitej i obowiązującym w niej systemem wartości a ideą przemawiania, która jest manifestacją wolności szlacheckiej. Zjawiska komunikacyjne w tym wypadku znajdują uzasadnienie w naukach historycznych. Ponadto rozwój badań korpusowych oraz przyrastający zasób zdygitalizowanych tekstów powstałych przed 1795 rokiem stwarza okazję do wykorzystywania narzędzi językoznawstwa statystycznego oraz stylometrii.
EN
Linguistics proves insufficient in researching texts that represent the rhetoric variety of former political communication. The study of the area discussed in the article requires a combination of scientific tools developed by linguistics and political sciences; therefore the area in question is referred to as political linguistics. A sociolinguistic approach is also helpful here as it draws on sociological sciences and treats the texts that result from political activity as an evidence of the sociolect of the nobility. Additionally, one may observe various links between the specific character of the political system of the Polish-Lithuanian Commonwealth, including the binding value system, and the idea of public speeches – a manifestation of the nobility’s freedom. The development of corpus research and the constantly growing digitalised repository of pre-1795 texts offer an opportunity to implement the tools of static linguistics and stylometry.
4
Publication available in full text mode
Content available

Leksem tęczowy w polszczyźnie. Znaczenie i stabilność ekspresywna

100%
Dawidziak-Kładoczna M.
Orbis Linguarum
|
2018
|
issue 51
17-37
EN
Word tęczowy in Polish. Meaning and expressive stability Adjective tęczowy is a wildcard, derived from the noun tęcza, which has sources in the Slavic language. With the development of Polish, the meanings of the tęczowy are increasing, especially expressive. Modern lexicographical sources do not record them all. A full picture in this area can be obtained by analyzing language corpora and any other sources, including verbal and graphic resources of the Internet. Some of the meanings of the discussed lexeme have no expressive character, others are a sign of emotions. Emotional value, however, depends not only on meaning, but it is also conditioned pragmatically. Certain meanings can be attributed to positive or negative expression – depending on who the text sender is.
5
Publication available in full text mode
Content available

Czasowniki odnoszące się do obraźliwych aktów mowy w historii polszczyzny

100%
Dawidziak-Kładoczna M.
Język Polski
|
2024
|
vol. 104
|
issue 2
60-72
PL
Artykuł dotyczy czasowników odnoszących się do obraźliwych aktów mowy i ich zmienności w dziejach języka polskiego. Omawiam jednostki, które: (1) funkcjonują od czasów najdawniejszych do dziś w niezmienionym znaczeniu; (2) potwierdzono w dobie średniopolskiej, ale w dalszych etapach rozwoju polszczyzny zupełnie wycofały się z użycia albo zaszły w nich istotne zmiany semantyczne, (3) pojawiły się w polszczyźnie po XV wieku. Część z nich nie dotrwały do naszych czasów, inne z kolei z powodzeniem przyjęły się w polszczyźnie i używane są również w XXI wieku. Ten ogromny i zróżnicowany pod względem semantycznym i strukturalnym zbiór potwierdza, że akty agresji językowej są zjawiskiem bardzo częstym i ponadczasowym.
EN
The article concerns verbs naming offensive speech acts and their variability in the development of the Polish language. I discuss units that: (1) function from the earliest times to this day in an unchanged sense; (2) were confirmed in the Middle Polish era, but in the later stages of the development of the Polish language they were completely withdrawn from use or underwent significant semantic changes; (3) appeared in the Polish language after the 15th century. Some of them have not survived to our times, while others have been successfully adopted in the Polish language and are also used in the 21st century. This huge and semantically and structurally diverse collection confirms that acts of linguistic aggression are a very common and timeless phenomenon.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.