Search results

1

Diabeł spętany. Motyw zniewolonego czarta w polskich przekazach folklorystycznych i etnograficznych

100%

Piotrowski R. P.

Literatura Ludowa

|

2017

|

issue 4-5

EN

The article focuses on the motif of the incapacitation of a devil. It is an interesting and ambiguous topic aspect of the diabolic motifs appearing in folkloristic and ethnographic narratives of the 19th and 20th centuries. The devil, who usually tries to win a human soul, becomes a victim himself: he is incapacitated by such apotropeic means as the Cord of St. Francis, a rosary, a linden cord or a chain.

PL

Tematem przewodnim niniejszego artykułu jest motyw ubezwłasnowolnienia diabła. Jest to ciekawy i niejednoznaczny aspekt związany z formami diabelskich ekspresji pojawiających się w kontekście narracji folklorystycznych i etnograficznych z XIX i XX wieku. Diabeł, który z reguły stara się pozyskać człowieka, a szczególności jego duszę, sam staje się ofiarą – zostaje ubezwłasnowolniony za pomocą apotropeionów, takich jak pasek św. Franciszka, różaniec, ale też powróz lipowy, czy też łańcuch.

2

Diabelscy muzykanci i tancerze w materiałach folklorystycznych i etnograficznych

100%

Piotrowski R. P.

Literatura Ludowa

|

2017

|

issue 3

EN

The starting point for the analysis proposed in this article is motifs ofextraordinary/magical instruments, musicians and dance in folkloristic and ethnographicnarratives. Looking at them, I am trying to pinpoint the perceptions of the demonic worldpresent in the folk culture of the nineteenth century and the beginning of the twentiethcentury.

PL

Punktem wyjścia dla podjętych w artykule rozważań są motywy instrumentów niesamowitych/magicznych, muzykantów i tańca pojawiające się w narracjach folklorystycznych i etnograficznych. Poprzez ich pryzmat spróbuję uchwycić wyobrażenia na temat świata demonicznego funkcjonujące w kulturze ludowej w XIX i na początku XX wieku.

3

„Poetyka dysonansu”, jako jedna z kategorii definiujących wyobrażenia o zaświatach w polskiej kulturze ludowej

100%

Piotrowski R. P.

Literatura Ludowa

|

2017

|

issue 6

PL

Artykuł jest próbą zwrócenia uwagi na powtarzające się w narracjach ludowych motywy o dużym ładunku dynamizmu i ekspresji, które pojawiają się niejednokrotnie w kontekście epifanii postaci o demonicznych, czy też diabolicznych konotacjach. Do tych zjawisk należy zaliczyć zarówno zjawiska charakteryzujące się nagłością – nagłe dźwięki, zachowania nieobliczalne, jak również ekspresje rozbijające wymarzony stan idealnej harmonii – do tych należy zaliczyć gwałtowne zjawiska pogodowe – chociażby wichury, ale też społeczne, wdzierające się w przestrzeń człowieka niemym krzykiem, takie jak samobójstwo. Pozwoliłem sobie na zastosowanie wobec nich pojęcia „poetyki dysonansu”, która jako oddzielna kategoria mogłaby być używana do definiowania wyobrażeń na temat zaświatów, funkcjonujących wyobrażeń w kulturze ludowej.

EN

The article draws attention to motifs characterized by substantial dynamism and expression that often reoccur in folk narratives. These motifs frequently appear in the context of demonic or diabolic characters’ epiphanies. Such phenomena are marked by suddenness (sudden sounds, unpredictable behaviors) and expressions shattering the dreamed state of ideal harmony (sudden weather phenomena, including strong winds, or social ones, including the intrusion on human spaces through a silent scream, for example suicide). The “concept of the poetics of dissonance” applied herein to address these phenomena could also be used as a separate category to define ideas about the afterlife present in folk culture.

4

Lęk przed dysharmonią w polskiej kulturze ludowej w XIX i na początku XX wieku na przykładzie wierzeń o podmienionych dzieciach

100%

Piotrowski R. P.

Literatura Ludowa

|

2018

|

vol. 62

|

issue 1

EN

The article focuses on the category of disharmony defining the beliefs about the nether world which functioned in folk culture of the 19th century and the beginning of the 20th century. The notion of harmony used herein refers to deviations from the sanctioned norm concerning the body and psychosomatic expressions. The analysis will center on beliefs related to changelings. These beliefs in turn will serve as a basis for defining the fear of otherness perceived as expressions of non-reality/the nether world.

PL

Artykuł dotyczy kategorii dysharmonii definiującej wyobrażenia na temat zaświatów, funkcjonujące w obrębie kultury ludowej w XIX i na początku XX wieku. Pojęcie dysharmonii w niniejszym artykule obejmować będzie odstępstwa od przyjętej i usankcjonowanej normy, w tym wypadku odnoszącej się do ciała i ekspresji psychosomatycznych. Punktem odniesienia do rozważań będą wierzenia dotyczące podmienionych dzieci, które posłużą do zdefiniowania lęku przed odmiennością postrzeganą jako ekspresje nie-rzeczywistości/zaświatów.

Refine search results

4 Literatura Ludowa

4 Piotrowski R. P.

1 2018

3 2017

Diabeł spętany. Motyw zniewolonego czarta w polskich przekazach folklorystycznych i etnograficznych

Diabelscy muzykanci i tancerze w materiałach folklorystycznych i etnograficznych

„Poetyka dysonansu”, jako jedna z kategorii definiujących wyobrażenia o zaświatach w polskiej kulturze ludowej

Lęk przed dysharmonią w polskiej kulturze ludowej w XIX i na początku XX wieku na przykładzie wierzeń o podmienionych dzieciach