Search results

1

„Służyć Bogu, Ojczyźnie i Rodzinie”. Kobiety w faszystowskich Włoszech (1925–1940)

100%

Molendowski L.

Studia Historica Gedanensia

|

2023

|

vol. 14

312-340

EN

The article focuses on characterizing the ideological assumptions and policies of the fascist movement toward women, and, after 1922, those of the state governed by the National Fascist Party (PNF) and, above all, by Benito Mussolini. Women’s equality, among other things, was established in the initial period of fascism when its left wing was strong. Gradually over time as the movement came to power and especially after taking it in 1922, Il Duce and the party embraced conservative, nationalist social and economic policies that referred to the great Roman past in a desire to reconstruct the empire and increase the number of Italian citizens that would be newly formed Italian fascists. To achieve this goal, especially after 1925 when the totalitarian state and society was being built, the regime pursued a policy of the total control and subordination of women to the state and the system. Divorce, abortion, and the sale of contraceptives were banned, the “excessive education” of girls and the possibility of woman undertaking professional work were limited, while the roles of women in society as mothers, wives, and guardians of the “home” were promoted.

2

Michał Szuca (1886–1940). Rekonesans badawczy w oczekiwaniu na biografię

100%

Molendowski L.

Rocznik Gdański Gdańskiego Towarzystwa Naukowego

|

2021

|

issue LXXXI (81)

71-101

EN

Michał Szuca was a scholarship holder of the Society for Support of Education (Towarzystwo Pomocy Naukowej) in Chełmno and a student of distinguished educational institutions: Collegium Marianum in Pelplin and boys’ gymnasiums in Chojnice and Nakło. Member of the Philomath movement and would-be Catholic priest, from an early age he was associated with the Young Kashubians movement and its prominent representatives, including Jan Karnowski, Aleksander Majkowski and Franciszek Kręcki. Szuca was a promoter of Kashubian magazines and an advocate of Kashubian issues as well as those of Polish Pomerania. A graduate of the University of Freiburg im Breisgau and the Jagiellonian University in Cracow, he came to the Free City of Gdańsk as a doctor of economy in 1919. For many years of his professional career Szuca was associated with banks and financial institutions (also in Bytom and Opole); he worked, among others, as the director of the Gdańsk branch of the Discount Bank (Bank Dyskontowy) in Bydgoszcz, and Bank of Industry and Trade (Bank Przemysłu i Handlu) in Warsaw. He sat on the supervisory board of the Credit Cooperative (Spółdzielnia Kredytowa) in Gdańsk, and was a co-founder of the Pomeranian Installations Company (Towarzystwo Instalacyjne Pomorskie), which participated in the construction of Gdynia. In the years 1933–1939, he served as the financial advisor to the Gdańsk Port and Waterways Board (Rada Portu i Dróg Wodnych). Szuca was actively involved in the life of the Polish community in the Free City of Gdańsk: he was an accounting teacher at the Polish Trade Schools of the Educational Society (Polskie Szkoły Handlowe Macierzy Szkolnej), one of the seven founders of the Society of Friends of Arts and Sciences in Gdańsk (Towarzystwo Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku), an activist of the Community Union of Poles in the Free City of Gdańsk (Gmina Polska Związek Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku) and the Educational Society in Gdańsk (Macierz Szkolna w Gdańsku), and a member of the rowing section of the Gedania sports club. Arrested on 1 September 1939, he was kept at the Victoriaschule and in prison at today’s Kurkowa Street. He was executed on Good Friday, 22 March 1940 in the vicinity of the concentration camp in Stutthof. After the war, in 1946, he was buried in the Honour Row of the Gdańsk Zaspa cemetery, along with Fr Feliks Bolt, Franciszek Kręcki, Antoni Lendzion, Władysław Pniewski and many other representatives of the Polish intelligentsia of the Free City of Gdańsk.

PL

Michał Szuca, stypendysta Towarzystwa Pomocy Naukowej w Chełmnie i uczeń wielu zasłużonych placówek edukacyjnych – Collegium Marianum w Pelplinie, gimnazjów męskich w Chojnicach i Nakle, filomata i niedoszły ksiądz katolicki, od najmłodszych lat związany był z ruchem młodokaszubskim i jego najważniejszymi przedstawicielami, m.in. Janem Karnowskim, Aleksandrem Majkowskim, Franciszkiem Kręckim i wieloma innymi. Promotor czasopism i spraw kaszubskich, jak również polskiego Pomorza. Absolwent Uniwersytetu we Fryburgu Bryzgowijskim oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego. Do Wolnego Miasta Gdańska przybył jako doktor ekonomii w 1919 r. i przez lata poprzez pracę zawodową związany był z bankami i instytucjami finansowymi (także w Bytomiu i Opolu); pracował m.in. jako dyrektor gdańskiej filii Banku Dyskontowego w Bydgoszczy oraz Banku Przemysłu i Handlu w Warszawie. Zasiadał w radzie nadzorczej Spółdzielni Kredytowej w Gdańsku, był współzałożycielem spółki Towarzystwo Instalacyjne Pomorskie, które uczestniczyło w budowie Gdyni. W latach 1933–1939 pełnił funkcję radcy finansowego Rady Portu i Dróg Wodnych. Był członkiem, współzałożycielem i propagatorem polskiego życia w WMG: nauczycielem księgowości w Polskich Szkołach Handlowych Macierzy Szkolnej w Gdańsku, jednym z siedmiu założycieli Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku, działaczem Gminy Polskiej Związku Polaków w Gdańsku, Macierzy Szkolnej w Gdańsku oraz sportowcem w sekcji wioślarskiej KS „Gedania”. Aresztowany 1 września 1939 r., był więziony w Victoriaschule oraz w więzieniu przy obecnej ul. Kurkowej; stracony w Wielki Piątek 22 marca 1940 r. nieopodal obozu w Stutthofie. Po wojnie, w 1946 r., pochowano go w Alei Zasłużonych w Gdańsku‑Zaspie, m.in. wraz z ks. Feliksem Boltem, Franciszkiem Kręckim, Antonim Lendzionem, Władysławem Pniewskim i wieloma innymi przedstawicielami polskiej inteligencji WMG.

3

Strajk sierpniowy i Solidarność (1980–1981) widziane z gdańskich męskich domów zakonnych

100%

Molendowski L.

Wolność i Solidarność

|

2020

|

issue 11-12

35-55

EN

Apart from considerable public support, the workers’ strike at the Lenin Gdańsk Shipyard in August 1980 received recognition and help from the only organization independent of the communist authorities in the Polish People’s Republic: the Catholic Church. Among its representatives there were some monastery clergymen – monks, of whom there were quite a few in the Gdańsk diocese. Dominican friars of Gdańsk, Conventual Franciscans, Jesuits, Pallottines, Reformists, Oblates and many others joined the activities of NSZZ (Independent Self-Governing Trade Union) “Solidarity” and were involved in one way or another. Their activities concentrated on the trade union and the social movement that was emerging around “Solidarity”. The union and the movement received the support of the monks not only through pastoral care, but also through fundraising, organization, and participation in independent artistic, writing and publishing life, as well as through the help given to the repressed members of “Solidarity” and their families.

PL

Strajk robotników w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w sierpniu 1980 roku oprócz znacznego poparcia społecznego spotkał się z uznaniem, wsparciem oraz pomocą ze strony jedynej niezależnej od władz komunistycznych organizacji w PRL, Kościoła katolickiego. Wśród jego przedstawicieli nie zabrakło duchownych „zza klasztornej furty” – zakonników, których na terytorium diecezji gdańskiej nie brakowało. Gdańscy dominikanie, franciszkanie konwentualni, jezuici, pallotyni, reformaci, oblaci i wielu innych w różnym zakresie oraz stopniu zaangażowania włączyli się w działania na rzecz NSZZ „Solidarność”. Działania te dotyczyły związku zawodowego oraz rodzącego się przy Solidarności ruchu społecznego. Związek i ruch otrzymały wsparcie zakonników nie tylko poprzez opiekę duszpasterską, ale również przez organizowane na ich rzecz zbiórki pieniężne, współudział oraz organizację niezależnego życia artystycznego, pisarskiego, wydawniczego czy pomoc represjonowanym członkom Solidarności i ich rodzinom.

Refine search results

1 Rocznik Gdański Gdańskiego Towarzystwa Naukowego

1 Studia Historica Gedanensia

1 Wolność i Solidarność

3 Molendowski L.

1 2023

1 2021

1 2020

„Służyć Bogu, Ojczyźnie i Rodzinie”. Kobiety w faszystowskich Włoszech (1925–1940)

Michał Szuca (1886–1940). Rekonesans badawczy w oczekiwaniu na biografię

Strajk sierpniowy i Solidarność (1980–1981) widziane z gdańskich męskich domów zakonnych