Search results

1

Inspiracje. Historyzujące i artystyczne oprawy kodeksów

100%

Pronobis-Gajdzis M.

Toruńskie Studia Bibliologiczne

|

2015

|

vol. 8

|

issue 1(14)

182-191

PL

Wystawa „Inspiracje” prezentująca prace z zakresu introligatorstwa studentów Zakładu Konserwacji Papieru i Skóry UMK w Toruniu i Katedry Konserwacji i Restauracji Starych Druków i Grafiki ASP w Warszawiepo raz pierwszyzostała zaprezentowana w Toruniu 23 – 24 października2014 r., jako impreza towarzysząca targom konserwatorskim „Konserwacje” i konferencji naukowej „Wczoraj i dziś konserwacji – restauracji zabytkowych kodeksów”. Na wystawie pokazywane są historyzujące oprawy książek wykonane przez studentów warszawskiej ASP oraz oprawy artystyczne wykonane przez studentów uczelni toruńskiej. Prezentowane artefakty to efekt działań studentów w obu pracowniach, których celem zasadniczym jest wprowadzenie przyszłych konserwatorów-restauratorów w świat dawnej książki i jej oprawy poprzez praktyczne realizacje wykonane zgodnie z historycznymi technikami introligatorskimi. Ponadto, co owe artefakty dobitnie pokazują, pracownie dają możliwość zrealizowania talentu artystycznego tkwiącego w młodych adeptach zawodu konserwatora-restauratora dziedzictwa kultury.

EN

Exhibition “Inspirations”, presenting bookbinding works made by the students of the Department of Paper and Leather Conservation of Nicolaus Copernicus University in Toruń and the Department of Conservation and Restoration of Old Prints and Graphics of the Academy of Fine Arts in Warsaw, was first introduced in Toruń on 23 – 24 October 2014, as an attraction accompanying the “Conservations” fairs and the scientific conference “Then and now in conservation-restoration of historic codices”. The exhibition shows historicized book bindings made by the students of Warsaw’s Academy of Fine Arts and artistic bindings made by the students of the university in Toruń. Presented objects are the effect of the work of students from both ateliers, the purpose of which is to introduce the future conservators-restorers to the world of the old book and its binding through practical realisations, carried out in accordance with the historic bookbinding techniques. Moreover, what is clearly shown by the mentioned objects, the ateliers allow to realise the artistic talents of young apprentices to the cultural heritage conservator-restorer profession.

2

Rola zabytkoznawczej analizy wartościującej w ustalaniu priorytetów konserwatorskich. Przypadek księgozbioru starych druków z opactwa Benedyktynek w Żarnowcu

51%

Pronobis-Gajdzis M., Kłosiewicz M., Nehring G. B.

Toruńskie Studia Bibliologiczne

|

2017

|

vol. 10

|

issue 2(19)

9-26

PL

Opieka nad zabytkowymi księgozbiorami to skomplikowany, wieloetapowy proces, wymagający świadomego i odpowiedniego postępowania właścicieli, opiekunów i użytkowników, ale także dobrze rozplanowanych działań konserwatorów. Wspólnym celem wszystkich osób związanych z każdą kolekcją jest bez wątpienia zachowanie jej w możliwie najlepszej kondycji. Niestety, warunki przechowywania i stan zachowania artefaktów w wielu przypadkach wymagają natychmiastowej interwencji konserwatorskiej. Usystematyzowanie tych działań i ustalenie priorytetów konserwatorskich nie jest łatwe do wykonania, a jeszcze trudniejsze do zobiektywizowania. Ułatwieniem może być prezentowane w niniejszym artykule narzędzie, czyli zabytkoznawcza analiza wartościująca i badania konserwatorskie, które pozwoliły na ustalenie zakresu prac i wyznaczenie obiektów, które w pierwszej kolejności zostały poddane pracom w ramach projektu konserwacji zachowawczej dla księgozbioru starych druków z opactwa Benedyktynek w Żarnowcu.

EN

Protection of antique book collections is a complicated and multistage process that demands deliberated maintenance among users, caretakers and owners as well as the appropriate conservation procedures. Undoubtedly, the common goal of everyone who is involved in this process is to keep the collection it in the best possible condition. Unfortunately, storage conditions of books and their state of preservation require in many cases the immediate intervention. Systematization of demanded actions and establishment of conservation priorities are difficult and very hard to objectivize tasks. In this article we would like to present a method (heritage studies-based evaluation analysis) that may help in solving above mentioned problems. This method is shown in the example of the Żarnowiec Convents old print collection. It has enabled determination of the scope of work and designated objects to be firstly taken care of under the conservation programme.

3

Przegląd metod badań technologicznych zabytkowych kodeksów na przykładzie Codex Aureus Gnesnensis

51%

Kozielec T., Jabłońska E., Pronobis-Gajdzis M., Rogóż J.

Toruńskie Studia Bibliologiczne

|

2016

|

vol. 9

|

issue 1(16)

123-144

PL

W 2012 r. Codex Aureus Gnesnensis nazywany Złotym Kodeksem pochodzący z Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie (obiekt z syg. „BK Ms 1a”) został zbadany przez grupę pracowników naukowych z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Kodeks został wykonany na pergaminie, bogato iluminowany, blok oprawiono w drewniane deski i skórę, a dekoracyjne elementy metalowe zostały dosztukowane do oprawy. Wszystkie główne rodzaje materiałów / substancji poddano badaniom: elementy metalowe, deski drewniane, skórę, pigmenty i spoiwa, pergamin, wytwory papiernicze, materiały tekstylne, materiały użyte do napraw. Nacisk położono również na badanie zniszczonych miejsc i produktów degradacji materiałów. Zastosowano różne metody badań w celu scharakteryzowania materiałów z których składa się obiekt. Były to: A). metody nieinwazyjne: obserwacje w świetle VIS, rentgenografia (RTG), reflektografia w świetle UV, fluorescencja wzbudzona promieniami UV, reflektografia w bliskiej podczerwieni, fluorescencja rentgenowska (XRF), fourierowska spektroskopia absorpcyjna w podczerwieni (FTIR-ATR), kolorowa podczerwień, pH wytworów papierniczych; B). mikroniszczące badania próbek: fluorescencja rentgenowska, badania obrazu próbek w mikroskopach optycznych (VIS, PL, UV), badania z użyciem skaningowego mikroskopu elektronowego ze spektrometrem rentgenowskim (SEM/EDX), fourierowska spektroskopia absorpcyjna w podczerwieni, kolorowa podczerwień, chromatografia gazowa (GC), badanie temperatury skurczu włókien kolagenowych (MHT), identyfikacja włókien wytworów papierniczych i tekstylnych (obserwacja cech morfologicznych, odczynniki – Hezrzberga i Schweizera), wykrywanie ligniny w produktach papierniczych (floroglucyna), identyfikacja substancji organicznych (zmydlanie, test na hydroksyprolinę, ninhydryna, czerń sudanowa, zieleń malachitowa, czerń amidowa). Przeprowadzono także badania mikrobiologiczne (nieniszczące: ATP, identyfikacja owadów; mikroniszczące: obserwacje próbek mikroorganizmów pod mikroskopem optycznym). Badania pozwoliły na określenie czasu powstania wszystkich elementów kodeksu oraz przygotowanie programu prac konserwatorsko-restauratorskich i ich realizację.

EN

In 2012 Codex Aureus Gnesnensis called the „Gold Codex” from the Archdiocesian Archive of Gniezno (item „BK Ms 1a”) was investigated by scientific workers from the Nicolaus Copernicus University in Toruń. The codex was made on parchment, reachly illuminated, block covered with wooden boards and leather, and decorative silver elements were set to the cover. All basic elements and substances of the object were investigated: metal elements, wooden boards, leather, pigments and binders, parchment, paper products, textile materials, materials used for reparation. Attempts were also put on investigation of degradation products of materials and decayed areas. Several methods applied to characterise meterials the object consists of. They were as follows: A). non-invasive methods: observation in ViS light, rentgenography (RTG), reflectography in the UV light, UV induced fluorescence, NIR reflectography, X-ray fluorescence, FTIR spectroscopy, False IR analysis, pH measure of paper products, B). microdestrucive analyses on samples: X-ray fluorescence, observation of morphological features under optical microscopes (VIS, PL, UV), SEM with energy dispersive X-ray spectrometer (EDX), FTIR spectroscopy, False IR analysis, gas chromatography, collagen shrinkage temperature (MHT), fiber identification of paper products and textiles (morphological features, Herzberg stain, Schweizer reagent), lignin detection in paper products (phloroglucin), microchemical identification of organic substances (saponification test, hydroxyroline test, ninhydrin, sudan black, malachite green, amido black). Also the microbiological investigations were performed (nondestructive: ATP, insects identification; microdestructive: observation of sampled microorganisms under optical microscope). Results of investigations allowed dating of parts of the codex as well as realisation of the conservation-restoration project.

Refine search results

3 Toruńskie Studia Bibliologiczne

3 Pronobis-Gajdzis M.

1 Jabłońska E.

1 Kozielec T.

1 Kłosiewicz M.

1 Nehring G. B.

1 Rogóż J.

1 2017

1 2016

1 2015

Inspiracje. Historyzujące i artystyczne oprawy kodeksów

Rola zabytkoznawczej analizy wartościującej w ustalaniu priorytetów konserwatorskich. Przypadek księgozbioru starych druków z opactwa Benedyktynek w Żarnowcu

Przegląd metod badań technologicznych zabytkowych kodeksów na przykładzie Codex Aureus Gnesnensis