Search results

1

„Życie duchowe” a „życie w duchu” – dialogiczna dystynkcja Martina Bubera

100%

Glinkowski W. P.

Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

|

2021

|

vol. 12

|

issue 1

147-163

EN

For Martin Buber, the protagonist of the modern philosophy of dialogue, spiritual life is not an ontic distinction of human existence, but an opportunity that man has and should use because of his dialogical genesis, which determines the particular horizon of his being. Existing cannot be reduced merely to the existence of a given object among others, since it may and ought to be expressed via presence – being a person to other people, being ‘I’ to ‘You’. The fundamental difference between ‘spiritual life’ and ‘living in the spirit’ lies in the fact that the former, as opposed to the latter, does not always happen to be dialogical, that it does not always have an ethical dimension, and often fulfils itself in an aesthetic dimension only. On the other hand, living in the spirit indicates a transcendental status and the provenance of the spirit, which cannot be perceived as the result of cultural progress – it is regarded as the sublimation or projection of what is immanently human.

PL

Dla protagonisty współczesnej dialogiki, Martina Bubera, życie duchowe stanowi nie tyle ontyczny wyróżnik istnienia człowieka, ile szansę, przed którą człowiek stoi i którą powinien wykorzystać z uwagi na swoją dialogiczną genezę, która zarazem określa specyficzny horyzont jego egzystowania. Egzystowania niepodobna zredukować do istnienia obiektu pośród innych obiektów, gdyż może ono i powinno wyrażać się obecnością – byciem osoby wobec innych osób, byciem Ja wobec Ty. Podstawowa różnica między „życiem duchowym” a „życiem w duchu” polega na tym, że pierwsze, w odróżnieniu od drugiego, nie zawsze bywa dialogiczne oraz na tym, że nie zawsze uzyskuje ono wymiar etyczny i niejednokrotnie spełnia się w samym tylko wymiarze estetycznym. Tymczasem życie w duchu wskazuje na transcendentny status i proweniencję ducha, który nie może być postrzegany w kategoriach zjawiska będącego rezultatem kulturowego progresu – jako sublimacja lub jako projekcja tego, co immanentnie ludzkie.

2

Deskryptywność i normatywność – horyzonty dialogicznej wizji człowieka

100%

Glinkowski W. P.

Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna

|

2017

|

vol. 6

|

issue 1

33-52

EN

Question about human is the basic thread of contemporary philosophy of dialogue. It does not cause neither systematicconcept of human, nor any system of anthropology (in meaningproposed by twentieth-century initiators), but impacts on marginalization of anthropological imponderabilia. Negatively – it was caused by refusal anthropological projects belonging to philosophical heritage by Philosophers of Dialogue. Positively – it was related to new anthropological perspective formulatedby these philosophers. By asking questions about human they amend the old yet still important oppositions: nature versus culture and nature versus history (being variant of this firstone). The most essential matter in their perspective is opposition between what belongs to nature (different from biological assumptions) and what is relevant to normative perspective. This suspense between two planes – descriptive and prescriptive – seems to be a consequence of the philosophical assumptions of Philosophers of Dialogue and argument for polifonia of anthropological discourse.

PL

Question about human is the basic thread of contemporary philosophy of dialogue. It does not cause neither systematic concept of human, nor any system of anthropology (in meaning proposed by twentieth-century initiators), but impacts on marginalization of anthropological imponderabilia. Negatively – it was caused by refusal anthropological projects belonging to philosophical heritage by Philosophers of Dialogue. Positively – it was related to new anthropological perspective formulated by these philosophers. By asking questions about human they amend the old yet still important oppositions: nature versus culture and nature versus history (being variant of this first one). The most essential matter in their perspective is opposition between what belongs to nature (different from biological assumptions) and what is relevant to normative perspective. This suspense between two planes – descriptive and prescriptive – seems to be a consequence of the philosophical assumptions of Philosophers of Dialogue and argument for polifonia of anthropological discourse.

3

Kryzys człowieczeństwa – zagrożenie czy szansa?

100%

Glinkowski W. P.

Kultura i Wartości

|

2015

|

issue 13

DE

Das Ziel des Artikels ist es, die keinesfalls neue, doch sichtbare Tendenz im gegenwärtigen Nachdenken über den Menschen zu hinterfragen, die das Problem der Krise der Menschlichkeit in den Kategorien der Funktion der Zivilisationskrise behandelt. Die in der technisch-zivilisatorischen Sphäre erkannte Krise und jene, die den diese Sphäre benutzenden Menschen bedroht, bilden keine homogenen, vielmehr disjunktiven Phänomene. Die Diagnosen der beiden Krisen, die ihre Gründe, Folgen und Vorsorgemaßnahmen betreffen, wurden von unterschiedlichen philosophischen Standpunkten aus gestellt (u. a. die Frankfurter Schule, E. Husserl). Es erweist sich jedoch, dass eine vollständige Erfassung des Problems erst unter der Bedingung möglich ist, es im ethischen Bereich des Treffens zu verorten - davon schreiben die Philosophen des Dialogs (M. Buber, A. J. Heschel, E. Lévinas). Sofern die Zivilisationskrisen dazu herausfordern, sie zu überwinden, so ist die Krise der Menschlichkeit ein wertvoller und stets aktueller Hinweis auf die Irreduzibilität des Menschen auf den zivilisatorischen Rahmen seines Lebens.

EN

The aim of the article is to contest a tendency – one which is not recent but clearly evident in contemporary reflection on the human being – to perceive the problem of the crisis of humanity in terms of a function of a civilisational crisis. The crisis diagnosed in the technological-civilisational sphere and the crisis threatening the human being using this sphere are non-homogeneous and even disjunctive phenomena. Both crisis have been diagnosed as regards their causes, consequences and preventative measures from numerous philosophical positions (the Frankfurt school, E. Husserl, and others). It turns out, however, that the problem may only be fully captured if it is positioned in the ethical space of a meeting, described by philosophers of dialogue (M. Buber, A. J. Heschel, E. Lévinas). And if civilisational crises are challenges to overcome, the „crisis of humanity” is a vital and topical premise supporting the irreducibility of the human being to the civilisational framework of the human life.

PL

Celem artykułu jest kontestacja tendencji – nienowej, ale wyraźnej we współczesnym myśleniu o człowieku – do traktowania problemu kryzysu człowieczeństwa w kategoriach funkcji kryzysu cywilizacyjnego. Kryzys rozpoznawany w sferze techniczno-cywilizacyjnej oraz ten, który zagraża użytkującemu ją człowiekowi, to zjawiska niehomogeniczne, a nawet dysjunktywne. Diagnozy obu kryzysów, dotyczące ich przyczyn, konsekwencji i środków zaradczych, stawiano z różnych filozoficznych stanowisk (m. in. szkoła frankfurcka, E. Husserl). Jednak okazuje się, że pełne uchwycenie problemu jest możliwe dopiero pod warunkiem osadzenia go w etycznej przestrzeni spotkania, o którym piszą filozofowie dialogu (M. Buber, A. J. Heschel, E. Lévinas). I o ile kryzysy cywilizacyjne są wyzwaniem do ich przezwyciężenia, o tyle „kryzys człowieczeństwa” jest cenną i wciąż aktualną wskazówką za nieredukowalnością człowieka do cywilizacyjnych ram jego życia.

4

Problem sceny w Tischnerowskiej filozofii dramatu

100%

Glinkowski W. P.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2016

|

vol. 34

71-90

EN

The paper aims to pinpoint one of the main interpretational problems of Józef Tischner’s philosophy – the dispute around the notion of scene, which is the basic concept in Tischner’s ‘philosophy of drama’. It is as well strongly connected with theatre studies. That is why it is common to regard Tischner’s philosophy in a theatrical context. On the other hand, Tischner’s scene is also referred to world of entities, which in traditional philosophy was a field of ontological investigates. Both abovementioned tendencies are a result of misunderstanding Tischner’s thought and they lead to the wrong interpretation of his philosophy of man. Yet according to Tischnerman does not play in a drama as an actor on the scene, but rather he is a dramatical being. Proper understanding of Tischner’s notion of scene is essential to understand his philosophical project and to recognize its value and novelty.

Refine search results

1 Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

1 Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna

1 Kultura i Wartości

1 Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne

4 Glinkowski W. P.

1 2021

1 2017

1 2016

1 2015

„Życie duchowe” a „życie w duchu” – dialogiczna dystynkcja Martina Bubera

Deskryptywność i normatywność – horyzonty dialogicznej wizji człowieka

Kryzys człowieczeństwa – zagrożenie czy szansa?

Problem sceny w Tischnerowskiej filozofii dramatu