Niniejsze studium jest próbą semiotycznej analizy opisów różnego rodzaju przemieszczeń postaci w trzech powieściach Flauberta: Pani Bovary, Szkole uczuć i w Bouvard i Pécuchet. Bohaterowie tych powieści mają wyraźne trudności z wszelką zmianą miejsca i sposobu życia, a jednocześnie marzą o ewazji. Początkowe sceny wszystkich trzech powieści ujawniają istnienie ciągów izotopicznych, które można zredukować do dwu opozycji: bezruch vs ruch oraz (opozycja artykułująca pojęcie ruchu) - do tyłu vs do przodu. W opisach dominują wyraźnie figury bezruchu i cofania się. Dalsze analizy ukazują dużą różnorodność figur bezruchu oraz jego wariantu, jakim jest ruch monotonny, a zwłaszcza wahadłowy. Nieliczne obrazy ruchu bez przeszkód, ukierunkowanego ku przodowi są w tekstach Flauberta skojarzone z pasją lub marzeniem tzn. są potraktowane jako wyobrażone, a nie rzeczywiste. W opisach ruchu niezwykle częste są ponadto figury zamknięcia, wśród których szczególnie interesujące są: dorożka w Pani Bovary i statek w Szkole uczuć. Nie wchodząc w szczegóły ich bogatej symboliki, reprezentują one, w sposób syntetyczny, semiotyczną strukturę obrazów ruchu w powieściach Flauberta, która opiera się na ekwiwalencji dwu opozycji: bezruch v.s ruch - zamknięcie vs otwarcie, oraz na łączeniu przeciwieństw. Doskonałym przykładem tego łączenia przeciwieństw jest właśnie dorożka i statek, jako figury przestrzeni zamkniętej w ruchu.
Przedmiotem analizy prezentowanego artykułu są dwa teksty, opisy podróży do Maroka, dokonane w tych samych okolicznościach (misja dyplomatyczna ministra pełnomocnego Francji), w tym samym mniej więcej czasie (1886 r. i 1889 r.) przez dwóch różnych autorów: dziennikarza i publicystę Gabriela Charmes oraz przedstawiciela literatury pięknej, Pierre’a Loti. Zestawienie tych dwóch tekstów pozwoliło, z jednej strony, na wyłonienie obrazu Maroka istniejącego w świadomości Francuzów u progu XX w. oraz, z drugiej strony, na ustalenie pewnych analogii między analizowanymi opisami. Szczegółowa analiza opisów przyrody, zdarzeń, sytuacji, sugeruje zależność tekstu chronologicznie późniejszego od wcześniejszego: podobieństwa wydają się reminiscencjami. Mimo braku dokumentu stwierdzającego z całą pewnością, iż Loti znał Une ambassade au Maroc, nie ulega wątpliwości, że tekst Charmes stanowił dlań źródło funkcjonujące świadomie lub nieświadomie.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.